عضو شورای مرکزی سازمان نظاممهندسی ساختمان کشور:
نگاه تک دانه ای میراث فرهنگی برای شهرسازی و بافتهای تاریخی آسیب زاست/ طرح تفضیلی در اکثر شهرهای دنیا شکست خورده/مردم به تخصص کاندیدای شورای شهر توجه کنند
طاهره نصر می گوید:ماده 2 قانون نظام مهندسی کنترل ساختمان به تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش های ایرانی اسلامی اشاره دارد و حال ما چقدر در ساخت شهر به این مسئله توجه داریم؟
شیرازه، شروع به کار شوراهای اسلامی از ۹ اردیبهشت سال ۱۳۷۸ با صدور پیام ویژهای
از سوی رهبر معظم انقلاب آغاز گردید که طی چهار دوره گذشته فراز و فرودهای
بسیاری را پشت سر گذاشته است.
طبق قانون پارلمان شهری چند وظیفه مهم و تاثیر گذار در تبیین سیاست های توسعه شهری بر عهده دارد. تعیین و تدوین بودجه شهرداری، انتخاب شهردار ونظارت بر عملکرد وی، تدوین برنامه توسعه شهری و... از جمله وظایف این نهاد اجتماعی است.
در همین راستا شیرازه سلسله گزارش هایی در مورد ویژگی های یک شورای کارآمد تا انتخابات با عنوان«پنجمین انتخاب» منتشر خواهد کرد.
طاهره نصر، دارای دکتری شهرسازی است. او عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور؛ عضو هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس؛ عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز؛ عضو گروه تخصصی معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است.
نصر از پژوهشگران برجسته در حوزه معماری شهرسازی است. شیرازه با توجه به نزدیک شدن به انتخابات شورای شهر و روستا گفتگویی با این استاد دانشگاه داشته که در دو بخش منتشر می شود.
نگاه سیاسی به شورای شهر آسیبزاست/مردم به تخصص کاندیدای شورای شهر توجه کنند
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز در بیان مزایا و معایب ورود شخصیتهای سیاسی در مدیریت شهری می گوید: در نگاه به چهره و هویت شهر باید دید افراد متخصص برای ساخت سیمای شهر از تخصصشان چه استفادهای میخواهند کنند. با رزومه ای که کاندیداها از خود ارائه میدهند مردم به خوبی میتوانند تشخیص دهند کدام نامزد دارای تخصص و دلسوز شهر است و با ورود به شورای شهر معضلات شهری را بهبود میبخشد. اگر در انتخاب اعضای شورای شهر فقط چهرههای سیاسی مورد تاکید قرار گیرد چون بسیاری از متخصصان شهرسازی چهره سیاسی نیستند این مسئله در دراز مدت میتواند آسیب جدی بر شهر وارد کند. البته چون شورای شهر قرار است سیمای شهر را مورد توجه قرار دهد سیمای شهر فقط از منظر یک شهرساز نباید ساخته شود همانطور که در رشته شهرسازی گرایشهای مختلفی از جمله جامعه شناسی، روانشناسی و . . وجود دارد. زیرا موارد گوناگونی در ساختن شهرها دخیل هستند بنابراین نباید انتظار داشت فقط یک معمار، شهرساز و مهندس وارد شورای شهر شود البته نگاه سیاسی صرف هم آسیبزا خواهد بود زیرا بسیاری از سیاستمداران نمیتوانند سازندگان خوبی برای شهر باشند.
استفاده از نظرات متخصصان از مزایای شورای چهارم است
طاهره نصر در مورد عملکرد شورای چهارم افزود: هر چند نمایندگان شورای شهر شیراز در دوره چهارم با دلسوزی در پی فراهم آوردن زندگی راحت برای مردم بودند و در عرصه فرهنگی و گردشگری تلاشهای فراوانی صورت گرفت تا شیراز بعنوان یک کلان شهر برجسته ساخته و معرفی شود اما در ارزیابی عملکرد آنها باید دید به لحاظ اجرایی چقدر در این زمینه موفق عمل کردهاند. در این شورا سعی کردند از حضور متخصصان با نگاههای متفاوت و از نظرات صاحبنظران استفاده کنند که این موضوع از مزایای این دوره بود. البته در ارزیابی عملکرد شورای چهارم باید میزان تعامل و همکاری شهرداری و سایر ارگانها با این شورا را مد نظر داشت.
