به گزارش شیرازه، به رغم هشدار مسئولان بهداشتی درباره شیوع مصرف دخانیات و مضرات آن متاسفانه روز به روز شاهد افزایش مکان‌های عمومی که به عرضه دخانیات از قبیل سیگار و قلیان می‌پردازند، هستیم.

برای آگاهی از صدق این ادعا کافی است به صورت اتفاقی در چند محله شیراز قدم بزنید و نه تنها قهوه خانه های قدیمی بلکه وضعیت برخی کافی شاپ ها و سفره خانه ها و رستوران ها را از نزدیک ببینید، البته این گردش اصلا نیاز به حکم ماموریت و چشم مسلح و دوربین مخفی وکارآگاه بازی ندارد، عرضه دخانیات با اینکه منع قانونی دارد خیلی راحت تر از آن چیزی که فکر کنید در دسترس همه مخاطبین قرار می گیرد و در تابلو سر درمغازه یا در برخی مکان ها به صورت اطلاعیه پشت شیشه یا در منو خدمات ویژه به راحتی به چشم می خورد. این مغازه ها کمبود سرانه آموزشی، ورزشی، فرهنگی و سرگرمی را در خیلی از محلات شهر پرکردند. پارک ها و مکان هایی که برای ورزش و تفریح و پیاده روی در شهر معروف شدند هم که روزگارشان اظهر من الشمس است و دستفروشی سیگار، قلیان و انواع مواد دیگر کاملا واضح و بدون هراس در حال انجام است و از پرفروش ترین نوع مشاغل کاذب به شمار می رود.

از طرفی فست دودها و عرضه تلفنی دخانیات و تحویل درب منازل هم نوعی مقابله خلاقانه با اجرای برخی محدودیت های نه چندان قوی برای عرضه حضوری دخانیات است که به تازگی باب شده است.

عرضه دخانیات مجوز قانونی دارد یا ندارد؟!

اگرچه برخی قانون ها درباره ممنوعیت فروش دخانیات به افرادکم سن و سال و ممنوعیت عرضه قلیان در مکان های عمومی و سفره خانه ها وجود دارد اما متاسفانه ضمانت اجرایی ضعیف قوانین و دسترسی آسان به انواع دخانیاتی که مثل انواع تنقلات عرضه می شوند و قبح شکنی و عدم حساسیت نسبت به مصرف دخانیات در خانواده ها و مکان های عمومی و سود هنگفت و گردش مالی بازار دخانیات باعث شده سال به سال این معضل فراگیر ترشود به حدی که روز بدون دخانیات و مکان عاری از دخانیات صرفا به شعارهای پوشالی و کاریکاتوری تبدیل شوند و گروه و نهادی یارای مقابله با دخانیات را در بازوی خود و نهاد مربوطه اش نبیند.

این مغازه ها و دست فروش ها یا مجوز دارندکه خیلی جای سوال است چگونه با مجوز به فعالیت غیرقانونی عرضه قلیان وسایر دخانیات ادامه می دهند یا مجوز ندارند که جای سوال است چگونه بدون مجوز براحتی به فعالیت غیرقانونی خود ادامه می دهند؟

در عرصه سیاست گذاری چالش هایی برای مقابله با عرضه دخانیات وجود دارد

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص به خبرنگار شیرازه پاسخ داد: ما تمام تلاش خود را برای برخورد قانونی با محل های عرضه دخانیات انجام می دهیم اما متاسفانه در عرصه سیاست گذاری چالش هایی در این حوزه وجود دارد. به عنوان مثال همزمان با فعالیت های جدی برای ممانعت با عرضه قلیان در مکان های عمومی، طرحی به مجلس بردند که قهوه خانه های قدیمی برای عرضه قلیان مجوز رسمی بگیرند.

