سازنده سفیدآب حمام چه کسی است
از کارهای مهم شیخ بهایی ساختن سفیدآب مصرفی در حمام برای پاک‌کردن چرک بدن است که به «سفیدآب شیخ» معروف است.
به گزارش شیرازه به نقل از فارس، محمد بن حسین بن عبدالصمد عاملی معروف به شیخ بهایی در چهاردهم ذی حجه سال 953 هجری در بعلبک از قریه‌های جبل عامل لبنان متولد شد و در شوال سال 1031 هجری در اصفهان فوت کرد. او را به طوس انتقال دادند و در جوار حضرت رضا (ع) به خاک سپرده شد.
وی از تابناک‌ترین چهره‌های علم و ادب عصر صفوی است. هنوز هفت سال نداشت که پدرش عبدالصمد وی را به ایران آورد و خود در دربار شاه طهماسب تقرب یافت و شیخ الاسلام قزوین شد. سپس شیخ الاسلام مشهد شد و سپس به هرات فرستاده شد، هشت سال در هرات م اند و عده زیادی به کوشش وی شیعه شدند.
پس از آن به قزوین رفت در سال 894 هجری با پسرش به حج رفت و در بازگشت، در بحرین فوت کرد. شیخ بهایی با مادرش به ایران بازگشت و شیخ الاسلام هرات گشت. پس از آن شیخ‌الاسلام اصفهان شد.
شیخ بهایی به عنوان شخص جامع و ذوفنون با سلطان محمد خدابنده، فرزند شاه طهماسب همکاری کرد و جزء مقربین او شد. اساتید وی عبارت بودند از: پدرش، عبدلاصمد که در فقه و ادب در روزگار خویش کم نظیر بود، مولی عبدالحسین یزدی که استاد منطق و حکمت وی به شمار می‌رفت و شاگردان وی عبارت‌اند از شیخ جواد بن سعدالله بغدادی کاظمی، معروف به فاضل جواد، ملامحسن فیض کاشانی، سیدرفیع‌الدین، محمد بن حیدر طباطبایی حسینی نائینی، شیخ محمدعلی تبیینی، زین‌الدین بن محمد بن حسن بن زین العاملی، سید ماجد بحرانی. وی معاصر میرداماد و دوست وی بوده است.
*تألیفات
اگر چه شیخ بهایی همانند فیض کاشانی آثار زیادی در حکمت ندارد ولی یکی از بزرگان ریاضیات و حکمت است و با قریحه شعری و به فضل تقوی، حقایق بس لطیفی را به زبان ساده بیان کرده است. وی شعر بلندی به نام موش و گربه دارد. در این شعر گربه تمثیلی از علوم صوری و ظاهری و موش مظهری از علوم باطنی و موضوع شعر نیز غفلت و جهالت است که همواره در کمین بشر می‌باشند.
از آثار فلسفی او جز رساله‌ای به نام وحدت وجود که اخیراً چاپ شده چیزی در اختیار نیست. ولی در سراسر آثارش بر رجحان شهود عقلانی بر معرفت استدلالی تکیه می‌کند.
نمونه‌ای از اشعار او:
علم رسمی سر به سر قیل است و قال/نه از او کیفیتی حاصل نه حال
علم نبود غیر علم عاشقی/مابقی تلبیس ابلیس شقی
طبع را افسردگی بخشد مدام/مولوی باور ندارد این کلام
رو نگردد بر تو هرگز کشف راز/گر بود شاگرد تو صد فخر راز
برخی از تألیفات شیخ بهایی شامل رسالة تحقیق جبة القبله، بحر الحساب، خلاصة الحساب، تشریح الافلاک، جبرالحساب و ...
سعید نفیسی درباره مقام شیخ بهایی می‌گوید: چندین قرن است که آثار شیخ بهایی مورد استفاده اقشار مختلف مردم است توده مردم از جامع عباسی اهل ذکر و دعا از مفتاح الفلاح، مجتهدین از زبدة الاصول، اخباریین از حبل المتین، ریاضی‌دانان از مجموعه آثار ریاضی او و زاهدان از نان و حلوای او بهره‌مندند.
در کتاب خلاصة الحساب طریقه استخراج مجهول را شرح می‌دهد و نام مجهول را «شیء» می‌گذارد، دانشمندان اروپایی آنرا «شیء» یا «خی‌ء» یا «ایکس» تصور کرده‌اند و علامه ایکس را برای مجهول عدد ریاضی به کار برده‌اند که در حقیقت همان «شیء» شیخ بهایی است.
از کارهای مهم شیخ بهایی ساختن سفیدآب مصرفی در حمام برای پاک‌کردن چرک بدن است که به «سفیدآب شیخ» معروف است.
