شوق نوشتن مرا به بازنشستگی واداشت/ در فارس حکایت «مرغ همسایه غاز است» پررنگ است/ فرهنگ و ارشاد به انقلابی ها توجهی نمی کند/ آثارم را «نشر شاهد» شهید کرد/ برخی نویسندگان حوزه دفاع مقدس با صدا و سیما قهر کرده اند
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی شیرازه، محمد محمودی نورآبادی نویسنده حوزه دفاع مقدس و برنده جایزه کتاب سال 1389 دفاع مقدس کشور میباشد. وی متولد شهریور 1349 روستای مهرنجان شهرستان ممسنی است که درپاییز سال 65 به جبهه رفت تا در دسته یک از گروهان دوم گردان حضرت فاطمه(س) به عنوان نارنجک انداز دسته ایفای نقش کند. او در کمتر از دو هفته طعم تلخ شکست و شهد گوارای پیروزی را با تمام وجود چشید.
در عملیات کربلای 4 شاهد پرپر شدن دوستان و عقب نشینی خود و آن ها بود و در کربلای 5 روی دیگری از سکه جنگ را که همان شکستن کمر ارتش بعث و متجاوز عراق بود، به عینه شاهد بود و شاید همین صحنه ها و همین خاطرات تلخ و شیرین بود که بیست سال بعد محمودی را به نوشتن واداشت.
از سال 1370 شعر و شاعری را شروع کرد و اوایل دهه 80 در عرصه روزنامه نگاری قلم را در دست گرفت و در سال 82 به سمت خاطره نویسی رفت و خاطرات خود را از جنگ با عنوان «گلابی های وحشی» نوشت و از همین رهگذر وارد دنیای داستان شد. اثر دوم وی داستان «سر ریزون» برنده دو مقام کشوری در دو جشنواره شد و سومین اثرش یعنی رمان «کاش چشم هایش دروغ گفته باشد» نیز برگزیده مقام اول هفتمین همایش سراسری پاسداران اهل قلم شد. از جمله آثار دیگر او رمان رُنج، نبرد هسجان، خنده زار، فرار ساعت ها و اورامان است.
این نویسنده برگزیده کتاب سال دفاع مقدس کشور که به بهانه برگزاری جشنواره رسانه و دفاع مقدس میهمان نشست خبری بسیج رسانه استان فارس شده بود، گفت: آذرماه سال 65 و در بحبوحه دو عملیات کربلای چهار و پنج در حالی که حدود 15 سال داشتم همراه و همگام سپاهیان شدم و در مناطق مختلف از جمله منطقه عمومی شلمچه در صحنه های نبرد جنگ حق علیه باطل حضور داشتم.
محمودی نورآبادی تصریح کرد: دنیای نوشتن من از لحظه های خون و خطر به ویژه عملیات کربلای پنج و لحظه شهادت شهید لطیف طیبی بسیار تاثیر پذیرفته و این صحنهها قلم مرا متوجه موضوع ادبیات دفاع مقدس کرد.
وی با بیان اینکه صحنه شهادت شهید طیبی باب جدیدی در نگاه من باز کرد و کتابی را در همین زمینه نوشتم، گفت: در آن عملیات کربلای پنج رزمندگان استان فارس از جمله لطیف طیبی که اهل صفاشهر فارس بود، حضور داشتند و درحین عملیات من مشغول پرتاب نارنجک بودم و یک لحظه متوجه شدم اسلحه کنارم افتاد و دیدم شهید طبیبی درحالت ایستاده می لرزید و پس از چند لحظه به زمین افتاد و با گفتن السلام علیک یا اباعبدالله به درجه رفیع شهادت نائل شد.
این نویسنده حوزه دفاع مقدس که تاکنون حدود 20 کتاب را به نگارش درآورده است درخصوص رتبههایی که در جشنواره ها کسب کرده است، گفت: اغلب آثارم در حوزه رمان است و رتبه اول سیزدهیمن جشنواره دوسالانه کتاب سال دفاع مقدس را با رمان «سرریزون» در سال 89 دریافت کردم.
