به گزارش شیرازه به نقل از شفقنا، حائر که هم اکنون به بارگاه امام حسین علیه السلام گفته می شود. سرزمینی از دهکده های کهن بابلیان بوده است. در ناحیه شمال غربی و جنوبی آن تپه های به هم پیوسته ای وجود داشت که نیم دایره ای را تشکیل می داد و ورودی آن در قسمت شرقی بود آنچنان که امام صادق علیه السلام به یوسف کناسی فرمود: برای زیارت قبر حسین پس از غسل کردن در فرات از جانب شرقی حائر وارد شو: بنابراین این سرزمین در فاصله از غرب نهر فرات قرار گرفته است.

کربلا میان حیره پایتخت کلدانیان و لخمیان و شهر بزرگ و آباد عین التمر قرار داشت. در دوران کهن آتشکده و معبدهایی در آن سرزمین قرار داشته که آتش پرستان آن دیار مراسم دین خود را در آنجا برگزار می کردند. پس از اسلام و فتح عراق به دست مسلمانان در دوران عمر به سال 14 قمری مسلمانان این نقطه را مرکز سپاه خویش قرار دادند لیکن به دلیل بدی هوا آنجا را ترک کرده و کوفه را مرکز سپاه خود برگزیدند.

اسامی دیگر کربلا

سرزمین حائر در مجموعه ای قرار دارد که نام هر یک از آنها بر تمامی مجموعه نیز به کار می رفت و نام و موقعیت برخی از آنها چنین بوده است:

1. حیر: این نام در لغت به معنای فرد مورد پشتیبانی است و دلیل نامگذاری آن نقطه به این نام بود که قبایل و ساکنان آن محیط در جنگ ها پشتیبان هم بودند.

2. غاضریه: روستایی بوده منسوب به غاضره از قوم بنی اسد در این دوران در شمال شرقی مقام امام زمان(عج) در مسیر شریعه امام صادق علیه السلام قرار گرفت و به اراضی حسینی یا جعفریات شهرت دارد.

3. نینوا: این دهکده در شمال شرقی آن مجموعه قرار داشته و در دوران باستان دهکده ای آباد بوده و اینک به صورت تپه های به هم پیوسته که از جنوب «سدة الهندیه» تا دهانه نهر علقمه در مرداب ها ادامه داشته و به تپه های نینوا شهرت دارد.

4. نوادیس: این نقطه پیش از فتوحات اسلامی گورستان عمومی مسیحیان و نزدیک نینوا بود. بابلیان نیز مردگان خویش را در آنجا به خاک می سپردند. امام حسین علیه السلام در سفری که از این مکان می گذشت فرمود:

«گویا می بینم گرگان بیابان، میان نوادیس و کربلا رشته های استخوانم را می گسلند».

5. کربله: به قسمت جنوب و شرق کربلای فعلی گفته می شود.

6. کربلا یا عقربابل: برگرفته از «کور بابل» است و دهکده ای در شمال غربی غاضریه و در ناحیه جنوبی نینوا بود. عقر همان خانه های بخت نصر است که در آنجا بنیان نهاده شد. داده های تاریخی نشان دهنده آن است که این مکان یکی از شهرهای مهم بین النهرین در کرانه فرات قدیم به شمار می رفت آثاری از مردگان که درون خمره های سفالین آن سرزمین به دست آمده گویای این حقیقت است که تاریخ آبادانی آن مکان به دوران پیش از میلاد مسیح بازمی گردد.

7. طف: به معنای کنار است و از آنجا که در کنار نهر فرات یا علقمه قرار داشت، به این نام نامگذاری شد.

/ک