سعدی شاعر آدمیت است که عشق و اخلاق، صفات بارز اوست/مردم محوری تاکید سعدی به حاکمان زمان/سعدی در قدرت خیال و توانایی عقل کم نظیر
در این مراسم استاندار فارس سعدی را در پهنای ادب پارسی، در زمره ی خدمتگزاران سخت کوشی دانست که توانست نردبان سخت را با پیروزی و افتخار بپیماید و در آسمان ادبیات جهان، چراغ معرفت را روشن کند.
وی با اشاره به بیت "هفت کشور نمی کنند امروز - بی مقالات سعدی انجمنی"، اضافه کرد: امروز بیشتر از هفتصد سال از در گذشت سعدی شیرین سخن می گذرد، لیکن زبان شعری و کلام نثری وی از همان طراوت و فصاحت اولی برخوردار و اقليم فارس و سرزمین شیراز را در فرهنگ جهانی و حافظه تاریخی ثبت کرده و دوام بخشیده است.
استاندار فارس ابراز داشت: سعدی نماینده خرد ایرانی است و انواع دانش های انسانی را دارد، دانش آموخته ی نظامیه ی بغداد است و با آنکه منابع درسی و معرفتی او فقه شافعی و کلام اشعری بود اما نزدیکی او به اندیشه شیعی و دل پر محبت او نسبت به اهل بیت به غایت، قوی است .
تبادار با بیان اینکه سعدی شاعر آدمیت است که عشق و اخلاق، صفات بارز اوست، افزود: در آرمانشهر او، نخستین سخن، عشق است. وی شاعری زبان گشاده و واعظی مردم آمیز است، ادبیات و مکتوبات و ضرب المثل هایش، فرهنگ و ذهن و فکر ما را ساخته است و جهان بینی و رفتار ما را شکل داده است، به همین دلیل است که ما سعدی را خوب می فهمیم .
استاندار فارس سعدی ، حافظ و مولانا را زیبایی شناسان فرهنگ ما قلمداد کرد و افزود: این شاعران گران سنگ چشمان ما را نسبت به زیبایی ها باز می کنند؛ خداوندان فرهنگ ما هستند و استخوان بندی فرهنگ ما را شکل داده اند.
وی تاکید کرد: باید آثار سعدی زینت حافظه ما باشد و آنرا به ذهن بسپاریم.
استاندار فارس اظهار داشت: در آثار سعدی ارزشمند ترین مباحث اجتماعی با روانی مفهوم و دلنشینی بیان به تصویر کشیده شده است، سوژه های اجتماعی، اخلاقی و سیاسی و مفاهیم دوست داشتن و عشق ورزیدن را شیخ اجل در حد اعلای فصاحت و بلاغت به نظم و نثر در آورده است و به زیبایی با زندگی و زبان مردم پیوند عمیق داده است.
تبادار با اشاره به سخن حافظ در مورد سعدی "قبول خاطر و لطف سخن خداداد است" اضافه کرد: عاملی که همواره بر نوآوری های سعدی حاکم و غالب است، ذوق لطیف اوست.
وی ادامه داد: ملاحتی که در سخن سعدی است برگرفته از این احساس رقیق و عاطفه لطیف است.
استاندار فارس شعر سعدی را مشحون از جمال توصیف کرد و اشاره کرد:« این پیرنگر که همچنانش از یاد نمی رود جوانی »
وی تصریح کرد: سعدی با نوشتن بوستان، في الواقع نصيحت الملوک نوشته، سعدی در بوستان، آموزگار است و معلم. در غزلیات، عاشق است و عاشقانه های لطیف را بیشتر در نزد او می توان یافت. در گلستان هم به موضوعاتی پرداخته که مربوط به زندگی واقعی و به اصطلاح کاربردی است و به همین علت در طی ادوار و اعصار مورد قبول مردم قرار گرفته، همین توجه او به موضوعات واقعی و کاربردی است که او را منتقد اجتماعی و سیاسی و مصلح الدین می کند.
استاندار فارس تبیین کرد: سعدی تقریبا نیمی از بوستان را در باب عدالت و تدبیر بیان کرده که حاکی از اهتمام تام سعدی به کشور داری و سیاست و نظر در صلاح رعیت و نکته سنجی های فراوان او در احوال ملک و ملت است.
وی گفت: سعدی به درستی دریافته بود که راه امنیت و عدالت فقط از مسیر گفتگو و دعوت به احسان و شفقت و درایت می گذرد و سلاطین را مدام به خداپرستی و عدالت ورزی دعوت می کند.
تبادار با اشاره به بیت « نه هرکس حق تواند گفت ، گستاخ-سخن ملکی ست سعدی را مسلم»، ابراز داشت: وصف قابل توجه سعدی ، حق گویی و شجاعت او در برابر پادشاهان است.
