شیرازه گزارش می دهد
استان فارس چگونه به جنگ «بحران آب» می رود؟/ از جریمه «دل آرامان» تا استفاده از «پلیس»
وقتی از مردم می پرسیم چرا کوچه و محله خود را با آب آشامیدنی می شویید؟ در پاسخ پول و مال خود را به رخ می کشند.
به گزارش سرویس اقتصادی شیرازه،
خشکسالی و بی آبی در فارس به اندازه ای است که به اصطلاح می گویند؛ کارد
به استخوان رسیده! امروز مردم این استان از آباده تا لامرد و از سپیدان تا
نی ریز با تمام وجود با بحران آب دست و پنجه نرم می کنند، کمتر دشتی در
استان فارس است که ممنوعه اعلام نشده باشد، تقریبا تمام تالاب ها و دریاچه
های استان خشکیده اند، روستائیان بار دیگر برای آب به صف شدند؛ البته نه
بخاطر نداشتن سیستم لوله کشی آب در دوران سیاه رژیم گذشته، که این بار به
دلیل قهر طبیعت و سوء تدبیر و سوء مدیریت برخی مسئولانی که سالها پنبه در
گوش خود کرده بودند و حالا که کار از کار گذشته، دنبال راه چاره اند.
هر چه از مصائب مردم بخاطر «مایه حیات» بگوئیم کم گفتیم، اما آیا از توضیح واضحات آبی برای مردم گرم می شود؟ طبیعی است که مسئولین هم پس از سال ها پشت گوش انداختن هشدارهای رسانه ها، متوجه شده اند که باید کاری کرد. در این اثنا؛ هر کسی از ظن خود، یار مردم شده است.
پر کردن و مسلوب المنفعه کردن چاه های غیرمجاز؛ این عمده ترین کاری است که از سوی مسئولین اجرا می شود. گرچه کار آن ها به نوعی خط زدن دیکته های مسئولینی است که حالا از قضا پست و منصبشان ارتقاء هم یافته اما چه می شود کرد؛ باید 18000 چاه غیرمجازی که با لوله های چند اینچی، خون رگ های حیات استان فارس را شبانه روز می ممکند، پر کرد.
برخی اما، چاره کار را انتقال آب از دریا می دانند؛ موضوعی که هر بار به سطح رسانه ها کشیده می شود اما هر بار به دلیل نگاه های سیاسی یا برآورد هزینه های سنگین به کناری می رود و اراده طراحان آن را سست تر از قبل می کند.
نصب کنتورهای حجمی و هوشمند آب روی چاه های کشاورزی؛ راهکار دیگری است که وزارت نیرو آن را دنبال می کند. موضوعی که به گفته مدیرکل دفتر نظام های بهره برداری و حفاظت آب و آبفای وزارت نیرو قرار است ظرف 3 سال همه کشاورزان، آن را نصب کنند که البته در فارس هم به سرعت 10 هزار کنتور هوشمند و حجمی نصب می شود. این کنتورها قرار است افزون بر ثبت میزان مصرف، امکان کنترل برخط و از راه دور برای تمامی چاه ها فراهم آورد اما بعضا دیده می شود که برخی کشاورزنماها این کنتورها را دست کاری می کنند!
اصلاح الگوی کشت و ترویج روش های نوین آبیاری؛ راهکاری است که از مدت ها پیش در استان فارس اجرایی می شود. به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی، بابت ترویج سیستم های نوین آبیاری دولت میلیاردها ریال وام بلاعوض می دهد اما با این وجود، بسیاری از کشاورزان اقبالی به این طرح نشان نمی دهند و کماکان به روش پدران و اجداد خود به صورت غرق آبی کشت می کنند. از طرفی برای اصلاح الگوی کشت، اقدام خاصی صورت نگرفته است و جز محصول برنج به عنوان یک محصول آب بر که در برخی نقاط استان، کشت آن ممنوع شده، برای سایر محصولات آب بری همچون هندوانه و سیب زمینی که به وفور در فارس کشت می شوند چاره ای اندیشیده نشده و کشاورزان با طیب خاطر میلیاردها لیتر از آب استان را خوراک دام ها می کنند یا مسئولان، مثل قصه سیب زمینی ها مجبور به چال کردن آن ها می شوند.
قصه تلخ عدم صرفه جویی آب و بی توجهی مردم به آینده، آیندگان خود، هم که مثنوی هفتاد من کاغذ است. وقتی از مردم می پرسیم چرا کوچه و محله خود را با آب آشامیدنی می شویید؟ در پاسخ پول و مال خود را به رخ می کشند.
