یک کارشناس شهری در گفتگو با شیرازه:
ایجاد فضای گفتگو در پیاده رو ها از ویژگی های شهر انسان محور است/آبادانی و توسعه متوازن شهر تنها در گرو تحقق عدالت است
یک شهر انسان محور در کالبد و سخت افزار هایی مانند خیابان، پیاده رو و سایر زیرساختها خلاصه نمی شود. شهر انسان محور شهری است که با روح انسان ها ارتباط برقرار نموده و به این منظور زیرساخت های شهری را به خدمت می گیرد.
شیرازه، مسیر توسعه و چشم انداز شهرسازی، شهرهای بزرگ دنیا بر مبنای شهری انسان محور تعریف شده است. شیراز شهری خودرو محور است، که شهردار و شورای شهر شیراز وعده داده اند تا این شهر را تبدیل به یک شهر انسان محور کنند.
یک شهر انسان محور در کالبد و سخت افزار هایی مانند خیابان، پیاده رو و سایر زیرساختها خلاصه نمی شود. شهر انسان محور شهری است که با روح انسان ها ارتباط برقرار نموده و به این منظور زیرساخت های شهری را به خدمت می گیرد. با این نگاه وقتی سخن از بنا، منظر ، معبر و به طور کلی کالبد شهر به میان می آید همه و همه در جهت اعتلای روح انسان است. این نگاه است که به ما می گوید پیاده رو تنها محل عبور نیست بلکه می بایست محل مکث ،گپ و گفت و … هم باشد.
یکی از کارشناسان حوزه شهری در گفتگو با شیرازه، شهر انسان محور را شهری تعریف کرد که شرایط مطلوب برای زیست انسانی داشته باشد.
میرمهدی اسدی با بیان اینکه پارادایم انسان محوری در مقابل شهر ماشین محور شکل گرفت، خاطرنشان کرد: زمانی که آمریکا سعی کرد عقب افتادگی های تمدنی خودش را با برج سازی جبران کند و با توسعه افراطی ماشینی روابط انسانی را تحت الشعاع قرار داد بحث انسان محوری شکل گرفت.
وی تخریب و از بین رفتن روابط انسانی را یکی از مهمترین مشکلات شهری عنوان کرد و گفت: ترس ناشی از ماشینی شدن منحصر به افراد یا قشر خاصی نبود؛ جامعه دینی هم دیدند دین گریزی و خروج از کلیسا از جمله تبعات ماشین محور شدن شهرها بود.
این کارشناس ارشد مدیریت شهری اظهار داشت: انسان محوری امر بسیار مهمی بود که به عنوان یکی از مشخصه های عدالت تعریف می شود اما موضوع اصلی این است که فرهنگ سرمایه داری به مرور زمان در حال تبدیل شدن به موضوع معمولی و عادی بود و شهر به دو قطبی کاخ نشین و کوخ تبدیل می شد لذا در تقابل این مدل شهرسازی، شهر انسان محور مطرح شد و راهکارهایی برای توجه به محوریت انسانی ارائه کرد.
اسدی با اعلام اینکه ما باید مسیرهای پیاده را ایجاد کنیم و در خیابان ها امکان ایجاد گفتگو و فضای اعتراض و تحرک برای افراد پیاده فراهم شود، سیاست گذاری در مقابل ماشین، افزایش وسایل و امکانات حمل و نقل عمومی و کاهش خودروهای تک سرنشین در سطح شهر را از جمله راهکارهای تحقق شهر انسان محور عنوان کرد.
وی درخصوص اشل اسلامی نحوه تبدیل شهر ماشین محور به شهر انسان محور، اظهار داشت: محله محوری و مسجد محوری یکی از جایگزین های مناسبی است که الان مطرح می شود.
این فعال دانشجویی دانشگاه شیراز بیان کرد: باید مشخص شود که مقصود از توسعه شهری منحصر به مشکلات کالبدی و یا حل معضلاتی چون ترافیک است یا اینکه به دنبال توسعه فکری نیز هستیم؟
اسدی از فعالین حوزه شهری با اشاره به اینکه توسعه و خدمت در حرم مطهر شاهچراغ (ع) و یا حرم امام خمینی (ره) در تهران مثال مناسبی برای این موضوع است و باید مشخص کنیم که وقتی ما درمورد توسعه حرم حرف می زنیم منظور دقیق مان چیست، افزود: باید مشخص شود که هدف از توسعه و یا منظور از خدمت چیست؛ می خواهیم صرفا بافت های اطراف حرم را تخریب کنیم و وسعت این مکان را افزایش دهیم، لانه ای برای کبوترها بسازیم و به برگزاری آئین های نمادین، غبارروبی و شمع گردانی بپردازیم یا اینکه قرار است بستری برای افرادی با تخصص و توانمندی های مختلفی چون معلم، دکتر، نانوا و غیره در این مجموعه فراهم کنیم تا به خدمت و تبلیغ دین بپردازند؟
اسدی در ادامه بیان کرد: امروزه شاهد حضور کارتن خواب ها در همسایگی حرم سیدتاج الدین قریب و حرمین مطهر در شیراز هستیم و دم از توسعه حرم می زنیم!
