در سایه انفعال کارگروه مد و لباس؛
پوشاک دختران ایرانی؛ ویترین طرح های غربی
دانشیار بخش جامعهشناسی دانشگاه شیراز می گوید: تبلیغ فرهنگ غرب نشان از میزان هجوم ارزشهای تمدن مدرن است. این هجمه فرهنگی فعالیت مضاعف مسئولین فرهنگی را میطلبد.
به گزارش شیرازه، با رسیدن تابستان و اوج گرفتن گرما لباسهای رنگارنگ و خنک جان دوباره میگیرد و ویترین مغازهها لباسهایی خنک و بعضا نیمه عریانی را به بانوان پیشنهاد میکند که با اعتقادات اسلامی و فرهنگ ایرانی تناسب چندانی ندارد. از مانتوهای بدون دکمه با جنس حریر و دارای طرحهای عجیب که نگاه جوانان را به خود جلب میکند گرفته تا شلوارهای فاق کوتاه و پاره پاره، که البته مروج مدگرایی است. با یک مشاهده میدانی میتوان به این نتیجه رسید گرچه تنوع اجناس بالاست اما یافتن پوششی متناسب با فرهنگ ایرانی_اسلامی دشوار است و باید ساعتها وقت هزینه کنی تا شاید لباس مورد نظر را پیدا کنی. پوشش و انتخاب لباس، نماد شخصیت و جهانبینی افراد جامعه نسبت به محیط بیرونی خود است و کشور ایران در طول تاریخ بعنوان سرزمینی با فرهنگی غنی که عفت و کرامت زنان آن زبانزد خاص و عام بوده شناخته شده اما امروزه وقایع کوچه و خیابانهای شهر و ویترین پاساژها از نفوذ فرهنگی جدید پرده بردهداری و واقعیت دیگری را حکایت میکند.
بیشتر مانتوها نازک و بدون دکمه هستند
بعد از ساعتی قدم زدن در بازار و سر زدن به چند پاساژ، از خانم جوانی که به همراه همسرش برای خرید لباس تابستانه آمده است از وضعیت بازار پوشاک میپرسم، میگوید: هر چه بیشتر میگردیم انتخاب سخت و سختتر میشود. بیشتر مانتوها طرح مناسبی ندارند و اگر کسی بخواهد لباسی ساده و در عین حال شیک بخرد باید ساعتها بازار را زیر و رو کند زیرا بیشتر مانتوها نازک و بدون دکمه هستند. در واقع طراحان و تولید کنندگان خلاقیت به خرج نمیدهند و برای طراحی لباس از در دسترسترین مدلها استفاده میکنند که با اعتقادات دینی جامعه سازگاری ندارد.
او ادامه میدهد: در سالهای اخیر با پوشاکی که در پاساژها عرضه میشود بدحجابی افزایش داشته که ترویج آن تاثیرات اجتماعی زیادی دارد. در واقع بدحجابی یک تیغ برنده است که علاوه بر تاثیرات روحی و روانی فردی، زندگی دیگر افراد جامعه را هم تحت الشعاع خود قرار میدهد و بیش از جنبه فردی، ابعاد اجتماعی آن مطرح است. زیرا بنیان خانوادهها را نشانه گرفته و لازم است مسئولین با تدبیر و برنامهای مدون اقدامی در این زمینه داشته باشند.
دکتر سید سعید زاهد زاهدانی، دانشیار بخش جامعهشناسی و برنامهریزی اجتماعی دانشگاه شیراز در گفتگو با شیرازه، میگوید: ترویج و افزایش پوشاک نامناسب در جامعه ایران دلایل مختلفی دارد که از جمله آن میتوان بر کم کاری مسئولان فرهنگی اشاره کرد. پوشش یکی از لوازم عفاف است که رعایت آن موجب حفظ جریان ارزشی اجتماع میشود. تزلزل بنیان عفاف در جامعه مسائل اجتماعی و بیماریهای روحی را به دنبال خواهد داشت و سیر تربیتی جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین ترویج بدحجابی موجب سست شدن بنیان خانواده میشود که این مسئله بسیاری از مناسبات و روابط اجتماعی را تحت تاثیر خود قرار میدهد و در میان مدت و دراز مدت ضایعات فرهنگی فراوانی به دنبال خواهد داشت. بنابراین دستگاههای فرهنگی و اجرایی باید پا به پای تبلیغ شبکههای ماهوارهای برای قشرهای مختلف جامعه برنامههای مکمل فرهنگی داشته باشند.