چاره چیست و چه باید کرد؟ برخی معتقدند برای آب هم باید به قوه قهریه متوسل شد. می گویند پلیس آب می تواند راهی بازدارنده برای کسانی باشد که قدر آب را نمی دانند و بحران بی آبی را باور ندارند. چیت چیان وزیر نیرو سال گذشته در چنین موقعی گفت: شرایط اقتضا میکند که حتی به پلیس آب هم فکر کنیم و چهبسا با حضور و مشارکت بسیج در این بخش خواهیم توانست این امر را محقق کنیم؛ چراکه بسیج یک نهاد قانونی است و با وجود این تشکل نیاز به ایجاد یک تشکل جدید نیست و دوم اینکه با توجه به ارتباط مردمی این نهاد و وجود اطلاعات دست اول هر منطقه در این نهاد، کار نظارت و برخورد با متخلفان بهتر و قدرتمندتر انجام خواهد شد.
استاندار سابق فارس هم گفت: به منظور حفاظت از منابع آبی و جلوگیری از برداشت بی رویه و غیرمجاز آب پلیس آب در این استان تشکیل خواهد شد.
مسئولین می گویند: پلیس آب می تواند علاوه بر این، در جلوگیری از تخلفات منابع آبی اعم از اضافه برداشت و افزایش سطح زیر کشت مطابق با میزان مندرج در پروانه مصرف بهینه، شناسایی چاه های غیرمجاز، انسداد چاههای غیرمجاز، کنترل کف شکنی های غیر مجاز و پیگیری تخلفات بهره برداران در مراجع قضایی کمک کند. البته رصد رسانه ها نشان می دهد که پلیس آب در استان فارس تشکیل نشده و اگر چنین نهاد شکل گرفته باشد؛ رسانه ای نشده است.
به هر حال همه این روش هایی که گفته شد و ده ها راهکار ریز و درشتی که کمتر به چشم می آید، امروز در دستور کار مسئولین است ولی روز به روز وضعیت بدتر می شود. شاید یکی از دلایل عدم موفقیت این سیاست ها، نگاه جزیره ای مسئولین و دل آرامی برخی سازمان ها باشد به طوری که نمی توان در میان همه راهکارهای کنترل و هدایت صحیح مصرف آب که ادارات مختلف آن را به کار می بنندند، فصل مشترک قوی و جدی پیدا کرد و به نوعی همه از نگاه سازمانی خود، به این بحران بزرگ می نگرند و روش های خاص خود را به کار می گیرند و هیچ مدیریت یکپارچه و واحدی وجود ندارد که این روش ها را یکپارچه کند. پس ضروری است، شورایی متشکل از بخش های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، آب، زیست محیطی، منابع طبیعی و کشاورزی در کنار هم قرار بگیرند و برای قطره ای آب که از آسمان به زمین می آید تا وقتی مصرف می شود، سیاستی یکپارچه تعریف کند. انشاء الله
هر چه از مصائب مردم بخاطر «مایه حیات» بگوئیم کم گفتیم، اما آیا از توضیح واضحات آبی برای مردم گرم می شود؟ طبیعی است که مسئولین هم پس از سال ها پشت گوش انداختن هشدارهای رسانه ها، متوجه شده اند که باید کاری کرد. در این اثنا؛ هر کسی از ظن خود، یار مردم شده است.
پر کردن و مسلوب المنفعه کردن چاه های غیرمجاز؛ این عمده ترین کاری است که از سوی مسئولین اجرا می شود. گرچه کار آن ها به نوعی خط زدن دیکته های مسئولینی است که حالا از قضا پست و منصبشان ارتقاء هم یافته اما چه می شود کرد؛ باید 18000 چاه غیرمجازی که با لوله های چند اینچی، خون رگ های حیات استان فارس را شبانه روز می ممکند، پر کرد.
برخی اما، چاره کار را انتقال آب از دریا می دانند؛ موضوعی که هر بار به سطح رسانه ها کشیده می شود اما هر بار به دلیل نگاه های سیاسی یا برآورد هزینه های سنگین به کناری می رود و اراده طراحان آن را سست تر از قبل می کند.
نصب کنتورهای حجمی و هوشمند آب روی چاه های کشاورزی؛ راهکار دیگری است که وزارت نیرو آن را دنبال می کند. موضوعی که به گفته مدیرکل دفتر نظام های بهره برداری و حفاظت آب و آبفای وزارت نیرو قرار است ظرف 3 سال همه کشاورزان، آن را نصب کنند که البته در فارس هم به سرعت 10 هزار کنتور هوشمند و حجمی نصب می شود. این کنتورها قرار است افزون بر ثبت میزان مصرف، امکان کنترل برخط و از راه دور برای تمامی چاه ها فراهم آورد اما بعضا دیده می شود که برخی کشاورزنماها این کنتورها را دست کاری می کنند!