دکتر محسن مقدمی تصریح کرد: باتوجه به تفاوت قائل شدن بین قهوه خانه ها و سایر مکان ها مثل کافی شاپ و رستوران ها و سفره خانه ها ما پروانه واحدهای متخلف را بررسی می کنیم و ابتدا با تذکر و تعهد نامه و در صورت تکرار تخلف با پلمپ واحد صنفی اراده جدی در مقابله با عرضه دخانیات داریم. به صورت هفتگی حدود هفت، هشت مورد پلمپ واحدهای صنفی داریم و آمار آن موجود است.

هر تخلفی یک مجازات قانونی دارد ما که نمی توانیم مغازه را تخریب کنیم

این مقام مسئول درباره بازدارندگی ضعیف احکام قانونی و شروع به عرضه مجدد پس ازطی محکومیت قانونی گفت: هر تخلفی یک مجازات قانونی دارد، ما که نمی توانیم مغازه را تخریب کنیم. متاسفانه قانون های بالادستی مشکل دارد. البته در صورت مشاهده تخلف در واحدی که قبلا پلمپ بوده، پلمپ مجدد طولانی تر خواهد شد.

شهروندان در صورت مشاهده عرضه دخانیات در اماکن عمومی به تلفن1490اطلاع دهند

مقدمی توضیح داد: شهروندان در صورت مشاهده عرضه قلیان و سایر دخانیات در اماکن عمومی می توانند به تلفن1490اطلاع دهند و اطمینان داشته باشند بر اساس گزارش آنها و تحقیقات لازم برخورد قانونی با متخلف صورت خواهد گرفت. البته جمع کردن دستفروشان در حیطه وظایف ما نیست و به شهرداری ها بازمی گردد.

وی یادآور شد: علاوه بر تقویت پشتوانه قانونی باید تلاش کرد که با فرهنگ سازی قوی و ارتقای آگاهی مخاطب از مضرات مصرف دخانیات، تقاضا را کاهش داد. مشکل اصلی جای دیگر است، تا وقتی تقاضا زیاد باشد به هرحال عرضه کننده راه خود را پیدا می کند. حتی در صورت ریسک برخورد قانونی هم عرضه را ادامه می دهد یا راه های دیگری برای آن انتخاب می کند مثل عرضه تلفنی درب منازل یا باغ ها که اخیرا مطرح شده است.

واحدهای صنفی متخلف بادستور قضایی پلمپ می شوند

رییس مرکز بهداشت شهدای والفجر هم از تعطیلی چهار واحد صنفی عرضه کننده قلیان در هفته اول بهمن در شیراز خبر داد و گفت: در ادامه اجرای قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات و جلوگیری از عرضه و مصرف دخانیات در اماکن عمومی، واحد بهداشت محیط این مرکز بهداشت ضمن بازرسی و تایید تخلف، چهار واحد صنفی عرضه کننده قلیان را تعطیل کرد.

این چهار واحد یک باب کافی شاپ، یک باب سفره خانه و دو باب رستوران عرضه کننده قلیان بودندکه با ارسال پرونده متخلفان به مراجع قضایی و بادستور مقام قضایی از سوی این مرکز بهداشت تعطیل شدند.

دکتر فرح بخش با تاکید بر اینکه یکی از مهم ترین عوامل تهدیدکننده سلامت، استفاده از مواد دخانی به اشکال مختلف است، اضافه کرد: متاسفانه با وجود این هشدارها شاهد اشاعه روزافزون مصرف دخانیات در جامعه هستیم، درحالی که دود حاصل از این مواد، بیش از چهار هزار نوع ماده شیمیایی را داراست که حدود 70 درصد آن ماده سرطان زا تشخیص داده شده است.

موسسات آموزشی و رسانه ها برای افشای خطرات سوء مصرف دخانیات کمک کنند

وی حساس سازی و آگاه سازی در خصوص پیامدهای مصرف قلیان به نسل نوجوان و جوان را ضرروی برشمرد و تاکید کرد: مدارس، موسسات آموزشی و رسانه های جمعی می توانند پیامدها و خطرات سوء مصرف دخانیات را به این قشر اطلاع رسانی کنند.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم بر لزوم فرهنگ سازی برای مقابله با مصرف دخانیات تاکید کرد و ایفای نقش پررنگ تر رسانه ها و سیستم آموزشی در این خصوص را خواستار شد.