ساخت قنات نجف آباد به طول چهل و پنج کیلومتر، ساخت و تعبیه سنگ شاخص آفتاب در مسجد میدان عالی قاپو و تقسیم‌بندی بسیار دقیق آب زاینده‌رود از کارهای بسیار ارزنده مهندسی و نجومی شیخ بهایی است.
انتهای پیام/
وی از تابناک‌ترین چهره‌های علم و ادب عصر صفوی است. هنوز هفت سال نداشت که پدرش عبدالصمد وی را به ایران آورد و خود در دربار شاه طهماسب تقرب یافت و شیخ الاسلام قزوین شد. سپس شیخ الاسلام مشهد شد و سپس به هرات فرستاده شد، هشت سال در هرات م اند و عده زیادی به کوشش وی شیعه شدند.
پس از آن به قزوین رفت در سال 894 هجری با پسرش به حج رفت و در بازگشت، در بحرین فوت کرد. شیخ بهایی با مادرش به ایران بازگشت و شیخ الاسلام هرات گشت. پس از آن شیخ‌الاسلام اصفهان شد.
شیخ بهایی به عنوان شخص جامع و ذوفنون با سلطان محمد خدابنده، فرزند شاه طهماسب همکاری کرد و جزء مقربین او شد. اساتید وی عبارت بودند از: پدرش، عبدلاصمد که در فقه و ادب در روزگار خویش کم نظیر بود، مولی عبدالحسین یزدی که استاد منطق و حکمت وی به شمار می‌رفت و شاگردان وی عبارت‌اند از شیخ جواد بن سعدالله بغدادی کاظمی، معروف به فاضل جواد، ملامحسن فیض کاشانی، سیدرفیع‌الدین، محمد بن حیدر طباطبایی حسینی نائینی، شیخ محمدعلی تبیینی، زین‌الدین بن محمد بن حسن بن زین العاملی، سید ماجد بحرانی. وی معاصر میرداماد و دوست وی بوده است.
*تألیفات
اگر چه شیخ بهایی همانند فیض کاشانی آثار زیادی در حکمت ندارد ولی یکی از بزرگان ریاضیات و حکمت است و با قریحه شعری و به فضل تقوی، حقایق بس لطیفی را به زبان ساده بیان کرده است. وی شعر بلندی به نام موش و گربه دارد. در این شعر گربه تمثیلی از علوم صوری و ظاهری و موش مظهری از علوم باطنی و موضوع شعر نیز غفلت و جهالت است که همواره در کمین بشر می‌باشند.
از آثار فلسفی او جز رساله‌ای به نام وحدت وجود که اخیراً چاپ شده چیزی در اختیار نیست. ولی در سراسر آثارش بر رجحان شهود عقلانی بر معرفت استدلالی تکیه می‌کند.
نمونه‌ای از اشعار او:
علم رسمی سر به سر قیل است و قال/نه از او کیفیتی حاصل نه حال
علم نبود غیر علم عاشقی/مابقی تلبیس ابلیس شقی
طبع را افسردگی بخشد مدام/مولوی باور ندارد این کلام
رو نگردد بر تو هرگز کشف راز/گر بود شاگرد تو صد فخر راز
برخی از تألیفات شیخ بهایی شامل رسالة تحقیق جبة القبله، بحر الحساب، خلاصة الحساب، تشریح الافلاک، جبرالحساب و ...
سعید نفیسی درباره مقام شیخ بهایی می‌گوید: چندین قرن است که آثار شیخ بهایی مورد استفاده اقشار مختلف مردم است توده مردم از جامع عباسی اهل ذکر و دعا از مفتاح الفلاح، مجتهدین از زبدة الاصول، اخباریین از حبل المتین، ریاضی‌دانان از مجموعه آثار ریاضی او و زاهدان از نان و حلوای او بهره‌مندند.
در کتاب خلاصة الحساب طریقه استخراج مجهول را شرح می‌دهد و نام مجهول را «شیء» می‌گذارد، دانشمندان اروپایی آنرا «شیء» یا «خی‌ء» یا «ایکس» تصور کرده‌اند و علامه ایکس را برای مجهول عدد ریاضی به کار برده‌اند که در حقیقت همان «شیء» شیخ بهایی است.
از کارهای مهم شیخ بهایی ساختن سفیدآب مصرفی در حمام برای پاک‌کردن چرک بدن است که به «سفیدآب شیخ» معروف است.
ساخت قنات نجف آباد به طول چهل و پنج کیلومتر، ساخت و تعبیه سنگ شاخص آفتاب در مسجد میدان عالی قاپو و تقسیم‌بندی بسیار دقیق آب زاینده‌رود از کارهای بسیار ارزنده مهندسی و نجومی شیخ بهایی است.
انتهای پیام/
نظرات بینندگان
