چرا ماه محرم را «محرم الحرام» مینامند
به گزارش شیرازه به نقل از فارس، آیتالله روحالله قرهی مدیر حوزه علمیه امام
مهدی(عج) در تازهترین نشست اخلاق خود به موضوع «بررسی علل واقعه عاشورا و
تاریخ کربلا» با محوریت شجره ملعونه و ائمّه کفر؛ در مقابل هادیان الهی، در
مهدیه القائم المنتظر(عج) پرداخت که مشروح آن در ادامه میآید:
علت حرام بودن چهار ماه از سال
یکی از آنهایی که از آن زمان یعنی زمان پیامبر و اباسفیان و قبل از آن هم دست به قلم برده بود؛ عون بن عامر است که او مورخ بزرگ جاهلیّت عرب هست. او مطالبی را از تاریخ حجاز یادداشت کرده و یکی از مطالب این است که مکّه امنیت داشت الّا به این که فقط اقوام با هم درگیر بودند.
لذا آمدند بین خودشان عهدی قرار دادند و گفتند نمیشود که ما همیشه جنگ و دعوا کنیم، بالاخره کشاورزی داریم، میخواهیم کار کنیم؛ چون در برخی از مناطقشان، کشاورزی داشتند، یا بعضی دامی، شتری، چیزی داشتند و یا میگفتند: میخواهیم بچّههایمان عروسی کنند، لذا سران قبایل حجاز با هم نشستند و اعلان کردند که در چهار ماه، با هم جنگ نکنیم.
پروردگار عالم بعد از اینکه پیامبر اکرم، محمّد مصطفی(ص) به رسالت مبعوث شدند، توسط ایشان، حرام بودن این چهار ماه را امضاء کرد و مهر زد و فرمود: این چهار ماه بماند. لذا در سوره توبه فرمود: «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فی کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ مِنْها أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ فَلا تَظْلِمُوا فیهِنَّ أَنْفُسَکُمْ وَ قاتِلُوا الْمُشْرِکینَ کَافَّةً کَما یُقاتِلُونَکُمْ کَافَّةً وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقین»، تعداد ماهها نزد خداوند در کتاب الهی، از آن روز که آسمانها و زمین را آفریده، دوازده ماه است؛ که چهار ماه از آن، ماه حرام است و جنگ در آن ممنوع میباشد. این، آیین ثابت و پابرجای الهی است! بنابر این، در این ماهها به خود ستم نکنید و از هرگونه خونریزی بپرهیزید! و به هنگام نبرد با مشرکان، دستهجمعی پیکار کنید، همانگونه که آنها دستهجمعی با شما پیکار میکنند و بدانید خداوند با پرهیزگاران است!
لذا پروردگار عالم، چهار ماه حرام را تأیید و امضاء کرد که در آن چهار ماه، نجنگند. این چهار ماه، رجب المرجّب، ذیقعدة الحرام، ذیحجّةالحرام و محرّمالحرام است. جالب است که در همین ماه محرّم هم أبیعبدالله را به شهادت رساندند، یعنی ماهی که جنگ در آن حرام است.
ظاهراً علّت نامگذاری ماه محرّم به محرّم الحرام هم این است که در این ماه، خیلی مقیّد بودند که اصلاً نجنگند. چون آغاز سال نو بود. میدانید در همه بلاد و ممالک، آغاز سال نو را جشن میگیرند. ما هم همینطور هستیم و ابتدای سال نویمان را که سال هجری شمسی است، در فروردین جشن میگیریم. سال میلادی هم همینطور است. ژاپنیها، چینیها و ... هم سال مخصوص دارند و ابتدای سال خود را جشن میگیرند. لذا لفظ محرّم الحرام را بیان کردند که دیگر حقیقتاً هر نوع جنگ و تعدّی، حرام است و هیچ کاری نمیشود کرد. حتّی اگر کسی میخواست به فردی تندی کند، مراقب بود که در این ماه این کار را انجام ندهد. یا حتّی اگر کسی بر اثر اشتباهی، شتری را از بین میبرد، در آن ماه میگذشتند و بعداً تلافی میکردند. یعنی اینقدر ماه محرّم الحرام بین اعراب جاهلیّت قداست پیدا کرده بود. آن هم اعراب جاهلی که بادیهنشین و مشرک بودند.
اتّفاقاً یکی از مطالب اعراب بادیهنشین این بود که گاهی در عهد و پیمان خود سستی میکردند، امّا در مورد محرّم هیچ موقع سستی نمیکردند. قرآن هم میفرماید: «الْأَعْرَابُ أَشَدُّ کُفْراً وَ نِفَاقاً»، هم در کفر و هم نفاق، شدیدترین بودند. میگویند: منظور از این اعراب، اعراب بادیهنشین است.
پس کسی، در ماه حرام حمله نمیکند و همه در امنیّت هستند، إلّا به اینکه خودشان میجنگند.