رتبه اول چهارمین جشنواره انقلاب با رمان «خنده زار»، رتبه اول پنجمین جشنواره داستان انقلاب با رمان «هزار و یک جشن» و برنده دیپلم افتخار، رتبه اول دوازدهمین جشنواره کشوری شهید حبیب غنی پور با رمان «رُنج»، رتبه اول هفتمین جشنواره پاسداران اهل قلم با رمان «کاش چشم هایش دروغ گفته باشد»، رتبه اول نهمین جشنواره پاسداران اهل قلم با رمان «نبرد هسجان»، رتبه اول یازدهمین جشنواره کتاب سال خراسان رضوی با رمان «شام برفی» که اولین اثر داستانی با موضوع بحران سوریه است که در ایران نوشته شد، رتبه اول شانزدهیمن جشنواره سه سالانه کتاب سال دفاع مقدس با رمان «رُنج»، کاندیدای یازدهمین دوره قلم بلورین با رمان «خنده زار» که امسال برگزار شد از جمله افتخاراتی بود که وی به آن اشاره کرد.
محمودی نورآبادی حوزه هنر را حوزه مظلومی دانست و گفت: در حوزه ادبیات انقلاب و دفاع مقدس کار کردهام و در نوشته هایم نگاه بومی مشهود است و تجربه شخصی نیز در آثارم پررنگ بود.
رسانه های استان به معرفی و نقد آثار نویسندگان نمی پردازند
این رزمنده دفاع مقدس که20 سال در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خدمت کرده و شوق نوشتن او را به بازنشستگی واداشت، دنیای نویسندگان را دنیای مظلومیت و مهجوریت توصیف و اظهار کرد: در استان، گاهی حتی حمایت های معنوی هم نمی شویم و گرچه هنرمندان ما آثار درخشانی در راستای ترویج و تبیین فرهنگ ایثار، شهادت و دفاع مقدس نوشتهاند اما از هنرمند تقدیر نمی شود و مسئولان حمایت نمیکنند و حتی رسانه های استان هم به معرفی و نقد آثار نویسندگان نمیپردازند.
وی با بیان اینکه عضو انجمن قلم بودن تنها یک نام است و اعتباری برای هنرمندان ایجاد نمیکند، تصریح کرد: از هنرمند متعهد هیچ حمایتی نمیشود و نهادهای فرهنگی با هنرمندان نهتنها همکاری نمیکنند بلکه گاهی حتی هنر وی را خنثی و سرکوب میکنند.
این نویسنده توانمند استان فارسی با تصریح اینکه در استان فارس حکایت «مرغ همسایه غاز است» پررنگ میباشد، گفت: نویسندگان استان فارس در کشور سرآمد هستند و در اغلب جشنوارههای کشوری حداقل ده درصد شرکتکنندگان استان فارسی هستند و در جشنوارهها مقامهای بسیاری کسب کردهاند اما در خارج از فارس بیش از داخل استان مورد توجه هستند.
شش کتاب من در نوبت چاپ مانده است
محمودی نورآبادی با بیان اینکه فقط دو اثر فقط در شیراز چاپ کردهام و مابقی آثارم در خارج از استان به چاپ میرسند، گفت: حدود هفت ماه است که با نهادهای فرهنگی فارس ارتباط ندارم و بیشتر با تهران و مشهد در ارتباط هستم زیرا توجه و حمایتهای مادی و معنوی آنها از هنرمند بیشتر است.
وی اظهار کرد: بخاطر تحریم ها شش کتاب من از جمله رمان نقش مهرانجون، رمان فرار ساعتها، خواب زخمی، کانی دریا، عشق وحشی پشت نوبت چاپ ماند.
آخرین ایلخانی در راه بازار
این نویسنده متبحر استان فارسی «رُنج» را یکی از بهترین رمانهایی که تاکنون نوشته است، دانست و افزود: کاری که اخیرا به چاپ دادهام کتاب 550 صفحهای به نام «آخرین ایلخانی» است که نگاهی به زندگی خانهای قشقایی با محوریت خسروخان قشقایی دارد که تلاش کردم در این کتاب با اتکاء به اسناد تاریخی به تاریخ فارس از ابتدای سلطنت رضا شاه تا سال 61 و سپس واقعه جنگ و آزادی خرم شهر بپردازم و امیدوارم امسال به بازار برسد. همچنین در حال نگارش قسمتهای پایانی کتاب «عشق وحشی» هستم.