در اینکه برای مقابله با مصرف دخانیات فرهنگ سازی و فعالیت های آموزشی بسیارلازم و ضروری است شکی نیست اما انتخاب قالب آموزشی برای این موضوع خیلی مهم است واینکه متولیان آموزشی و فرهنگی هم نقش خود را در این زمینه بپذیرند.

حتی اگر متولیان فرهنگی و آموزشی از پذیرش این نقش سرباز میزنند یا نقش را پذیرفتند ولی در انجام آن کوتاهی می کنند برای رفع این معضل که رشد روز افزون دارد، نیاز به مطالبه و نظارت مقام های بالادستی است.

بدیهی است برای مبارزه موثر با دخانیات سه اصل کاهش دسترسی، کاهش عرضه و کاهش تقاضا هرسه باید پا به پای هم پیش برده شوند تا نتایج آن در کف جامعه ملموس شود.

بسیاری از افرادی که قلیان مصرف می کنند از اینکه بالاخره راهی کم خرج و بی‌خطر برای تفریح پیدا کرده اند خوشحال هستند. خیلی از مصرف کنندگان نوجوان بخاطر قرار گرفتن در جو همسالان و استقلال طلبی در دام مصرف دخانیات می افتند. این در حالی است که آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت بهداشت ‏گویای این است که 37 در صد جوانان و ‏‏15 درصد نوجوانان 13 تا 15 سال در کشور مصرف ‏کننده قلیان هستند و سالانه در مجموع 35 هزار ‏تن تنباکو در کشور دود می‌شود.

سالانه 5 میلیون نفر به دلیل مصرف قلیان جان خود را از دست می دهند

این باور نا آگاهانه باعث شده که به راحتی سلامت خود را فدای یک گردهمایی ارزان کنند اما بر اساس ‏گزارش سازمان جهانی ‏بهداشت، سالانه 5 میلیون نفر به دلیل مصرف قلیان جان خود را از دست می دهند و این در حالی است که این رقم در کشور ما ۶۳ هزار نفر در سال است.

از طرفی کارشناسان سلامت تاکید دارند مشکلات قلبی یکی از اصلی ترین دلایل مرگ و میر در جهان است و برای حفظ سلامت قلب، هرگز نباید به سمت دخانیات رفت، زیرا نتایج تحقیقات نشان داده، استعمال دخانیات یک و نیم برابر خطر بیماری های عروق کرونر را افزایش می دهد.

از طرف دیگر طبق بررسی های مسئولین در وزارت بهداشت در فاصله سال های 85 تا 90 شاهد افزایش 40 درصدی مصرف دخانیات به ویژه قلیان بودیم که در این میان مصرف قلیان در بین دختران جوان و حتی نوجوان از9 دهم درصد به بیش از دو درصد رسیده است.

با توجه به اینکه مصرف سیگار و قلیان دروازه اعتیاد به مواد مخدر هستند و بانوان نیز محور خانواده سالم و تربیت کننده نسل بعد با توجه به این آمار به خوبی عمق فاجعه قابل درک است. میزان شیوع مصرف دخانیات در مردان ایرانی نیز حدود ۲۵/۱۶ است و از هر چهار مرد یکی سیگار می‌کشد و به طور متوسط ۴ درصد زنان یعنی از هر ۲۵ نفر یکی سیگار می‌کشد.

به نظر می‌رسد با توجه به تاکید مسئولین بهداشتی بر ضرورت فرهنگ سازی وکاهش تقاضا باید برای مقابله موثر با این معضل تدابیر جدی و فراتر ازجلسات، اقدامات بین دستگاهی پیش بینی شود. مشکلات جامعه فقط با هشدار دادن و آمار دادن وپاسکاری مسئولیت ها حل نمی شود.

انتهای پیام/