بی توجهی به یک قانون در ساخت و سازهای شهری
نصر ادامه داد: ماده 2 قانون نظام مهندسی کنترل ساختمان به تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش های ایرانی اسلامی اشاره دارد و حال ما چقدر در ساخت شهر به این مسئله توجه داریم؟ یا در ترویج اصول معماری و شهرسازی و رشد آگاهی عمومی نسبت به مقررات ساختمان و افزایش بهرهوری چقدر موفق بودهایم؟ رشد آگاهی عمومی برعهده سازمان نظام مهندسی ساختمان است اما با توجه به اینکه مخاطبان اصلی سازمان نظام مهندسی، مهندسین است شورای شهر بعنوان بالاترین جایگاه سیاست گذاری با توجه به اینکه از دل مردم بیرون امده میتواند با افزایش تعامل با ارگانهای مختلف از جمله نظام مهندسی، شهرداری، میراث فرهنگی در رشد آگاهی عموم مردم نقش آفرینی کند.
نگاه تک دانه ای میراث فرهنگی برای شهرسازی و بافتهای تاریخی آسیب زاست
وی با اشاره به مباحث شهرسازی و معضلات این حوزه گفت: برای تشخیص بافت فرسوده سه مولفه مورد توجه قرار میگیرد؛ عرض کمتر از شش متر برای معابر، ریزدانگی و ناپایداری و عدم دوام مصالح که تمام این سه مورد را در بافتهای تاریخی شیراز میتوان دید.اگرچه بافتهای تاریخی دارای ارزش و نشان از هویت تاریخی یک شهر است اما در بعضی موارد به دلیل فرسودگی بیش از حد مردمی که در اطراف این بافتها زندگی میکنند از نظر جانی امنیت ندارند و در خطر هستند. زیرا در صورت بروز زلزله، آتشسوزی و بلایای طبیعی آتش نشانی در این کوچههای تنگ و باریک امکان امدادرسانی ندارد و اگر شهرداری بخواهد با پیش بینی حوادث غیرمترقبه در این زمینه اقدامی انجام دهد میراث فرهنگی بدلیل نگاه تک دانهای که دارد مانع از انجام آن میشود. نگاه تک دانهای به این معنی است که؛ فقط یک بافت را بعنوان بافت ارزشمند میدانند در حالی که باید کل بافت را دارای ارزش دانست و این نگاه برای شهرسازی و بافتهای تاریخی آسیب زاست.
تعامل شورای چهارم شهر با سایر ارگانها پایین است/ طرح تفضیلی در اکثر شهرهای دنیا شکست خورده
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان افزود: شورای شهر در این دوره تلاش کرد به بافتهای فرسوده توجه کند اما به دلیل عدم همکاری میراث فرهنگی با مشکل و مانع مواجه شد ودر این راستا چشمانداز خوبی برای بافتهای تاریخی نمیشود تعریف کرد زیرا اگر یک آتش سوزی و یا حادثهای کوچک اتفاق بیفتد پلاسکو دیگری را شاهد خواهیم بود. این مسئله به دلیل عدم مدیریت جامع و نبود تعامل بین شورای شهر و شهرداری با میراث فرهنگی سالها لاینحل مانده و متاسفانه در این دوره تعامل شورای شهر با سایر ارگانها پایین بود. مشکل دیگر عدم کارآیی طرحهای تفضیلی شهرسازی در ضوابط میراث فرهنگی است که در این زمینه هماهنگی وجود ندارد. در حالیکه طرحهای تفضیلی در اکثر کشورهای دنیا شکست خورده است ما هنوز سعی داریم این طرحها را حفظ کنیم. بافت تاریخی نباید از بین برود اما بخشهایی که دارای فرسودگی بیش از حد است نیاز به نوسازی دارد و لازم است میراث فرهنگی در این زمینه با شورای شهر همکاری لازم را داشته باشد. نوسازی یکی از راههایی است که میتواند به حفظ هویت تاریخی شهر و گردشگری پایدار کمک کند.
در نظر گرفتن سه مولفه در عملکرد فرهنگ شهری
وی در ارزیابی عملکرد فرهنگی شورای چهارم گفت: فرهنگ آن چیزی است که میتواند به تعاملات اجتماعی شهروندان کمک کند. این مسئله که فرهنگ به چه شکل در سیمای شهر بروز و نشان داده شود مؤلفههایی دارد. مؤلفههای طبیعی، مصنوعی و انسانی به عنوان عناصر هویتبخش میتواند به فرهنگگرایی در شهر کمک کند.