محمودی نورآبادی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درخصوص ممیزی تصریح کرد: فقط در سه استان تهران، قم و مشهد مجوز چاپ کتاب می دهند و آنچه منتقدین امروز در سطح جامعه مطرح میکنند این است که ممیزی یک هیولاست اما اینگونه نیست و ممیزی به آن معنا که میگویند وجود ندارد.
وی به ذکر یک خاطره در رابطه با ممیزی پرداخت و گفت: سال ۸۹ داور بخش داستان جشنواره شهید حبیب غنیپور بودم. کتابی با موضوع داستان آزاد به دست من رسیده بود که نویسنده وارد روح یک شهید میشود و از زبان روح شهید صحبت میکند و در لابهلای تعریف خاطرات او به ویژه شروع و پایان داستان به مقام و جایگاه یک شهید بسیار توهین شده بود اما به هر علتی از ممیزی گذشته و به چاپ رسیده بود.
محمودی نورآبادی درخصوص رمان «شام برفی» توضیح داد: این رمان براساس خاطرات محمود الهی نوشته شده است که در سال ۹۱ همراه با ۴۷ زائر ایرانی دیگر توسط تروریستها ربوده میشوند و ۱۵۹ روز طول میکشد تا از چنگ آنها زنده بیرون بیایند و به ایران برگردند و در این کتاب روحیات تروریستهای تکفیری در سوریه و حس و حال ۵ ماه اسارت در دست موجودات متعصب و خونریز را به تصویر کشیدهام.
این رزمنده و نویسنده حوزه دفاع مقدس با بیان اینکه یکی از ابزارهای جاسوسی پرسش سوال در قالب خبرنگاری است، یادآور شد: زمانی که 48 ایرانی در سوریه اسیر میشوند آقای صالحی، وزیر امور خارجه وقت در سفری که به عراق داشتند یکی از خبرنگاران از او میپرسد که آیا این اسیران پاسدار بودهاند و وی در جواب میگوید نه مردم عادی هستند و شاید چند نفر پاسدار هم بین آنان باشد که همین بهانهای میشود تا تروریستهای تکفیری 48 زائر ایرانی را سه ماه شکنجه دهند تا نام آن چند پاسداری که صالحی گفته است را لو بدهند؛ هنگام چاپ کتاب ممیزی به این قسمت ایراد گرفت و گفتند به وزیر خارجه توهین شده است و باید آن را حذف کنید که من قبول نکردم و بالاخره کتاب چاپ شد.
وی با بیان اینکه برخی آثارم تلفیقی از شخصیت های واقعی و خیالی است، گفت: کتاب عشق وحشی اثری صرفا تخیلی است اما «کمانی برای آرش» زندگی نامه شهید علیشیر شفیعی و «سرریزون» براساس زندگی برادر شهیدم است. همچنین قهرمان کتاب «نبرد عصیان» نیز شهید علی هاشم نژاد است که در حال خواندن نماز صبح در کنار سردار غیب پرور و شهید هاشمی نژاد بوده و در حال قنوت و در روز شهادت حضرت فاطمه(س) به درجه رفیع شهادت نائل میشود.
این رزمنده و نویسنده حوزه دفاع مقدس در پاسخ به سوالی ضمن بیان اینکه نویسندههای قبل از انقلاب روی خوشی به حوزه ادبیات انقلاب و دفاع مقدس نشان ندادند، تصریح کرد: نویسندههای حوزه دفاع مقدس اغلب تازهکاره هستند و خود دفاع مقدس و انقلاب همانطور که فرماندهان جنگ را در خود پروراند، نویسندگان این حوزه را نیز پرورش داده است.
محمودی نورآبادی با اعتقاد به اینکه ادبیات پایداری و دفاع مقدس تاکنون سه مرحله را گذرانده است، گفت: مرحله اول شیفتگی و شعاری همراه با رفتارهای تبلیغی در دهه 60 بود و از دهه هفتاد با رویکرد منطقیتر و بهتر به سمت حرفهای شدن پیش رفتیم و با شروع دهه 80 است که این حوزه وارد کار حرفهای شده و آثار خوبی تولید می شود؛ گرچه در مرحله سوم روبه جلو حرکت می کنیم اما گاهی به دلایلی از جمله تحریم، سرعت نشر کند می شود اما بهطور کلی حرکت امیدوار کننده است.
