اعتراض دانشجویان به مدیرکل محیط‌زیست فارس/ ادامه فعالیت معدن‌دار پرزور در منطقه حفاظت‌شده!
دادستان کازرون رسیدگی کند
پس از انتشار این توضیحات، مجمع دانشجویی آرمان دانشگاه شیراز بیانیه‌ای در اعتراض به اداره‌کل محیط‌زیست فارس ارسال کرد و در پی تداوم پیگیری این تشکل در مورد رسیدگی به این معضل زیست‌محیطی، نامه‌ای نیز به دادستان کازرون از سوی دانشجویان عدالتخواه ارایه شد تا سهل‌انگاری مسئولان در حفاظت از محیط‌زیست، در دادگاه رسیدگی شود.صحبت که به دادگاه و مقام قضایی رسید، این‌بار محیط‌زیست فارس جوابیه‌ای کامل صادر کرد و از ایجاد محدودیت برای فعالیت این معدن خبر داد.
جوابیه محیط‌زیست
در جوابیه روابط‌عمومی محیط‌زیست فارس آمده است: «پس از بازدیدهای کارشناسی و طرح موضوع در کارگروه تعامل فعالیت‌های معدنی، پروانه بهره‌برداری معدن گچ گاوکشک در شهرستان کازرون بررسی و تمدید شد. بدین‌ترتیب مقرر شد معدن‌داران ضمن سپردن تعهد محضری مبنی بر فعالیت به مدت ۵ سال و کاهش مساحت محدوده معدنی از حدود ۴۰۰ هکتار به ۸ هکتار، عدم جاده‌کشی و استفاده از جاده‌های موجود به رعایت ضوابط مکلف شوند.»
سوابق موضوع
این روابط عمومی با بیان سوابقی از موضوع فعالیت معدن گچ گاوکشک (خاوند) در منطقه حفاظت‌شده کازرون توضیح داده است که معدن سنگ گچ یادشده واقع در منطقه گاوکشک (تنگ ابوالحیات) در تاریخ ۲۵بهمن۵۹ از این اداره‌کل موافقت اکتشاف و بهره‌برداری دریافت کرده است. در سال ۱۳۶۱ محدوده منطقه حفاظت‌شده ارژن و پریشان مصوب شده و معدن مذکور در عمق ۲ کیلومتری منطقه قرار می‌گیرد که در آن تاریخ به دلیل عدم وجود ضوابط زیست‌محیطی فعالیت‌های معدنی، هیچ‌گونه شرط خاصی برای این معدن دیده نشده است. با این وجود پس از تصویب ضوابط فوق در سال ۱۳۸۴، سازمان صنایع و معادن موظف به استعلام مجدد معادنی شد که در مناطق تحت مدیریت سازمان متبوع قرار داشت و نیاز تجدید و یا تمدید پروانه بهره‌برداری دارند که متأسفانه سازمان صنایع و معادن بدون استعلام از این اداره‌کل نسبت به تمدید پروانه بهره‌برداری معدن سنگ گچ اقدام کرده است.
توپ در زمین سازمان صنعت و معدن
در ادامه توضیحات اداره‌کل محیط، انگشت تقصیر به سمت سازمان صنعت، معدن و تجارت نشانه رفته و آمده است: به استناد ماده ۱۹ قانون رفع برخی از موانع سرمایه‌گذاری‌های صنعتی، یک‌بار استعلام از محیط‌زیست برای معادن کفایت می‌کند که قانون فوق در سال ۱۳۸۸ و پس از تمدید پروانه مصوب شد؛ یعنی در زمان تمدید، صنایع و معادن باید از محیط‌زیست استان استعلام می‌کرد. در پی توقف عملیات برداشت از معدن مذکور در اردیبهشت سال ۱۳۹۰ توسط اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان کازرون و برگزاری جلساتی در دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس و محل معدن، مقرر شد صنایع و معادن ظرف مدت ۶ ماه معدن جایگزینی را به نامبرده معرفی و پس از معرفی مکان جدید، بهره‌بردار نسبت به تخلیه منطقه حفاظت‌شده اقدام کند. پس از آن به منظور حمایت از سرمایه‌گذاری و دستور مساعدت استانداری فارس، طی صورت‌جلسه‌ای مقرر شد که بهره‌بردار نسبت به برداشت سنگ گچ از معادن مذکور در مدت زمان ۳ سال و در وسعتی معادل ۲ هکتار به ازای هر پروانه بهره‌برداری اقدام کند و با حضور بهره‌بردار این محدوده قابل برداشت، تعیین و علامت‌گذاری شد. محدوده‌های تعیین‌شده توسط کارشناسان سازمان متبوع بازدید و مساحت برداشت‌شده برای اصلاح محدوده معدن به سازمان صنعت، معدن و تجارت ارائه شد. در پی آن با انجام مکاتباتی از سوی سازمان با دفتر حقوقی، نهایتاً در جلسه مورخ ۱۳دی۹۱ الزام سازمان صنعت معدن و تجارت و بهره‌بردار به مفاد ذکرشده در تعهدنامه محضری مبنی بر استفاده ۳ ساله از معدن مورد تأیید قرار گرفت که پس از انقضای مهلت تعیین‌شده باید از ادامه فعالیت معدن گچ جلوگیری می‌شد.
