با نگاهی اجمالی به طراحی سلاح های انفرادی در چند دهه اخیر متوجه خواهیم شد که طراحان سلاح در نقاط مختلف دنیا همیشه به دنبال کوچک و سبک کردن طرح های خود بودند. برای نمونه می توان به استفاده از پلاستیک و آلومنیوم در سلاح M-16 ساخت آمریکا اشاره کرد که پس از آن نیز در بسیاری از سلاحهای هجومی ادامه پیدا کرد.


استفاده از ماده پلیمر یکی از اقدامات مهم و نسبتا جدید در صنعت اسلحه سازی به منظور کاهش وزن سلاح است. بشر با تلاش براي دستيابي به مواد جديد، با استفاده از مواد ألي (عمدتا هيدروكربن‌ها) موجود در طبيعت به توليد مواد مصنوعي نايل شد. اين مواد عمدتا شامل عنصر كربن، هيدروژن، اكسيژن، نيتروژن و گوگرد بوده و به نام مواد پليمري معروف هستند.

مواد پليمري يا مصنوعي كاربردهاي وسيعي از جمله در ساخت وسايل خانگي، اسباب بازي‌ها، بسته بندي‌ها، كيف و چمدان، كفش، ميز و صندلي , شلنگ‌ها و لوله‌هاي انتقال آب، مواد پوششي به عنوان رنگ‌ها براي حفاظت از خوردگي و زينتي، لاستيك‌هاي اتومبيل و بالاخره به عنوان پليمرهاي مهندسي با استحكام بالا حتي در دماهاي نسبتا بالا درساخت اجزايي از ماشين آلات، دارند.

مواد پلیمری و ساختار پلیمر پليمرها خواص فيزيكي و مكانيكي نسبتا خوب و مفيدي دارند. آنها داراي وزن مخصوص پاييين و پايداري خوب در مقابل مواد شيميايي هستند. بعضي از آنها شفاف بوده و مي‌توانند جايگزين شيشه‌ ها شوند. اغلب پليمرها عايق الكتريكي هستند.

امروزه در ساخت سلاح های کمری، مسلسل های سبک و سلاح های هجومی از مواد پلیمری استفاده و عمدتا بخش های بیرونی و اصطلاحا قاب سلاح از جنس مواد پلیمری ساخته می شود. برخی انواع اسلحه های کمری، مسلسل دستی P90 و یا سلاح هجومی G-36 از مشهورترین نمونه سلاح هایی هستند که در آنها از مواد پلیمری استفاده شده است.


اما پلیمر شهرت خود را بیشتر مدیون سلاح های کمری و خصوصا Glock اتریشی است. در بحث سلاح های کمری ابتدا این آلمانها بودند که با طرح VP-70 شرکت هکلر و کخ، یک سلاح کمری از جنس پلیمر را طراحی کردند. سپس این Glock اتریشی بود که به عنوان یک سلاح کمری که بخش های عمده آن از پلیمر ساخته شده است معرفی شد.


مزایای استفاده از پلیمر در ساخت این سلاح را می توان اینگونه برشمرد: استفاده از این گونه مواد باعث شده تا وزن این سلاح در مدلهای مختلف بین 500 تا 750 گرم بوده و حمل آن برای افراد در لباس‌های عادی و بدون غلاف سلاح، آزار دهنده نباشد. از طرف دیگر استفاده از مواد پلیمری و به عبارت دیگر غیر فلزی در این سلاح، شناسایی آن را برای بسیاری از سیستم‌های حفاظتی مشکل ساخته و از این نظر مورد توجه نیروهای امنیتی و نظامی قرار دارد.

کالیبر این سلاح به صورت استاندارد، 9 میلی‌متری پارابلوم است. یکی دیگر از شاخصه‌های بسیار مهم اسلحه کمری گلوک، عقب نشینی و به عبارت دیگر لگد بسیار کم آن در هنگام شلیک است که منجر به افزایش دقت این سلاح شده است. برد موثر این سلاح در حدود 50 متر است که باتوجه به کاربرد گسترده آن در فواصل نزدیک شهری، برد مناسبی است. این دقت خود از مزایای استفاده از این ماده به شمار می آید.

نکته مثبت دیگر که با استفاده از این ماده به دست می آید بحث مقاومت بالا در برابر خوردگی، ضربه و در کل شرایط خشن محیط های گوناگون طبیعی است. آب، خاک و غبار از جمله عواملی هستند که در بسیاری از اوقات در شرایط عملیاتهای رزمی و نظامی وجود داشته و با سلاح های گوناگون برخورد دارند اما "گلوک" و در حقیقت ماده پلیمر به خوبی اثبات کرده است که در برابر این شرایط سخت نیز مقاوم هستند.

