به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه تحلیلی خبری «شیرازه»، تاریخ اسلام نشان می‌دهد که حقوق زنان گاهی تقویت و گاهی محدود شده است، امروزه تلاش برای احیا و اجرای کامل حقوق زنان در جوامع اسلامی همچنان ادامه دارد.

ارتقای حقوق زنان در کشورهای اسلامی با حمایت از فعالیت‌های سازمان‌های غیردولتی محقق می‌شود
 عضو هیات عملی دانشگاه شیراز در رابطه با موضوع حقوق زن در اسلام، بیان کرد: برای حمایت از فعالیت‌های سازمان‌های غیردولتی در زمینه ارتقای حقوق زنان در کشورهای اسلامی، چند راهکار وجود دارد از جمله مشارکت مالی که کمک‌های مالی به این سازمان‌ها می‌تواند به تقویت برنامه‌های آنها کمک کند همچنین حمایت‌های مالی می‌تواند از طریق اهدای مستقیم، پرداخت حق عضویت یا شرکت در برنامه‌های بودجه‌ای این سازمان‌ها انجام شود.
 
 امیری افزود: مشارکت به عنوان داوطلب در فعالیت‌های این سازمان‌ها می‌تواند بسیار مفید باشد و انجام فعالیت‌های داوطلبانه مانند برگزاری آموزش‌ها، مشاوره دهی و کمک به ارائه خدمات حمایتی نیز تأثیرگذار است.
 
 وی با بیان اینکه قدرت تبلیغ و اطلاع‌رسانی را نباید نادیده گرفت، یادآور شد: اشتراک‌گذاری اطلاعات درباره فعالیت‌های این سازمان‌ها در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها همچنین ترویج و تبلیغ فعالیت‌های آنها می‌تواند به افزایش حمایت و مشارکت مردمی کمک کند.
 
 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: با نامه‌نگاری، تماس با مسئولان و مطالبه‌گری، می‌توان از دولت‌ها خواست تا از این سازمان‌ها حمایت کنند؛ لذا فشار بر نهادهای دولتی می‌تواند به تقویت و توسعه فعالیت‌های این سازمان‌ها کمک کند.
 
 امیری خاطرنشان کرد: همکاری با سازمان‌های بین‌المللی و ایجاد ارتباط و همکاری با سازمان‌های بین‌المللی حامی حقوق زنان در این زمینه راهگشا خواهد بود؛ لذا این همکاری‌ها می‌تواند باعث افزایش منابع، تجربیات و حمایت‌های بین‌المللی شود.
 
 وی در پایان گفت: با توجه به نقش ارزشمند این سازمان‌ها، حمایت همه‌جانبه از آنها می‌تواند به پیشرفت حقوق زنان در کشورهای اسلامی کمک شایانی کند.
 
 
 تأثیرات فرهنگی و اجتماعی بر حقوق زنان در طول تاریخ اسلام قابل‌توجه است

 مدرس دانشگاه شیراز در رابطه با تأثیرات فرهنگی و اجتماعی بر حقوق زنان، تصریح کرد: از تأثیرات فرهنگی می‌توان به فرهنگ‌های پیش از اسلام در مناطق مختلف، بر موقعیت و حقوق زنان تأثیر گذاشت، در برخی سنت‌های قبیله‌ای و عادات محلی، اغلب با اصول اسلامی در زمینه حقوق زنان در تضاد بودند همچنین تفاسیر و برداشت‌های مختلف از متون اسلامی نیز بر حقوق زنان تأثیر داشت. 
 یزدان کریمی افزود: از تأثیرات اجتماعی باید به ساختار قدرت مردسالارانه در جوامع اسلامی، موجب محدودشدن حقوق زنان شد، جنگ‌ها و بحران‌های سیاسی و اقتصادی، گاهی موجب تضعیف موقعیت زنان شد لذا روند مدرن شدن و توسعه اقتصادی و اجتماعی، زمینه گسترش حقوق زنان را فراهم کرد.
 
 وی با اشاره به این نکته که نقش علما و حکام را در این مبحث نباید نادیده گرفت، بیان کرد: برخی علما و حکام با تفسیرهای محدودکننده از متون اسلامی، حقوق زنان را محدود کردند البته حاکمان و علمای اصلاح‌طلب، گاهی در جهت گسترش حقوق زنان گام برداشتند.
 
 مدرس دانشگاه شیراز در ادامه مطرح کرد: بنابراین، تأثیرات فرهنگی و اجتماعی همواره در تغییر و تحول حقوق زنان در طول تاریخ اسلام نقش داشته است، چالش اصلی امروز، همسوسازی این عوامل با اصول و دستورات اسلامی در زمینه حقوق زنان است. 
 
 کریمی با اشاره به این موضوع که چند عامل اصلی موجب تغییرات مثبت در حقوق زنان در جوامع اسلامی شده است، یادآور شد: از جمله تفسیر و بازخوانی متون اسلامی که عالمان دین‌دار و اصلاح‌طلب با تفسیرهای جدید از قرآن و سنت، حقوق زنان را احیا کردند، نکته دوم این بازخوانی‌ها به رفع سوءتفاهم و تفسیرهای محدودکننده از متون اسلامی کمک کرد.
 
 وی جنبش‌های اصلاحی و فمینیستی نیز در این زمینه را بسیار مؤثر دانست و گفت: جنبش‌های اصلاحی و فمینیستی اسلامی، به ارتقای موقعیت و حقوق زنان کمک کردند، این جنبش‌ها خواستار احیای حقوق زنان بر اساس آموزه‌های اسلامی بودند. 
 
