به گزارش شیرازه به نقل از واحد مرکزی خبر،استان فارس به علت شرایطی اقلیمی و جغرافیایی مناسب طی سـالیـان گـذشته با تکیه بر هنر روستاییان و عشایر منطقه ، بخش زیادی از تولیدات فرش دستباف را به خود اختصاص داده است .
تعداد بافندگان فصلی و غیر فصلی استان فارس180 هزار نفر و تعداد بافندگان فعال 96 هزار نفر است.
سالانه در کشور 5 میلیون متر مربع فرش دست باف تولید می شود که 17 درصد آن معادل850 هزار متر مربع در فارس بافته می شود.
علی عوض پور معاون توسعه تجارت خارجی سازمان بازرگانی فارس می گوید : فرش استان ، مقام اول تولید و صادرات فرش کشور را داراست و این استان توانسته با صادرکردن فرش به کشورهای آسیای میانه ، امـارات متحده عربی ، حـوزه خلیج فارس ، برخی کشورهای اتحادیه اروپا ، ژاپن ، استرالیا و کره ، 12 درصد حجم صادرات فرش ایران را به خود اختصاص دهد.
اما این روزها ، فرش دستباف استان ، روزهای انزوا را می گذراند به گونه ای که تولید فرش دستباف در فارس 30درصدکاهش یافته است.
تا چندی پیش در هرخانه روستایی نشانی از دارقالی بود و زنان و دختران روستایی هنر خود را در رنگ های تار و پود قالی نمایش می دادند.
امـا امروزه زنـدگی ماشینی بر فرش خانه های مردم هم تاثیرگذار بوده و مردم به جای استفاده از فرش اصیل ایرانی ، اندک اندک به سمت استفاده از قالی های ماشینی با طرح ها و رنگ های مختلف با قیـمت کمتـر نسبت به قالی دستباف روی آورده انـد تا جایی که به علت کاهش استقبال مردم از خرید قالی دستباف این هنر اصیل ایرانی و فارسی در حال فراموشی است و تنـها گـروه اندکی تمایل خود را به تولید قالی دستباف در عمل ابراز کرده اند که تولیدات آن ها نیز بیشتر برای صادرات به دیگر کشور مورد استفاده قرار می گیرد.
از سـوی دیـگر کشـورهای رقیب از جمله افغانستان ، هند و چین با الگو برداری از قالی دستباف فارس ، تـولیدات ارزان قیـمت خود را روانه بـازارهای جـهانی و حتی خود ایران کرده اند و اگر مسئولان طرح های حمایتی خود را برای حفظ این هنر اصیل ایرانی و فارسی ارایه نکنند به زودی شاهد از میان رفتن این هنر اصیل خواهیم بود.
پایین آمدن بیش از دو سوم از دارهای قالی و کاهش استقبال مردم از خرید قالی دستباف ، زنگ خطری است که این روزها بلند تر از پیش شنیده می شود .
رئیس اتحادیه تـولید کنندگان قالی دستباف استان فارس بالا رفتن قیمت فرش دستباف را یکی از دلایل کاهش تمایل مردم به خرید این فرش ها دانسته و می گوید : طی چند مـاه گذشته قیـمت فرش دستباف در این استان حدود 35 درصد افزایش داشته که گران شدن دستمزد ، افزایش قیمت مواد اولیه و کم شدن نیروی متخصص از دلایل این افزایش قیمت است.
غلامـرضا پـایدار می افزاید : قالی دستباف استان فارس با مشکلات فراوانی روبه رو شده که از جمله آن ها باید به کمبود نیروی متخصص و کـاهـش تـمایل افـراد بافنده برای حفظ این ارث ملی و خانوادگی اشاره کرد.
وی افزایش تمایل دختران و پسران روستایی برای حضور در شهر و استفاده از امکانات تحصیلی و رفاهی را یکی از دلایل کم رونق شدن این هنر سنتی بیان می کند و می گوید : این هنر به صورت ارث از مادر به دختر در روستاها منتقل می شد امـا طـی چنـد سال گـذشته دختران و پسران روستایی تمایلی برای نشستن پای دارقالی نشان نمی دهند و از این رو روند بافت فرش با مشکل مواجه شده است.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان قالی دستباف استان فارس می افزایـد : نـداشتن بیـمه مناسب و کاهش دست مزد قالی بافان موجب شده تمایلی برای ادامه تولید قالی دستباف در استان وجود نداشته باشد.
