شیرازه – چند سالی می شود که بحث دانشجوی پولی باب شده است و برخی از دانشگاه های مطرح کشور برای جذب درصدی از هزینه های خود اقدام به پذیرش دانشجوی پولی می نمایند. توجیه دانشگاه علاوه بر درامدزایی، جلوگیری از خروج ارز به خارج کشور نیز می باشد چرا که آن ها معتقدند اگر فرصت ادامه تحصیل برای این افراد ایجاد نشود، آنان برای ادامه تحصیل به خارج کشور می روند! دانشگاه شیراز یکی از با سابقه ترین دانشگاه ها در پذیرش دانشجوی پولی است. اين واحد دانشگاهي در بهمن ماه سال 1383 با همكاري و همراهي منطقه آزاد قشم، آغاز به كار نمود و در مدت 6 سال تعداد دانشجويان خود را نزديك به 1500 نفر رسانيد. این سیاست خلاف عدالت در زمان دکتر صادقی ، رئیس سابق دانشگاه شیراز آغاز شد. اگرچه استناد قانونی در آن زمان به  بند «ب» ماه 50 برنامه چهارم توسعه باز می گشت اما هیچ اجباری برای عملیاتی شدن آن در دانشگاه وجود نداشت. در زمان ریاست فعلی دانشگاه یعنی دکتر موذنی این واحد با توسعه قابل توجه ای در حال جذب دانشجو است. از دلایل این توسعه می توان به جذب دانشجوی دکترا در واحد بین الملل قشم اشاره کرد. این واحد برای سال تحصیلی جدید در گرایش های استنباط و احتمال در رشته ریاضی، فارماکولوژی، بیوشیمی و باکتری شناسی در رشته دامپزشکی و آموزش زبان و تاریخ ایران بعد از اسلام از گروه علوم انسانی دانشجوی دکترا می گیرد!

به گزارش شیرازه شیوه تحصیل بنا بر اعلام سایت واحد بین المللی دانشگاه شیراز، بدین گونه است که دانشجو پس از ثبت نام، به دانشکده مربوطه معرفی می شود. سپس داوطلبان به صورت چند برابر ظرفیت در مصاحبه علمی شرکت می نمایند. اما سوال اساسی این است که آیا همه رشته ها دارای چنین ویژگی ای هستند؟ آیا تعداد متقاضیان در هر رشته بیشتر از ظرفیت دانشگاه است؟ طبق شنیده های موثق در برخی سال ها حتی تعداد متقاضیان به تعداد ظرفیت نیز نرسیده است!

نگاهی به هزینه های تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، نشان دهنده این است که جز طبقه سرمایه دار جامعه کس دیگری توان تحصیل در این واحد را ندارد. دانشگاه شیراز مدعی است که این واحد می تواند کسانی که به هر دلیلی نتوانسته اند از طریق  کنکور سراسری وارد دانشگاه شوند را جذب نماید! ولی با توجه به هزینه های زیر به نظر می رسد این دانشگاه باید جمله خود در سایت واحد را این گونه تغییر دهد که افراد پول داری که نتوانسته اند وارد دانشگاه شوند، می توانند از این واحد مدرک بگیرند!

1 -  شهریه ثابت هر نیمسال تحصیلی(بدون تغییرتا پایان دوره) 12،600،000 ريال است.
2 - شهریه متغیر هر واحد درسی نظری 2،510،000 ريال است.
3 -  شهريه متغير هر واحد درسی آزمایشگاهی، 5،000،000 ريال است.
4 - شهريه متغير هر واحد درسي عملي، 3،270،000 ريال است.
5 - شهريه متغير هر واحد درس رساله، 3،770،000 ريال است.
6 -  هزینه های مربوط به رساله(Bench Fee)، در صورت تجربی بودن پروژه، بر حسب اعلام بخش های مربوطه در ابتداي نيمسال سوم از دانشجو دریافت می گرددكه اين هزينه بر حسب رشته از 10.000.000 تا 20.000.000 ريال متغير مي باشد.
شهريه متغير هر سال 10 درصد افزايش مي يابد!