طی نامه‌های جداگانه مخالفت‌هایی از سوی ریاست وقت حفاظت محیط‌زیست و معاون محیط طبیعی ابلاغ شد و موضوع در جلسه سال ۱۳۹۷ شورای معادن سازمان مطرح و مقرر شد با اخذ نظریه دفتر حقوقی در جلسه آتی شورای معادن عنوان شود. در جلسه سال گذشته شورای معادن سازمان نیز مقرر شد یکی از پروانه‌های معدن ابطال و فعالیت با رعایت ضوابط مشخص و صرفاً در محدوده اصلاح‌شده صورت بگیرد.
کاهش از ۴۰۰ هکتار به ۸ هکتار
در ادامه این جوابیه آمده است: «پس از بازدیدهای کارشناسی و موافقت سازمان حفاظت محیط‌زیست پس از طرح موضوع در کارگروه تعامل فعالیت‌های معدنی، پروانه بهره‌برداری معدن ضمن سپردن تعهد محضری مبنی بر فعالیت به مدت ۵ سال و کاهش مساحت محدوده معدنی از حدود ۴۰۰ هکتار به ۸ هکتار، عدم جاده‌کشی و استفاده ازجاده‌های موجود، تمدید شد. در قانون معادن جایگاه قانونی برای کارگروه فوق‌الذکر دیده شده و تصمیماتی که در این کارگروه با امضای مقامات عالی سازمان‌های ذیربط اتخاذ می‌شود از وجاهت قانونی برخوردار است.»
تأکید دانشجویان بر یک تناقض
این البته پایان کار نبود و دانشجویان این‌بار به جوابیه محیط‌زیست فارس اعتراض دارند.
عضو شورای مرکزی مجمع دانشجویی آرمان دانشگاه شیراز در مورد معدن گچ گاوکشک می‌گوید: در پی ارایه نامه مجمع دانشجویی آرمان به دادستان شهرستان کازرون، روابط عمومی اداره‌کل محیط زیست فارس جوابیه‌ای منتشر کرد که به آن انتقاداتی داریم.
فهیمه نیکخو می‌افزاید: محمودی مدیرکل محیط‌زیست فارس در مصاحبه خبری بیان کردند این مجوز از تهران صادر شده و به استان تفویض نشده و در اختیارات فارس نبوده است.
وی اضافه می‌کند: این در حالی است که روابط عمومی محیط‌زیست در جوابیه جدید خود عنوان کرده است که در کارگروه تعامل فعالیت‌های معدنی، پروانه بهره‌برداری معدن گچ گاوکشک در شهرستان کازرون بررسی و تمدید شده است.
مطلقاً ممنوع!
نیکخو معتقد است ناهماهنگی و عدم اشراف اطلاعات دقیق از سوی محیط‌زیست وجود دارد و با کمال تأسف باید برای محیط‌زیست فارس یادآوری کنیم که موافقت‌نامه کنوانسیون رامسر در سال ۱۳۵۴ منعقد شد و در ثبت جهانی یونسکو است و این منطقه تحت همان مناطق ۴گانه است که «هرگونه بهره‌برداری» در آن منطقه مطلقاً ممنوع است!
وی تصریح می‌کند: چطور محیط‌زیست فارس می‌تواند بگوید در سال ۱۳۶۱ منطقه حفاظت‌شده ارژن-پریشان هیچ‌گونه ضوابط زیست‌محیطی و شرایط خاصی برای این معدن نداشته است؟! چرا پس از تعهد ۳ ساله‌‌ای که از معدن‌دار گرفته شده است مبنی بر اینکه پس از این مدت حق بازگشت را ندارند مجدداً به ایشان به مدت 5 سال مجوز داده شده است؟! حتی از سمت رئیس سابق سازمان محیط‌زیست کشور طی نامه‌ای با تمدید و تجویز مجدد به این معدن صراحتاً مخالفت شده، اما به نظر می‌آید اهتمام جدی برای حفظ و صیانت از محیط‌زیست و سرمایه‌های ملی کشور وجود ندارد.
عضو شورای مرکزی این مجمع دانشجویی ضمن تشکر از روابط عمومی محیط زیست استان فارس بیان می‌کند: به دلیل جوابیه پرتناقض این روابط عمومی، باید بگوییم که توجیهات این‌چنینی به هیچ‌وجه از وجاهت قانونی برخوردار نیست و مجمع دانشجویی آرمان خواستار پیگیری جدی این تخلفات است.
نیکخو ادامه می‌دهد: آقایان مسئول بهتر است به جای بیان این توجیهات به «غیرقانونی بودن هرگونه بهره‌برداری در این منطقه» توجه لازم را داشته باشند.
مجمع دانشجویی آرمان دانشگاه شیراز تیرماه امسال با نامه‌ای سرگشاده به دادستان شهرستان کازرون ضمن شکایت از سازمان محیط زیست، خواستار رسیدگی و ابطال مجوز معدن گچ در منطقه حفاظت‌شده ارژن و پریشان شده و تأکید کرده است روند قضایی را دنبال خواهد کرد.