وی افزود: مشخص کردن هدف توسعه در مجموعه شهری شیراز نیز به همین صورت باید باشد، آیا دنبال مشخصه های امانیستی و حتی اسلام مناسکی هستیم یا عدالت محوری مدنظرمان است؟
این دانش آموخته دانشگاه شیراز گفت: آیه 25 سوره حدید هدف ارسال پیامبر را قیام به عدل می داند؛ یعنی اینکه برپایی عدالت در جایی ظهور و بروز اجتماعی پیدا می کند که قسط تعریف می شود.
اسدی به تعریف دقیق حضرت علی (ع) از عدالت اشاره کرد و اظهار داشت: هر چیزی باید در جای خودش قرار بگیرد و حق هر صاحب حقی به خودش پرداخت شود، این بدان معنی است که در شهر توسعه عادلانه فرصت ها را داشته باشیم.
وی در ادامه بیان کرد: هیچ چیزی مانند عدالت باعث توسعه و آبادانی شهرها نیست یعنی آبادانی و توسعه متوازن شهر تنها در گرو تحقق عدالت است.
این فعال حوزه شهری به آمار منتشر شده از سوی وزارت راه و شهرسازی مبنی بر وجود 20 میلیون مسکن نامناسب در کشور اشاره کرد و گفت: در شیراز تعداد 300 هزار نفر و به روایتی دیگر 500 هزار نفر حاشیه نشین داریم؛ این مابه التفاوت 200 هزار نفری مربوط به بافت فرسوده شهری است که به شهر اضافه شده اند.
اسدی بیان کرد: در سال 71 با حاشیه نشینی برخورد قهری صورت گرفت؛ به عنوان مثال در نهم خرداد 71 شورش هایی در سطح مشهد رخ داد و برخوردهایی صورت گرفت که نهایتا به این نتیجه رسیدند نباید به این شکل برخورد شود.
وی با تاکید بر اینکه لازم است مسئولان راهکار مناسبی برای این موضوع داشته باشند، افزود: تاکنون به راهکار درستی نرسیده و صرفا به تساهل و تسامح روی آورده اند که این مسئله شهر را به سمت دو قطبی شدن کاخ نشینی و کوخ نشینی پیش برده است.
کارشناس ارشد مدیریت شهری به اهمیت بحث شفافیت در مدیریت شهر اشاره کرد و اظهار داشت: لازم است در قوانین، اجرا و نظارت امور شفافیت وجود داشته باشد و مردم بدانند مدیران چه می کنند، پول ها از کجا می آید و برای چه موضوعی هزینه می شود.
اسدی در انتها به ظرفیت فضای مجازی جهت این شفافیت اشاره کرد و افزود: امروزه از این بستر می توان برای نشان دادن جلسات و نحوه تصمیم گیری ها در شهر شفاف سازی کرد.
یک شهر انسان محور در کالبد و سخت افزار هایی مانند خیابان، پیاده رو و سایر زیرساختها خلاصه نمی شود. شهر انسان محور شهری است که با روح انسان ها ارتباط برقرار نموده و به این منظور زیرساخت های شهری را به خدمت می گیرد. با این نگاه وقتی سخن از بنا، منظر ، معبر و به طور کلی کالبد شهر به میان می آید همه و همه در جهت اعتلای روح انسان است. این نگاه است که به ما می گوید پیاده رو تنها محل عبور نیست بلکه می بایست محل مکث ،گپ و گفت و … هم باشد.
یکی از کارشناسان حوزه شهری در گفتگو با شیرازه، شهر انسان محور را شهری تعریف کرد که شرایط مطلوب برای زیست انسانی داشته باشد.
میرمهدی اسدی با بیان اینکه پارادایم انسان محوری در مقابل شهر ماشین محور شکل گرفت، خاطرنشان کرد: زمانی که آمریکا سعی کرد عقب افتادگی های تمدنی خودش را با برج سازی جبران کند و با توسعه افراطی ماشینی روابط انسانی را تحت الشعاع قرار داد بحث انسان محوری شکل گرفت.
وی تخریب و از بین رفتن روابط انسانی را یکی از مهمترین مشکلات شهری عنوان کرد و گفت: ترس ناشی از ماشینی شدن منحصر به افراد یا قشر خاصی نبود؛ جامعه دینی هم دیدند دین گریزی و خروج از کلیسا از جمله تبعات ماشین محور شدن شهرها بود.
این کارشناس ارشد مدیریت شهری اظهار داشت: انسان محوری امر بسیار مهمی بود که به عنوان یکی از مشخصه های عدالت تعریف می شود اما موضوع اصلی این است که فرهنگ سرمایه داری به مرور زمان در حال تبدیل شدن به موضوع معمولی و عادی بود و شهر به دو قطبی کاخ نشین و کوخ تبدیل می شد لذا در تقابل این مدل شهرسازی، شهر انسان محور مطرح شد و راهکارهایی برای توجه به محوریت انسانی ارائه کرد.
