عدم نظارت اجتماعی موجب مصرف اعتیاد در حاشیه شهرها میشود/ وجود 2 میلیون و 840 هزار نفر معتاد در کشور/ درصد مبتلا به اعتیاد در افراد هیجانی بیشتر است/ ترک اعتیاد هزار میلیارد تن غیرت میخواهد
به گزارش شیرازه، جوامع هرچند گاه با موضوع یا مشکلی مواجه میگردند که یکباره تمام توجهات و اذهان مردم و مسئولان متوجه آن میشود، رسانهها به آن میپردازند و بحث محفلها و مجالس میگردد، اما پس از مدتی و با گذشت زمان و به هر دلیل دیگر گرمی موضوع به سردی میگراید و به تدریج از زبانها می افتد، به عبارت دیگر موضوع برای جامعه عادی میشود، متاسفانه موضوع اعتیاد نیز از همین مقوله است.
گسترش اعتیاد در بین نوجوانان و جوانان واقعاً زنگ خطری است برای تمام جوامع، و این چیزی است که همه از آن متضرر میشوند، بنابراین این خطر باید به عنوان بزرگترین و بالاترین معضل مورد توجه قرار گیرد و در مقابله و مبارزه با آن از هیچ کوششی فروگذار نشود.
در این گفتگو بر آنیم که با بررسی اعتیاد به مواد مخدر و علل گرایش نوجوانان و جوانان به آن به ارائه راهکارهایی در جهت مبارزه با این مسئله و مهمتر از آن پیشگیری از این بلای خانمانسوز بپردازیم، از این رو با قدرت الله محکم کارشناس مسائل اعتباد به گفتگو نشستهایم.
شیرازه: عوامل گرایش به اعتیاد را بیان کنید؟
اعتیاد علل و عوامل بسیاری دارد، نمیتوانیم برای آن دنبال یک و یا 2 علت بگردیم، چراکه به طور کلی پیرامون اعتیاد بیان میکنند که اعتیاد یک پدیده اجتماعی مولتی باکتریال است به این معنا که چند عامل دست به دست یکدیگر میدهد تا یک نفر معتاد بشود یا نشود.
شیرازه: چه عواملی موجب اعتیاد یک فرد میشود؟
برای اینکه فرد به سوی اعتیاد روی نیاورد آموزش، خانواده، جامعه و شرایط نیز تاثیرگذار است، برای معتاد شدن نیز این شرایط وجود دارد، ولی اگر به طور کلی میخواهیم بیان کنیم باید بگوییم که اعتیاد در چند سال اخیر متاسفانه رو به رشد بوده است.
همچنین شاید یکی از دلایل دیگر آن نیز این باشد که مشکلات اقتصادی در جامعه زیادتر میشود و هنگامی که مشکلات اقتصادی زیاد میشود مشکلات اجتماعی نیز پیرو آن زیاد شده و تأثیر بیشتری میگذارد.
دلایل دیگر اینکه وقتی خانواده مشکل دار میشود توجه به فرزند، نگهداری و تربیت آن نیز کاهش پیدا میکند، در واقع خانواده نمیتواند نقشی که خود آن به عنوان یک عامل پیشگیری از اعتیاد و آسیبهای اجتماعی، یک عامل تربیتی برای فرزند دارد بازی کند، بنابراین اعتیاد متاسفانه به ویژه در مناطق حاشیه نشین رو به رشد است.
شیرازه؟ آیا حاشیه نشینی نیز دلیل رشد مصرف اعتیاد میشود؟
بله، یکی از علتهای بالابودن مصرف اعتیاد در مناطق حاشیه نشین این است که در مرحله نخست این افراد اکثراً مهاجر هستند.
همچنین یک عامل مهم دیگر در پیش گیری از اعتیاد در شهرها و روستاها این بوده که در صورت مصرف سیگار و مواد همه شخص را شناخته و در صورت مصرف خانواده مطلع میشود اما هنگامی که در کلان شهری مانند شیراز حضور پیدا میکنند دیگر آن نظارت اجتماعی وجود ندارد.
درواقع یکی از عواملی که مهاجران آسیب زا میشوند این است که کنترل و نظارت اجتماعی که در روستاها و شهرها است در کلان شهرها وجود ندارد.
