لزوم برنامه‌ریزی کلان و جامع برای این مناطق و تهیه امکانات و تسهیلات لازم برای جلوگیری از تخریب و آلودگی و شورشدن منابع آب و خاک از یک سو و توجه به غنای محیطی(از لحاظ حفاظتی و اقتصادی) از سوی دیگر، محور مهمی است که در این گزارش به آن پرداخته می شود.

وجود 21 گنبدنمکی در لارستان

عبدالرسول قنبری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد لارستان در گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: به طور کلی نمک و دیگر رسوبات تبخیری به علل مختلف از جایگاه اولیه خود (درون زمین) خارج شده و با جنبش‌هایی خاص به سمت  بالا حرکت کرده و ناهمواری‌ها و برجستگی‌هایی به نام گنبد نمکی ایجاد می‌کند.

وی افزود: بستگی به سنگ‌های پوششی و میزان فشار درونی، اشکال خارجی تمامی گنبدهای نمکی یکسان نیست همچنین وابسته به دیگر شرایط منطقه‌ای نحوه برون‌زد و رسیدن به سطح آنها کاملا متفاوت است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد لارستان با اشاره به وجود حدود 300 گنبد نمکی آشکار و شناخته شده در کشور تصریح کرد: این گنبدها در نواحی آذربایجان، سمنان، قم، کرمان و غیره پراکنده است اما اوج تمرکز آنها در جنوب کشور یعنی استان‌های هرمزگان، فارس و بوشهر است که در مقیاس جهانی در مباحث مختلف مطرح است.

وی بیان کرد: گنبدهای نمکی و آبراه‌های منشعب شده از آنها عمدتاً سبب شور شدن خاک و منابع آبی پیرامون خود می‌شوند که می‌توان این مشکل را با احداث سازه‌های مکانیکی و یا به طرق بیولوزیکی با هدف کنترل نمک و دیگر املاح تا حدودی حل کرد اما از ظرفیت‌های مثبت گنبدهای نمکی از جمله استخراج انواع مواد از آن‌ها وجود تله‌های نفتی و دیگر ذخایر هیدروکربنی، اورانیم و مواد رادیو اکتیو، مسایل اکوتوریسمی و زئوتوریسمی و غیره نباید غافل شد.

قنبری عنوان کرد: براساس مطالعات انجام گرفته در لارستان حدود 21 گنبد نمکی برون‌زد مانند گنبدنمکی شمال غرب کرموستج، جنوب شرق کرموستج، چهاربرکه، شاه غیب، هرمود میرخوی، دهکویه، کهنه اوز، دنگز، بادینی، کوه شب و غیره موجود است.

ژئوتوریسم گنبدهای نمکی لارستان

ژئوتوریسم یا زمین گردشگری راهکاری نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه‌های طبیعی هر منطقه است که علاوه بر ایفای نقش آموزشی - علمی سبب توسعه توریستی منطقه و ارائه روش برای توسعه پایدار در مناطق ژئوتوریستی می‌شود.

فرآیندها و پدیده‌های مختلف طبیعی و زمین‌شناسی یکی از جالب‌ترین زمینه‌های گردشگری و جذب گردشگر است.

ظرفیت بی‌نظیر گردشگری گنبدنمکی کرموستج لارستان

محمدابراهیم عفیفی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد لارستان با برشمردن ظرفیت بالای پدیده‌های طبیعی در جذب توریست، اظهار داشت: گنبدهای نمکی از جمله پدیده های استثنائی و کم نظیر زمین شناسی همراه با چشم اندازها و مناظر زیبای طبیعی هستند.

وی با بیان اینکه گنبدهای نمکی یکی از جاذبه‌های زمین‌شناسی لارستان است تصریح کرد: با توجه به اقلیم مناسب لارستان نسبت به نواحی پیرامون، توجه به این پدیده گردشگری سبب توسعه منطقه می‌شود.

عفیفی تأکید کرد: گنبدهای نمکی لارستان تقریباً بیش از یک پنجم پراکنش گنبدهای نمکی جنوب کشور را به خود اختصاص داده است و پدیده‌های ژئومرفولوژی مانند یخچال نمکی، چشمه‌های کارستی، غارنمکی، اشکال قارچی و غیره مربوط به گنبدهای نمکی لارستان است که قابلیت بالایی برای جذب جهانگردان علمی، آموزشی و سایر جهانگردان دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد لارستان عنوان کرد: توسعه صنعت گردشگری یکی از راهکارهایی است که می‌تواند با ارزآوری خارجی به اقتصاد ملی کمک کند و نیز سبب رشد مادی و معنوی مردم بومی شود.

وی تاکید کرد: با توجه به چشم‌اندازهای جالب و بسیار زیبایی که در بسیاری از گنبدهای نمکی وجود دارد، گردشگری ژئومرفولوژی نیز می‌تواند در ایران و به ویژه در لارستان مورد توجه قرار گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد لارستان گفت: گنبدنمکی کرموستج لارستان با توجه به شرایط اقلیمی مناسب، دسترسی آسان، فاصله کم از جاده اصلی، برخورداری از امکانات رفاهی پیرامون و غیره می‌تواند زمینه‌های لازم برای جذب گردشگران باشد.

وی افزود: ویژگی‌های بالا اهمیت گنبدنمکی کرموستج لارستان را نسبت به دیگر گنبدهای نمکی در جلب ژئوتوریسم روشن‌تر و واضح‌تر می کند.

اهمیت اقتصادی گنبدهای نمکی

نمک از جمله منابع اقتصادی با اهمیت در گنبدهای نمکی است با توجه به رونق صنایع کوچک، ارزش و اهمیت این کانی بیشتر مورد توجه است و در بسیاری از صنایع شیمیایی، دارویی و غذایی به میزان بسیار زیاد کاربرد دارد.

با وجود کاربرد بالای نمک در دنیای کنونی و با وجود ظرفیت بالقوه و بالفعل لارستان در بهره‌مندی از این منبع غنی در زمینه سرمایه‌گذاری به این ظرفیت منطقه تاکنون توجه نشده است.

سالانه 164 هزار تن نمک در لارستان تولید می‌شود

براساس گفته‌های محمدعلی ابراهیمی‌زاده، رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت لارستان در این شهرستان 3 معدن با اشتغالزائی مستقیم برای 34 نفر سالیانه 164 هزار تن نمک خوراکی و صنعتی تولید می‌کنند.

وی مهم‌ترین مشکلات و کمبودها در زمینه تولید و بهره وری از معادن نمک در لارستان را نبود کارخانه فرآوری، تصفیه و همچنین بسته‌بندی نمک عنوان و تصریح کرد: ما آماده هرگونه مشورت و همکاری با سرمایه‌گذاران در این زمینه هستیم.

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت لارستان از سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای ورود و سرمایه گذاری در احداث کارخانه نمک در منطقه غنی لارستان دعوت و اضافه کرد: با توجه به موقعیت مناسب لارستان در زمینه صادرات می‌توان با یک برنامه‌ریزی مناسب، طرح‌های بزرگی اجرا کرد.

ابراهیمی‌زاده درباره تسهیلات در نظر گرفته شده در زمینه سرمایه‌گذاری در بخش‌های معدنی بیان کرد: با توجه به ارزش افزوده بالای صنایع معدنی این طرح‌ها مورد حمایت وزارتخانه بوده و برای ورود ماشین‌آلات معدنی تسهیلات در نظر گرفته می‌شود.