اسدی با اعلام اینکه ما باید مسیرهای پیاده را ایجاد کنیم و در خیابان ها امکان ایجاد گفتگو و فضای اعتراض و تحرک برای افراد پیاده فراهم شود، سیاست گذاری در مقابل ماشین، افزایش وسایل و امکانات حمل و نقل عمومی و کاهش خودروهای تک سرنشین در سطح شهر را از جمله راهکارهای تحقق شهر انسان محور عنوان کرد.
وی درخصوص اشل اسلامی نحوه تبدیل شهر ماشین محور به شهر انسان محور، اظهار داشت: محله محوری و مسجد محوری یکی از جایگزین های مناسبی است که الان مطرح می شود.
این فعال دانشجویی دانشگاه شیراز بیان کرد: باید مشخص شود که مقصود از توسعه شهری منحصر به مشکلات کالبدی و یا حل معضلاتی چون ترافیک است یا اینکه به دنبال توسعه فکری نیز هستیم؟
اسدی از فعالین حوزه شهری با اشاره به اینکه توسعه و خدمت در حرم مطهر شاهچراغ (ع) و یا حرم امام خمینی (ره) در تهران مثال مناسبی برای این موضوع است و باید مشخص کنیم که وقتی ما درمورد توسعه حرم حرف می زنیم منظور دقیق مان چیست، افزود: باید مشخص شود که هدف از توسعه و یا منظور از خدمت چیست؛ می خواهیم صرفا بافت های اطراف حرم را تخریب کنیم و وسعت این مکان را افزایش دهیم، لانه ای برای کبوترها بسازیم و به برگزاری آئین های نمادین، غبارروبی و شمع گردانی بپردازیم یا اینکه قرار است بستری برای افرادی با تخصص و توانمندی های مختلفی چون معلم، دکتر، نانوا و غیره در این مجموعه فراهم کنیم تا به خدمت و تبلیغ دین بپردازند؟
اسدی در ادامه بیان کرد: امروزه شاهد حضور کارتن خواب ها در همسایگی حرم سیدتاج الدین قریب و حرمین مطهر در شیراز هستیم و دم از توسعه حرم می زنیم!
وی افزود: مشخص کردن هدف توسعه در مجموعه شهری شیراز نیز به همین صورت باید باشد، آیا دنبال مشخصه های امانیستی و حتی اسلام مناسکی هستیم یا عدالت محوری مدنظرمان است؟
این دانش آموخته دانشگاه شیراز گفت: آیه 25 سوره حدید هدف ارسال پیامبر را قیام به عدل می داند؛ یعنی اینکه برپایی عدالت در جایی ظهور و بروز اجتماعی پیدا می کند که قسط تعریف می شود.
اسدی به تعریف دقیق حضرت علی (ع) از عدالت اشاره کرد و اظهار داشت: هر چیزی باید در جای خودش قرار بگیرد و حق هر صاحب حقی به خودش پرداخت شود، این بدان معنی است که در شهر توسعه عادلانه فرصت ها را داشته باشیم.
وی در ادامه بیان کرد: هیچ چیزی مانند عدالت باعث توسعه و آبادانی شهرها نیست یعنی آبادانی و توسعه متوازن شهر تنها در گرو تحقق عدالت است.
این فعال حوزه شهری به آمار منتشر شده از سوی وزارت راه و شهرسازی مبنی بر وجود 20 میلیون مسکن نامناسب در کشور اشاره کرد و گفت: در شیراز تعداد 300 هزار نفر و به روایتی دیگر 500 هزار نفر حاشیه نشین داریم؛ این مابه التفاوت 200 هزار نفری مربوط به بافت فرسوده شهری است که به شهر اضافه شده اند.
اسدی بیان کرد: در سال 71 با حاشیه نشینی برخورد قهری صورت گرفت؛ به عنوان مثال در نهم خرداد 71 شورش هایی در سطح مشهد رخ داد و برخوردهایی صورت گرفت که نهایتا به این نتیجه رسیدند نباید به این شکل برخورد شود.
وی با تاکید بر اینکه لازم است مسئولان راهکار مناسبی برای این موضوع داشته باشند، افزود: تاکنون به راهکار درستی نرسیده و صرفا به تساهل و تسامح روی آورده اند که این مسئله شهر را به سمت دو قطبی شدن کاخ نشینی و کوخ نشینی پیش برده است.
کارشناس ارشد مدیریت شهری به اهمیت بحث شفافیت در مدیریت شهر اشاره کرد و اظهار داشت: لازم است در قوانین، اجرا و نظارت امور شفافیت وجود داشته باشد و مردم بدانند مدیران چه می کنند، پول ها از کجا می آید و برای چه موضوعی هزینه می شود.
اسدی در انتها به ظرفیت فضای مجازی جهت این شفافیت اشاره کرد و افزود: امروزه از این بستر می توان برای نشان دادن جلسات و نحوه تصمیم گیری ها در شهر شفاف سازی کرد.
نظرات بینندگان