بیش از ده درصد شرکت کنندگان در جشنواره های ادبی استان فارسی هستند
وی ضمن گلایه از اهالی رسانه و متولیان فرهنگی استان خاطرنشان کرد: فارس در حوزه نویسندگی واقعا سرآمد کشور است و کمتر جشنواره ای در سطح ملی برگزار میشود که در آن نویسنده ای از فارس جزو برگزیدگان نباشد و مشاهده شده در اغلب جشنوراه ها بیش از ده درصد شرکت کنندگان استان فارسی هستند.
این نویسنده توانمند استان فارس با اشاره به ظرفیت و پتانسیل بسیار بالای نویسندگان استان فارسی گفت: اگر مقداری نهادهای فرهنگی ما همدل و همزبان شوند و از تکرویها و جزیرهای کار کردن پرهیز شود و با همدلی و همزبانی مجمعالجزایری را تشکیل دهند، یقین دارم که فارس می تواند بهتر و بیشتر به شکوه و بالندگی برسد.
داور جشنواره شهید غنیپور با بیان اینکه رؤسای اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی یک بار از من نپرسیدند که کتابهایت در چه وضعیتی است و برای آثارت چه اتفاقی افتاده است، گفت: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و سایر ادارات مربوطه نه در دوران دولت قبل و نه در دولت جدید هیچ توجهی به هنرمندان ندارند و حتی از برگزیدگان جشنوارههای کشوری خبر ندارند البته گاهی با استدلال جذب افراد به برخی نویسندگان روشنفکر توجهی میکنند اما اصلا کاری به انقلابی ها ندارند.
محمودی نورآبادی در پاسخ به سوالی درخصوص آموزش نیروهای تازهکار با بیان اینکه در حوزه آموزش در حال انجام فعالیتهایی در نورآباد هستیم، گفت: اکبر صحرایی حق استادی برگردن من دارد و معتقدم هرکدام از نویسندگان اگر بتوانند چند نویسنده خوب تربیت کنند کار بزرگی انجام دادهاند.
به گفته وی اعتقادات و اختلافات فکری و سیاسی در انجمن ها دست و پا گیر است و باعث شده انجمنها نتوانند رسالت خود برای تقویت و آموزش کار حرفهای را انجام دهند.
کلان فرهنگ ها بر دوش خرده
فرهنگ ها سوار هستند
برگزیده جشنواره کتاب سال دفاع مقدس در پاسخ به سوال خبرنگار شیرازه مبنی بر اینکه آیا آداب و رسوم محلی نیز در آثار شما انعکاس یافته است، گفت: تلاش کردم آثارم با نگاه بومی نگارش شود و در این راستا خرده فرهنگهای خاص منطقه و فرهنگ بومی در آثار من جاری است.
محمودی نورآبای با اعتقاد به اینکه کلان فرهنگ ها بر دوش خرده فرهنگ ها سوار هستند، گفت: باید به خرده فرهنگ ها هم توجه کرد چراکه اگر نسبت به آن بی مهری کنیم یعنی درواقع پایههای فرهنگها را سست کردهایم.
وی به یک فرهنگ بومی در داستان «سرریزون» اشاره و اظهار کرد: سرریزون، یک خرده فرهنگ در منطقه ممسنی است که وقتی مادر داماد روی سر عروس و داماد پول میریزد به آن سرریزون میگویند. همچنین یک فرهنگ دیگر به نام کُتَل بندان وجود داشته که وقتی کسی از دنیا می رفت یک اسب را سیاه پوش می کردند و افراد عزادار پشت سر این اسب راه میرفتند و با آهنگی غمگین شعرهایی را زمزمه میکردند که در کتاب «خنده زار» خرده فرهنگهای بسیاری را توصیف کردهام.
این نویسنده توانمند استان فارسی ضمن بیان اینکه هر پدیده اجتماعی و اتفاق تاریخی را فقط در قالب هنر می توان ماندگار کرد، هنر را بهترین ابزار بیان و ماندگاری اندیشههای نسل گذشته دانست و افزود: با ابزار هنر از جمله عکس، شعر، موسیقی، داستان و غیره میتوان اندیشههای والا را در اختیار نسلهای بعد قرار داد.
