برخی از بیماران که به قول خودشان حتی برای مداوای سرماخوردگی و تهیه داروهای مربوط به آن در تنگنا بودند حالا با مراجعه به آزمایشگاه ها از خطر ابتلا به بیماری های جدی تری پیشگیری می کنند.

برنامه پزشک خانواده موضوع درمان را گسترده کرده اما آن دسته از پزشکان که درآمد خود را در خطر می بینند نسبت به این طرح، موضع گیری کرده اند.

برنامه پزشک خانواده به صورت ناقص در روستاهای کشور دنبال می شد تا اینکه با پیشنهاد وزیر بهداشت و درمان وقت، قرار شد در کل کشور عملیاتی شود اما برخی از مسئولین استان ها نسبت به آن خوش بین نبودند و در نهایت استان های فارس و مازندران عهده دار اجرای این طرح شدند. با عملیاتی شدن برنامه پزشک خانواده و طرح تحول نظام سلامت، بیماران در برابر پرداخت 5 تا 10 درصد از هزینه واقعی، خدمات درمانی را دریافت می کنند.

چندی پیش نیز وزیر بهداشت و درمان در بین خبرنگاران بر لزوم تداوم اجرای برنامه پزشک خانواده تاکید و فارس را به عنوان الگویی کارآمد معرفی کرد.

اعلام آمادگی پزشکان متخصص و فوق تخصص برای شرکت در طرح

رئیس اداره پزشک خانواده دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اظهار خرسندی از فراگیر شدن برنامه پزشک خانواده به خبرنگار مهر گفت: بسیاری از پزشکان متخصص و فوق تخصص در سراسر فارس به عضویت این برنامه در آمده اند و بیماران با داشتن برگه ارجاع و پرداخت هزینه ای ناچیز می توانند به صورت کامل از خدمات درمانی بهره مند شوند.

کرم توانی با بیان اینکه بسیاری از پزشکان متخصص و فوق تخصص نسبت به عضویت در مجموعه پزشک خانواده اعلام آمادگی کرده اند، افزود: دانشگاه علوم پزشکی با تعهد به این نکته که عضویت آنها موجب کاهش تعداد بیمار و درآمد نخواهد شد، سعی در ارتقاء کیفیت خدمات درمانی دارد.

وی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون170 پزشک متخصص و فوق تخصص آزاد به  عضویت برنامه پزشک خانواده درآمده اند، اضافه می کند: در شیراز 74 درصد از پزشکان متخصص  و فوق تخصص به عضویت برنامه پزشک خانواده در آمده اند که اغلب از پزشکان پر آوازه فارس هستند.

توانی از تحت پوشش قرار گرفتن 2 میلیون و 600 هزار نفر در برنامه پزشک خانواده فارس خبر داد و بیان دارد: یک هزار و 51 پزشک در برنامه پزشک خانواده به مداوای بیماران می پردازند که 670 پزشک از مجموع این آمار در شیراز فعالیت می کنند.

وی معتقد است بسیاری از بیماران، موارد استفاده از سامانه پزشک خانواده را که برای رسیدگی به شکایات در نظر گرفته شده را نمی دانند و با تماس های نا مربوط اظهار گلایه می کنند.

توانی با اعلام اینکه ماهانه 2 هزار و 500نفر با سامانه1590 تماس می گیرند، اضافه می کند: 16 درصد از این تماس ها مربوط به شکایات بوده و مابقی درخواست هایی جهت مشاوره و کسب اطلاعات در خصوص پزشکان است.

اخذ برگه ارجاع مهمترین مشکل بیماران

 وی افزود: بیشترین شکایت مردمی در سامانه1590  به دشوار بودن مرحله گرفتن برگه ارجاع مربوط می  شود و عده ای نیز با بیان اینکه پزشکان عمومی را قبول ندارند، این برنامه را زائد و زمان بر می دانند.

توانی از توقع برخی بیماران برای مراجعه اورژانسی به پزشک خانواده به عنوان یکی دیگر از موارد دلگیری افراد نسبت به برنامه یاد کرد و ادامه داد: در شیراز برای ویزیت بیماران در ساعات غیر برنامه پزشک خانواده،  17 مرکز دولتی و 60 درمانگاه خصوصی پیش بینی شده که در این مراکز خدمات درمانی به بیمار به صورت شبانه روزی ارائه می شود. سامانه 1590 از هفت و سی دقیقه صبح به مدت13 ساعت جوابگوی متقاضیان است و توجه به این سامانه می تواند در تسهیل خدمات با کمترین هزینه موثر باشد.

