از گنبدهای فیروزه‌ای برافراشته تا سبک بی‌نظیر معماری اسلامی در مساجد شیراز
قدمت شیراز، شهر هزار آوازه گنبدهای فیروزه‌ای و سبک بی نظیر معماری‌های مساجد این دیار به زمان دین مبین اسلام باز می‌گردد.
به گزارش شیرازه، با ورود و پذیرش مذهب شیعه توسط مردم باتفکر شیراز، جانی تازه در کالبد
این شهر به‌وجود آمد که به پویایی و شکوفایی علمی این شهر انجامید و
بنا‌های فراوانی در برگرفته از تعالیم و تفکرات مذهب شیعه ساخته شده، که
دوران هخامنشیان، ساسانیان، صفاریان، دیلمیان، سلجوقیان، اتابکان، آل اینجو
و آل مظفر، تیموریان، صفویه، افشاریان، زندیه، قاجاریه و معاصر را طی کرده
است.
فارس به نوعی قطب قرآنی کشور محسوب می‌شود و شاعر بلندآوازه‌اش حافظ شیرازی توانست قرآن را به ۱۴ روایت حفظ کند و نام خود را تا ابد در حافظه تاریخی مسلمانان دنیا قرار دهد.
گردشگری مذهبی یکی از زیر شاخه‌های صنعت گردشگری است که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده که پیروان دیگر ادیان نیز می‌توانند با توجه به اعتقادات و آثار و بقایای دین خود به کشور‌های اسلامی سفر می‌کنند. طیف نخست مسلمانان یا گروه‌های شیعه هستند که به سفر با دید مذهبی و دینی می‌نگرند، به طور مثال مسلمانی که به سفر حج یا مشهد می‌رود بر اساس باور‌های دینی خود رفتار کرده، اما گردشگر اروپایی، آسیایی یا آمریکایی که دینی غیر از اسلام دارند با دید گردشگری فرهنگی یا رویداد به این مقوله نگاه می کنند.
محسن عامری مدرس دانشگاه شیراز در رشته مدیریت جهانگردی و هتلداری با اشاره به اینکه در گردشگری مذهبی باید ۲ سیاست در نظر گرفته شود، گفت: یک سیاستی برای جذب شیعیان و مسلمانان از کشور‌هایی نظیر عراق، کویت، پاکستان، افغانستان، شرق ترکیه و دیگر کشور‌های اطراف که باید در تبلیغات و بازاریابی مورد توجه قرار گیرند و در سیاست دوم برای گردشگرانی با دین و مذهبی غیر از اسلام و شیعه باید بستر مناسبی برای اجرای آئین‌ها و مراسم در ماه محرم ایجاد شود تا این تمایز فرهنگی و این جذابیت رویداد‌ها بتواند گردشگران را جذب کند.
همچنین امیر حسین حکمت نیا مدرس دانشگاه و فعال در حوزه گردشگری فارس با اشاره به اینکه شهر شیراز در طول تاریخ حیات مذهبی داشته است، بیان کرد: این شهر در دوره‌های مختلفی از جمله ساسانیان و سده‌های اسلامی مانند دیلمیان تا عصر حاضر دارای بنا‌های مذهبی معروفی بوده که می‌تواند در توسعه گردشگری مذهبی شهر شیراز کمک کند.
شکل گیری نخستین مساجد ایران در دیار کهن فارس
او تصریح کرد: نخستین مساجد ایران در دیار کهن فارس شکل گرفته که بقایایی از این اماکن مذهبی در شهر باستانی استخر و بیشاپور قرار گرفته است.
حکمت نیا ادامه داد: از جمله مساجد مذهبی در فارس، مسجد جامع عتیق شیراز با قدمت یک هزار ساله و مسجد وکیل از بزرگترین و مشهورترین مساجد تاریخی استان فارس است که به خوبی بیانگر توانمندی هنرمندان این دیار در معماری اسلامی است.
او افزود: بزرگترین نماد هنر معماری اسلامی در شیراز را می‌توان در حرم‌های مطهر حضرت شاهچراغ (ع) و سیدعلاءالدین حسین (ع) به خوبی مشاهده کرد.
مدرس دانشگاه و فعال در حوزه گردشگری فارس بیان کرد: شهر شیراز لقب ملک سلیمان را نیز دارد و در دور‌های مختلف کوه‌های اطراف شهر شیراز جایگاه مشاهیر و بزرگان مذهبی کشور و محل زندگی و عبادت این عارفان بوده است.