وی ادبیات داستانی را قالب ارزشمندی توصیف و تصریح کرد: ما مرجعی بالاتر از قرآن نداریم و خدا هم برای اینکه حوادث و رویدادهای تاریخی را عرضه کند از قالب داستان استفاده کرده است.
این نویسنده توانمند با اظهار تاسف از اینکه جامعه مذهبی ما هنوز قالب داستان و رمان را نپذیرفته است، گفت: داستان و رمان در بین بچه مسجدیها جایگاه شایستهای ندارد درحالی که این قالب در فضای روشنفکری جا افتاده است و رسانههای ما در این خصوص کم کاری کردهاند.
صدا وسیما درخصوص پرداختن به آثار حوزه دفاع مقدس کم کاری می کند
محمودی نورآبادی با بیان اینکه سهلانگاریهای ما باعث میشود که رمانهای سخیف در جامعه پررنگ نشان داده شود، از صدا و سیما گلایه و اظهار کرد: وقتی به مسئولین صداوسیما میگوییم که در زمینه معرفی آثار برتر ادبیات داستانی برنامهای تهیه کنید، متاسفانه فقط به بُعد مالی توجه دارند و میگویند اینگونه برنامهها برای ما سودآوری ندارد! که به همین دلیل برخی نویسندگان بنام حوزه دفاع مقدس با صدا و سیما قهر کردهاند و میگویند صدا و سیما در سال فقط در هفته دفاع مقدس و به مدت زمان اندکی به حوزه دفاع مقدس میپردازد.
وی با بیان اینکه باید همت مضاعفی داشته باشیم تا بتوانیم در عرصه نبرد فرهنگی بجنگیم، تصریح کرد: بچههای ما ادبیات دفاع مقدس و داستانهای قهرمانانه رزمندگان را دوست دارند و با دل و جان به امثال حاج قاسم سلیمانی عشق میورزند اما ما پاسخگوی نیازها و خواستههای آنان نبودهایم و در زمینه فرهنگسازی و قهرمانپروری کم کار کردهایم و میدان را به دست فعالان معاند خارج از کشور سپردهایم.
این داستان نویس متبحر ضمن تاکید بر اینکه باید انجمن و کارگاه های ما باید تعریف شده و خروجی آنها مشخص باشد، اظهار تاسف کرد که در برخی دوره های آموزشی استادان به هنرجویان کتاب ها و نمونههای آثار خارجی را معرفی میکنند که ارجاع داده می شوند، ضد ارزشی است.
محمودی نورآبادی بر داشتن خلاقیت و نوآوری در آثار تاکید کرد و حضور در فضای مجازی و بهره از شیوههای جدید نویسندگی را برای نویسندگان ضروری دانست.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار شیرازه مبنی بر اینکه آیا همه کتاب های شما در بازار وجود دارد، گفت: بزرگترین اشتباه نویسنده های تازه کار که همه ما روزی تازه کار بوده ایم این است که گاهی روی انتخاب ناشر دقت نمیکنیم و من نیز ۴ تا از بهترین آثارم را به نشر شاهد تهران دادم و چاپ کرد و فکر می کنم یک بار عراقی ها شخصیت ها و قهرمانان داستان را شهید کردند و یک بار هم نشر شاهد آنان را شهید کرد!
این رزمنده و نویسنده حوزه دفاع مقدس با بیان اینکه برای چاپ مجدد کتاب هایم خیلی پیگیری کردم و حتی موضوع را با چند تن از همکاران دیگر که در حق آنان نیز همین اجحاف شده بود رسانه ای کردیم، گفت: این تلاشها نتیجه بخش نبود و به ما گفتند برای چاپ مجدد بودجه و اعتبار نداریم که به آنها گفتم با حساب کردن نرخ تورم بیش از آنچه که به ما پرداخت کردهاید را به شما برمی گردانم اما شما هم کتابم را به من برگردانید و اجازه دهید ناشر دیگری کتاب ها را چاپ کند اما قبول نمی کنند و مانند این است که زمینی داری و نه آن را میکاری و نه به کس دیگری اجازه می دهی آن را بکارد!
خدا خیر دنیا و آخرت به صدا و سیما بدهد