رآکتور آب سنگین اراک؛ خط قرمزی که آمریکا بر عبور از آن اصرار دارد
راکتور آب سنگین چیست؟ علت اصرار آمریکا برای تغییر ساختار راکتور آب سنگین اراک چیست؟ آیا ارائه مستندات کافی جهت شفافسازی نیت ایران در مسیر هستهای کافی نبوده است؟ آیا غرب معنای "صلحآمیز بودن" را نمیفهمد؟ گزارش مشرق نگاهی به چیستی راکتور آب سنگین و چرایی حساسیت غرب بر روی راکتور اراک دارد.
به گزارش شیرازه به نقل ازمشرق، رآکتور آب سنگین اراک به عنوان نماد پیشرفت علمی و هستهای مردم ایران، به
همت مردان هستهای کشورمان طراحی و ساخته شده است؛ پیشرفتی که مزد سالها
مجاهدت و خونبهای شهدای هستهای ایران است. فناوری آب سنگین مانند سایر
بخشهای فناوری هستهای، تنها در انحصار چند کشور پیشرفته جهان است. راکتور
آب سنگین اراک یکی از اختلافات اصلی ایران و غرب در مذاکرات هستهای بوده
است و طرف غربی اصرار بر تبدیل آن به آب سبک داشت. در نهایت با پافشاری تیم
مذاکرهکننده ایران، «براساس آنچه گفته میشود» قرار بر بازطراحی راکتور
آب سنگین شده است تا خروجی پلوتونیوم آن سالانه به حدود یک کیلوگرم کاهش
یابد. گرچه پلوتونیوم خروجی از راکتور 40مگاواتی تحقیقاتی آب سنگین اراک
پلوتونیوم 239 است که به اذعان مقامات سازمان انرژی اتمی، اساسا امکان
استفاده از این پلوتونیوم برای مقاصدی که مدنظر طرف غربی است، وجود ندارد.
علت بهانهگیری غرب
با توجه به اینکه در این راکتورها حضور متعادلتری را از نوترونها جهت انجام واکنشهای شکافت شاهد هستیم و به دلیل وجود قلب بزرگتر از راکتورهای مشابه، سوختهای موجود و مواد غیرشکافتپذیر در آن خیلی راحتتر به مواد شکافتپذیر همچون پلوتونیوم 239 یا اورانیوم 233 تبدیل میشوند. این مواد بدست آمده را میتوان در راکتورهای قدرت و ساخت بمب هستهای به کار گرفت.
با توجه به اینکه در این راکتورها حضور متعادلتری را از نوترونها جهت انجام واکنشهای شکافت شاهد هستیم و به دلیل وجود قلب بزرگتر از راکتورهای مشابه، سوختهای موجود و مواد غیرشکافتپذیر در آن خیلی راحتتر به مواد شکافتپذیر همچون پلوتونیوم 239 یا اورانیوم 233 تبدیل میشوند. این مواد بدست آمده را میتوان در راکتورهای قدرت و ساخت بمب هستهای به کار گرفت.
ایزوتوپ 239 بیشترین درصد پلوتونیوم تولید شده در نیروگاهها را بخود اختصاص داده است. پلوتونیوم حاوی حداقل 93 درصد ایزوتوپ 239 پلوتونیوم رده نظامی نامیده میشود و در ساخت بمب اتم کاربرد دارد. با برخورداری از سطح فناوری پایین در ساخت بمب اتمی میتوان با 3 تا 6 کیلوگرم پلوتونیوم رده نظامی، بمب اتمی با قدرت 1 تا 20 کیلوتون تولید کرد. با سطح بالایی از فناوری میتوان با 1 تا 3 کیلو گرم بمبی با قدرت مشابه تولید کرد.
راکتور آب سنگین اراک یعنی نبوغ جوانان ایرانی. از آنجا که ساختار کلی همه راکتورها مشابه همدیگر است، لذا اگر ما به فنآوری ساخت این راکتور 40 مگاواتی به طور 100 درصد دسترسی پیدا کنیم و این راکتور به بهرهبرداری برسد، قادر خواهیم بود دیگر راکتورهای برق مورد نیاز کشور را هم در داخل و با فنآوری بومی تولید کنیم که طبیعی است این مهم باعث مخالفت غرب باشد. ضمن اینکه فعالیتهای ایران تحت نظارت کامل آژانس قرار دارد.
خواسته آمریکا چیست؟
آمریکاییها اعتقاد دارند که راکتور آب سنگین اراک راهی روشن و مستقیم به سمت سلاح هستهای است و ایران با تولید پلوتونیوم کافی، می تواند بسیار سریعتر از روش غنیسازی به سلاح هستهای دست یابد. به همین دلیل هم اسراییل و هم غربیها خواهان آن هستند که راکتور آب سنگین اراک در توافق نهایی به طور کامل تعطیل شود.
اما در مذاکرات اخیر، خواستههای آمریکا و اروپا درباره این راکتور تا حدودی با هم تفاوت پیدا کرده بود. آمریکاییها عقیده داشتند که روند کار فعلی در مسیر راهاندازی راکتور اراک میتواند ادامه داشته باشد اما به 2 شرط: اولا ایران راکتور را سوختگذاری نکند؛ ثانیا در مراحل تست اولیه به جای آب سنگین از آب معمولی استفاده نماید. اما فرانسه موضع تندتری داشته و معتقد است که هر گونه فعالیت در این راکتور در طول مدت توافق 6 ماهه باید تعطیل شود.
گزارش کامل را از اینجا بخوانید
نظرات بینندگان