آیین‌ها و مراسم روز طبیعت در فارس
سیزدهم فروردین روزی است که مردم پس از 12روز جشن بهارانه، دل به دامان طبیعت می‌دهند و بنابر سنتی دیرینه یک روز را خارج از خانه و در دشت و دمن می‌گذرانند. این مراسم در فارس نیز برگزار می‌شود و آیین‌های مربوط به آن،از دیرباز تاکنون به‌جا آورده می‌شود.
به گزارش شیرازه، اهالی خانه در این روز هر آنچه از شیرینی و آجیل نوروز باقی مانده است، به
طبیعت می‌برند. از خوراکی‌های مرسوم شیرازی در روز طبیعت کاهو سنکنجبین یا
کاهو ترشی و کاهو سرکه است.
شیرازی‌ها معتقدند سبزه‌های عید را باید به آب روان سپرد. این رسم در آداب اسطوره‌ای و آیینی نشانه هدیه دادن به ایزد آب، آناهیتا بوده است و بدین‌ترتیب طلب باران و حاصل‌خیزی می‌کرده‌اند؛ همچنین ماهی‌های قرمز را در آب روان آزاد می‌کنند. این مراسم نیز پیش از این در جوی مقابل آرامگاه سعدی به‌جا آورده می‌شد.
در گذشته، مردم فارس برای رفتن به سیزده بدر از یکی دور روز پیش تدارک می‌دیدند. مادر و دخترهای خانه قابلمه، کاسه، سفره،وسایل پخت و پز و مواد غذایی لازم را آماده می‌کردند.
ناهار روز سیزدهم فروردین کوفته آلو یا تاس کباب و همانند آن بوده است و مردم کم پیش می آمد پلو می‌پختند. امروزه درست کردن آش رشته از مراسم بازمانده از گذشته به شمار می‌رود.
مردم صبح زود پتو‌ها و زیرانداز‌ها را برمی‌داشتند و هر یک بقچه‌ای از خوراکی و وسایل را بر سر می‌نهادند و به سوی دشت و صحرا حرکت می‌کردند. برخی نیز بچه‌های کوچک و وسایل را سوار چهارپا می‌کردند. در آن زمان اتومبیل‌ها انگشت‌شمار و مخصوص اعیان بود.
مردم کنار جوی آب و زیر سایه درختی می‌نشستند و فرش پهن می‌کردند. مرد‌ها با سنگ اجاقی می‌ساختند و کودکان به جمع‌آوری خرده‌چوب برای روشن کردن آتش می‌پرداختند. از بازی‌های آن روز آبرک (تاب‌بازی)،چلک و مُسّه (الک‌دولک) و امثال این‌ها بود.
دخترها علف و سبزه بلندی پیدا می‌کردند و گره می‌زدند و حبه‌ای قند کنار آن می‌نهادند؛ سپس نیت می‌کردند و نیاز می‌خواستند و باور داشتند به‌تدریج که سبزه و علف بزرگ می‌شود، گره باز می‌شود و درمقابل گره از کار آنان نیز گشوده خواهد شد و به مراد خواهند رسید. این مراسم از دیرباز برای شاهد قراردادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد انجام می‌شده است.
از دیگر آیین‌های مرسوم در این روز، فال‌گیری به‌خصوص با کوزه، فال‌گوش ایستادن، دروغ سیزده و بخت‌گشایی است که برخی از آن‌ها همچنان در فارس و دیگر استان‌ها رواج دارد.
بازی‌های گروهی و ترانه‌خوانی، رقص‌های آیینی و قومی، جمع‌آوری گیاهان صحرایی و بادبادک‌پرانی نیز از دیگر آیین‌ها و مراسم این روز به‌شمار می‌رود.
امروزه برخی از مراسم یاد‌شده، همچون سبزه به آب سپردن یا گره زدن سبزه همچنان به‌جا آورده می‌شود؛ هرچند نباید آن را با آلوده‌کردن طبیعت و فراموش کردن اصل سپاسگزاری از خداوند جایگزین کرد.