او افزود: از دیگر جاذبه‌های گردشگری شهر شیراز کوه چهل مقام است که به معنای اقامت افرادی است، که از ذکر نام خود پرهیز می‌کردند و بنا‌های دیگری از جمله چهل تنان و هفت تنان نیز در این شهر وجود دارد.
حکمت نیا اضافه کرد: آرامگاه علی بن حمزه یکی از بنا‌های تاریخی و مذهبی شهر شیراز و متعلق به شاه میرعلی ابن حمزه ابن موسی الکاظم بوده، که در خیابان حافظ و در نزدیکی رودخانه خشک واقع شده و در دوره دیلمیان به دست امیر عضدالدوله دیلمی ساخته و در دوره تیموریان بخش‌هایی از آن مرمت شده است.
مدرس دانشگاه و فعال در حوزه گردشگری فارس اظهار کرد: از دیگر بنا‌های تاریخی و مذهبی در شهر شیراز آستان مقدس شاهچراغ (ع) است که بنا بر اعتقاد شیعیان احمد ابن موسی الکاظم، پسر ارشد امام موسی کاظم است، که در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود، اما در راه توسط افراد مامون خلیفه عباسی در شهر شیراز شهید شد.
حکمت نیا اظهار کرد: این آرامگاه در کنار میدانی به نام احمدی در شهر شیراز قرار دارد. بنای مقدس شاهچراغ (ع) در دوره اتابکان فارس در سده ششم هجری قمری ساخته شده که گنبد و بارگاه آن دارای کاشی کاری‌های زیبایی است.
او، تاکید کرد: آستان مقدس حضرت سیدعلاءالدین (ع) برادر شاهچراغ (ع) نیز زیارتگاهی در جنوب شرقی شهر شیراز است که در اواخر قرن دوم هجری و اوایل قرن سوم بنا شده و هنگامی که حضرت سید علاء الدین حسین (ع) برای دیدار برادر خود امام رضا (ع) از راه شیراز عازم توس بوده در شیراز شهید و به خاک سپرده می‌شود که بنای روی مقبره در زمان قتلغ خان والی فارس ساخته شده، اما بنای اساسی تریینات، کاشی کاری و گنبد سازی آن در زمان صفویه بوده است.
مدرس دانشگاه و فعال در حوزه گردشگری فارس گفت: یکی از بنا‌های تاریخی این شهر، مسجد جامع عتیق معروف به مسجد جمعه یا مسجد آدینه، از کهن‌ترین مساجد قدیمی شیراز است که در شرق حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) قرار دارد و از داخل صحن آستان مقدس از طریق بازار نوساز، راهی به آن وجود دارد.
حکمت نیا ادامه داد: این مسجد در دوره بیست ساله سلطنت عمرولیث صفاری در سال ۲۸۱ هجری قمری ساخته شده است و در گذر هزار ساله، چندین بار از جمله در سال ۹۷۳ هجری قمری در زمان حکومت شاه طهماسب اول صفوی، سال ۱۰۲۶ هجری قمری و ۱۰۲۷ هجری قمری در زمان حکومت شاه عباس کبیر، سال ۱۰۹۲ هجری قمری در زمان سلطنت شاه سلیمان صفوی و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به همت مردم نیکوکار شیراز و شهید عبدالحسین دستغیب و با همکاری اداره باستان‌شناسی فارس بازسازی شده است.
او، تصریح کرد: این مسجد دارای دو ایوان و ساختمان مشتمل بر بنایی مرتفع با چندین حجره و شبستان بوده، که برخی از قسمت‌های آن دو طبقه و ۶ درب ورودی و خروجی است.
مدرس دانشگاه و فعال در حوزه گردشگری فارس به مسجد نوشاد که پس از مسجد جامع عتیق، کهن‌ترین مسجد شیراز است و در قدیم بنام مسجد اتابک بوده و ساخت بنای اولیه آن در سال ۵۹۸ هجری قمری در زمان اتابک سعدبن زنگی آغاز و در سال ۶۱۵ هجری قمری ساخت این مسجد به پایان رسیده و مسجد وکیل بنایی در نزدیکی باغ و عمارت موزه پارس و غرب بازار وکیل یکی از بنا‌های زیبا در دوره صفوی در ایران بوده، که از نظر ویزگی معماری و خاصه هنر حجاری به کار رفته در این مسجد در خور توجه و مطالعه بوده اشاره کرده است.
مساحت این شبستان در حدود ۵ هزار متر مربع است و منبر شامل چهارده پله‌ای یکپارچه سنگ مرمر زیباست که به فرمان کریم خان زند این سنگ از مراغه به شیراز آورده شده است.
