جزیره ای که برای هنرمندان تابلوی نقاشی بی کم و کاست است، شاه کلید ورودی خلیج فارس که در مجاورت تنگه هرمز قرار دارد، انواع کانی ها را که شکل دهنده سنگ ها هستند در خود جای داده تا خاک رنگارنگی به وجود آید و جزیره هرمز نام بگیرد،هرمز از لحاظ زمین شناسی از مهم ترین گنبدهای نمکی در دنیا و از دیدگاه زیبایی شناسی بی رقیب ترین آنهاست.

البته نام این جزیره، یادگار روزگاری است که مردمانش هنوز به خاطر هجوم مغولان، بندر معتبر هرموز یا هرمزد را در مصب رود میناب با خلیج فارس ترک نکرده بودند و اینجا ساکن شده بودند اما قدمت به وجود آمدن این جزیره بیش از اینهاست، زمانی که هنوز انسان پا به این کره خاکی نگذاشته بود.

هرمز جزیره رنگ هاست و قدرت نقاش طبیعت است که هنرنمایی خود را در گنبد نمکی شش هزار متری به رخ آدمیان کشیده، تنوع رنگی سنگ های کنده شده از لایه های مختلف اعماق زمین توسط توده های نمک آن قدر زیاد است که هرمز را به زیباترین و کم نظیرترین گنبد نمکی در دنیا تبدیل کرده تا جایی که از آن به آزمایشگاه سنگ شناسی یاد می کنند.

هرمز موزه کانی های جهان است، یعنی همان عناصر اولیه ای که از مجموع آنها، سنگ ها شکل می گیرند. کانی ها برای زمین شناسان بسیار با ارزشند، چرا که از طریق مطالعه آنها نه تنها پی به ماهیت آن سنگ می برند و می توانند ترکیب کلی سنگ های منطقه را به دست آورند، بلکه می توانند رابطه خویشاوندی بین لایه های زمین شناسی یک منطقه را هم با مناطق دورتر بیابند، شاید این مطالعات به نتایج شگفت آوری هم برسند؛ مثلا خانواده ای از سنگ هایی که در اثر حوادث طبیعی مانند شکافته شدن یا حرکت لایه های زمین از هم دور افتاده اند به نوعی به هم مربوط شوند.

سوغات هرمز خاک آن است، خاکی که فقط زیبا و منحصر به فرد نیست، مردم اطراف این جزیره، هرمز را با «گلَک» اش می شناسند و آن را می خورند؛ همان خاک سرخ هرمز که با ماهی ساردین و نارنج مخلوط می شود تا آن را روی نان بریزند و خوردنی خوشمزه ای به نام «سوراغ» تهیه کنند؛ نانی که از پر طرفدارترین خوردنی ها در استان هرمزگان است.

البته زیبایی و معروفیت هرمز فقط به خاک سرخش نیست، هرمز جزیره رنگ هاست. این جزیره دارای خاک های رنگی بسیاری است که در کنار یکدیگر طیف وسیعی از رنگ های سفید زرد، نارنجی، قرمز، قهوه ای، سبز و حتی طلایی ایجاد می کند، هرمز رنگ های شمارش ناپذیری دارد که از طیف رنگی گرم تا سرد را شامل می شود؛ یعنی همه رنگ هایی که یک هنرمند برای کشیدن تابلوی نقاشی خود به آنها نیازمند است، همین تابلوی نقاشی است که نه تنها زمین شناسان، هنرمندان و گردشگران ایرانی را مبهوت خود کرده؛ بلکه هر هنرمندی را که به ایران آمده، مجذوب خود کرده است. از ˈجورج استاینمترˈ و ˈریکاردو زیپولیˈ عکاس تا ˈآلبر لاموریسˈ فیلمساز.

اما این رنگ ها از کجا آمده اند؟ در جواب این سوال باید گفت که مجموع رنگ های این جزیره حاصل یک ترکیب شیمیایی است؛ حاصل یک اتفاق؛ اتفاقی از ترکیب کانی های مختلف برای شکل گیری سنگ، رنگ های هرمز یا به صورت خاک و کلوخند یا به صورت سنگ هایی محکم.