ضعف علمی دانشجویان این واحد در کنار مبلغ هنگفتی که باید یک دانشجوی کارشناسی ارشد پرداخت نماید، چیزی جز مدرک فروشی را به ذهن نمی رساند. به عنوان مثال یک دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد یکی از رشته های علوم انسانی، با فرض این که 28 واحد نظری و 4 واحد پایان نامه باید بگذراند و علاوه بر آن یک میلیون و دویست و شصت هزار تومان هم برای هر ترم  باید بپردازد، نهایتا چیزی حدود 14 میلیون تومان برای گرفتن مدرک کارشناسی ارشد باید هزینه کند.

اما چه مسئله ای موجب می شود که عده ای حاضر شوند این مبلغ را به دانشگاه شیراز بپردازند و سایر دانشگاه های دیگر هم چون دانشگاه آزاد و پیام نور را انتخاب نکنند؟

ورود آسان به دوره، بی شک یکی از مهم ترین دلایل می تواند باشد. اما آن چه که اهمیت بیشتری دارد، مدرکی است که دانشگاه شیراز به این افراد می دهد. در سایت واحد بین الملل قشم دانشگاه شیراز، این گونه نوشته شده است:

اعتبار مدرك اين دانشگاه همانند مدرك دانشگاه شيراز مي باشد و از لحاظ فرمت ظاهري فقط در قسمت دانشكده (نام واحد بين الملل ) درج مي گردد.

اما چند سوال

جایگاه کسی که توانایی پرداختن چنین مبلغی را دارد و نهایتا مدرک ارشد و یا دکتری خود را از این واحد دریافت می کند، در سیستم مدیریت آینده کشور کجاست؟ آیا نمی تواند با قدرت پول، به برخی جایگاه ها وارد شود؟ با توجه به مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی مبنی بر دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی ارشد برای کاندیداتوری، آیا این واحد و امثال آن، به سمت و سوی بهره برداری های سیاسی نخواهند رفت و اتفاقی که بر سر دانشگاه آزاد افتاد، اینجا دوباره تکرار نمی شود؟

دانشجویان معترض اند

به گزارش شیرازه در آبان ماه 1389، تشکل های دانشجویی دانشگاه شیراز، در بیانیه ای نسبت به این واحد بین المللی موضعی جدی اتخاذ کردند و مخالفت خود را با روند حاکم بر آن اعلام نمودند. شیرازه، قسمت هایی از این بیانیه را در ادامه بازنشر می کند:

تشكل هاي دانشجویی دانشگاه شیراز ردپای چنین تفکری را در سیستم مدیریتی گذشته و حالِ دانشگاه شیراز و طرح «واحد بین المللی قشم» که هم چنان ادامه دارد، یافته و دنبال می کنند. تحصیل دانشجوی کارشناسی ارشد به اسم واحد بین المللی قشم اما در منطقه قم آباد شیراز، دریافت مدرکی معادل با مدرک سایر دانشجویان بدون آزمون سراسری کارشناسی ارشد و صرفا در قبال پرداخت پول و آزمون هایی که علی الظاهر آزمون اند! از مسائل ضدعدالتی است که طبق پیام 6/8/81 رهبر انقلاب اسلامی به جنبش دانشجویی باید مورد سوال قرار گیرد ...

اینک اما زمزمه هایی شنیده می شود مبنی بر پذیرش دانشجوی پولی در مقطع دکتری! این عمل بی شک ظلم مسلم به سایر دانشجویان متقاضی ورود به چنین مقطعی است چرا که جز سرمایه داران مردود شده در آزمون دکتری، احتمالا کسان دیگری توانایی حضور در چنین عرصه ی بی کیفیت علمی اما دارای مدرک معتبر(!) را ندارند. مسئولین محترم دانشگاه شیراز بهتر است به جای جذب بودجه از طریق جذب «دانشجوی پولی» به راه های دیگر بیاندیشند ...

معتقدیم اگر همان سال 83 که بند «ب» ماده 50 برنامه چهارم توسعه، به تصویب مجلس وقت رسید، جریان اعتراض به پدیده ی ضد عدالت «دانشجوی پولی» در سطح کشور همه گیر می شد، دانشگاه شیراز و سایر دانشگاه ها به فکر چنین طرح های مخالف با اصول انقلاب اسلامی نمی افتادند. اما اینک می توان ضمن اعتراض به روند فعلی واحد بین المللی قشم، به جذب دانشجوی پولی در مقطع دکتری معترض بود تا چنین طرح تبعیض آمیزی که با علم بازی می کند، دوباره تشدید نگردد ...