مدیریت تقاضا و بهره وری آب، محور استراتژی های جهاد کشاورزی فارس
رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس توسعه گلخانه ها، توسعه کشت گیاهان دارویی، استفاده از ارقام زودرس و میان رس و مقاوم به خشکی محصولات مختلف زراعی، توسعه آبیاری تحت فشار، کشت محصولات پائیزه به جای بهاره و از همه مهم تر علمی کردن کشاورزی با برنامه مدون و مشخص همراه با برش شهرستانی و استانی را از جمله برنامه ریزی ها و نقشه راه اعلام کرد.
به گزارش شیرازه، به نقل از روابط عمومی جهاد کشاورزی استان فارس، رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس در تبیین استراتژی این استان با وجود خشکسالی های اخیر و چالش آب استان ، موارد مختلفی رابه عنوان نقشه راه کشاورزی استان فارس اعلام کرد.
محمد مهدی قاسمی توسعه گلخانه ها، توسعه کشت گیاهان دارویی، استفاده از ارقام زودرس و میان رس و مقاوم به خشکی محصولات مختلف زراعی، توسعه آبیاری تحت فشار، کشت محصولات پائیزه به جای بهاره و از همه مهم تر علمی کردن کشاورزی با برنامه مدون و مشخص همراه با برش شهرستانی و استانی را از جمله برنامه ریزی ها اعلام کرد .
وی اقدامات انجام شده در موارد مذکور طی دو سال گذشته با برشمرد و اضافه کرد: کلیه موارد اقتصاد مقاومتی و پایداری کشاورزی در استان در حال انجام است .
وی موارد مذکور را به شرح زیر اعلام کرد:
1- معرفی محصولات کم آب بر مثل سورگرم ، تریتیکاله ، گلرنگ و علوفه های جدید که با آب بسیار کمتر ، محصول قابل قبولی برای کشاورزان تولید میکند . از این میان کشت گلرنگ در سطح حدود 5 هزار هکتار در شهرستان های شیراز و خرامه و ... عملیاتی شده و تریتیکاله هزار هکتار و سورگرم علوفه ای به صورت پایلوت در سطح شهرستان شیراز اجرایی شده است.
2-تامین بذرهای گندم که با حداکثر یک با دو آب بتوانیم به متوسط 2 یا 3 تن گندم برسیم از جمله بذور کریم ، کوهدشت ، آذر 2 ، هما ، افق و ...
3-محدودیت برای کشت های آب بر مانند برنج و ذرت به گونه ای که در دو ساله اخیر سطوح قابل ملاحظه ای از این دو کشت محدوده شده و در سطح برنامه برنج از حدود 40 هزار هکتار به 29 هزار هکتار کاهش یافته و ذرت از تولید علوفه به دانه تقلیل یافته است .
4-محصولات بهاره و صیفی مانند چغندرقند که در یک دوره ده ماهه در تابستان آب زیادی مصرف می کردند به کشت پاییزه منتقل تا از آب باران بیشترین استفاده را برده باشند . در این خصوص صرفه جویی آب تا 50 درصد میسر است . در سال جاری 360 هکتار از چغندر قند در کشت پاییزه و در دو شهرستان خنج و قیرکارزین برای اولین بار کشت گردیده است .
5-برای کشت های سبزی و صیفی در فضای باز ، سهمیه مشخص و اعلام شده است به گونه ای که چنانچه در همین سطوح مورد نظر کشت صورت پذیرد ( رعایت برنامه کشت ) هیچگونه مشکلی از نظر خرید محصول و افت قیمت اتفاق نمی افتد .
6-کشت کلزا از حدود صفر به بالغ بر 3200هکتار افزایش و برای اولین بار از طریق شرکت بازرگانی دولتی ( اداره کل غله ) خرید تضمینی صورت گرفته است .
7-توسعه آبیاری نوین در مزارع صیفی و شتوی که در سطح کشور مقام اول را احراز کردیم به گونه ای که استان دوم به نصف عملیات اجرایی استان فارس نرسیده است ( حدود 13 هزار هکتار در سال 94 )
8-برای اولین بار در کشور اقدام به شماره گذاری تراکتورها گردید و با هماهنگی بانک کشاورزی مقرر شد من بعد دستگاه شماره گذاری شده به عنوان وثیقه در دریافت تسهیلات استفاده شود .
9-تهیه بذور مختلف زراعی از جمله کلزا و پنبه ، هم از داخل و هم از خارج کشور که پتانسیل قابل قبولی از خود بروز داده اند ( پنبه 40 تن ، کلزا 20 تن )
10-تولید مقدار 60 هزار تن بذر گندم گواهی شده که بیشترین مقدرا در سنوات اخیر بوده است
11-تامین کودهای شیمیایی ازت ، فسفر و پتاس به اندازه و به موقع به گونه ای که کشاورزان مشکلی برای دریافت نداشته باشند ، حذف حواله ، فروش امانی و برنامه ریزی کود برای خرید مستقیم کشاورزان عمده مصرف از دیگر اقدامات این سازمان بوده است .
12-علی رغم کاش سطح زیرکشت گندم برای مقابله با خشکسالی ، لکن با افزایش میزان عملکرد در هکتار از قریب 600 هزار تن به نزدیک یک میلیون خواهیم رسید و در سال جاری پیش بینی می کنیم حداقل 20 درصد نسبت به سال گذشته افزایش محصول داشته باشیم . این در حالی است که بارش سال زراعی 95- 94 کماکان 20 درصد نسبت به بارش دراز مدت ، کمتر بوده و شرایط خشکسالی بر استان حکمفرماست .
