مدیریت اجتماعی کم‌بارشی: نه سرزنش، بلکه اصلاح ساختارها

امام‌جمعه کوه‌چنار با تأکید بر حکمت اخلاقی اسلام مبنی بر نهی از سرزنش مصیبت‌زدگان، به ارائه نقشه راه عملی برای مدیریت بحران کم‌بارشی بر اساس آموزه‌های دینی پرداخت.

حجت‌الاسلام و المسلمین حسینعلی بهرامی باباحیدری با استناد به روایات، منطق مواجهه با این پدیده را نه ایجاد احساس گناه در افراد، بلکه فراخوانی برای مسئولیت‌پذیری جمعی و اصلاح ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی جامعه دانست.

وی بیان کرد: یکی از حکمت‌های عمیق در فرهنگ و اخلاق اسلامی، نهی از سرزنش مصیبت‌زدگان در بحبوحه مصیبت است. این اصل اخلاقی، ریشه در درک درست از کارکرد معرفت دینی دارد که باید در زمان و مکان مناسب، با رعایت موازنه القاء و تلقی، و با هدف اصلاح و رشد، به‌کار گرفته شود، نه به‌عنوان ابزار افزایش رنج و درماندگی.

امام‌جمعه کوه‌چنار افزود: امروزه، رسانه واسطه بین مبلغان و بدنه مردمی و اجتماعی شده است و رسانه می‌تواند با فرامتن‌سازی‌های سوگیرانه، کاملاً حسّ دلسوزی و دغدغه‌مندی را تحریف و تبدیل نمایند.

 بهرامی باباحیدری در رابطه با نقشه راه عملی برای مدیریت اجتماعی گفت: روایات اسلامی، تفصیل و تبیین آیات قرآنی هستند و به‌طور مشخص‌تر به اعمالی اشاره می‌کنند که بر بارش باران تأثیرگذارند. این روایات را باید نه به‌عنوان ابزار سرزنش، بلکه به‌مثابه راهنمای عملی برای اصلاح ساختارها و رفتارهای اجتماعی فهمید و فهماند.
 
وی ادامه داد: در روایت نبوی صلوات‌الله‌علیه آمده است: هر گاه خداوند بر امتی خشم بگیرد و بر آن عذاب نازل نکند، قیمت‌ها در آن بالا می‌رود، آبادانی‌اش کاهش می‌یابد، بازرگانانش سود نمی‌برند، میوه‌هایش رشد نمی‌کنند، جوی‌هایش پُر آب نمی‌گردند، باران بر آن فرو نمی‌بارد، و بَدانش بر آن سلطه می‌یابند. این روایت، نشانه‌های جامعه‌ای را که از مسیر عدالت منحرف شده، برمی‌شمارد.

وی خاطرنشان کرد: امام باقر علیه‌السلام می‌فرمایند: هیچ سالی بارانش از سال دیگر کمتر نیست؛ ولی خداوند، آن را، چنان‌که می‌خواهد، قرار می‌دهد. هرگاه قومی مرتکب گناه شوند، بارانی را که برایشان مقدّر نموده، از آنان باز می‌دارد.

امام‌جمعه کوه‌چنار اظهار کرد: منطق مواجهه با پدیده کم‌بارشی بر اساس این روایات، نه سرزنش مصیبت‌زدگان، بلکه اصلاح ساختارهای اجتماعی است. این متون، دستورالعملی برای ایجاد جامعه‌ای عادلانه، صادق و باایمان ارائه می‌دهند که در آن، عدالت اقتصادی از طریق پرداخت زکات و حقوق محرومان تأمین شود.

باباحیدری ادامه داد: نعمت‌ها محترم شمرده شوند و اسراف نباشد؛ صداقت در معاملات رعایت شود؛ نظام قضایی عادلانه عمل کند؛ مدیران و حاکمان صادق باشند و به مردم دروغ نگویند و وعده‌های بی خود ندهند؛ از فقرا و بینوایان حمایت شود.

وی در آخر افزود: این رویکرد، فراخوانی است برای مسئولیت‌پذیری جمعی و اصلاح ساختارهای اجتماعی، نه ابزاری برای ایجاد احساس گناه در افراد درمانده. فهم درست این متون، می‌تواند جامعه را به سوی عقلانیت، عدالت و مدیریت صحیح منابع سوق دهد، نه به سوی نفرت، خشم و نومیدی.

ضرورت احیای حلقه‌های معرفتی؛ راه مقابله با آشوب ذهنی نسل جوان

به گزارش «شیرازه»، حجت‌الاسلام والمسلمین دهقان در خطبه‌های نماز جمعه این هفته صفاشهر با اشاره به محورهای بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشجویان اظهار کرد: ایشان تأکید کردند که معلمان، اساتید، طلاب و دانشجویان باید این بیانات را «نقشه راه فرهنگی» خود قرار دهند.

وی افزود: رهبر انقلاب فرمودند گروه‌های دانش‌آموزی و جوانانی که اهل مطالعه‌اند باید گرد هم بنشینند و درباره ماجراهای تاریخی همچون تحریم تنباکو، قرارداد وثوق‌الدوله، کودتای ۱۲۹۹ و حوادثی مانند ۱۳ آبان مطالعه و گفت‌وگو کنند.