وی از پزشکان خانواده خواست تا نسبت به ارائه برگه ارجاع حساسیت بیشتری به خرج دهند و در مواقع مورد نیاز بیماران را به متخصصین ارجاع دهند.

توانی تصریح کرد: پزشکان باید در جهت تمرکز زدایی،  بیماران را به داروخانه ،آزمایشگاه و پاراکلینیک های گوناگون و به صورت پراکنده ارجاع دهند و اگر نام یکی از این مراکز را به بیمار توصیه کنند، به عنوان متخلف شناخته می شوند.

وی در خصوص تعرفه بهای درمان در برنامه پزشک خانواده گفت: با ارائه برگه ارجاع توسط بیمار، متخصصین می توانند در مطب خود 2 هزار و 700 تومان و پزشکان فوق تخصص3300 تا 3500 تومان از بیمار دریافت کنند که این مبالغ معادل 10 درصد از مبلغ اصلی ویزیت است.

توانی افزود: در مراکز دولتی متخصص با دریافت 1100 تومان و فوق تخصص با دریافت1500 تومان می توانند به مداوای بیمار بپردازند.

وی اضافه کرد: پزشکان خانواده ای که سابقه طبابت آنها از 15 سال گذشته با دریافت 2000 تومان در مطب خود و در مراکز خصوصی و در مراکز دولتی با دریافت800 تومان بیماران را معاینه می کنند.

پای درد دل بیماران

به دلیل تمرکز مطب بسیاری از پزشکان و همچنین وجود تعدادی از بیمارستان و درمانگاه های کلیدی در محدوده خیابان زند و میدان نمازی، خبرنگار مهر این مسیر را برای گفت و گو با چند بیمار انتخاب کرد. فاطمه زارع اطلاع رسانی این برنامه را ضعیف می داند و می گوید: در خصوص تعرفه بهای پزشکان باید شفاف سازی و اطلاع رسانی شود. او معتقد است که پراکندگی نرخ مداوا و در دسترس نبودن پزشکان خانواده از آسیب های این طرح است.

وی بیان کرد:  تعرفه آزمایشگاه ها و داروخانه ها مانند حساب و کتاب طلا فروش ها پیچیده است، گاهی مثلا شرکت تولید کننده دارو را بهانه می کنند تا با ارائه داروی مشابه دیگری هزینه بیشتری دریافت کنند.

کاظمی یکی دیگر از بیماران اما نسب به اجرای برنامه پزشک خانواده احساس رضایت می کند و  اعتقاد دارد که اگر آگاهی بیشتری در این زمینه داشته باشیم، مطالبات مان به حق خواهد بود و عصبانیت خود را که ناشی از بی اطلاعی است بر سر دیگران خالی نمی کنیم. 

 فرناز مهری معتقد است: برخی از پزشکان متخصص که طرح پزشک خانواده را  مطلوب و کاربردی نمی دانند ، نگرانی شخصی خود  را به بیماران منتقل می کنند و آن دسته از بیماران نیز با موضع گیری مراحل درمان خود را سپری می کنند.

 وی اضافه کرد: یکی از بستگان با مراجعه به پزشک خانواده از بیماری خود مطلع و با ارجاع مناسب و به موقع یک پزشک خانواده از بیماری حاد و هزینه بر او پیشگیری شد.

حداد زاده نیز نسبت به توسعه این برنامه اظهار امیدواری کرد وافزود: برنامه پزشک خانواده در صورتی فراگیر و قابل اطمینان می شود که پزشک خانواده به معنای واقعی کلمه در دسترس و خدمت خانواده باشد.

حمایت از طرح پزشک خانواده ضروری است

مازندران نیز یکی از استانهایی است که طرح پزشک خانواده در آن اجرا می شود.

معاون درمان وبهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازنداران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: اجرای برنامه پزشک خانواده باید با حمایت های بیشتری ازسوی  وزارتخانه دنبال شود تا بتوانیم طرح را با موفقیت بیشتری اجرایی کنیم.

محسن اعرابی با بیان اینکه استان های  مازنداران و فارس همزمان در کشور برنامه پزشک خانواده را اجرا کرده افزود:هم اکنون شاهد هستیم در اجرای برنامه پزشک خانواده فارس جلوتر از استان مازنداران عمل می کند و این امر باعث شده بیماران استان فارس از خدمات بیشتری بهرمند شده اند.

وی اضافه کرد: در اجرای برنامه پزشک خانواده نیاز است پزشکان طرف قرار داد را با آموزش های بیشتری در امر اجرای برنامه خانواده شرکت دهیم تا بتوانیم برنامه پزشک خانواده را بصورت گسترده تر اجرایی کنیم.