جدیدترین شیوه تکدی گری در شیراز/ به گدا کمک کنیم، نکنیم، چه کنیم؟
روش جدید از تکدی گری در شیراز رایج شده که متکدی، هم از هجوم سرما در امان می ماند، هم روزانه مثل یک گردشگر، رایگان شیرازگردی کرده و جیب خود را پر می کند!
به گزارش سرویس اجتماعی شیرازه، تکدی گری؛ معضلی اجتماعی که هر روز با شیوه های متفاوت و جدید در سطح جامعه دیده می شود. شیراز از جمله کلانشهرهایی است که با این پدیده دست و پنجه نرم می کند. گدایی در این شهر سن و سال نمی شناسد؛ آن ها در ترمینال ها، بیمارستان ها، درمانگاه ها، چهار راه ها، مراکز گردشگری و حتی گوشه و کنار خیابان ها و کوچه ها بساط خود را پهن کرده اند و با التماس و خواهش و هزار ترفند دیگر، با سوء استفاده از احساسات مردم، جیب خود را پر می کنند!
اگر چه در سال های نه چندان دور، شیوه مرسوم گدایی این بود که مرد یا زنی با لباس های کهنه و پاره با بوی نامطبوع دستان سیاه و کثیفش را به سوی عابران دراز می کرد، حالا اما شیوه های تکدی گری هم در عصر پیشرفت علم و تکنولوژی با نوآوری هایی همراه بوده است.
یکی مقابل درب بیمارستان و درمانگاه، نسخه به دست، شفای فرزندش را از مردم طلب می کند و با خواهش و تمنا که پول خرید دارو ندارد. دیگری فرزند به ظاهر بیمارش را به دوش کشیده و دستان خود را مقابل هر عابری دراز می کند و آن یکی سر چهار راه ها یا اسپند دست گرفته و برای رفع قضا و بلا رانندگان دود می کند یا با دستمال کثیفش، شیشه های خودروهای پشت چراغ قرمز را تمیز می کند تا از این رهگذر کاسبی کند! همچنین عده ای دست و پای خود را زخمی و بعضا پانسمان شده به معرض دید عابران در پیاده روها می گذارند و بعضی هم نوازندگی را برای کاسب شدن از احساسات مردم انتخاب می کنند.
برخی اما خوش تیپ گدایی می کنند، شیک می پوشند و کیف به دست در ترمینال ها، از مسافران می خواهند تا به او کمک کنند تا به شهرش برگردد. با اعتماد به نفس و مودبانه می گوید؛ ده هزار تومان کم دارم تا بلیت تهیه کنم. این شگرد او است و ماه هاست که می خواهد به شهرش برگردد و پول ندارد در حالی که اگر پیاده می رفت بعد از یک ماه به مقصد رسیده بود!
در میان همه شیوه های گدایی در کلانشهر شیراز، این روزها نوعی گدایی جالب در اتوبوس های شرکت واحد، مد شده است. بعضی متکدیانی که سن و سالی از آن ها می گذرد، بی آن که در این روزهای سرد زمستان، ساعت ها در کنار خیابان به انتظار کمک عابران بنشینند، با خیالی آسوده سوار اتوبوس می شوند و با حالت عجر و ناتوانی به راننده اعلام می کنند که فلان ایستگاه پیاده می شوند، تا زمانی که اتوبوس به ایستگاه مورد نظر برسد، با خواهش و تمنا و برانگیختن احساسات مسافرانی که خود به دلیل مشکلات مالی به خط واحد پناه برده اند، جیب خود را پر می کنند و پیاده می شوند. در ایستگاهی که پیاده می شوند، مسیر دیگری را انتخاب می کنند و این کار راه تا شب ادامه می دهند. گدایانی که این روش را انتخاب می کنند، هم از هجوم سرما در امان می مانند، هم روزانه مثل یک گردشگر، رایگان شیرازگردی کرده و حسابی کاسبی می کنند!