استاد جامعهشناسی دانشگاه شیراز افزود: همچنین تولیدکنندگانی که در عرصه پوشاک فعالیت دارند با توجه به نوع و مدل لباسهایی که به بازار عرضه میکنند نقش بسیار مهم و تاثیرگذاری در فرهنگسازی دارند. مصرفکنندگان سلیقههای مختلفی دارند اما تولیدکنندگان بعنوان تصمیمسازان عرصه پوشاک دایره انتخاب افراد جامعه را مشخص میکنند. اگر تولیدکنندگان معیارهای ارزشی مورد قبول جامعه را مد نظر داشته باشند طبیعتا خریداران هم با توجه به طرحهای تعریف و عرضه شده دست به انتخاب میزنند. بنابراین تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک نقش بسیار مهمی در پالایش فضای ارزشی جامعه و پاسداری از ارزش ها دارند.
تنوع طلبی و خودنمایی نشانی از یک بیماری روحی است
سعید زاهد زاهدانی در بیان چرایی گرایش قشر جوان به لباسهای مدل غربی گفت: تنوع طلبی و خودنمایی نشانی از یک بیماری روحی است. یعنی انسان روانرنجور شده و به هر شکلی از جمله خودنمایی میخواهد خود را راضی کند. در حالیکه اگر فرد در جامعه فرصت شکوفایی، پیشرفت، موفقیت علمی و شغلی داشته باشد رضایت روحی را به شکلهای دیگر به دست خواهد آورد. متاسفانه گاهی محرومیتها و ناکامیها فرد را به سمت رفتارهای هنجارشکنانه سوق میدهد. در واقع محرومیتهای اجتماعی باعث میشود فرد برای فرار از بار تنهایی و مشکلات به دامان گروههای هنجارشکن اجتماعی و مجازی پناه ببرد. هر چند وفور پول و ثروت هم در این روند بیتاثیر نیست. جوان برای اینکه خود را مدرن جلوه داده و به خود هویت بخشد، برای پوشاندن نابرابریهای اجتماعی در رقابت و چشم و همچشمی قرار گرفته و با انتخاب سبک زندگی مدرن به بنیانهای فرهنگی جامعه آسیب میزند.
ارزشهای تمدن غربی به کشورهای در حال رشد صادر میشود
وی در پایان متذکر شد: جامعه ایران تحت تاثیر تمدن مدرن قرار دارد. ارزشهای تمدن غربی به کشورهای در حال رشد صادر میشود و از تولیدات فرهنگی و قدرت فرهنگی بالایی برخوردار است. همچنین با توجه به افزایش قدرت فضای مجازی و شبکههای اجتماعی طبیعی است که جوانان تحت تاثیر ارزشهای غربی باشند. تبلیغ فرهنگ غرب نشان از میزان هجوم ارزشهای تمدن مدرن است. این هجمه فرهنگی فعالیت مضاعف مسئولین فرهنگی را میطلبد. در این شرایط ما باید مواضع دفاعی فرهنگی بسازیم تا تاثیرات فرهنگ مهاجم به حداقل رسیده و جامعه کم تر تحت تاثیر قرار گیرد.
