آمریکا از سال 2001 تاکنون به بهانه تهدید القاعده؛ اشغال افغانستان، عراق، مداخله و حمله و کشتار در پاکستان، یمن و سومالی را میسر کرده است، اما اکنون به نظر می رسد در رویکردی عجولانه تلاش می کند تا پس از به بن بست رسیدن تلاش های دیپلماتیک و محرمانه برای براندازی نظام سوریه و ایجاد شکاف در محور مقاومت تمام ابزار ها و توان خود را آشکار تر از همیشه به کار گیرد. امری که حالا دیگر خطوط موازی هماهنگی القاعده با آمریکا را در سوریه بیش از پیش واضح و برملا می کند.

**گفتمان مشترک القاعده و آمریکا

---------------

انور العولقی رهبر پیشین القاعده یمن به گواهی رسانه های آمریکایی و عربی تربیت یافته آمریکا بود. روزنامه واشنگتن تایمز آمریکا به نقل از یک مقام امنیتی سابق نوشته بود که العولقی در ضیافت پنتاگون شرکت می کرد و بعدها بهانه مداخله جدی آمریکا در یمن را به بهانه خطر القاعده برای امنیت ملی آمریکا فراهم کرد، اما در سوریه رویکردهای آمریکا چنان به دستور کارهای القاعده نزدیک می شود که در رهیافتی کارکردگرایانه عملا تفاوتی بین القاعده و پنتاگون یا ایمن الظواهری با باراک اوباما مشاهده نمی شود. پیش از این مقام های سوری بارها از گروه های مسلحی سخن گفته بودند که به ویژه در مناطق مرزی به جنگ با نیروهای امنیتی می پردازند.

پس از شکست تلاش های آمریکا و غرب و برخورد قطعنامه های ضدسوری شورای امنیت به دیوار بلند وتوی چین و روسیه، آمریکا ناچار شد بازی پنهان خود را در جبهه ضداسراییلی سوریه آشکار تر کند.

حتی رسانه های عربی خلیج فارس مانند روزنامه الخلیج امارات در گزارش های خود نوشتند که \' واشنگتن در قراردادی نانوشته ضمن چشم پوشی از انتقال گسترده سلاح از خاک عراق به سوریه، اقدام به تجهیز معارضان اسد می کند.\' جان مک کین سناتور جمهوری خواه آمریکایی صراحتا از لزوم تجهیز گروه های مسلح در خاک سوریه سخن می گفت. در همان حال رابرت فورد سفیر آمریکا در سوریه که با حفظ سمت خاک این کشور را ترک کرده است در صفحه فیس بوک خود مدعی می شد که \'به عنوان سفیر واشنگتن در دمشق کار خود را ادامه می دهد و برای انتقال مسالمت آمیز قدرت می کوشد\'.

این اظهار درحالی است که روزنامه البناء لبنان در گزارشی از تحرکات سفیر آمریکا در سوریه پرده بر می دارد.

این روزنامه می نویسد: رابرت فورد پس از ترک خاک سوریه از واشنگتن به پاریس سفر کرد و در آنجا با دو تن از مخالفان نظام بشار اسد یعنی برهان غلیون و بسمه قضمانی دیدار کرد.

بنا بر گزارش البناء، فورد با این دستور کارها به دیدار معارضان نظام سوریه رفت: \'زیربناهای سوریه را به ویژه در دمشق و حلب تخریب کنید به گونه ای که منافع حیاتی دولت سوریه تعطیل شود و نارضایتی مردمی افزایش یابد.\'

فورد افزود: مطمئن باشید که تخریب زیربناها برای براندازی نظام اسد کافی خواهد بود.

از آن سو و در حالی که امیر قطر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی در گفتگو با رسانه ها تصریح کرده بود که با شکست تلاش های دیپلماتیک دیگر زمان آن فرا رسیده که ارتش عربی به سوی سوریه روانه شود، روزنامه هاآرتص رژیم صهیونیستی به نقل از منابع دیپلماتیک عربی از آمادگی برخی کشورها و در راس آنها قطر و عربستان سعودی برای تامین مالی و تجهیز ارتش موسوم به \'آزاد\' سوریه خبر داد. این روزنامه افزود که ارتش مذکور از طریق قاچاق از مسیر عراق، ترکیه و لبنان یا از انبارهای سلاح ارتش سوریه به مقادیر قابل توجهی از تسلیحات دست یافته است.