به گدا کمک کنیم، نکنیم، چه کنیم؟!
در اسلام از تکدی گری و گدایی کردن به شدت زشت شده است. از رسول گرامی اسلام(ص) نقل شده است: «هر کس دری از سؤال و خواهش به روی خود بگشاید خداوند متعال هفتاد در فقر و تنگدستی بر او باز می کند که هیچ چیزی نتواند آن را ببندد».[1]
امام صادق(ع) فرمود: «هر کس بدون نیاز چیزی را از دیگری درخواست کند همانا پاره های آتش می خورد».[2]
با این حساب مؤمن برای حفظ آبروی خویش نباید از دست دراز کردن پیش این و آن حذر کند، تا شخصیت خود را لکّه دار و معیوب نسازد.
در کشور ما به خاطر برخی از مشکلات اقتصادی و کم توجهی به مسئله نظارت دقیق بر بیت المال، افرادی دچار فقر و ناتوانی می شوند و مجبور به انتخاب گدایی برای گذران زندگی شده اند.
اما از آنجا که برخی شیادان برای کسب درآمد از راه آسان و بی مشقت به این حرفه روی آوردند، تشخیص گدای واقعی سخت تر از گذشته شده است. طبق دستور دین، صدقه بر این افراد حلال نیست، با این حال در تعالیم اسلامی روی مسأله صدقه دادن بسیار تأکید شده، به نحوی که در حال تردید در استحقاق هم توصیه شده که بهتر است صدقه دهید.
با همه این وجود، برخی جامعه شناسان تاکید می کنند: در صدقه دادن باید دقیق و سنجیده عمل کرد تا همین اندک کمک به ترویج تکدی گری نیانجامد. بهترین شیوه در برخورد با متکدیان کوچه و خیابان و سخت شدن تشخیص واقعی بودن گدا، گرفتن آدرس منزل و مکان زندگی برای کمک کردن است. در این شیوه بیشتر آن هایی که گدایی را به عنوان حرفه خود برگزیدند، به سرعت از شما دور می شوند.
پی نوشت ها:
اگر چه در سال های نه چندان دور، شیوه مرسوم گدایی این بود که مرد یا زنی با لباس های کهنه و پاره با بوی نامطبوع دستان سیاه و کثیفش را به سوی عابران دراز می کرد، حالا اما شیوه های تکدی گری هم در عصر پیشرفت علم و تکنولوژی با نوآوری هایی همراه بوده است.
یکی مقابل درب بیمارستان و درمانگاه، نسخه به دست، شفای فرزندش را از مردم طلب می کند و با خواهش و تمنا که پول خرید دارو ندارد. دیگری فرزند به ظاهر بیمارش را به دوش کشیده و دستان خود را مقابل هر عابری دراز می کند و آن یکی سر چهار راه ها یا اسپند دست گرفته و برای رفع قضا و بلا رانندگان دود می کند یا با دستمال کثیفش، شیشه های خودروهای پشت چراغ قرمز را تمیز می کند تا از این رهگذر کاسبی کند! همچنین عده ای دست و پای خود را زخمی و بعضا پانسمان شده به معرض دید عابران در پیاده روها می گذارند و بعضی هم نوازندگی را برای کاسب شدن از احساسات مردم انتخاب می کنند.
برخی اما خوش تیپ گدایی می کنند، شیک می پوشند و کیف به دست در ترمینال ها، از مسافران می خواهند تا به او کمک کنند تا به شهرش برگردد. با اعتماد به نفس و مودبانه می گوید؛ ده هزار تومان کم دارم تا بلیت تهیه کنم. این شگرد او است و ماه هاست که می خواهد به شهرش برگردد و پول ندارد در حالی که اگر پیاده می رفت بعد از یک ماه به مقصد رسیده بود!