نقش کارگروه مد و لباس در ترویج فرهنگ ایرانی_اسلامی چقدر است؟
گفتنی است، با توجه به اینکه نوع پوشاک موجود در بازار هیچ سنخیتی با فرهنگ ایرانی ندارد و معمولا تولیدات داخلی متاثر از نمونههایی است که از طریق ماهواره تبلیغ میشود، حال جای این سوال باقی است؛ لباسی که با فرهنگ اسلامی سازگاری ندارد چرا اجازه عرضه پیدا میکند؟ اگر این پوشاک در تولید داخل میشود چرا از طرحهای ایرانی استفاده نمیشود و تولید کنندگان تحت نظارت قرار نمیگیرند؟ و اگر از خارج وارد میشود چرا در مبادی ورودی و گمرک چک نمیشود؟
نفوذ فرهنگ غرب در سلیقه جوان ایرانی بر هیچکس پوشیده نیست. از این رو کارگروه مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بعنوان یکی از متولیان ترویج و ساماندهی عرصه پوشش در جامعه، باید پاسخ دهد در سالهای اخیر چه تمهیداتی در این زمینه اندیشیده و بکار گرفته است؟ بنابراین بهتر است مسئولین پس از سالها بیتوجهی به مقوله فرهنگ با روشهای ایجابی و ذائقهسازی برای مخاطب، همچنین برخورد سلبی با تولیدکنندگان و سودجویانی که فرهنگ غنی ایران را به ثمن بخس میفروشند به بازار بی سر و سامان پوشاک سامانی ببخشند.
بیشتر مانتوها نازک و بدون دکمه هستند
بعد از ساعتی قدم زدن در بازار و سر زدن به چند پاساژ، از خانم جوانی که به همراه همسرش برای خرید لباس تابستانه آمده است از وضعیت بازار پوشاک میپرسم، میگوید: هر چه بیشتر میگردیم انتخاب سخت و سختتر میشود. بیشتر مانتوها طرح مناسبی ندارند و اگر کسی بخواهد لباسی ساده و در عین حال شیک بخرد باید ساعتها بازار را زیر و رو کند زیرا بیشتر مانتوها نازک و بدون دکمه هستند. در واقع طراحان و تولید کنندگان خلاقیت به خرج نمیدهند و برای طراحی لباس از در دسترسترین مدلها استفاده میکنند که با اعتقادات دینی جامعه سازگاری ندارد.
او ادامه میدهد: در سالهای اخیر با پوشاکی که در پاساژها عرضه میشود بدحجابی افزایش داشته که ترویج آن تاثیرات اجتماعی زیادی دارد. در واقع بدحجابی یک تیغ برنده است که علاوه بر تاثیرات روحی و روانی فردی، زندگی دیگر افراد جامعه را هم تحت الشعاع خود قرار میدهد و بیش از جنبه فردی، ابعاد اجتماعی آن مطرح است. زیرا بنیان خانوادهها را نشانه گرفته و لازم است مسئولین با تدبیر و برنامهای مدون اقدامی در این زمینه داشته باشند.
دکتر سید سعید زاهد زاهدانی، دانشیار بخش جامعهشناسی و برنامهریزی اجتماعی دانشگاه شیراز در گفتگو با شیرازه، میگوید: ترویج و افزایش پوشاک نامناسب در جامعه ایران دلایل مختلفی دارد که از جمله آن میتوان بر کم کاری مسئولان فرهنگی اشاره کرد. پوشش یکی از لوازم عفاف است که رعایت آن موجب حفظ جریان ارزشی اجتماع میشود. تزلزل بنیان عفاف در جامعه مسائل اجتماعی و بیماریهای روحی را به دنبال خواهد داشت و سیر تربیتی جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین ترویج بدحجابی موجب سست شدن بنیان خانواده میشود که این مسئله بسیاری از مناسبات و روابط اجتماعی را تحت تاثیر خود قرار میدهد و در میان مدت و دراز مدت ضایعات فرهنگی فراوانی به دنبال خواهد داشت. بنابراین دستگاههای فرهنگی و اجرایی باید پا به پای تبلیغ شبکههای ماهوارهای برای قشرهای مختلف جامعه برنامههای مکمل فرهنگی داشته باشند.
استاد جامعهشناسی دانشگاه شیراز افزود: همچنین تولیدکنندگانی که در عرصه پوشاک فعالیت دارند با توجه به نوع و مدل لباسهایی که به بازار عرضه میکنند نقش بسیار مهم و تاثیرگذاری در فرهنگسازی دارند. مصرفکنندگان سلیقههای مختلفی دارند اما تولیدکنندگان بعنوان تصمیمسازان عرصه پوشاک دایره انتخاب افراد جامعه را مشخص میکنند. اگر تولیدکنندگان معیارهای ارزشی مورد قبول جامعه را مد نظر داشته باشند طبیعتا خریداران هم با توجه به طرحهای تعریف و عرضه شده دست به انتخاب میزنند. بنابراین تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک نقش بسیار مهمی در پالایش فضای ارزشی جامعه و پاسداری از ارزش ها دارند.
