دیروز رئیس جمهور لایحه بودجه سال 1397 کل کشور را وفق اصل 52 قانون اساسی تسلیم مجلس کرد .
وی در نطق بودجه ای خود گفت: "لایحه بودجه سال 1397 برشی از برنامه چهارساله دولت است."
برنامه چهارساله دولت چیست؟ نسبت آن با برنامه پنج ساله ششم  توسعه جمهوری اسلامی کدام است؟ دولت بارها گفته است برنامه ششم را قبول ندارد و حاضر نیست بودجه را منطبق بر آن به مجلس تسلیم کند. رئیس جمهور در هیچ جای نطق خود پذیرش برنامه ششم توسعه را حتی مورد اشاره قرار نداد بلکه روی برنامه دولت تاکید کرد. در همین گام اول بودجه 97 مغایر اصل 52 قانون اساسی است. چرا که در این اصل تصریح شده است؛ "بودجه سالانه کل کشور به ترتیبی که در قانون مقرر می شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس تسلیم می گردد. هر گونه تغییر در ارقام بودجه نیز تابع مراتب مقرر در قانون خواهد بود."
منظور از واژه "قانون" در اصل 52 چیست؟
قانون محاسبات عمومی کشور اولین قانونی است که بودجه حتما باید مبتنی بر آن نوشته شود . سیاست‌های کلی برنامه ششم ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری وفق بند اول اصل 110 قانون اساسی است. دومین قانونی است که باید در بودجه 97 رعایت شود.
سومین قانون که باید بودجه بر اساس آن نوشته شود قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه است . چهارمین قانونی که باید بودجه وفق آن نوشته شود قانون برنامه و بودجه است که مقررات بودجه‌نویسی در آن آمده است.
در هیچ جای قوانین کشور اعم از عادی و اساسی نداریم که رئیس جمهور بودجه را بر اساس برنامه چهارساله دولت به مجلس بدهد . این برنامه در کدام مجلس تصویب و در کدام شورای نگهبان تایید شده است؟
در اولین صفحه بودجه 97 روایتی را بودجه نویسان از قول مولای متقیان امیر مومنان علی (ع) آورده‌اند که فرمود: برنامه ریزی درست، مال اندک را افزایش می دهد و برنامه‌ ریزی نادرست ، مال فراوان را نابود می سازد. (غررالحکم/167)
سوال این است؛ برنامه 4 ساله دولت درست است یا برنامه پنج ساله ششم توسعه جمهوری اسلامی، کدام مال را افزایش و کدام مال را نابود می سازد؟
نکته دوم اینکه دولت در بودجه 97 پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی خانوارها را به 23 هزار میلیارد تومان کاهش داده است. این عدد با رقم 48 هزار میلیارد تومان سال قبل کاهش قابل توجهی را نشان می دهد. آیا سازمان هدفمندی یارانه ها نمی خواهد راجع به دخل و خرج موضوع این قانون از باب بودجه عملیاتی و بودجه‌ریزی و بودجه‌بندی بر مبنای حسابرسی عملکرد گزارشی بدهد و ابهامات را در این باره رفع و نوری به تاریکخانه عدد و رقم واقعی درآمد یارانه ها بیندازد؟ بر مبنای این تصمیم و عدد و رقم مربوط به آن دولت در بودجه 97 بی تردید 30 میلیون نفر از کسانی که یارانه می گرفتند از فهرست یارانه بگیرها حذف خواهند شد.
آیا دولت در این تصمیم جدی است یا مثل سال‌های قبل قدمی در حذف یارانه ثروتمندان برنخواهد داشت؟
نکته سوم اینکه همان طور که در سرمقاله مورخه 7/9/96پیش‌بینی کردم دولت عزمی برای بودجه ریزی و بودجه‌بندی عملیاتی برای بزرگترین بنگاه اقتصادی کشور یعنی شرکت ملی نفت که بودجه آن بیش از بودجه عمومی کل کشور است، ندارد. تبصره یک لایحه بودجه دولت در سال 97 که اختصاص به نفت دارد عینا مطابق سال‌های گذشته شامل 4 بند و چند جزء آمده است و اثری از نگاه دولت به بودجه عملیاتی و نیز حسابداری و حسابرسی عملکرد دیده نمی شود.
عدم شفافیت همچنان بر درآمدها و هزینه های بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی دولت سایه افکنده است و هیچ عزمی برای شفاف‌سازی آن در نگاه جدید دولت در مورد بودجه ریزی و بودجه بندی در بند نفت دیده نمی شود.
نکته چهارمی که در گزارش رئیس جمهور حائز اهمیت می باشد آن است که گفت: "اشتغال، رشد اقتصادی، رفع فقر، کاهش نابرابری‌ها، تحرک در طرح های اصلی در این لایحه پیگیری شده است." تفریغ بودجه سال های گذشته و نیز گزارش عملکرد اقتصادی دولت در این سال‌ها نشان می دهد دولت در هدف‌گذاری‌های اقتصادی خود توفیق چندانی نداشته است و نشانی از رسیدن به هدف‌گذاری‌های بودجه‌های دولت در این سال‌ها دیده نمی شود. به زودی تفریغ بودجه سال 95 به صحنه علنی مجلس خواهد آمد. باید دید دولت در عملکرد بودجه ای خود ادعاهای مطرح شده در نطق سال گذشته را محقق کرده است؟

انتهای پیام/