البته هرمز سنگ های فلزی هم دارد، مگنتیت، هماتیت و اولیژیست سه سنگ فلزی هستند که در آنها اکسید آهن یافت می شود و سنگ فلزی طلایی رنگی به نام پیریت که به طلای ابلهان یا چشم شیطان معروف است و در خود ماده ای به نام سولفید آهن دارد.

خاک سرخ هرمز ارزش اقتصادی بالایی هم دارد؛ تا همین چهار سال قبل، هزاران تن از این خاک گرانبها به کشورهای دیگر صادر می شد تا در صنایع مختلف رنگ سازی، لوازم آرایش، شیشه و سرامیک سازی از آن استفاده شود، البته آخرین خبرها، از کم شدن این صادرات بی رویه حکایت می کند؛ صادراتی که اگر بخواهد ادامه یابد، به از بین رفتن خاک سرخ هرمز می انجامد.

ˈجاذبه دشت آهوان و ساحل پرندگانˈ

در جزیره هرمز آهوان در میان دشت کوچکی می دوند و به هر سو می روند و این در حالی است که اهالی و بومیان جزیره رفتار مناسبی با آنها دارند و کسی به آنها آسیب نمی رساند، آنها آزادانه در هرمز زندگی می کنند، گونه ی پرندگان و حیوانات دریایی پیرامون ساحل هرمز متنوع است، پرندگان دریایی گوناگون، دلفین ها، لاک پشت ها، جنگل های مانگرو بخشی از جذابیت این جزیره است که در آن وجود دارد. وقتی با قایق تفریحی روی دریای هرمز حرکت می کنیم، دلفین های بازیگوش را می بینیم که در اطراف قایق مدام در حال شیرجه زدن هستند و بازی می کنند.

ˈجاذبه حفره های ساحل صخره ایˈ

نیمه جنوبی هرمز که بیشتر صخره های کم ارتفاع در آن دیده می شود، حفره های متنوع کوچک یا بزرگی دارد که بر اثر فرسایش، محل زندگی گیاهان خودرو شده و آب در آنها جمع می شود. همچنین فرو رفتگی های نسبتا بزرگی در صخره ها دیده می شود که بر اثر برخورد امواج دریا به وجود آمده که به پرتاب ساحلی معروف هستند. این فرو رفتگی ها در پایین صخره ها ایجاد شده و به مرور زمان بزرگ تر می شود.

ˈساحل معروف سرخˈ

ساحل این قسمت از جزیره به رنگ سرخ بوده که به ساحل سرخ معروف است. آبی که از دریا به طرف ساحل می آید، به سرخی آن می نشیند و آن را رنگین می کند. این عمل دریا، خاک سرخ ساحل را به هر طرف می کشاند که این خود یکی دیگر از عجایب این جزیره می باشد.

حدود 70 درصد خاک سرخ این منطقه، اکسید آهن دارد. معدن خاک سرخ هرمز را جزء معادن بزرگ جهان می شناسند. چرا که ذخیره احتمالی اش حدود 50 هزار تن است و حداقل استخراج آن سالیانه می تواند دو هزار تن باشد. همچنین این خاک سرخ قابل خوردن است. به گونه ای که در ادویه بومی کاربرد دارد و بانوان جزیره از آن برای طعم غذا بهره می گیرند.

ˈسواحل گوناگونˈ

سواحل رنگی هرمز که هر یک رنگ خاص خود را دارد، نمونه ای از شاهکار طبیعت می باشد که از کوه های رنگی اش آغاز و در ساحل زیبایش به اوج می رسد. این سواحل تنوعی کم نظیر دارند به طوری که هر کدام به تنهایی می تواند با زیبایی خویش آدمی را مبهوت کنند.