 این استاد دانشگاه توسعه اقتصادی و اجتماعی و روند صنعتی شدن و توسعه آموزش، را موجب افزایش مشارکت زنان در جامعه برشمرد و گفت: این روند موجب ارتقای جایگاه اجتماعی و سیاسی زنان شد، نقش نهادهای بین‌المللی در این تغییرات بسیار مثمرثمر است، فشار نهادهای بین‌المللی و جامعه جهانی برای گسترش حقوق زنان، تأثیرگذار بوده است و این فشارها باعث اصلاح قوانین و سیاست‌های کشورهای اسلامی در زمینه حقوق زنان شد.
 
 کریمی افزود: برخی کشورهای اسلامی پیشرفت‌های قابل‌توجهی در زمینه ارتقای حقوق زنان داشته‌اند، از نمونه بارز آن می‌توان تونس را نام برد که در سال ۱۹۵۶، قانون اساسی تونس، برابری زن و مرد را به رسمیت شناخت همچنین قانون شخصی تونس در سال ۱۹۵۶ حقوق زنان در زمینه ازدواج، طلاق و ارث را گسترش داد، باید این نکته را مدنظر قرار داد که تونس یکی از پیش‌گامان جهان اسلام در زمینه حقوق زنان است.
 
 وی یادآور شد: در سال ۲۰۰۴، مغرب قانون خانواده را اصلاح کرد و حقوق زنان را گسترش داد، این قانون به زنان در زمینه ازدواج، طلاق و حضانت فرزندان حقوق بیشتری داد همچنین زنان مغربی حق انتخاب شدن در انتخابات پارلمانی را دارند.
 
 مدرس دانشگاه شیراز با یادآوری اینکه ترکیه در سال ۲۰۰۱ اصلاحات گسترده‌ای در قانون مدنی خود انجام داد، خاطرنشان کرد: این اصلاحات موجب برابری کامل زن و مرد در امور مالی و خانوادگی شد همچنین زنان ترکیه در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی حضور پررنگی دارند.
 
 کریمی با بیان اینکه این کشورها توانسته‌اند با استفاده از ظرفیت‌های اسلامی و همچنین نوسازی قوانین، حقوق زنان را به طور چشمگیری ارتقا دهند، افزود: سازمان‌های غیردولتی نقش مهمی در پیشرفت‌های حقوق زنان در کشورهای اسلامی ایفا کرده‌اند، فعالیت‌های آموزشی و آگاه‌سازی که این سازمان‌ها با برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و فعالیت‌های آموزشی، به آگاهی‌بخشی در زمینه حقوق زنان پرداخته‌اند.
 
 حقوق زن در اسلام یک موضوع بسیار مهم و جدی است
 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز نیز در ادامه مبحث حقوق زن در اسلام، بیان کرد: حقوق زن در اسلام یک موضوع بسیار مهم و جدی است که به آن باید با دقت و بررسی جامع نگریست، اسلام زنان را به عنوان نیمی از جامعه می‌داند و حقوق متعددی را برای آنان قائل شده است.

 رضا نوبخت با اشاره به اینکه حق آزادی و اختیار مهم‌ترین حق زن در اسلام است، خاطرنشان کرد: اسلام به زنان حق انتخاب و آزادی در تصمیم‌گیری‌های مهم زندگی از جمله ازدواج، طلاق و... را می‌دهد.

 وی در ادامه بیان کرد: اسلام بر فراگیری دانش و علم توسط زنان تأکید دارد و آنان را مکلف به تحصیل می‌داند، زنان در اسلام حق مالکیت، نگهداری و اداره امور مالی خود را دارند به آن معنی که حق مالکیت و اداره امور مالی را دارند.

 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز تصریح کرد: زنان در اسلام حق مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی دارند و زنان می‌توانند در امور اجتماعی و سیاسی جامعه مشارکت داشته باشند.

 نوبخت تأکید کرد: حق ارث و میراث از دیگر حقوق زنان است که در اسلام پیش‌بینی شده است و زنان در اسلام حق ارث و میراث دارند و سهم آنان از ارث مشخص شده است، اسلام بر حفظ حیثیت و حرمت زنان تأکید دارد و هر گونه تعرض به آنان را منع می‌کند.

 وی در پایان یادآور شد: این موارد تنها بخشی از حقوق زنان در اسلام است، بررسی دقیق و جامع این موضوع می‌تواند شناخت بهتری از جایگاه و حقوق زنان در این دین ارائه دهد.

 
 به گزارش «شیرازه»، در طول تاریخ اسلام تغییرات و تحولاتی در حقوق و موقعیت زنان مشاهده شده است از جمله دوران پیامبر اسلام (ص) که زنان از حقوق و جایگاه اجتماعی بالایی برخوردار بودند، همچنین حق مشارکت در امور سیاسی، نظامی و اجتماعی داشتند، حتی در دوران پیامبر اکرم (ص) نیز به زنان حق تحصیل و آموزش به آنان داده شده بود.

 در دوران خلفای راشدین نیز حقوق زنان حفظ و تقویت شد و زنان نقش فعالی در امور اجتماعی و سیاسی داشتند، با نگاهی به دوران امویان و عباسیان متأسفانه مشاهده می‌شود که برخی از حقوق زنان محدود و تضعیف شد؛ لذا سنت‌های قبلی اسلامی تا حدودی تغییر یافت.

 رویکرد دوران معاصر به حقوق زن با ظهور تفکرات سکولار و نوگرا، حقوق زنان گسترش یافت، احیای حقوق زنان در جوامع اسلامی با چالش‌هایی همراه است و هنوز بحث حقوق زنان در اسلام موضوع چالش برانگیزی است.

انتهای خبر/224224