در میان همه شیوه های گدایی در کلانشهر شیراز، این روزها نوعی گدایی جالب در اتوبوس های شرکت واحد، مد شده است. بعضی متکدیانی که سن و سالی از آن ها می گذرد، بی آن که در این روزهای سرد زمستان، ساعت ها در کنار خیابان به انتظار کمک عابران بنشینند، با خیالی آسوده سوار اتوبوس می شوند و با حالت عجر و ناتوانی به راننده اعلام می کنند که فلان ایستگاه پیاده می شوند، تا زمانی که اتوبوس به ایستگاه مورد نظر برسد، با خواهش و تمنا و برانگیختن احساسات مسافرانی که خود به دلیل مشکلات مالی به خط واحد پناه برده اند، جیب خود را پر می کنند و پیاده می شوند. در ایستگاهی که پیاده می شوند، مسیر دیگری را انتخاب می کنند و این کار راه تا شب ادامه می دهند. گدایانی که این روش را انتخاب می کنند، هم از هجوم سرما در امان می مانند، هم روزانه مثل یک گردشگر، رایگان شیرازگردی کرده و حسابی کاسبی می کنند!
به گدا کمک کنیم، نکنیم، چه کنیم؟!
در اسلام از تکدی گری و گدایی کردن به شدت زشت شده است. از رسول گرامی اسلام(ص) نقل شده است: «هر کس دری از سؤال و خواهش به روی خود بگشاید خداوند متعال هفتاد در فقر و تنگدستی بر او باز می کند که هیچ چیزی نتواند آن را ببندد».[1]
امام صادق(ع) فرمود: «هر کس بدون نیاز چیزی را از دیگری درخواست کند همانا پاره های آتش می خورد».[2]
با این حساب مؤمن برای حفظ آبروی خویش نباید از دست دراز کردن پیش این و آن حذر کند، تا شخصیت خود را لکّه دار و معیوب نسازد.
در کشور ما به خاطر برخی از مشکلات اقتصادی و کم توجهی به مسئله نظارت دقیق بر بیت المال، افرادی دچار فقر و ناتوانی می شوند و مجبور به انتخاب گدایی برای گذران زندگی شده اند.
اما از آنجا که برخی شیادان برای کسب درآمد از راه آسان و بی مشقت به این حرفه روی آوردند، تشخیص گدای واقعی سخت تر از گذشته شده است. طبق دستور دین، صدقه بر این افراد حلال نیست، با این حال در تعالیم اسلامی روی مسأله صدقه دادن بسیار تأکید شده، به نحوی که در حال تردید در استحقاق هم توصیه شده که بهتر است صدقه دهید.
از امام صادق(ع) در همین زمینه سؤال می شود که در موارد تردید در استحقاق طرف چه کنیم؟ حضرت می فرمایند: به هر کدام که در دلتان نسبت به او احساس ترحم و رأفت گردید صدقه بدهید.(3) پس در این مورد توصیه بر صدقه دادن است.
در روایت دیگری آمده که اگر در بین فقیران، افراد دروغگو نبودند، هیچ گاه کسانی که آنها را سائلی را رد می کنند، به سعادت و فلاح نمی رسیدند.(4)با همه این وجود، برخی جامعه شناسان تاکید می کنند: در صدقه دادن باید دقیق و سنجیده عمل کرد تا همین اندک کمک به ترویج تکدی گری نیانجامد. بهترین شیوه در برخورد با متکدیان کوچه و خیابان و سخت شدن تشخیص واقعی بودن گدا، گرفتن آدرس منزل و مکان زندگی برای کمک کردن است. در این شیوه بیشتر آن هایی که گدایی را به عنوان حرفه خود برگزیدند، به سرعت از شما دور می شوند.
پی نوشت ها:
1- آثار الصادقین، ج 8، ص 129، به نقل از وسائل الشیعه، کتاب زکوه، ص 309.
2- - همان، ص 148.
3- میزان الحکمة، محمدی ری شهری، ج5، ص339.
4- همان، ج4، ص349.
نظرات بینندگان
