شیرازه- سرویس سیاسی: طرح «استانی شدن انتخابات مجلس» اگرچه در ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی  مطرح شده اما تاکنون بی نتیجه مانده است. این طرح بعد از لایحه «جرم سیاسی» یکی از قدیمی ترین طرح هاست که چند بار تصویب شده اما نتوانسته از فیلتر شورای نگهبان عبور کند.

حالا نمایندگان مجلس نهم بار دیگر این طرح را به جریان انداختند و در آذر ماه سال 93، یک فوریت آن را با ۱۳۳ رأی موافق، ۶۴ رأی مخالف، ۱۱ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۰ نماینده حاضر در مجلس به تصویب رساندند تا شاید بتوانند به پروسه کشدار و چندین ساله تصویب این طرح پایان دهند و انتخابات مجلس دهم در اسفندماه سال جاری را بر مبنای آن برگزار کنند.

در صورت تصویب نهایی این طرح، در انتخابات مجلس شورای اسلامی، محدوده جغرافیایی هر استان به عنوان حوزه انتخابیه اصلی و حوزه‌های انتخابیه موجود تابعه استان، حوزه انتخابیه فرعی محسوب می‌شوند. براین اساس، تعدا آراء در شهرستانها برای انتخاب شدن دارای سقف مشخص خواهد بود و تعداد آرای کاندیداها در شهر خودشان باید از میزان سقف تعیین شده بیشتر باشد، تا آرای آنها در استان نیز مورد شمارش قرار گیرد. در نهایت نامزدی که بیشترین رأی را آورد وارد مجلس می شود.

طرح استانی شدن انتخابات مجلس که به تازگی فوریت آن به تصویب نمایندگان مجلس رسید و شاید همین روزها برای رای گیری به صحن علنی مجلس بیاید، طیفی از نظرات و واکنش ها را در پی داشته است.

عادلانه شدن نظام انتخاباتی، ایجاد فرصت های برابر برای آحاد ملت، کنترل تخلفاتی نظیر خرید رای و تقویت فرهنگ تحزب، افزایش کیفی و کارایی مجلس با انتخاب داوطلبان شاخص‌تر و با صلاحیت برتر را موافقان این طرح مطرح می کنند، مخالفان اما می گویند: با اجرای این طرح حلقه ارتباط حاکمیت با مردم منطقه محروم قطع می شود. کسانی که در استان مشهور هستند می‌توانند رأی بیاورند و همچنین در این طرح نمایندگان کنونی شانس بیشتری برای کسب آرا دارند. هزینه‌های انتخابات چند برابر شده و افرادی رای می‌آورند که به لابی‌های قدرت و ثروت متصل باشند. از ورود نیروهای جدید اجتماعی به مجلس عملا جلوگیری می شود و...

نگاهی به طرح استانی شدن انتخابات مجلس که فعلا یک فوریت آن به تصویب رسیده است و بررسی نظرات موافقان و مخالفان آن روشن می کند که دغدغه های یکسانی وجود ندارد. افزایش نگاه ملی و رشد فعالیت احزاب نکاتی است که موافقان به آن تاکید دارند اما نگرانی هایی مثل اعمال نفوذ صاحبان قدرت و ثروت در استان ها یا بی توجهی به مناطق و شهرستان های محروم، کاهش مشارکت مردم از دغدغه های مخالفان است.
اما چند سوال از نماینده هایی که برای به تصویب رسیدن نهایی این طرح سخت در تلاشند.

1- در وضعیت فعلی موکلین برای 5 دقیقه ملاقات با نماینده شهرستان هفته ها به دنبال وقت گرفتن هستند حال اگر نماینده از شهر خودشان نباشد برای ملاقات 5 دقیقه ای چقدر زمان می برد؟

2-  نمایندگانی که طرح استانی شدن انتخابات را دنبال می کنند با همین قانون موجود راهی مجلس شده اند آیا در این قانون بی عدالتی دیده و یا عدالت زیر پا گذاشته شده است؟ و یا خلاف اهداف نظام جمهوری اسلامی حرکتی صورت گرفته که نماینده ها مطلع گشته و اقدام به تصویب طرح یک فوریتی در مجلس کرده اند یا اینکه منافع گروهی برخی به مخاطره افتاده است؟!

3- کدامیک از مشکلات انتخابات کشور از قبیل رشد هزینه های تبلیغات، لیستی شدن و جناحی شدن و تنگ تر کردن امکان حضور برای کاندیداهای مستقل، با اجرای این طرح حل می شود؟

4- هم اکنون در برخی شهرها از جمله کلانشهر تهران انتخابات مجلس به نوعی طرح استانی برگزار می شود آیا این طرح خالی از ایراد بوده است؟ آیا با تعمیم این نسخه به سایر شهرها در آینده شاهد برگزاری انتخابات هایی با میزان مشارکت  ۳۰  یا 40 درصدی نخواهیم بود؟