اصلاح الگوی کشت و ترویج روش های نوین آبیاری؛ راهکاری است که از مدت ها پیش در استان فارس اجرایی می شود. به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی، بابت ترویج سیستم های نوین آبیاری دولت میلیاردها ریال وام بلاعوض می دهد اما با این وجود، بسیاری از کشاورزان اقبالی به این طرح نشان نمی دهند و کماکان به روش پدران و اجداد خود به صورت غرق آبی کشت می کنند. از طرفی برای اصلاح الگوی کشت، اقدام خاصی صورت نگرفته است و جز محصول برنج به عنوان یک محصول آب بر که در برخی نقاط استان، کشت آن ممنوع شده، برای سایر محصولات آب بری همچون هندوانه و سیب زمینی که به وفور در فارس کشت می شوند چاره ای اندیشیده نشده و کشاورزان با طیب خاطر میلیاردها لیتر از آب استان را خوراک دام ها می کنند یا مسئولان، مثل قصه سیب زمینی ها مجبور به چال کردن آن ها می شوند.
قصه تلخ عدم صرفه جویی آب و بی توجهی مردم به آینده، آیندگان خود، هم که مثنوی هفتاد من کاغذ است. وقتی از مردم می پرسیم چرا کوچه و محله خود را با آب آشامیدنی می شویید؟ در پاسخ پول و مال خود را به رخ می کشند.
چاره چیست و چه باید کرد؟ برخی معتقدند برای آب هم باید به قوه قهریه متوسل شد. می گویند پلیس آب می تواند راهی بازدارنده برای کسانی باشد که قدر آب را نمی دانند و بحران بی آبی را باور ندارند. چیت چیان وزیر نیرو سال گذشته در چنین موقعی گفت: شرایط اقتضا میکند که حتی به پلیس آب هم فکر کنیم و چهبسا با حضور و مشارکت بسیج در این بخش خواهیم توانست این امر را محقق کنیم؛ چراکه بسیج یک نهاد قانونی است و با وجود این تشکل نیاز به ایجاد یک تشکل جدید نیست و دوم اینکه با توجه به ارتباط مردمی این نهاد و وجود اطلاعات دست اول هر منطقه در این نهاد، کار نظارت و برخورد با متخلفان بهتر و قدرتمندتر انجام خواهد شد.
استاندار سابق فارس هم گفت: به منظور حفاظت از منابع آبی و جلوگیری از برداشت بی رویه و غیرمجاز آب پلیس آب در این استان تشکیل خواهد شد.
مسئولین می گویند: پلیس آب می تواند علاوه بر این، در جلوگیری از تخلفات منابع آبی اعم از اضافه برداشت و افزایش سطح زیر کشت مطابق با میزان مندرج در پروانه مصرف بهینه، شناسایی چاه های غیرمجاز، انسداد چاههای غیرمجاز، کنترل کف شکنی های غیر مجاز و پیگیری تخلفات بهره برداران در مراجع قضایی کمک کند. البته رصد رسانه ها نشان می دهد که پلیس آب در استان فارس تشکیل نشده و اگر چنین نهاد شکل گرفته باشد؛ رسانه ای نشده است.
به هر حال همه این روش هایی که گفته شد و ده ها راهکار ریز و درشتی که کمتر به چشم می آید، امروز در دستور کار مسئولین است ولی روز به روز وضعیت بدتر می شود. شاید یکی از دلایل عدم موفقیت این سیاست ها، نگاه جزیره ای مسئولین و دل آرامی برخی سازمان ها باشد به طوری که نمی توان در میان همه راهکارهای کنترل و هدایت صحیح مصرف آب که ادارات مختلف آن را به کار می بنندند، فصل مشترک قوی و جدی پیدا کرد و به نوعی همه از نگاه سازمانی خود، به این بحران بزرگ می نگرند و روش های خاص خود را به کار می گیرند و هیچ مدیریت یکپارچه و واحدی وجود ندارد که این روش ها را یکپارچه کند. پس ضروری است، شورایی متشکل از بخش های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، آب، زیست محیطی، منابع طبیعی و کشاورزی در کنار هم قرار بگیرند و برای قطره ای آب که از آسمان به زمین می آید تا وقتی مصرف می شود، سیاستی یکپارچه تعریف کند. انشاء الله
نظرات بینندگان