سعید زاهد زاهدانی در بیان چرایی گرایش قشر جوان به لباسهای مدل غربی گفت: تنوع طلبی و خودنمایی نشانی از یک بیماری روحی است. یعنی انسان روانرنجور شده و به هر شکلی از جمله خودنمایی میخواهد خود را راضی کند. در حالیکه اگر فرد در جامعه فرصت شکوفایی، پیشرفت، موفقیت علمی و شغلی داشته باشد رضایت روحی را به شکلهای دیگر به دست خواهد آورد. متاسفانه گاهی محرومیتها و ناکامیها فرد را به سمت رفتارهای هنجارشکنانه سوق میدهد. در واقع محرومیتهای اجتماعی باعث میشود فرد برای فرار از بار تنهایی و مشکلات به دامان گروههای هنجارشکن اجتماعی و مجازی پناه ببرد. هر چند وفور پول و ثروت هم در این روند بیتاثیر نیست. جوان برای اینکه خود را مدرن جلوه داده و به خود هویت بخشد، برای پوشاندن نابرابریهای اجتماعی در رقابت و چشم و همچشمی قرار گرفته و با انتخاب سبک زندگی مدرن به بنیانهای فرهنگی جامعه آسیب میزند.
ارزشهای تمدن غربی به کشورهای در حال رشد صادر میشود
وی در پایان متذکر شد: جامعه ایران تحت تاثیر تمدن مدرن قرار دارد. ارزشهای تمدن غربی به کشورهای در حال رشد صادر میشود و از تولیدات فرهنگی و قدرت فرهنگی بالایی برخوردار است. همچنین با توجه به افزایش قدرت فضای مجازی و شبکههای اجتماعی طبیعی است که جوانان تحت تاثیر ارزشهای غربی باشند. تبلیغ فرهنگ غرب نشان از میزان هجوم ارزشهای تمدن مدرن است. این هجمه فرهنگی فعالیت مضاعف مسئولین فرهنگی را میطلبد. در این شرایط ما باید مواضع دفاعی فرهنگی بسازیم تا تاثیرات فرهنگ مهاجم به حداقل رسیده و جامعه کم تر تحت تاثیر قرار گیرد.
نقش کارگروه مد و لباس در ترویج فرهنگ ایرانی_اسلامی چقدر است؟
گفتنی است، با توجه به اینکه نوع پوشاک موجود در بازار هیچ سنخیتی با فرهنگ ایرانی ندارد و معمولا تولیدات داخلی متاثر از نمونههایی است که از طریق ماهواره تبلیغ میشود، حال جای این سوال باقی است؛ لباسی که با فرهنگ اسلامی سازگاری ندارد چرا اجازه عرضه پیدا میکند؟ اگر این پوشاک در تولید داخل میشود چرا از طرحهای ایرانی استفاده نمیشود و تولید کنندگان تحت نظارت قرار نمیگیرند؟ و اگر از خارج وارد میشود چرا در مبادی ورودی و گمرک چک نمیشود؟
نفوذ فرهنگ غرب در سلیقه جوان ایرانی بر هیچکس پوشیده نیست. از این رو کارگروه مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بعنوان یکی از متولیان ترویج و ساماندهی عرصه پوشش در جامعه، باید پاسخ دهد در سالهای اخیر چه تمهیداتی در این زمینه اندیشیده و بکار گرفته است؟ بنابراین بهتر است مسئولین پس از سالها بیتوجهی به مقوله فرهنگ با روشهای ایجابی و ذائقهسازی برای مخاطب، همچنین برخورد سلبی با تولیدکنندگان و سودجویانی که فرهنگ غنی ایران را به ثمن بخس میفروشند به بازار بی سر و سامان پوشاک سامانی ببخشند.
نظرات بینندگان
نظرات بینندگان
چادر ویترین لباس های عربی نیست