پایدار با اشاره به این که دو سوم دارهای قالی استان جمع آوری شده است می گوید : اکنون تنها یک سوم دارهای قالی در فارس پا برجا مانده و بقیه به دلایل مختلف دارهای خود را جمع کرده اند و به سمت کارهای دیگر روی آورده اند.
وی با بیان این که نبود هماهنگی میـان عرضه و تقاضا موجب شده تا قالی بافان با مشکلات مالی مواجه شوند می افزاید : زمانی که مردم توان خرید قالی دستباف را نداشته باشند مزدی هم به تولید کننده نمی رسد و از طرفی فروشندگان و سفارش دهندگان نیز نمی توانند از جیب خود به تولید کنندگان دست مزد های بالا تری بدهند.
رئیس اتحادیه تولید کنندگان فرش دستباف استان فارس می گوید : مزد هشت ساعت کـارپـای دار قالی 300 هزار تومان است در حالی که این افراد ، بینایی ، وضعیت تنفسی و دستان خود را پای دار قالی می گذارند و هیچکس هم به فکر مریضی و مشکلات آن ها نیست.
پایدار با اشاره به این که فروش قالی دستباف به صـورت اقـساطی ممکن نیست می گوید : یک بافنده خوب سالی یک و یا دو قالی دستباف را تولید و پول خود را نیز نقد دریافت می کننـد و بـه ایـن ترتیب فروشندگان قالی دستباف نمی توانند مثل قالی ماشینی به صورت اقساطی با مردم کار کنند.
وی با بیان اینکه باید بافندگان قالی دستباف به عنوان هنرمند شناخته شوند می گوید : بافندگان اگر به عنوان یک هنرمند شناخته شوند راه فراری از این بحران وجود دارد امـا اگر این افراد به عنوان کارگر شناخته شوند مشکلات قالی دستباف ادامه خواهد داشت.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی های فرش دستباف روستائی فارس نیز افزایش سن بافنده های فرش و نبود نیرو های جوان جایگزین را از دلایل عمده کاهش تولید فرش دستباف می داند.
هادی اصلاحی معتقد است : هم اکنون سن بافنده های اصلی فرش دستباف در فارس به 45 تا 50سال رسیده است و این افراد دیگر توان کار ندارند .
بیشترین بافندگان فرش فارس در شهرستان مرودشت و بعد از در آن در شهرستان های فیروزآباد ، فسا ، کازرون ، آباده ، اقلید و داراب هستند.
وی می افزاید : نسل جوان به دلیل سختی کار بافندگی و حقوق اندک ماهیانه بین 130تا150هزار تومان حاضر به فرش بافی نیستند.
عـوض پـور معاون تجارت خارجی سازمان صنعت معدن و تجارت استان فارس نیز با اشاره به کاهش میزان صادرات فرش فارس می گوید : پارسال هزار و 824 تن فرش دستباف به ارزش 57 میلیون دلار از فارس صادر شد .

عوض پور معاون تجارت خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان فارس نیز وجود کشورهای رقیب را از عوامل تهدید کننده بازارها دانسته و می گوید : کشورهای افغانستان ، هند ، پاکستان و چین با وجود کیفیت پایین به عنوان رقبای قالی دستباف فارس مطرح هستند .
مدیر عامل صندوق توسعه صادرات استان هم می گوید : ثبت نشدن طرح ها و نـقش های فرش فارس در بازارهای جهانی از جمله مشکلات فرش استان است که موجب شـده کشورهایی چون چین ، پاکستان و هند از این نقوش کپی برداری کنند و با قیمت پایین تر به بازارهای جهانی عرضه کنند.
سـهراب شرفی بافت طرح های نوین ، در نظر گرفتن سلیـقه بازار جهانی در بافت ، حمایت های دولت در اعطای تسهیلات کم بهره به بافندگان و شرکتهای بافنده فرش و تبلیغات جهانی را از جمله راهکارهایی می داند که می تواند در افزایش صادرات فرش فارس مؤثر باشد.
اکنون مسئولان استان باید با برنامه ریزی و چاره اندیشی گره کور فراموشی را از تار و پود فرش دستباف استان گشوده و نسبت به احیای این هنر اصیل که معرف تاریخ و فرهنگ ایرانیان است اقدام کنند .