13-در دو ساله اخیر بالغ بر 15 هزار میلیارد ریال تسهیلات خرید ادوات کشاورزی به کشاورزان پرداخت شده که ماحصل آن نوسازی ناوگان کشاورزی استان و در نتیجه افزایش بهره وری بخش کشاورزی می باشد .
14-حداقل در 300 هکتار از اراضی استان ، کشاورزی حفاظتی صورت گرفته که با باقی گذاشتن حداقل 30 درصد از بقایا بر روی خاک در کاهش میزان تبخیر و مصرف آب ، کشت مستقیم محصول بعدی و با کمترین جابه جایی خاک و افزایش ماده آلی عملاً در اصلاح خاک اقدامات قابل قبولی صورت گرفته است.
15- توسعه کشت گیاهان دارویی در سطح استان که از جمله محصولات کم آب بر و متناسب با
محیط های خشک است به طور ویژه در دستور کار استان قرار گرفته و برای کشت قراردادی آن اقدام گردیده و در تمامی شهرستان ها دوره آموزشی ترویجی و سایت های الگویی گیاهان دارویی وجود دارد و در سال گذشته حدود 800 هکتار افزایش سطح داشته ایم و علاوه بر آن در عرصه های منابع طبیعی هم افزایش قابل ملاحظه ای داشته ایم.
16- در تغییر الگوی کشت مقرر است حدود 80 هزار هکتار سبزی و صیفی در فضای باز به حداقل 7 هزار هکتار گلخانه طی یک برنامه 5 ساله منتقل شود . در این خصوص مصرف آب به حداقل نصف کاهش و در عوض تولید محصول 10 برابر خواهد شد ( بهره وری از آب 10 برابر خواهد شد )
17- در بحث تغییر الگوی کشت باید خاطر نشان کرد که مطالعات از طریق گروه های مختلف کارشناسی شامل آب ، زراعت ، باغبانی ، خاک ، آمار و ... در یک دوره طولانی حداقل پنج ساله صورت خواهد گرفت اما ممکن است پس از یک دوره طولانی وضعیت دگرگونی در نوع محصولات زیاد گسترده نباشد
18- اجرای طرح انتقال یافته ها به کشاورزان ( طرح امید ) که در هر شهرستان متناسب با هر نوع محصول حداقل یک مزرعه یا باغ الگویی از کشاورزان پیشرو انتخاب و تمام یافته های تحقیقاتی از طریق محققین و کارشناسان اجرایی به آن مزرعه منتقل و نتایج آن مورد بازدید کشاورزان اطراف قرار می گیرد.
19-اجرای مزارع مقایسه ارقام مشارکتی (pvs) در معرفی ارقام جدید کلزا و سایر محصولات حداقل در 10 سایت ( هر شهرستان یک سایت ) به گونه ای که کشاورزان قادرند رقم گندم یا کلزای مورد نیاز و مطابق امکانات موجود خود را انتخاب نمایند.
20- سیاست های خرید تضمینی ، حمایتی و توافقی در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی است.
زمان اعلام قیمت ها تضمینی معمولا یک سال قبل از برداشت است تا کشاورزان از آن مطلع شده و برنامه ریزی کنند .
21- وزارت جهاد کشاورزی یا ابلاغ تعرفه های واردات نظیر تعرفه موز و سیب و روغن و کلزا به گونه ای اقدام می نماید که از حیث رقابت با میوه های داخلی مشکلی برای فروش محصولات کشاورزان به وجود نیاید .
22-در برنامه های توسعه ای ، توسعه باغات دیم در اراضی شیب دار در شهرستان های اقلید ، سپیدان ، ممسنی و نی ریز و ... در حال اجرا است .
در این خصوص استفاده از امکانات بانک زمین در جهت امور واگذاری آن به کشاورزان اقدام موثری در حال انجام است .
23- دربحث باغبانی ، واگذاری نهال های یارانه دار برای باغات به کشاورزان در دستور کار است . سالیانه حدود 600 هزار اصله نهال به کشاورزان تحویل می شود.
24- اصلاح و جایگزینی درختان میوه در مناطقی که باغات آنها در اثر خشکسالی ، آفات و بیماری ها از دست رفته است.
25-ردیابی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفه های هرز در زراعت و باغات حداقل در سطحی بالغ بر 500 هزار هکتار
26-معرفی تکنولوژی های جدید در امر سمپاشی از طریق پمپادها
27- معاینه فنی کمباین ها ، تراکتورها و سمپاش ها از حیث سلامت آن ها و اعزام به مزارع
رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس خاطر نشان کرد : موارد پیش گفته ، گوشه ای از فعالیت های سازمان جاد کشاورزی در سنوات اخیر است اما برای دسترسی به توفیقات بیشتر ، همکاری و همدلی کلیه دستگاه های اجرایی استان در جهت مقابله با خشکسالی چندین ساله استان را می طلبد ، معضلی که توان و رمق کشاورزی و کشاورزان را کاهش داده است .
قاسمی تصریح کرد : با یک حساب سرانگشتی و با تکیه بر آمار و اطلاعات برنامه و بودجه خواهید دید کشاورزان استان فارس با همه گستردگی با اعتبارات اندک دولتی مدیریت می شود.
اما پرسنل زحمتکش جهاد کشاورزی استان فارس با جان مایه های فنی خود و با ایثار و گذشت در خدمت کشاورزی استان هستند و بعضاً با هجمه های وسیع مواجه می شوند که خستگی را در تن خسته پرسنل باقی می گذارد.
نظرات بینندگان