فرهنگ استفاده از مصالح را نمیدانیم
در حوزه طبیعی؛ هر شهر موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص خود را دارد. ما چقدر توانستهایم در ساختو سازهای محیطی طرحها را با شرایط اقلیمی شهر مطابقت دهیم؟ بعنوان مثال؛ یک نمای فلزی را در یک شهر گرم و خشک چون شیراز استفاده میکنیم و همان نمای فلزی را در شهر چالوس ک معتدل است هم به کار میگیریم. پس ما فرهنگ استفاده از مصالح را نمیدانیم و به هویت طبیعی شهرمان اهمییت نمیدهیم. در مصوبات و ساخت و سازها حفظ هویت طبیعی شهر مورد توجه قرار نمیگیرد متاسفانه کوهها را صاف میکنیم و خانه و جاده میسازیم.
دود ناهماهنگی بین دستگاه ها به چشم مردم می رود
طاهره نصر ادامه داد: اگر فارغ از ساخت و سازهای انجام شده با نگاه تاریخی و فرهنگی به مسئله شهرسازی نگاه کنیم میبینیم نمادهایی هستند که بعنوان نشانههای فرهنگی میتوانند عمل کنند. مثلا در حوزه هویت مصنوعی؛ در گذشته در شهر ما تیپولوژی محلات مشخص بوده محلات نعمتی خانی و حیدری خانی یا مساجد و باغها را داشتیم. اما امروز فارغ از این مسئله بدلیل نگاه تک دانهای حاکم، فقط یک باغ و واحد را میبینیم و حاضر نیستیم بافت اطراف آن باغ یا مسجد قدیمی را نوسازی و گردشگر جذب کنیم. در واقع نگاه کارشناسی وجود دارد اما برای اجرایی شدن طرح ها مشکلاتی وجود دارد که عدم تعامل میان ارگانها از مهمترین آنهاست و این ناهماهنگی به مردم و زندگی شهروندان آسیب خواهد زد.
باید فرهنگ و مؤلفه هویتی شهر را در ساخت و سازها احیا کرد
نصر تصریح کرد: در حوزه هویت انسانی؛ آیینها و آداب و رسوم و آنچه که بعنوان خاطره ذهنی میتواند برای شهر عمل کند مدنظر است. همچنین باید فرهنگ و مؤلفه هویتی شهر را در ساخت و سازها احیا کرد و در راستای فرهنگی ساختن شهر باید برای تعامل جمعی مردم فضاهایی مثل فرهنگسرا تدارک دید تا آیینهای دینی و تاریخی حفظ شود. مثلا نوروز و تعزیه بعنوان آیینهای باستانی و مذهبی مورد غفلت قرار گرفته و فضایی برای حفظ و ترویج این آیینها نداریم.
طبق قانون پارلمان شهری چند وظیفه مهم و تاثیر گذار در تبیین سیاست های توسعه شهری بر عهده دارد. تعیین و تدوین بودجه شهرداری، انتخاب شهردار ونظارت بر عملکرد وی، تدوین برنامه توسعه شهری و... از جمله وظایف این نهاد اجتماعی است.
در همین راستا شیرازه سلسله گزارش هایی در مورد ویژگی های یک شورای کارآمد تا انتخابات با عنوان«پنجمین انتخاب» منتشر خواهد کرد.
طاهره نصر، دارای دکتری شهرسازی است. او عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور؛ عضو هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس؛ عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز؛ عضو گروه تخصصی معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است.
نصر از پژوهشگران برجسته در حوزه معماری شهرسازی است. شیرازه با توجه به نزدیک شدن به انتخابات شورای شهر و روستا گفتگویی با این استاد دانشگاه داشته که در دو بخش منتشر می شود.
نگاه سیاسی به شورای شهر آسیبزاست/مردم به تخصص کاندیدای شورای شهر توجه کنند
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز در بیان مزایا و معایب ورود شخصیتهای سیاسی در مدیریت شهری می گوید: در نگاه به چهره و هویت شهر باید دید افراد متخصص برای ساخت سیمای شهر از تخصصشان چه استفادهای میخواهند کنند. با رزومه ای که کاندیداها از خود ارائه میدهند مردم به خوبی میتوانند تشخیص دهند کدام نامزد دارای تخصص و دلسوز شهر است و با ورود به شورای شهر معضلات شهری را بهبود میبخشد. اگر در انتخاب اعضای شورای شهر فقط چهرههای سیاسی مورد تاکید قرار گیرد چون بسیاری از متخصصان شهرسازی چهره سیاسی نیستند این مسئله در دراز مدت میتواند آسیب جدی بر شهر وارد کند. البته چون شورای شهر قرار است سیمای شهر را مورد توجه قرار دهد سیمای شهر فقط از منظر یک شهرساز نباید ساخته شود همانطور که در رشته شهرسازی گرایشهای مختلفی از جمله جامعه شناسی، روانشناسی و . . وجود دارد. زیرا موارد گوناگونی در ساختن شهرها دخیل هستند بنابراین نباید انتظار داشت فقط یک معمار، شهرساز و مهندس وارد شورای شهر شود البته نگاه سیاسی صرف هم آسیبزا خواهد بود زیرا بسیاری از سیاستمداران نمیتوانند سازندگان خوبی برای شهر باشند.