**بازگشت الظواهری!

------------------------

در چنین فضایی رهبر جدید القاعده نیز وارد بازی آمریکایی در سوریه می شود و در پیامی از مسلمانان جهان درخواست می کند \'برای ریشه کن کردن نظام بشار اسد به کمک مردم سوریه بشتابند.\'

وی اخیرا در یک فیلم ویدیویی 8 دقیقه ای حمایت خود را از آنچه \'انتفاضه\' مردم سوریه خواند اعلام کرد و گفت: شیرهای شام به سوی جهاد بشتابید.

همزمان با اعلام این خبر به وسیله خبرگزاری های غربی به نقل از \'پایگاه آمریکایی رصد مراکز اسلامی\'، فرانس پرس در گزارشی جداگانه با عنوان \'جهادی های سنی تاکید می کنند که مجاهدین در سوریه مشغول کارزارند\' به تحلیل محتوای مطالب مندرج در پایگاه های وابسته به القاعده و اخبار مربوط به تازه ترین فعالیت های این سازمان در سوریه و در کنار سایر گروه های مسلح علیه نظام بشار اسد می پردازد.

فرانس پرس در این باره می نویسد که یکی از پایگاه های هم اندیشی اینترنتی اعضای جهادی موسوم به \'شیرهای شام به لانه باز می گردند\'(لفظی که الظواهری یاران خود را با آن خطاب می کند) به جابجایی نیروهای ستیزه جوی القاعده از عراق به سوریه اشاره می کند.

پیش از انتشار این اخبار، عدنان الاسدی یکی از مقام های ارشد وزارت کشور عراق در مصاحبه ای با فرانس پرس گفت: گروه هایی از عراق وارد سوریه شده اند. در همین حال یک منبع امنیتی سوری در دمشق نیز به همین شبکه گفته بود که حدود 400 نیروی جهادی عراقی به سوریه وارد شده اند.

این سوال پیش می آید که اساسا الظواهری و القاعده به ویژه شاخه عراقی آن تحت عنوان دولت اسلامی عراق با چه اهدافی وارد فضای تنش های سوریه شده اند و تفسیر این بازگشت در سطوح امنیتی چیست؟

**کارکرد دوگانه القاعده

--------------------------

هر چند ایمن الظواهری در پیام اینترنتی خود از مردم سوریه می خواهد که به غرب، سران عرب و ترکیه اعتماد نکنند و خود سرنوشتشان را به دست بگیرند، باید گفت این نوع مخالفت با غرب و آمریکا دقیقا از جنس اعلام برائت های غربی از القاعده است، اما در نهایت اهداف و کارکردهای این سازمان باید در سبد غرب تعریف شود.

در چنین تعریفی از نقش القاعده حضور اعضای این سازمان هم باید به فرآیند براندازی به روش مسلحانه در سوریه کمک کند و هم در وجه دیگر آن بار دیگر \'تهدید القاعده\' را در بازتعریف سیاست خارجه آمریکا در سوریه پس از شکست اجماع سازی واشنگتن در شورای امنیت به سطح بیاورد. موضوعی که در اظهارات اخیر مقامات آمریکایی و جمع بندی جدید گزارش شورای اطلاعاتی آمریکا به خوبی تشریح شده است.

**هشدارهایی که بوی دخالت می دهد

-----------------

به گزارش خبرگزاری آمریکایی یونایتد پرس اینترنشنال، لئون پانه تا وزیر دفاع آمریکا و رییس سابق سیا در اولین واکنش ها چند روز پس از انتشار اخباری مبنی بر حضور یافتن القاعده در سوریه گفته است: درحالی که ایالات متحده آمریکا تمرکز خود را بر استفاده از فشارهای دیپلماتیک و سیاسی بر نظام بشار اسد قرار داده، تلاش سازمان القاعده برای ایجاد جای پایی در سوریه نگران کننده است.

وی گام بعدی آمریکا را با توجه به \'حضور و تهدید القاعده\' در سوریه این گونه تشریح می کند: ما از میزان نفوذ القاعده به داخل نیروهای معارض سوری بی اطلاعیم، اما باید از نقش و اهمیت دقیق آن مطلع شویم، هرچند صرف وجود القاعده در آنجا نگران کننده است.