نگاهی به برخی از کاربران شاخص و معروف این سلاح مثل هنگ 75 رنجر نیروی زمینی ارتش آمریکا، یگان عملیات ویژه GSG9 ارتش آلمان و یا تیپ عملیات ویژه ارتش فرانسه خود گواهی بر عملکرد قابل اعتماد این سلاح در شرایط سخت محیطی دارد.

امروزه حتی بدنه های پلیمری برای سلاح های کمری معروف قدیمی مثل مدل کلت M1911 نیز طراحی شده و جایگزین بدنه فلزی و قبضه چوبی سلاح شده است. شرکت های سازنده این قاب ها نیز مقاومت بالای پلیمر در برابر فشار و شرایط سخت محیطی را علت انتخاب این ماده اعلام کردند.


استفاده از پلیمر در سلاح های ایرانی

اما یکی از جدیدترین سلاح های کمری ایرانی نیز با استفاده از پلیمر ساخته شده است. اسلحه کمری "رعد" ساخت صنایع دفاعی ایران با کالیبر 9 میلی متر و وزن 700 گرم بدون خشاب که شباهت جالبی به Glock اتریشی دارد، می تواند سلاحی مناسب برای بخش های مختلف نظامی و انتظامی کشور باشد.

جالب اینکه وزن سلاح زعاف که در حال حاضر در کشور مورد استفاده است 850 گرم بدون خشاب بوده و ظرفیت خشاب آن نیز 8 تیر است اما رعد، به نسبت این وزن، سبک تر و در نتیجه استفاده از آن راحت تر و نتیجه بخش تر است.


بر اساس اطلاعات اعلام شده از این سلاح، جنس بدنه بیرونی رعد از پلیمر مقاوم بوده، طول آن 198 میلی متر، کالیبر آن 19*9 میلی متر و ظرفیت خشاب آن 15 گلوله است. وزن پایین سلاح این احتمال را ممکن می کند که فلز به کار رفته در بخش داخلی سلاح آلومنیوم باشد.

ضامن سلاح نیز در بالای قبضه قرار گرفته و کاربر سلاح به راحتی با حرکت انگشت شصت خود می تواند اسلحه را به حالت ضامن در آورده و یا از این حالت خارج کند. سرعت دهانه گلوله در این سلاح نیز بین 340 الی 360 متر بر ثانیه است و بر اساس تخمین ها و مقایسه با سلاح های مشابه در این کلاس می توان برد موثر آن را در حدود 50 متر تخمین زد.


با نگاهی به خانواده سلاح های کمری موجود در ایران مثل سری M1911 ،HP35، زعاف و یا رولورهای کالیبر 38 که عمدتا از بدنه فلزی استفاده کرده و از گلوله های گوناگون استفاده می کنند می توان امیدوار بود که با ورود "رعد" کلیه نیروهای نظامی و انتظامی ایران به یک سلاح جدید کمری استاندارد دست پیدا کنند.

نکته مثبت دیگر در مورد رعد این است که ظرفیت خشاب آن از تمام سلاح های کمری شناخته شده موجود در ایران بیشر است. سلاحهایی مثل زعاف 8 تیر و یا اچ پی 35، خشاب های 10 تیری دارند اما این سلاح با داشتن 15 گلوله مزیت جدیدی برای کاربران خواهد بود.

فراموش نشود که سلاحی مثل Glock اتریشی که به نظر می رسد رعد با استفاده از برخی الگوهای آن، تکمیل شده است نه فقط در نیروهای پلیس، بلکه در یگان های نظامی عادی و ویژه نیز به وفور استفاده می شود. این استاندارد و یکسان سازی سلاح کمری در نیروهای نظامی و انتظامی می تواند کمک بسیار زیادی در بحث آسان شدن آموزش نیروهای و همچنین کاهش هزینه های نیروهای مسلح داشته باشد.

از سوی دیگر ورود صنایع دفاع کشورمان به جمع تولیدکنندگان اسلحه های پلمیری ضمن آنکه راه را برای استفاده از مواد و دانش های جدید در طراحی و ساخت سایر تجهیزات مورد نیاز رزمندگان ایرانی باز می کند، این نوید را می دهد که دانش ساخت سلاح های سبک نیز در کشورمان بومی شده و امکان هر نوع تغییر در ویژگی های آن بسته به نیازهای نیروهای مسلح، وجود خواهد داشت.