خزان بی رحم کرونا و پروتکل های اختیاری؛ موج سوم در راه است
این روزها موج سوم کرونا از هر زمان دیگری به ما نزدیک‌تر است. بسیاری از کارشناسان و حتی برخی مسئولان با صراحت اعلام کرده اند که با توجه به روند صعودی ابتلا به کرونا در اغلب استان های کشور، عملا در موج سوم کرونا قرار داریم.
علیرضا زالی، فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران نیز به صراحت از آغاز موج سوم کرونا در تهران، خبر داده و اعلام کرده است: «در سه هفته اخیر برای اولین بار تعداد موارد جدید بستری در تهران از مرز ۷۰۰ نفر گذشته است. تحلیل آمار و وضعیت بیماری کرونا در تهران حاکی از این است که موج سوم کرونا در تهران شکل گرفته است. با توجه به اینکه تهران یکی از مراکز مهم اپیدمیولوژیک این بیماری در کشور است، باید مداخلات جدی تر در سطح شهر و استان تهران اعمال شود تا این افزایش فزاینده بیماری کنترل شود.»
همچنین سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت هم با اشاره ضمنی به موج سوم کرونا، تاکید کرده است: «روند نزولی آمار شیوع کرونا از هفته سوم شهریور در بسیاری از نقاط کشور متوقف شده است و برخی استان‌ها در حال طی کردن مسیر صعودی هستند. در این شرایط، احتمال ورود برخی مناطق کشور به موج سوم کرونا، خیلی نگران کننده است.»
از سوی دیگر، ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت هم با اشاره آشکار به آغاز موج سوم کرونا، خاطرنشان می کند: «افزایش میزان مراجعات به بیمارستان ها، گویای افزایش شیوع کرونا و رسیدن به موج سوم کرونا است. بخصوص تهران از نظر پخش و انتشار بیماری کرونا، وضعیت مناسبی ندارد. تهران از لحاظ رعایت پروتکل های بهداشتی نیز یکی از ضعیف ترین نقاط کشور است. درواقع، تهران به دلیل پایتخت بودن و افزایش بالای ترددها نسبت به سایر استان‌های کشور، به چهارراه تبادل بیماری کرونا در کشور تبدیل شده است. البته برخی استان های کشور نیز مثل تهران، وضعیت مناسبی ندارند و بیماری بدون هیچ ملاحظه ای منتظر غفلت ما است. تجمع در مکان های مختلف نیز دوباره افزایش یافته است.»
مجموع این اظهارنظرها نشان می دهد که در ابتدای موج سوم کرونا قرار داریم و در روزهای آینده باید به طور مداوم، شاهد افزایش موارد ابتلا و مرگ و میر بر اثر کرونا باشیم. این همان پاییز سخت و جانفرسایی است که کارشناسان از ماه ها قبل نسبت به وقوع آن هشدار دادند.
چرا وارد موج سوم کرونا شدیم؟
در انتهای فصل بهار که کشور عملا وارد موج دوم کرونا شد، برخی از مسئولان وزارت بهداشت، موج دوم کرونا را انکار می کردند و می گفتند هنوز در همان موج اول کرونا قرار داریم. جالب آنکه وقتی موج دوم کرونا نیز کمی فروکش کرد، برخی مسئولان اعلام کردند که از موج دوم کرونا عبور کردیم.
حالا این بار به نظر می رسد که وزارت بهداشت، سیاست انکار اولیه و تایید دیرهنگام را کنار گذاشته است و برخی مسئولان به صراحت از موج سوم کرونا سخن می گویند. همین پذیرش موج سوم کرونا از سوی برخی مسئولان، فارغ از نحوه مدیریت کرونا را باید به فال نیک گرفت.
در این شرایط، این سوال اساسی پیش می آید که اصلا چرا وارد موج سوم کرونا شدیم و آیا هیچ راهی وجود نداشت که این موج تازه بیماری را مهار کرد؟
دکتر علی چهارمحالی، متخصص مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی در گفتگو با الف به تشریح برخی دلایل بروز موج سوم کرونا می پردازد و می گوید: «کارشناسان بارها اعلام کردند که سفرهای غیرضروری می تواند به افزایش آمار ابتلا به کرونا منجر شود، اما این توصیه ها را چندان جدی نگرفتند. در فصل تابستان، شاهد افزایش مسافرت های تفریحی بودیم و در غیاب پروتکل های مشخصی برای ترددهای بین شهری، کرونا از شهری به شهر دیگر منتقل شد. وقتی ترددهای بین شهری آزاد باشد، این بدان معناست که کرونا می تواند از یک نقطه با وضعیت قرمز به یک نقطه با وضعیت سفید برود و آن منطقه را هم آلوده کند. قطعا بالا رفتن آمار مسافرت ها بخصوص در اواخر فصل تابستان به آغاز موج سوم کرونا، دامن زده است.»
