پس از پایان نشست یک روزه استانبول 2 "کاترین اشتون" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به سالن کنفرانس خبری آمد و در بیانیه خود بر به رسمیت شناختن حق غنی سازی ایران بر اساس معاهده "ان پی تی" تاکید کرد.

دو طرف همچنین در استانبول بر اتخاذ رویکرد متقابل و اعتمادساز در قبال یکدیگر موافقت کردند ولی پس از مدتی طرف غربی با نقض موردی که خود بر آن تاکید کرده بود به صورت یکجانبه خواستار اقدامات ملموس ایران شد و به همان رویکرد دو سویه خود بازگشت و رسانه‌ها و مقامات غربی به طور مداوم بر این موضوع تاکید کردند ایران باید اقدامی عملی نشان دهد.

مسئله گام‌های متقابل که در استانبول بر آن تاکید شد موضوع قابل تأملی است زیر بر اساس آن غرب می‌تواند با لغو تحریم‌ها قدمی مثبت برداشته و از سوی دیگر طرف ایرانی نیز نگرانی‌های ادعایی مطرح شده خصوص برنامه هسته‌ای را پاسخگو باشد.

بند چهارم معاهده ان‌پی‌تی تاکید می‌کند هیچ یک از بندهای این معاهده به نحوی تفسیر نخواهد گردید که به حقوق غیر قابل انکار هر یک از اعضای آن به منظور توسعه تحقیقات، تولید و بهره برداری از انرژی هسته ای جهت اهداف صلح جویانه بدون هر نوع تبعیض خللی وارد نماید. در بخش دیگری از این پیمان آمده است همه اعضاء این معاده متعهد می گردند که تبادل هر چه وسیع تر تجهیزات، مواد دانش و اطلاعات فنی را جهت مصارف صلح جویانه انرژی هسته ای تسهیل نموده و حق شرکت در این مبادلات را دارند.

بر همین اساس ایران به عنوان یکی از کشورهای امضا کننده ان‌پی‌تی حق غنی‌سازی اورانیوم برای مصارف صلح آمیز را دارد و از سوی دیگر حق دارد که از دیگر کشورهای دارنده این فناوری درخواست کند که اورانیوم غنی شده مورد نیاز برای مصارف صلح آمیز را در اختیار آن قراردهند.

وزیر خارجه آمریکا پس از مذاکرات بغداد دو بار اعلام کرده است که خواستار اقدامات ملموس ایران برای رفع نگرانی‌ها در خصوص غنی سازی 20 درصد ایران است.

این در شرایطی است که طرف ایرانی مکررا اعلام کرده است ما بر اساس حق غنی سازی خود در ان پی تی و اینکه طرف غربی تمایلی برای ارائه سوخت 20 درصد راکتور تحقیقاتی تهران نداشته است اقدام به بالابردن این سطح از غنی سازی کرده‌ایم.

از سوی دیگر ذکر این نکته نیز ضروری است که ایران همواره ضمن تاکید بر حقوق هسته‌ای خود اعلام کرده آماده همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است اما به نظر می‌رسد طرف غربی با پیش کشیدن موضوعات انحرافی از قبیل دسترسی به سایت پارچین تمایلی به حصول نتیجه با ایران ندارد.

"مارک هیبس" از کارشناسان ارشد اندیشکده "کارنگی" با اشاره به نشست ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس،فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) تصریح کرد: اگر غرب پیشنهاد جدی به ایران ارائه دهد، ما شاهد پیشرفت خواهیم بود اما اگر نشست مسکو پیشرفتی نداشته باشد با مشکلات بزرگی روبرو خواهیم بود.

ایران با گذشت 10 سال و تحمل تحریم‌های اقتصادی از حق هسته‌ای خود بر اساس ان‌پی‌تی عقب نشینی نکرده است؛ غربی‌ها نیز غنی‌سازی 5 درصد ایران را پذیرفته‌اند اما رویکرد فشار و نگاه از موضع بالا نتیجه بخش نیست.

نگاهی به سیر مواضع ایران در مذاکرات با گروه 1+5 نشان می‌دهد تهران یکی از موانع اصلی به نتیجه نرسیدن مذاکرات را به رسمیت شناخته نشدن حقوق هسته‌ای بر اساس ان‌پی‌تی اعلام و تاکید کرده است تا زمانیکه غرب این حقوق را به رسمیت نشناسد حصول نتیجه بعید خواهد بود.

انتهای پیام/20