استفاده از نظرات متخصصان از مزایای شورای چهارم است
طاهره نصر در مورد عملکرد شورای چهارم افزود: هر چند نمایندگان شورای شهر شیراز در دوره چهارم با دلسوزی در پی فراهم آوردن زندگی راحت برای مردم بودند و در عرصه فرهنگی و گردشگری تلاشهای فراوانی صورت گرفت تا شیراز بعنوان یک کلان شهر برجسته ساخته و معرفی شود اما در ارزیابی عملکرد آنها باید دید به لحاظ اجرایی چقدر در این زمینه موفق عمل کردهاند. در این شورا سعی کردند از حضور متخصصان با نگاههای متفاوت و از نظرات صاحبنظران استفاده کنند که این موضوع از مزایای این دوره بود. البته در ارزیابی عملکرد شورای چهارم باید میزان تعامل و همکاری شهرداری و سایر ارگانها با این شورا را مد نظر داشت.
بی توجهی به یک قانون در ساخت و سازهای شهری
نصر ادامه داد: ماده 2 قانون نظام مهندسی کنترل ساختمان به تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش های ایرانی اسلامی اشاره دارد و حال ما چقدر در ساخت شهر به این مسئله توجه داریم؟ یا در ترویج اصول معماری و شهرسازی و رشد آگاهی عمومی نسبت به مقررات ساختمان و افزایش بهرهوری چقدر موفق بودهایم؟ رشد آگاهی عمومی برعهده سازمان نظام مهندسی ساختمان است اما با توجه به اینکه مخاطبان اصلی سازمان نظام مهندسی، مهندسین است شورای شهر بعنوان بالاترین جایگاه سیاست گذاری با توجه به اینکه از دل مردم بیرون امده میتواند با افزایش تعامل با ارگانهای مختلف از جمله نظام مهندسی، شهرداری، میراث فرهنگی در رشد آگاهی عموم مردم نقش آفرینی کند.
نگاه تک دانه ای میراث فرهنگی برای شهرسازی و بافتهای تاریخی آسیب زاست
وی با اشاره به مباحث شهرسازی و معضلات این حوزه گفت: برای تشخیص بافت فرسوده سه مولفه مورد توجه قرار میگیرد؛ عرض کمتر از شش متر برای معابر، ریزدانگی و ناپایداری و عدم دوام مصالح که تمام این سه مورد را در بافتهای تاریخی شیراز میتوان دید.اگرچه بافتهای تاریخی دارای ارزش و نشان از هویت تاریخی یک شهر است اما در بعضی موارد به دلیل فرسودگی بیش از حد مردمی که در اطراف این بافتها زندگی میکنند از نظر جانی امنیت ندارند و در خطر هستند. زیرا در صورت بروز زلزله، آتشسوزی و بلایای طبیعی آتش نشانی در این کوچههای تنگ و باریک امکان امدادرسانی ندارد و اگر شهرداری بخواهد با پیش بینی حوادث غیرمترقبه در این زمینه اقدامی انجام دهد میراث فرهنگی بدلیل نگاه تک دانهای که دارد مانع از انجام آن میشود. نگاه تک دانهای به این معنی است که؛ فقط یک بافت را بعنوان بافت ارزشمند میدانند در حالی که باید کل بافت را دارای ارزش دانست و این نگاه برای شهرسازی و بافتهای تاریخی آسیب زاست.
