قومیتی، طراحی کودتاها، اقدامات تروریستی، تحریم ها و فشارهای اقتصادی، تهاجم فرهنگی و جنگ نرم که برون داد آن فتنه 88 بود، نمونه های برجسته از اقدامات غربی ها برای رسیدن به اهداف شان می باشد. همه کارشناسان بر این نکته تصریح دارند که تاکنون آمریکایی ها و تمامی هم پیمانان شان در برخورد با جمهوری اسلامی، چیزی جز شکست نصیب شان نشده است.

در چنین فضایی، غربی ها تحریم ها علیه جمهوری اسلامی را به اوج رسانده و در تلاش هستند تا روز به روز بر شدت این تحریم ها بیفزایند. بدیهی است که این تحریم ها برای تحقق یکی از همان دو هدف ذکر شده (تغییر ساختار یا تغییر رفتار) اعمال می شود و اگر غیر از این باشد، امری بیهوده خواهد بود.

با توجه به اینکه این تحریم ها برای تحریم کنندگان نیز خسارات و هزینه هایی را در پی دارد، اکنون این سوال به صورت جدی در میان کارشناسان، صاحب نظران و حتی خود سردمداران حکومت ها در غرب مطرح است که آیا با تشدید تحریم ها می توان به اهداف موردنظر دست یافت؟

این سوال پاسخ روشن و واحدی را از سوی همگان در پی ندارد. کسانی که طرفدار تحریم ها هستند و البته غیر از این کار هم اقدام دیگری را نمی توانند انجام دهند، بر این باور هستند که نهایتاً این تحریم ها کارساز واقع شده و رژیم ایران را به تغییر جهت حفظ موجودیتش وادار خواهد ساخت.

باراک اوباما با چنین نگرشی در هفدهم بهمن ماه سال جاری، فرمان اجرایی تحریم های جدید و گسترده مالی علیه ایران و بانک مرکزی را صادر کرد و طی نامه ای به کنگره آمریکا نوشت: «با توجه به اقدامات فریبکارانه بانک مرکزی و دیگر بانک های ایران برای پنهان کردن معاملات مورد تحریم، نبود مقررات ضد پولشویی موثر و همچنین با توجه به اینکه فعالیت های ایران برای نظام مالی بین المللی خطری مداوم و غیرقابل قبول است، تحریم های بیشتر را ضروری می دانم.»

در امتداد همین نگرش، «دیوید پترائوس» رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) در سخنانی، تحریم ها علیه ایران در هفته های اخیر را گزنده تر از قبل ارزیابی کرد و گفت: «چیزی که ما هم اکنون به دنبال آن هستیم، این است که ببینیم که پایان آن چگونه می شود، سطح نارضایتی داخلی ایران چه اندازه است و آیا این نارضایتی بر تصمیم راهبردی ایران تأثیر می گذارد چون مهم ترین هدف ایران، حفظ نظام است، اما در نقطه مقابل این نگاه، بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران در غرب، معتقدند تحریم ها نه تنها نتیجه نمی دهد، بلکه نتیجه عکس داشته و بستر پیشرفت ها را برای ایران فراهم می سازد.

در این میان هستند کسانی که معتقدند تحریم ها علیه ایران، یک بازی سیاسی با مصرف داخلی از سوی تحریم کنندگان است. چندی قبل روزنامه «لوموند» فرانسه، در ارزیابی سیاست های خصمانه و تحریمی غرب علیه ایران، با اشاره به اینکه این سیاست ها به خاطر یک بازی کثیف انتخاباتی در آمریکا و فرانسه انجام می شود، نوشت: «سیاست غربی ها در قبال ایران تنها باعث خواهد شد که مشروعیت آنها از دید قدرت های جدید و نوظهور زیر سوال برود، زیرا آنها نخواهند توانست این سیاست دوگانه را تحمل کنند.»

روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا نیز با اشاره به تشدید تحریم ها و ابراز تردید در نتیجه بخش بودن آنها می نویسد: «آمریکا برای خروج از بن بست درازمدت مقابل ایران، باید بداند که این کشور هرگز تسلیم آمریکا نمی شود. ایران توقع دارد انقلاب این کشور و نقش درخور شأن آن در منطقه به رسمیت شناخته شود. آمریکا باید به انقلاب ایران احترام بگذارد.»

«ایهود باراک» وزیر دفاع رژیم صهیونیستی از جمله کسانی است که معتقد است به انتظار نتیجه بخش بودن تحریم ها نشستن، وقت تلف کردن است. وی چند روز پیش در کنفرانس امنیتی هرتزلیا نسبت به اثربخش بودن تحریم های جدید اروپا و آمریکا علیه ایران ابراز تردید کرد و گفت: «در مقابله با برنامه اتمی ایران باید تردیدها را کنار گذاشت، زیر کسی که نه اکنون که بعداً به این واقعیت می رسد، متوجه خواهد شد که دیگر خیلی دیر شده است.»

با توجه به تأثیر و نتیجه تحریم ها علیه ایران در گذشته، می توان نتایج تشدید تحریم ها در آینده را پیش بینی کرد. به قول معروف تمامی تحریم ها تاکنون نتیجه عکس داشته و به جای انزوا و عقب نگه داشتن ایران، زمینه ها و مقدمات پیشرفت، خودباوری، اعتماد به نفس و خوداتکایی را برای ایران فراهم ساخته است. بسیاری از پیشرفت های چشمگیر جمهوری اسلامی در حوزه های علوم و فنون جدید، نتیجه تحریم های غرب طی سالیان گذشته می باشد. به جرئت می توان گفت، اگر غربی ها را تحریم نمی کردند، اکنون ایران به این پیشرفت های محیرالعقول در حوزه های هسته ای، فضایی، نانو و صنایع نظامی دست نمی یافت.

بر همین اساس، رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبه های نماز جمعه هفته گذشته تهران فرمودند: «تحریم ها به نفع ماست... تحریم ها باعث رشد استعدادها و ظرفیت داخلی می شود... این تحریم ها برای این است که ایران را وادار به عقب نشینی کنند، ایران هم که عقب نشینی نخواهد کرد، نتیجه این می شود که هیبت غرب و هیبت تهدیدهای غرب در چشم این ملت های منطقه که قیام کردند، می شکند و عزت ملت ایران و قدرت ملت ایران در چشم این ها زیاد می شود و این به نفع ماست.»

در میان رسانه های غربی، «واشنگتن پست» در فضایی که آمریکایی ها و اروپایی ها با آب و تاب از نتایج تحریم ها و تشدید آن سخن می گویند با اشاره به سوابق تحریم ها علیه ایران و نوع واکنش ملت ایران به آن می نویسد: «امید داشتن به اینکه مردم یک کشور که از مدت ها قبل متحمل تحریم های احمقانه شده اند، علیه دولت خود شورش کنند، در واقع نشان از جهل تاریخی دارد.» بنابراین باید گفت؛ قصه تحریم های غرب علیه ایران مبتنی بر یک جهل تاریخی سراییده شده و اثربخش بودن آن را به انتظار نشستن، سرابی بیش نخواهد بود.

دکتر یدالله جوانى

منبع : هفته نامه صبح صادق