در سمت شمال مسجد طاق بلند و مهمی ساخته شده که به طاق مروارید نام دارد و دور این طاق با قلم درشت و خط ثلث عالی یکی از سوره‌های قرآن به صورت هلالی نوشته شده‌است.
این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته و هماهنگی زیبایی را در پیوند دین و دنیا، بوجود آورده که کاشی کاری صحن و ایوان‌های شمالی و جنوبی نیز بسیار زیبا و از انواع هفت رنگ و معرق است.
احمد سلامی معاونت فرهنگی آستان مقدس احمدی و محمدی نیز گفت: با وجود گردشگری مذهبی خیلی از فضا‌ها مانند فضای پزشکی، صنایع دستی و گردشگری هم رونق پیدا می کند.
او بیان کرد: شهر‌های مشهد، قم و شیراز از شهر‌های گردشگری مذهبی است و باید امکاناتی از جمله اسکان گردشگران مذهبی در هتلینگ‌ها با قیمت مناسب یا حتی رایگان، موضوع تردد، پارکینگ و امکانات رفاهی را برای جذب گردشگر مذهبی و توسعه این صنعت ایجاد کرد.
گردشگری مذهبی قدیمی‌ترین گونه گردشگری در جهان
عباس جاویدان مسئول بخش بین الملل حرم مطهر علی ابن حمزه (ع) نیز افزود: بر اساس تعریف سازمان جهانی گردشگری، گردشگری دینی و مذهبی از پررونق‌ترین و قدیمی‌ترین گونه گردشگری در سطح جهان است.
او تصریح کرد: ظرفیت‌های دینی و مذهبی در سراسر دنیا سالیانه عامل توسعه صنعت گردشگری در ایران بوده و از نظر آیینی می‌تواند به یک موتور محرک در صنعت گردشگری تبدیل شود.
جاویدان ادامه داد: در ماه‌های عزاداری مانند محرم و صفر برگزاری مراسم و آیین های مذهبی همه جذابیت خاص این نوع گردشگری را برای گردشگران خارجی در این ایام فراهم می‌کند.
مسئول بخش بین الملل حرم مطهر علی ابن حمزه (ع) اضافه کرد: مراسم و آیین‌های مذهبی باید به روش مناسب برای گردشگران ارائه شود و از این فرصت برای معرفی فرهنگ عاشورا و امام حسین (ع) در سطح بین الملل استفاده کرد تا به بهترین نحو انتقال و تعامل فرهنگی ایجاد شود.
جاویدان تاکید کرد: دفتر بین الملل حرم علی ابن حمزه (ع) به عنوان فعال‌ترین واحد گردشگری مذهبی در ایران طی چند سال گذشته اقدام به تولید کلیپ، بروشور و بنر‌های مربوط به علل، نتایج و نماد واقعه عاشورا کرده که در طی دو ماه از اول محرم تا آخر ماه صفر همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۸ شب با بکارگیری راهنمایان گردشگری متخصص مذهبی و مسلط به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی و آلمانی به صورت ثابت و با تعامل گردشگران خارجی اقدام به پاسخگویی و آشنایی هر چه بهتر گردشگران خارجی با فرهنگ عاشورا و روحیه ظلم ستیزی و عدالت خواهی امام حسین (ع) کرده است تا با آشنایی گردشگران خارجی با امام حسین (ع) مفهوم صحیح از فرهنگ عاشورا به عنوان سفیران فرهنگی پیام رسان این رویداد در سطح بین الملل باشد.
مسئول بخش بین الملل حرم مطهر علی ابن حمزه (ع) اظهار کرد: رسالت دوم واحد بین الملل حرم علی ابن حمزه (ع) در ماه‌های محرم و صفر معرفی و آشنایی گردشگران با رویداد بین المللی پیاده روی اربعین به عنوان بزرگترین تجمع صلح طلب چند ملیتی است.
گردشگری مذهبی به عنوان یکی از مهمترین زیر مجموعه‌های صنعت بزرگ گردشگری جهانی از جایگاه ویژه‌ای در رشد اقتصادی کشور‌ها قرار دارد که وجود مراکز مذهبی شامل امامزاده‌ها، زیارتگاه‌ها و کلیسا‌ها از چنان اعتباری برخوردار هستند که در بسیاری از موارد دلایل عمده تاسیس اولیه یا توسعه بعدی شهر‌ها محسوب می‌شوند و از طرفی آن دسته از اماکن زیارتی که در بافت‌های تاریخی قرار دارند به مراتب از ارزش بیشتری برخوردار هستند.
باشگاه خبرنگاران
انتهای پیام/
نظرات بینندگان