دهقان تشریح کرد: این سخن صرفاً توصیه به مطالعه تاریخ نیست؛ بلکه تلاشی برای احیای حافظه ملی، ترمیم نظام فکری جامعه انقلابی و ایجاد تحلیل عمیق در نسل جوان است.

وی با انتقاد از سطحی‌نگری و آشفتگی فکری بخشی از جوانان گفت: امروز جامعه به‌ویژه نسل جوان درگیر تحلیل‌های سطحی، تحیر فکری، شتابزدگی در موضع‌گیری و ادبیات تند و اختلاف‌افکن شده است. طرح حلقه‌های معرفتی نسخه‌ای برای آرام‌سازی فضای فکری و ایجاد انسجام ذهنی امت اسلامی است.

خطیب جمعه صفاشهر افزود: ایجاد حلقه‌های معرفتی یعنی بازگشت به گفت‌وگوی عمیق، مطالعه جمعی و تحلیل رویدادها بر پایه قرآن، سنت و تجربه انقلاب اسلامی.

وهقان با دعوت از همه نهادهای فرهنگی ازجمله مدارس، دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه، مساجد، پایگاه‌های بسیج و هیئت‌های جوانان، عنوان کرد: به جای غرق شدن در انبوه خبرها و تحلیل‌های سطحی، عقل جمعی و بینش ایمانی‌مان را تقویت کنیم تا آشوب ذهنی جای خود را به یقین بدهد.

خشکسالی، چراغ اصلاح نه ابزار سرزنش

در بخش دیگر  خطبه‌ها، حجت‌الاسلام والمسلمین دهقان با اشاره به کم‌بارانی و خشکسالی اخیر در مناطق مختلف کشور گفت: برخی از سر دلسوزی، تمام مشکلات را به گناه مردم نسبت می‌دهند؛ در حالی که نگاه قرآن از این سطحی‌نگری فراتر است.

وی با استناد به آیات قرآن گفت: وعده الهی این است که اگر جامعه‌ای ایمان و تقوا پیشه کند، برکات آسمان و زمین بر آن گشوده می‌شود؛ اما این آیات دستورالعمل اصلاح اجتماعی و مدیریتی است، نه چماقی برای ملامت مردم گرفتار خشکسالی.

امام‌جمعه صفاشهر ضمن بیان اینکه «بلاها در منطق دینی چراغی برای اصلاح رفتار، تقویت عدالت، تغییر ساختارها و بازگشت به یاد خداست»، بر لزوم پرهیز از اسراف، گسترش عدالت، صداقت در گفتار و پرداخت حقوق الهی تأکید کرد و گفت: نماز باران کافی نیست؛ آثار توبه و اصلاح باید در رفتار ما دیده شود.

دهقان در پایان با اشاره به برگزاری نماز باران روز دوشنبه همزمان با سراسر استان، از مردم خواست با دل‌های پاک و نیت توبه در این مراسم معنوی شرکت کنند تا بارش رحمت الهی بر سرزمین‌های خشک نازل شود.

امام جمعه لامرد: مسئولان در معیشت مردم تدبیر کنند؛ کتابخوانی ضرورت خانواده‌هاست  

به گزارش خبرنگار شیرازه در خطبه‌های نماز جمعه این هفته با اشاره به شرایط سخت خشکسالی در منطقه، بر اهمیت دعا و توجه به ادعیه وارده برای نزول باران تأکید کرد و گفت: در این شرایط، مردم باید با توسل و دعا از خداوند طلب باران کنند و مسئولان نیز وظیفه دارند با برنامه‌ریزی دقیق، مشکلات ناشی از خشکسالی را مدیریت کنند.

وی با بیان اینکه معیشت مردم در شرایط کنونی نیازمند توجه جدی است، افزود: مسئولان باید با درایت و تدبیر، مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را دنبال کنند. بی‌توجهی به امور جامعه و بی‌دغدغه بودن نسبت به مشکلات مردم پذیرفتنی نیست.

امام جمعه لامرد با انتقاد از ناترازی در نهادهای دامی و ضعف مدیریتی در حوزه نظارت گفت: وجود احتکار و بی‌توجهی به نیازهای مردم مشهود است. مردم انتظار دارند مسئولان با جدیت وارد عمل شوند و با بی‌مسئولیتی و عدم دقت در امور مردم مقابله کنند.

 وی همچنین از مردم خواست در صورت مشاهده موارد احتکار، موضوع را به نهادهای مربوط گزارش دهند و در این زمینه همکاری مسئولانه داشته باشند.  

حجت‌الاسلام آزاد در ادامه سخنان خود به اهمیت فرهنگ مطالعه و کتابخوانی اشاره کرد و گفت: کتابخوانی ضرورتی جدی برای جامعه امروز است. کاهش مطالعه در میان مردم نگران‌کننده است و هر پدر و مادر باید در مدیریت خانواده و تربیت فرزندان، مطالعه را در برنامه روزانه خود قرار دهند.  

وی با تأکید بر اینکه کتاب و مطالعه نقش مهمی در ارتقای سطح فرهنگی جامعه دارد، افزود: اگر خانواده‌ها به کتابخوانی توجه کنند، بسیاری از مشکلات اجتماعی و تربیتی کاهش خواهد یافت. امروز نیاز داریم فرهنگ مطالعه را از خانه‌ها آغاز کنیم و آن را به یک عادت پایدار در جامعه تبدیل نماییم.

انتهای خبر/۲۲۴۲۲۴