همچنین او تاکید می کند: «کارشناسان بارها اعلام کردند که هرگونه آموزش حضوری در مدارس و دانشگاه ها می تواند به شیوع موج سوم کرونا کمک کند. به این هشدارها نیز توجه نشد و در فصل بازگشایی مدارس هم دیدیم که والدین را برای آموزش حضوری دانش آموزان در مدارس، تشویق کردند. حالا هم با وجود آنکه اعلام کرده اند که آموزش حضوری در مدارس اختیاری است، اما هنوز هم اثرات اظهارنظرهای قبلی پابرجاست و خیلی ها به اشتباه احساس می کنند که حضور در مدارس به سلامت دانش آموزانشان آسیب نمی زند که تصور کاملا غلطی است. از سوی دیگر، هزاران دانش آموز نیز امکانات سخت افزاری برای آموزش مجازی ندارند، اما بجای آنکه امکانات در اختیار آنها بگذارند، از آنها می خواهند که در مدارس حاضر شوند. این سیاست های غلط آموزشی، کاملا خلاف پروتکل های بهداشتی است.»
این کارشناس نظام سلامت، یادآور می شود: «در برخی شهرها نیز پروتکل های بهداشتی با قدرت اجرا نمی شود. به نظر می رسد که باید قوانین قاطع تری وجود داشته باشد که تجمعات را کنترل کند. در این راستا باید با خاطیانی که در محیط های سربسته، ماسک نمی زنند و یا سایر پروتکل های بهداشتی را کاملا نادیده می گیرند، برخورد قانونی شود. در کشور ما برخورد سفت و سختی در این موارد انجام نمی شود. مثلا در حالی که اعلام کرده اند نباید خدمات اداری به افراد فاقد ماسک ارائه شود، اما همین الان می توانید بدون ماسک وارد خیلی از اداره ها شوید و کارتان هم راه بیفتد. اینها تناقض است که سیستم درمانی را فلج می کند و به شیوع موج های بعدی کرونا، دامن می زند.»
تبعات موج سوم کرونا: از افزایش آمار مرگ تا پرپر شدن کادر درمان
باید در نظر داشت که در کنترل بیماری کرونا، مردم و دولت باید با همدیگر همکاری داشته باشند. فقط در صورت چنین اجماع ملی می توان این بیماری مهلک را کنترل کرد. با توجه به آغاز موج سوم کرونا، به نظر می رسد که چنین هماهنگی و تعاملی کمرنگ بوده است. در این شرایط باید منتظر تبعات موج سوم کرونا در هفته های آینده باشیم.
دکتر سعید روزبهانی، کارشناس اقتصاد سلامت در گفتگو با الف از زاویه دیگری به دلایل بروز موج سوم کرونا اشاره می کند و می گوید: «اگرچه سطح رعایت پروتکل های بهداشتی در فصل تابستان بسبار ضعیف بود و حالا هم باید نتیجه اش را ببینیم، اما واقعیت این است که با توجه به آغاز فصل سرما، احتمال بروز موج های بعدی کرونا هم دور از انتظار نیست.»
او یادآور می شود: «در فصل پاییز و زمستان با افزایش آمار ابتلا به آنفلوآنزا مواجه خواهیم بود. همه گیری آنفلوآنزا و کرونا، موجب اشغال تخت های بستری می شود و فرسودگی کادر درمان را دامن می زند. به دلیل آغاز فصل سرما احتمال افزایش موارد ابتلا به کرونا وجود دارد، زیرا کرونا در فصول سرد سال با قدرت بیشتری شیوع پیدا می کند. حال در این وضعیت اگر پروتکل های بهداشتی را هم کنار بگذاریم، عامل مضاعفی برای جولان دادن کرونا اضافه می کنیم. در آن صورت با افزایش شدید موارد ابتلا به کرونا مواجه خواهیم بود که کنترل این موج تازه هم با تبعات سنگینی همراه خواهد بود.»
روزبهانی با اشاره به عواقب موج سوم کرونا، تاکید می کند: «با آغاز این موج تازه، موارد ابتلا و مرگ و میر بر اثر کرونا افزایش پیدا می کند. آمار بستری ها نیز بیشتر خواهد شد که همه اینها به معنای افزایش چند برابری فشار کاری جامعه پزشکی خواهد بود. تاکنون بیش از 160 نفر از کادر درمان به شهادت رسیده اند که جایگزینی آنها کار ساده ای نیست. با آغاز موج سوم کرونا، میزان فرسودگی و خستگی کادر درمان بیشتر می شود و آمار شهدای مدافع سلامت نیز بیشتر خواهد شد. برگ برنده ایران در نبرد با کرونا، فداکاری جامعه پزشکی است که اگر این برگ برنده به دلیل ابتلا به بیماری از سیستم درمانی حذف شود، در آن صورت میزان مرگ و میر بر اثر کرونا افزایش می یابد. در آن صورت، همه ضرر خواهند کرد.»
برخی کارشناسان نیز تاکید دارند که نقطه اوج موج سوم کرونا در میانه پاییز خواهد بود. در این شرایط اگر پروتکل های بهداشتی از سوی مردم بیشتر رعایت شود و دولت نیز با وضع قوانین محدود کننده، کنترل بیشتری بر رعایت این پروتکل ها داشته باشد، شاید بتوان تلفات کرونا در پاییز را کاهش داد، اما اگر با همین رویه فعلی جلو برویم و رعایت پروتکل ها همچنان یک امر اختیاری باشد، آن وقت شاید باید منتظر بی رحم ترین پاییز تاریخ معاصر باشیم.
نظرات بینندگان
