تبعات برجامیزه کردن سیاست خارجی بعد از 5 سال/ دولت بالاخره آلترناتیو برجام را کشف کرد؟
وجه به کشورهای همسایه از سوی دولت درحالی صورت می گیرد که بعد از بیش از 5 سال مذاکرات هسته ای و اقتصادی آبی از آمریکا و اروپایی ها گرم نشد.
به گزارش شیرازه؛ مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب بعد از 12 سال به برجام ختم شد. برجام نیز
بعد ازحدود دو سال از منعقد شدن و اجرای آن با خروج یکطرفه آمریکا از آن به
سرانجام درستی نرسید. اروپایی‌ها بعد از خروج آمریکا متعهد شدند که به
برجام وفادار بمانند و قول راه اندازی کانال مالی ایران و اروپا به نام SPV
را دادند اما بعد از هشت ماه معطلی ایران یک کانال ناقص به نام اینستکس یا
ساحات از سوی سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه طراحی شد و به طور نمایشی
راه اندازی شد که تنها مواد غذایی و دارو را تحت پوشش قرار می دهد و البته
در راه اندازی آن هم ان قلت‌هایی وجود دارد. تا جایی که در دو بیانه ای که
وزرای خارجه سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه و همچنین اتحادیه اروپا خطاب
به ایران صادر کردند شرط عجیب پیوستن ایران به FATF را بهانه عمل به
وعده‌های برجامی خود قرار دادند. این درحالی است که ایران هیچ الزامی به
ورود به این سازمان ندارد و «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه کشورمان در واکنش
به این بیانیه‌ها اعلام کرد که ایران قرار است به طور داوطلبانه وارد این
سازمان شود.
این درحالی است که طی چند سال گذشته کارشناسان سیاسی و رسانه‌های منتقد
برجام بیان می کنند که کشورمان بایستی به توان داخلی خود تکیه کند و با رشد
و توسعه تولید ملی و اقتصاد کشورمان ابزار تحریم‌ها یعنی ابزار اقتصادی را
از دشمن بگیرد. در این جهت دولت
همواره مطرح می کرد که آلترناتیو برجام چیست و منتقدان پاسخ می دادند که
دولت اگر نگاهی به تولید ملی و بازارهای منطقه‌ای داشته باشد قطعا می‌تواند
آلترناتیو خاص برجام را نیز بیابد. البته با توجه به اینکه غربی‌ها
دربرجام تعهداتی به کشورمان داده‌اند به طور قانونی بایستی دستگاه دیپلماسی
به دنبال حقوق حقه ملت ایران باشد.
اما در چند هفته اخیر دیده می شود که دولت رویه تازه ای را آغاز کرده و
سفرهای اقتصادی منطقه‌ای آغاز شده است. جالب اینجاست که این سفرها به
کشورهایی صورت می گیرد که پیشتر ایران به طور مستشاری برای مقابله با
تروریزم بین المللی ورود پیدا کرده بود و کمک هایی به این کشورها انجام شد
تا هم امنیت ایران خارج از مرزها تامین شود و هم اینکه از گسترش تروریسم در
این کشورها جلوگیری شود.
سفر ظریف به عراق و دستاوردهای اقتصادی آن
در دیماه سال جاری محمد جواد ظریف به عراق سفری دیپلماتیک و تجاری داشت.
وزیر خارجه کشورمان در سفر خود به این کشور در همایش تجاری ایران و عراق در
شهر کربلا حاضر شد.
وزیر خارجه کشورمان در این نشست که در محل کنسولگری ایران در کربلا برگزار
شد، گفت: روابط مثبت و سازنده میان ملت‌ها و دولت‌های ایران و عراق درها
را به روی همکاری اقتصادی گسترده‌تر در آینده نزدیک باز می‌کند.
او گفت: حجم تبادل تجاری میان ایران و عراق در سال گذشته به ۸ میلیارد دلار رسید که بیانگر عمق همکاری‌های دو کشور در این زمینه است.
سفر معاون اول روحانی به سوریه
در اوائل بهمن ماه نیز «اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور به سوریه
سفری تجاری سیاسی داشت و ظریفت‌های تجاری و اقتصادی دو کشور در این سفر
مورد بررسی و تقویت شد.
معاون اول روحانی در این سفر، با
اشاره به توانمندی و تجارب وسیع بخش خصوصی و شرکت‌های ایرانی گفت: بخش
خصوصی ایران آمادگی دارد در بازسازی زیرساخت‌ها و واحدهای صنعتی آسیب دیده
سوریه نقش آفرین باشد.
جهانگیری گفت: جمهوری اسلامی ایران که در
دوران سخت مبارزه در کنار دولت و ملت سوریه بود آماده است تا در دوره
بازسازی این کشور نیز مشارکت فعال داشته باشد.
سفر وزیر امور خارجه به لبنان و گسترش تجارت بین الملل
لبنان هفته مهمی را آغاز کرد و هم‌زمان بودن سفر محمد جواد ظریف، وزیر
خارجه ایران و احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب و نزار العولا، مشاور
دیوان پادشاهی عربستان به بیروت اتفاقی نبود.
روزنامه الاخبار لبنان درباره این سفر نوشت: نکته
مهم سفر رئیس دستگاه دیپلماسی ایران به لبنان پیشنهاد تجارت با پول ملی یا
همان لیره لبنان به مقامات این کشور است. این پیشنهاد مهم به این معناست
که بهانه کردن تحریم‌های آمریکا برای عدم ایجاد افق‌های جدید برای اقتصاد
لبنان دیگر قابل توجیه نیست. علیرغم اینکه بازار لبنان
کوچک است اما طبیعتاً ایران به دنبال تحقق منافع خود در تبادلات تجاری با
لبنان است، اما مساله مهم این است که با تحقق این پیشنهاد، لبنانی‌ها منافع
زیادی به دست می‌آورند و می‌توان گفت که این پیشنهاد هیچ مساله منفی ندارد
و در وهله اول قدرت ارز لبنان را بالا می‌برد.
با این اوصاف دولت همسایه‌ها و بازار پرسود و منفعت منطقه خاورمیانه را
بعد از 5 سال دید. از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم برخی از افرادی که جزو
طبقه متفکرین سیاسی نزدیک به دولت بودند و تئوری عملکردی دولت روحانی را
طراحی کردند به توسعه از خارج توجه بسیاری داشتند. همین روند سبب شد تا
مذاکرات هسته‌ای سرلوحه کار دولت قرار بگیرد. این توسعه وارداتی به دلیل
اینکه پیشرفت را در غرب می دید سبب شد تا دولت سیاست خارجی خود را نیز
معطوف به این ینگه از دنیا کند. باید پرسید که آیا این دو سفر مهم نشان
دهنده آن است که دولت بعد از مدت‌ها از سیاست برجامیزه کردن سیاست داخلی
دست برداشته است؟
دانا
نظرات بینندگان
