پس از تخريب‌هاي گسترده در سال‌هاي اخير كه هويت بافت تاريخي شيراز را نشانه گرفت، طرح احداث خيابان 24متري براي رفع ترافيك و تسهيل دسترسي زائران به حرم شاهچراغ(ع) موضوع تازه‌اي نبود. سال‌هاست كه تكه‌تكه از بافت تاريخي 360هكتاري شيراز دستخوش تخريب‌هاي بي‌امان مي‌شود؛ بي‌آنكه در اجراي پروژه‌هاي شهري كوچك‌ترين وقفه‌اي ايجاد شود.

آنطور كه فعالان ميراث فرهنگي در شيراز عنوان كرده‌اند هم‌اكنون 12تا 20هزار متر از بخش شمالي بازار وكيل در گذر سيدذوالفقار به‌منظور ساخت مجتمع‌هاي تجاري تخريب شده است. اين اتفاق درحالي در بخشي از بافت تاريخي شيراز درحال وقوع است كه مسئولان ارشد شهري در جلسه هفته گذشته خود با امام جمعه شيراز بر احداث مسير تازه و تسهيل دسترسي به شاهچراغ تأكيد كردند.

مصيب اميري، مديركل اداره ميراث فرهنگي استان فارس اما تنها نماينده ميراث فرهنگي استان فارس بود كه در اين جلسه حضور داشت. او درخصوص نظر سازمان ميراث فرهنگي نسبت به احداث خيابان 24متري در بافت تاريخي شيراز در جلسه با امام جمعه و مسئولان ارشد شهري شيراز گفت: واقعيت ماجرا اين است كه مسئولان شهري و امام جمعه شهر شيراز بر تسهيل دسترسي به شاهچراغ تأكيد دارند اما آنچه مهم است و سازمان ميراث فرهنگي به‌عنوان متولي حفاظت از بافت تاريخي به‌دنبال آن است چگونگي دسترسي به شاهچراغ است.

رئيس اداره ميراث فرهنگي استان فارس گفت: تا اين لحظه طرحي به اداره ميراث فرهنگي درخصوص دسترسي به شاهچراغ از طريق احداث خيابان 24متري داده نشده است كه ميراث فرهنگي بخواهد با آن مخالفت كند.

وي افزود: در بافت تاريخي شيراز چندين گذر تاريخي وجود دارد كه مي‌توان براي دسترسي به شاهچراغ(ع) با نگاه كاملا كارشناسانه به تقويت همين گذرهاي قديمي پرداخت، بدون آنكه لازم باشد مسئولان اقدام به احداث خيابان و مسير تازه كنند.

او با اشاره به اينكه درحال حاضر چندين طرح از سوي مشاوران مختلف مطرح شده و لازم است طرح‌ها بررسي شود، تأكيد كرد: اداره ميراث فرهنگي استان فارس معتقد است بايد گره‌هايي از بافت تاريخي شيراز باز و راه‌هاي دسترسي تقويت شود، بدون آنكه تخريب صورت بگيرد؛ از همين رو پس از بررسي طرح مشاوران و طي شدن روال قانوني تصميم‌گيري مي‌شود.

اميري گفت: با اينكه جلسه هفته گذشته بسيار سنگين بود و در ابتداي جلسه برخي از مسئولان شهري با طرح سازمان ميراث فرهنگي مخالفت كردند اما با مذاكره و مطرح كردن ويژگي‌هاي ارزشمند بافت تاريخي شيراز، مسئولان شهري نيز رضايت خود را تا ارائه طرح از سوي مشاور اعلام كردند.

همزمان با برگزاري جلسه مسئولان شهري با امام جمعه شيراز، فعالان و تشكل‌هاي ميراث فرهنگي نيز در جلسه‌اي با فرج‌الله رجب، شهردار سابق و نماينده كنوني شيراز در مجلس، تهديد احداث خيابان 24متري در بافت تاريخي شيراز را براي بناهاي تاريخي موجود در اين بافت بررسي كردند.

امين طباطبايي، مدير خانه فرهنگ جاودان در شيراز با اشاره به موضوعات مطرح شده در اين جلسه گفت: درحال حاضر تمامي مسيرهايي كه از سوي مسئولان شهري پيشنهاد شده توسط كارشناسان و صاحب‌نظران مورد بررسي قرار گرفته است.وي افزود: با احداث خيابان جديد براي دسترسي به شاهچراغ بناهاي ثبتي مورد تهديد قرار مي‌گيرند و ماهيت و ارزش‌هاي بافت تاريخي شيراز و زندگي سنتي ساكنان اين بافت دستخوش تغيير مي‌شود.

به گفته طباطبايي، در مسير احداث خيابان، بناهاي ارزشمندي وجود دارد كه اتفاقات تاريخي و رويدادهاي مهم 200سال اخير شيراز در آنها رخ داده است. بسياري از بناهاي تاريخي موجود در بافت تاريخي شيراز متعلق به افراد تأثيرگذار در تاريخ معاصر شيراز و ايران است. خانه تاريخي ميرزاي شيرازي و بسياري ديگر از علما و ادباي تاريخي شيراز نمونه‌هايي از بناهاي باارزش در بافت تاريخي شيراز است.

اين فعال ميراث فرهنگي تأكيد كرد: اگر قرار است براي رفع معضل ترافيك و تردد در شاهچراغ مسيري در نظر گرفته شود، بهتر است در همان مسير اصلي وسايل نقليه عمومي جايگزين خودروهاي شخصي شود يا از خيابان‌كشي‌هاي زيرزميني انجام شود.طباطبايي تصريح كرد: مديريت شهر شيراز مي‌تواند با ارائه برنامه سنجيده به حفظ ارزش‌هاي مادي و معنوي بافت تاريخي شيراز بپردازد و به رونق صنعت گردشگري اين شهر نيز كمك كند.

او تأكيد كرد: مسئولان شهري اگر با متوليان ميراث فرهنگي و صاحب‌نظران اين حوزه تعامل مناسب داشته باشند، مي‌توانند با ارائه طرح مناسب، كمترين آسيب را در طرح توسعه حرم و تسهيل در دسترسي زائران به حرم مطهر شاهچراغ(ع) به بافت تاريخي شيراز وارد كنند.

تخريب بافت تاريخي شيراز از چند سال پيش آغاز شده بود اما در دور تازه اين تخريب‌ها همزمان با هفته ميراث فرهنگي لودرها به اين بافت تاريخي رفتند و حتي آسيب‌هايي به خانه تاريخي و ثبت ملي شده جهرمي وارد كردند. پس از اعلام خبر احداث خيابان 24متري در بافت تاريخي شيراز، محمدسعيد ايزدي، معاون وزير راه و شهرسازي اعلام كرد: اين تصميم به هيچ عنوان از وجاهت قانوني برخوردار نيست. او گفت: بايد تحقيقات لازم درباره اين تصميم انجام شود.

درصورت احداث خيابان 24متري در شيراز بناهاي تاريخي و حتي ثبت ملي شده كشور همچون مسجد حاج‌باقر، حمام و مقبره شيخ جنيد، مسجد فاموري، مسجد شاهزاده قاسم، بقعه سيدميرآخور و مسجد آقا قاسم همراه بخش‌هايي از خانقاه احمدي، گذر سرباغ و بخش‌هايي از مجموعه مشيرالملك و باغ ايلخاني تخريب مي‌شود. همچنين محله‌هاي تاريخي سرباغ، سنگ سياه و سردزك به‌طور كامل در خطر تخريب قرار مي‌گيرند و مجموعه تاريخي بصيرالسلطنه نيز تهديد مي‌شود.