به طور مثال ساحل ماسه ای که در شمال شرقی جزیره قرار دارد دارای اشکال مختلفی است که مدام در حال تغییر شکل است. در قسمت نیمه ی جنوبی جزیره، ساحل دیگری واقع شده که بیشتر صخره ای می باشد و از صخره های کم ارتفاع و حفره های متنوع کوچک تشکیل شده است. ساحل دیگر هرمز به ساحل نقره ای معروف است چراکه این ناحیه به گونه ای می باشد که ظاهری نقره فام دارد که بسیار زیبا است.

ˈفرش های خاکیˈ

خاک یکی از دیدنی های جزیره هرمز است، زیرا که این جزیره به ساحل های رنگین و خاک رنگی اش معروف است. ساحلش به رنگ طلایی و نقره ای بوده و گردشگران و جهانگردان بسیاری را به سوی خود جلب می کند. صخره نمکی و نمک هایی که هنگام بارندگی با ترکیبی از رنگ های سپید، سرخ و طلایی حالت خاصی به خود می گیرند بسیار دیدنی هستند.

بسیاری که نقش هنر در ذهن دارند، در مناسبت های مختلف بر ساحل این جزیره گرد هم می آیند و فرشی از خاک با طرح های زیبا ترسیم می کنند. حدود پنج سال است که هرمز با استفاده از خاک های رنگارنگ فرش می شود و هنرمندان نقش های گوناگونی بر دل زمین می زنند .

ˈجاذبه های دیدنی قرمزˈ

چشم اندازها ومنابع تفریحی طبیعی هرمز شامل آبسنگ های مرجانی در آب های ساحلی، جنگل های حرا، لاک پشت های دریایی، پرندگان آبزی، غارهای دریایی، کرانه های سنگی و ناهمواری های زمین شناسی و بسیاری دیگر از جاذبه های دیدنی هرمز است.

ˈتخم گذاری لاک پشت ها درهرمزˈ

لاک پشت های دریایی را می توان از مظلوم ترین آبزیان دریایی قلمداد کرد که به سبب بی مهری انسان، تنوع و جمعیت گونه و زیستگاه های بسیار محدودی یافته اند.

ازمیان پنج گونه لاک پشت دریایی شناسایی شده در آب های خلیج فارس، دو گونه لاک پشت دریایی سبز ومنقار عقابی بر روی سواحل شنی وماسه های نرم جزیره هرمز تخم گذاری می کنند.این تخم گذاری از اواخر زمستان تا اوایل بهار هرسال انجام می شود و حدود 50 روز بعد بچه لاک پشت ها از پشت ازتخم ها بیرون آمده و حرکت آنها به سمت دریا از جمله جاذبه هایی است که بسیاری از مردم، علاقه مند به مشاهده آن هستند.

ˈمعدن خاک سرخ درهرمزˈ

معادن بسیار با ارزش اقتصادی دراین جزیره وجود دارد که مهمترین آنها معدن خاک سرخ هرمز است. این معدن از معروفیت جهانی برخوردار بوده و عمده مصرف آن برای تولید رنگ های ضد رنگ، لوازم آرایشی، پودرهای میکرونیز صنعتی و تولید نوار کاست است.

مردم جزیره هرمز و بعضی از شهرهای استان هرمزگان با استفاده از خاک قرمز رنگ هرمز به نام «گلک» ماده ای به نام «سوراغ» تهیه می کنند که به عنوان غذا مورد استفاده قرار می گیرد. این غذا ترکیبی از خاک قرمز، نوعی ماهی ساردین و نارنج است که با نان قابل خوردن است. با استفاده از سوراغ که خاک قرمز درترکیب آن وجود دارد، می توان بر روی نان های سنتی نقاشی و به عنوان غذا میل کرد. همچنین از آنجا که این ماده خاصیت خوراکی دارد بنابراین به راحتی می توان از آن برای نقاشی روی دست وصورت استفاده کرد ومطمئن بود که هیچ آسیبی به پوست نمی رساند.