دومین عامل نیز این است که این مهاجران در شهر و روستای خود اعتبار و منبع درآمدی داشتهاند و هنگامی که در کلانشهر حضور پیدا میکنند دیگر آن اعتبار وجود ندارد و نمیتوانند شغل مناسب و درآمد مطلوبی پیدا کنند، گاهی اوقات همین امر نیز موجب میشود که فرد به قاچاق و خرید و فروش مواد روی آورد.
شیرازه: در مجموع علل گرایش به اعتیاد چه چیزی میتواند باشد؟
درواقع در مرحله نخست ناتوانی در به دست آوردن شغل و در مرحله دوم ناتوانی از کرایه منزل، رهن یا خرید منزل در مناطق مطلوب شهر از جمله دلایل اعتیاد مهاجران به شمار میرود.
شیرازه؟ آیا حاشیه نشینی نیز جزو موارد گرایش به اعتیاد است؟
اینکه بگوییم هر خانوادهای حاشیه نشین بوده دارای مشکل است نه چنین چیزی نیست اما واقعیت این است که حاشیه نشینی مشکلاتی از جمله، قاجاق، مصرف موارد و غیره را دارد.
شیرازه؟ اعتیاد در بازده زمانی 10 ساله رو به رشد یا کاهش بوده است؟
اعتیاد در بازده زمانی 10 سال گذشته پنج و چهار دهم درصد رشد داشته است که بسیار زیاد است و اگر چه دولت در زمینه اجرای یک سری طرحها در مدارس، محلات و در مهدها تلاشهایی را میکند تا این رشد کاهش پیدا کند اما متاسفانه همچنان شاهد رشد آن هستیم.
بر اساس آمار در دهه 80 حدود یک میلیون و 320 هزار معتاد در سطح کشور وجود دارد اکنون 2 میلیون و 840 هزار معتاد وجود دارد، در همین آمار روند رو به رشد قابل ملاحضه است البته اعتیاد در کل جهان نیز رشد داشته است.
درواقع در یک بازده زمانی 10 ساله حدود 50 میلیون نفر به معتادان اضافه شده است، اعتیاد در کل جهان رو به رشد و به طبع در کشور ما نیز اینچنین است اما در کشور ما یک سری علل و عواملی است که میتواند تشدید کننده باشد که یکی از آنان همانطور که بیان کردیم مشکلات خانوادهها، بیکاری، اقتصاد و غیره است.
شیرازه: آیا برخی از دلایل گرایش به اعتیاد میتواند فردی نیز باشد؟
بله، برخی از دلایل اعتیاد میتواند فردی نیز باشد، بچههایی که اهل هیجان و ریسکهای خطرناکی را انجام میدهند و مثلاً به سراغ زیپ لاین نیز میروند در زمینه اعتباد نیز میتوانند این خطر و ریسک را انجام دهند، چراکه به عنوان یک کار هیجانی آن را امتحان میکنند.
همچنین یک شخصیت دیگری به نام تکانهای نیز داریم، یعنی افرادی که تصمیمات یهویی مانند زود عاشق شدن، زود ازدواج کردن و زود طلاق گرفتن میگیرند، خیلی سریع احتمال دارد چیزی را بپذیرند و باز احتمال دارد خیلی سریع پشیمان شوند، از این رو این افراد نیز در معرض این خطر قرار دارند، اما اگر فردی با هر شخصیتی وارد سیستم اعتیاد شد بیرون آمدن از آن بسیار مشکل است.
اینکه بیان میکنند ترک اعتیاد یک جو غیرت میخواهد تبلیغات غلط بوده چراکه به دلیل سختی و دشواری که ترک آن دارد باید گفت ترک اعتیاد هزار میلیارد تن غیرت میخواهد، فردی که به دلیل امتحان کردن وارد سیستم اعتیاد شد خارج شدن آن دیگر دست فرد نخواهد بود، این کار بسیاری از جوانان را به کام اعتیاد فرستاد باید تلاش شود این جو شکسته شود اعتیاد چیزی است که همه را میتواند به کام خود بکشد و ایل و تبار و طایفه نمیشناسد، بنابراین چنیین شخصیتهایی زمینه را برای اعتیاد دارند اما همه آنان معتاد نمیشوند.