تعامل شورای چهارم شهر با سایر ارگانها پایین است/ طرح تفضیلی در اکثر شهرهای دنیا شکست خورده
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان افزود: شورای شهر در این دوره تلاش کرد به بافتهای فرسوده توجه کند اما به دلیل عدم همکاری میراث فرهنگی با مشکل و مانع مواجه شد ودر این راستا چشمانداز خوبی برای بافتهای تاریخی نمیشود تعریف کرد زیرا اگر یک آتش سوزی و یا حادثهای کوچک اتفاق بیفتد پلاسکو دیگری را شاهد خواهیم بود. این مسئله به دلیل عدم مدیریت جامع و نبود تعامل بین شورای شهر و شهرداری با میراث فرهنگی سالها لاینحل مانده و متاسفانه در این دوره تعامل شورای شهر با سایر ارگانها پایین بود. مشکل دیگر عدم کارآیی طرحهای تفضیلی شهرسازی در ضوابط میراث فرهنگی است که در این زمینه هماهنگی وجود ندارد. در حالیکه طرحهای تفضیلی در اکثر کشورهای دنیا شکست خورده است ما هنوز سعی داریم این طرحها را حفظ کنیم. بافت تاریخی نباید از بین برود اما بخشهایی که دارای فرسودگی بیش از حد است نیاز به نوسازی دارد و لازم است میراث فرهنگی در این زمینه با شورای شهر همکاری لازم را داشته باشد. نوسازی یکی از راههایی است که میتواند به حفظ هویت تاریخی شهر و گردشگری پایدار کمک کند.
در نظر گرفتن سه مولفه در عملکرد فرهنگ شهری
وی در ارزیابی عملکرد فرهنگی شورای چهارم گفت: فرهنگ آن چیزی است که میتواند به تعاملات اجتماعی شهروندان کمک کند. این مسئله که فرهنگ به چه شکل در سیمای شهر بروز و نشان داده شود مؤلفههایی دارد. مؤلفههای طبیعی، مصنوعی و انسانی به عنوان عناصر هویتبخش میتواند به فرهنگگرایی در شهر کمک کند.
فرهنگ استفاده از مصالح را نمیدانیم
در حوزه طبیعی؛ هر شهر موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص خود را دارد. ما چقدر توانستهایم در ساختو سازهای محیطی طرحها را با شرایط اقلیمی شهر مطابقت دهیم؟ بعنوان مثال؛ یک نمای فلزی را در یک شهر گرم و خشک چون شیراز استفاده میکنیم و همان نمای فلزی را در شهر چالوس ک معتدل است هم به کار میگیریم. پس ما فرهنگ استفاده از مصالح را نمیدانیم و به هویت طبیعی شهرمان اهمییت نمیدهیم. در مصوبات و ساخت و سازها حفظ هویت طبیعی شهر مورد توجه قرار نمیگیرد متاسفانه کوهها را صاف میکنیم و خانه و جاده میسازیم.
دود ناهماهنگی بین دستگاه ها به چشم مردم می رود
طاهره نصر ادامه داد: اگر فارغ از ساخت و سازهای انجام شده با نگاه تاریخی و فرهنگی به مسئله شهرسازی نگاه کنیم میبینیم نمادهایی هستند که بعنوان نشانههای فرهنگی میتوانند عمل کنند. مثلا در حوزه هویت مصنوعی؛ در گذشته در شهر ما تیپولوژی محلات مشخص بوده محلات نعمتی خانی و حیدری خانی یا مساجد و باغها را داشتیم. اما امروز فارغ از این مسئله بدلیل نگاه تک دانهای حاکم، فقط یک باغ و واحد را میبینیم و حاضر نیستیم بافت اطراف آن باغ یا مسجد قدیمی را نوسازی و گردشگر جذب کنیم. در واقع نگاه کارشناسی وجود دارد اما برای اجرایی شدن طرح ها مشکلاتی وجود دارد که عدم تعامل میان ارگانها از مهمترین آنهاست و این ناهماهنگی به مردم و زندگی شهروندان آسیب خواهد زد.
باید فرهنگ و مؤلفه هویتی شهر را در ساخت و سازها احیا کرد
نصر تصریح کرد: در حوزه هویت انسانی؛ آیینها و آداب و رسوم و آنچه که بعنوان خاطره ذهنی میتواند برای شهر عمل کند مدنظر است. همچنین باید فرهنگ و مؤلفه هویتی شهر را در ساخت و سازها احیا کرد و در راستای فرهنگی ساختن شهر باید برای تعامل جمعی مردم فضاهایی مثل فرهنگسرا تدارک دید تا آیینهای دینی و تاریخی حفظ شود. مثلا نوروز و تعزیه بعنوان آیینهای باستانی و مذهبی مورد غفلت قرار گرفته و فضایی برای حفظ و ترویج این آیینها نداریم.
نظرات بینندگان