این نگرانی ها که به نظر می رسد قرار است طرح بعدی واشنگتن برای دخالت در سوریه را تسهیل و ترسیم کند به همین جا ختم نمی شود و اظهارات جیمز کلاپر مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز به ترسیم این تهدید دامن می زند.

به گزارش کریستین ساینس مانیتور، کلاپر در گزارش جدید جمع بندی اطلاعات ملی آمریکا در جلسه استماع کنگره و در مقابل کمیته نیروهای مسلح مجلس سنای ایلات متحده اعلام کرد: به نظر می رسد شاخه القاعده عراق انفجارهای انتحاری اخیر در سوریه را به اجرا گذاشته باشد.

وی افزود: همه آثار نشان دهنده دست داشتن القاعده است. از این رو ما معتقدیم که القاعده عراق نفوذ خود را در خاک سوریه گسترش داده است.

وی با تصریح به اینکه عناصری از القاعده در میان مخالفان نفوذ کرده اند از یک تهدید دیگر هم رونمایی کرد تا سناریوی بعدی آمریکا برای دخالت در سوریه تکمیل شده باشد.

کلاپر افزود: دستگاه های اطلاعاتی آمریکا به دقت انبارهای سلاح شیمیایی سوریه را که تهدید آن بیش از سلاح های معمر قذافی رهبر لیبی است زیر نظر دارند!

اشاره کلاپر به عراق و سوریه در واقع حاکی از اهمیت این دو کشور در سیاست خارجی آمریکا و شاید هشدار یا پروژه ای از این دست برای اعمال فشار بر مقامات عراقی باشد.

**جایگاه القاعده عراق در پازل آمریکا

-----------------

پایگاه آمریکایی رصد مراکز اسلامی موسوم به \'سایت\' که بیانیه اخیر ایمن الظواهری رهبر جدید القاعده را منتشر کرده است متعلق به زنی یهودی با نام ریتا کاتز است.

خبرگزاری \'النخیل\'، حدود یک سال پیش گزارش داده بود: بررسی روند انتشار بیانیه های گروهک های وابسته به القاعده بیانگر این حقیقت است که بیانیه های بدست آمده از \'العولقی\' یکی از رهبران القاعده، همچنین بیانیه های گروهک موسوم به \'دولت اسلامی عراق\' از طریق یک پایگاه الکترونیکی به نام مرکز رصد پایگاه های اینترنتی اسلامی \'SITE \'، منتشر می شود.

بنابر این گزارش، مرکز \'سایت\' توسط یک زن یهودی متولد بصره به نام \'ریتا کاتز\' اداره می شود.

کاتز که به زبان عربی مسلط است، در سال 1963 در یک خانواده یهودی عراقی در بصره متولد شد. پس از سیطره بعثی ها بر عراق در سال 1968، پدرش به اتهام جاسوسی برای اسرائیل دستگیر شد، اما مادرش در زمان رژیم شاه به همراه سه کودک خود که ریتا نیز در میان آنها بود، به ایران گریخت. در همان دوران مادر ریتا کاتز موفق شد، به سرزمین های اشغالی فلسطین پناهنده شود و در شهرک ساحلی \'بات یام\' سکنی گزیند.

کاتز سپس مدتی در ارتش اسرائیل و بخشهای سیاسی آن فعالیت کرد و تحصیلات خود درباره تاریخ و پژوهش های خاورمیانه ای را در دانشگاه تل آویو دنبال کرد. سپس در سال 1997 به آمریکا رفت و در همین سال نیز فعالیت خود در مرکز پژوهشهای خاورمیانه ای را آغاز کرد.

براساس این گزارش، کاتز مدتی را نیز با پوششی اسلامی اقدام به جاسوسی در مراکز اسلامی در آمریکا کرد و با همین پوشش در کنفرانس های اسلامی متعددی حاضر شد و به جمع آوری کمک های مالی، رفتن به مساجد مختلف، شرکت در راهپیمایی های حامی فلسطینی ها در آمریکا پرداخت.

کاتز پس از این با \'جاش دون\' در جولای 2002، مرکز \'سایت\' را با حمایت آژانس های فدرالی مختلف راه اندازی کرد تا از طریق آن به جنگ روانی اقدام کند.

توسل ایالات متحده به شبحی به نام القاعده که تنها در جاهایی که ایالات متحده قصد دخالت دارد حاضر می شود! نشان می دهد که این کشور به بهانه القاعده می خواهد زمینه های دخالت در اوضاع داخلی سوریه را فراهم کند.