وی افزود: سعدی با آنکه در قرن هفت هجری قمری درست در همان زمانی که قصه پر غصه حمله مغول و هجوم ویرانگر آن به ایران و جنگ های صلیبی در اروپا اتفاق می افتد، می زیست و این دوران در شعر و فکر او تاثیر فراوان گذاشته است، ولی با این حال، درشتی نمی کند، خشونت کلامی نمی ورزد، دشنام هم نمی دهد، بلکه با همان سلاحی که خدا به او داده با زبان تند و با جرات، نظر خود را می گوید و از سر پختگی و تجربه نصیحت می کند .
استاندار در فرجام سخنان خود با تمسک از اشعار شیخ اجل در وصف وی گفت:
« همه عمر برندارم سر از این خمار مستی که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی
تو نه مثل آفتابی که حضور و غیبت افتد دگران روند و آیند و تو همچنان که هستی»
امروز هنگامه بازگشت به اصل خویش با حکیمانی چون سعدی بزرگ است
کورش کمالی سروستانی مدیر مرکز سعدی شناسی نیز در این مراسم گفت: سعدی سیره والای بزرگان دیدن را در اندیشه خود داشت و آفرینشش را در خلق معانی تاکید می کنند.
وی ادامه داد: سلطان یگانه ملک سخنش می خوانند شاعری که کلامش با ارمانها و مطلوب های ما نسبت دارد و اگر غیر از این بود نمی شد در این خلقت به شاعرانگی زندگی کنیم.
رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس تصریح کرد: چه دلپسند است که حراس از تاریگی فظیلت زمان ما است انچه در اندبشه خردمندانی چون سعدی دیده می شود که از چنگال نادانی رهایی یابیم.
کمالی سروستانی افزود: امروز هنگامه بازگشت به اصل خویش با حکیمانی چون سعدی بزرگ است.
مردم محوری تاکید سعدی به حاکمان زمان
اشرف بروجردی امشب در آئین یاد روز سعدی در محل آرامگاه این شاعر، متفکر و معلم اخلاق بزرگ دنیا اظهار داشت: تحصیل در نظامیه بغداد و تجربههای ارزشمند از سعدی استادی بیبدیل و کمنظیر ساخته و بسیاری از مضامین آثار وی به درد امروز ما میخورد.
وی افزود: شیوه بیان سعدی با آزادمنشی همراه است و باآنکه به دربار حاکمان راه داشت، بهجای مدح نابجا، بهنقد و پند دادن پادشاهان میپردازد.
بروجردی با بیان اینکه سعدی بیش از همه استاد سخن و معلم اخلاق است با اشاره به 2 شاهکار بزرگ سعدی یعنی گلستان و بوستان گفت: سعدی بیشتر اندیشههای خود در مناسبات حکومتی را در قالب تمثیل و تنبیه بیان میکند.
رئیس سازمان اسناد ملی و کتابخانه ملی خاطرنشان کرد: مردم محوری سعدی یکی از ویژگیهای ممتاز روحیات این شاعر و عارف بزرگ ایران است که برای تمام حاکمان زمان میتواند درسها داشته باشد.
وی بابیان اینکه باید باریک بینانه آثار سعدی را بررسی کرد و از قضاوت زودهنگام پرهیز کرد: شیخ اجل همواره پادشاهان را نصیحت میکند و به آنان گوشزد میکند که باید رعیت را راضی نگاه داشت زیرا آنان پشتوانه حکومت هستند.
این مقام مسؤول با خواندن اشعاری چند از آثار سعدی ادامه داد: در کنار شاه افراد حکومتی نیز موردانتقاد و نصیحت سعدی قرار میگیرند و پرهیز دادن شاه از انتخاب افراد اشرافی و خودخواه در حکومت نیز در نوع خود جالب است.
بروجردی همچنین گفت: وجود تشویق و تنبیه توأمان نیز از ویژگی آثار سعدی است یعنی پادشاه عادل را نوید روزهای خوب میدهد و پادشاه ظالم را از سرنوشت شومش میترساند.
وی افزود: در گفتمان سعدی به کار گماشتن افراد شایسته در حکومت ضامن بقای ملک است.
سعدی
در قدرت خیال و توانایی عقل کم نظیر
غلامحسین ابراهیم دینانی چهره ماندگار فلسفه ایران با بیان اینکه شعر به قدرت خیال زنده است و سعدی در قدرت خیال و توانایی عقل کم نظیر است، گفت: سخن سعدی جمع بین عقل نظری و عملی است.
دیانی بیان کرد: سعدی به همان اندازه که در نظم و نثر سهل و ممتنع است، شخصیت او پیچیده بغرنج و معماگونه است
وی با تصریح بر اینکه سعدی فقیه شافعی و متکلم اشعری در نظامیه بود، افزود: سعدی به نظامیه وفادار نماند چون فرزند شیراز و رند عالم بود.
دینانی با بیان اینکه شعر به قدرت خیال زنده است و سعدی در قدرت خیال و توانایی عقل کم نظیر است، گفت: سخن سعدی جمع بین عقل نظری و عملی است.
این استاد بازنشسته فلسفه و حکمت با بیان اینکه سعدی اشعری نماند به عرفان او اشاره کرد و افزود: سعذی تنها استاد اخلاق و سخن و ادیب نیست، سعدی یک عارف بزرگ و حکیم بزرگ است.