اهالی فارس و میهمانان نوروزی این روز را در طبیعت باغ‌ها سپری می کردند که امروزه بوستان های شهری نیز جایگاهی برای رفتن به دامان طبیعت به مناسبت سیزده نوروز شده است.
ایرنا
شیرازی‌ها معتقدند سبزه‌های عید را باید به آب روان سپرد. این رسم در آداب اسطوره‌ای و آیینی نشانه هدیه دادن به ایزد آب، آناهیتا بوده است و بدین‌ترتیب طلب باران و حاصل‌خیزی می‌کرده‌اند؛ همچنین ماهی‌های قرمز را در آب روان آزاد می‌کنند. این مراسم نیز پیش از این در جوی مقابل آرامگاه سعدی به‌جا آورده می‌شد.
در گذشته، مردم فارس برای رفتن به سیزده بدر از یکی دور روز پیش تدارک می‌دیدند. مادر و دخترهای خانه قابلمه، کاسه، سفره،وسایل پخت و پز و مواد غذایی لازم را آماده می‌کردند.
ناهار روز سیزدهم فروردین کوفته آلو یا تاس کباب و همانند آن بوده است و مردم کم پیش می آمد پلو می‌پختند. امروزه درست کردن آش رشته از مراسم بازمانده از گذشته به شمار می‌رود.
مردم صبح زود پتو‌ها و زیرانداز‌ها را برمی‌داشتند و هر یک بقچه‌ای از خوراکی و وسایل را بر سر می‌نهادند و به سوی دشت و صحرا حرکت می‌کردند. برخی نیز بچه‌های کوچک و وسایل را سوار چهارپا می‌کردند. در آن زمان اتومبیل‌ها انگشت‌شمار و مخصوص اعیان بود.
مردم کنار جوی آب و زیر سایه درختی می‌نشستند و فرش پهن می‌کردند. مرد‌ها با سنگ اجاقی می‌ساختند و کودکان به جمع‌آوری خرده‌چوب برای روشن کردن آتش می‌پرداختند. از بازی‌های آن روز آبرک (تاب‌بازی)،چلک و مُسّه (الک‌دولک) و امثال این‌ها بود.
دخترها علف و سبزه بلندی پیدا می‌کردند و گره می‌زدند و حبه‌ای قند کنار آن می‌نهادند؛ سپس نیت می‌کردند و نیاز می‌خواستند و باور داشتند به‌تدریج که سبزه و علف بزرگ می‌شود، گره باز می‌شود و درمقابل گره از کار آنان نیز گشوده خواهد شد و به مراد خواهند رسید. این مراسم از دیرباز برای شاهد قراردادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد انجام می‌شده است.
از دیگر آیین‌های مرسوم در این روز، فال‌گیری به‌خصوص با کوزه، فال‌گوش ایستادن، دروغ سیزده و بخت‌گشایی است که برخی از آن‌ها همچنان در فارس و دیگر استان‌ها رواج دارد.
بازی‌های گروهی و ترانه‌خوانی، رقص‌های آیینی و قومی، جمع‌آوری گیاهان صحرایی و بادبادک‌پرانی نیز از دیگر آیین‌ها و مراسم این روز به‌شمار می‌رود.
امروزه برخی از مراسم یاد‌شده، همچون سبزه به آب سپردن یا گره زدن سبزه همچنان به‌جا آورده می‌شود؛ هرچند نباید آن را با آلوده‌کردن طبیعت و فراموش کردن اصل سپاسگزاری از خداوند جایگزین کرد.
اهالی فارس و میهمانان نوروزی این روز را در طبیعت باغ‌ها سپری می کردند که امروزه بوستان های شهری نیز جایگاهی برای رفتن به دامان طبیعت به مناسبت سیزده نوروز شده است.
ایرنا
نظرات بینندگان
