آیا جاده مسکو-بغداد به ایران ختم می شود؟
مذاکرات بغداددر حالی به مسکو کشیده می شود که نه غربی ها از مواضع خود کوتاه آمده اند ونه ایران حاضر به تعطیل غنی سازی شده است.این شرایط در حالی به وجود آمده که در بغداد نشانه هایی از تعامل دو طرف مذاکره به چشم می خورده است.هر چند که این تعامل منجر به توافق محسوسی نشد.
وضعیت پیش رو در شرایطی برای ۵+۱رقم خورده که از یک سو این گروه نه می تواند ایران را به حمله نظامی تهدید کند چرا که ایران به خوبی از بی پشتوانه بودن این تهدید آگاه است ونه می تواند به صورت گسترده ای روی بحث تحریم نفت ایران مانور بدهد.برای مسئله دوم یعنی عدم توانایی مانورگسترده روی بحث تحریم نفت ایران باید مسئله شوک نفتی واحتمال ضربات سنگین اقتصادی به اروپای نیازمند نفت را مد نظر قرار داد.
این روند استیصال گونه در حالی برای ۵+۱ شکل گرفته که تا چندی پیش برخی از افراطیون کشورهای عضو این گروه، به دنبال تحت فشار قرار دادن ایران به وسیله همین دو حربه یعنی حمله نظامی وتحریم نفتی بوده اند تا ایران در همان گام اول تعطیلی کامل غنی سازی را بپذیرد ودر گام دوم تجهیزات وهر چه تاکنون در زمینه انرژی هسته ای صلح آمیز اندوخته است را به غرب بفرستد.اما گویا همین دست از گروههای افراطی در ۵+۱ با مشاهده قیمت نفت وتاثیر مطرح شدن تنها بحث تحریم ایران بر قیمت طلای سیاه در چندین ماه اخیر،تا حد قابل توجهی از مواضع قبلی خود عقب نشینی کرده اند .آن چنان که به باور برخی صاحب نظران این عقب نشینی سبب می شود که در مسکو امتیازات مهمی به ایران بدهند.
حتی موجهای ناشی از این عقب نشینی را می توان در بین برخی یهودیان اسرائیل هم دید. آن چنان که برخی از آنها در چندین هفته گذشته خواستار ادامه مذاکرات با ایران شده اند وحتی همین موضوع سبب شد که در سیستم سیاسی اسرائیل دوگانگی میان بنیامین ناتنیاهو وایهود باراک به وجود آید که ازقرار معلوم طرفداران تفکر ایهود باراک در این سیستم بیشتر شده اند وبه همین دلیل به باور صاحب نظران تهدیدات ناتنیاهو بدون پشتوانه سیاسی وتنها در حد بلوف باقی مانده است.
هر چند که علاوه براین موضوع باید به قدرت نظامی ایران هم اشاره داشت که این قدرت نظامی هم اسرائیل را از هر گونه حرکتی باز می دارد وهم غرب را از بحث توانایی تاثیر گذاری ایران در روز مبادا برشاهراه نفتی جهان می هراساند.
دراین راستا با نگاهی به مجموعه ای از این شرایط وتعجیلی که کشورهای ۵+۱ برای توافق با ایران دارند به نظر می رسد که در مسکو این کشورها با روی باز تر ودست پرتری برای دادن امتیازات به ایران پای میز مذاکره حاضر شوند.به ویژه که در کنار این موضوع نباید این مسئله را نادیده گرفت که اوباما هم از سوی دیگر ماجرا به دنبال ایجاد آرامش سیاسی قبل از برگزاری انتخابات است.چرا که لابی های سیاسی از اوباما این آرامش را به طور قطعی طلب می کنند وحتی آن را یکی از پیش شرطهای دوباره برگزیده شدن او عنوان می کنند.از طرفی با توجه به فضای موجود وگفته های اوباما هم می توان این مسئله را به عینه دریافت که اوباما در شرایط فعلی ایجاد این آرامش را در گرو توافق با ایران می داند وبه همین علت حتی اوباما هم برای ایجاد توافق بیش از ۵+۱ که در شرایط اقتصادی خوبی به سر نمی برد مشتاق است.
اما درآن سوی میدان مذاکره، ایران که در چندین سال اخیر مورد شدیدترین تحریمها قرار گرفته با عدم پذیرش درخواست ۵+۱ مبنی بر تعلیق دائم،بربی اثر بودن تحریمها تاکید می کند وبه نوعی این پیام را به سوی کشورهای مذاکره کننده غربی می فرستد که تنها حربه آنها یعنی تحریمها،تاثیر چندانی نداشته است.
دراین بین مجموع همه این شرایط باعث شده که صاحب نظران سیاسی روند مسکو تا بغداد را به نفع ایران تلقی کنند.چرا که با توجه به همه این مسائل بدون تردید غرب راهی جز شناخت ایران هسته ای را ندارد.موضوعی که جیمی کارتر چندی پیش وزودتر از شرایط موجود به آن اذعان کرد.