به گزارش سرویس اجتماعی شیرازه، عشایر کشور در طول سال های اخیر برغم مشکلات فراوانی که با آن مواجه بوده اند سهمشان را همچنان در توليد واقتصاد وامنیت کشور حفظ کرده و هميشه در مواقع نیاز، پاي كار آمده‌ و در عمل حرف‌هايشان را ثابت کرده اند.

اما در طول این سال ها مشکلات گوناگون مانند خشکسالی ها، کمبود علوفه برای دام، بیماری های دامی، نبود راه مناسب برای کوچ، کمبود نیازهای دارویی و درمانی و...، رمق آن ها را گرفته به گونه ای که بحث مهاجرت به شهرها نیز به تهدیدی جدی تبدیل شده است.

بر اساس این گزارش و به گفته مدیر کل امور عشایر فارس جامعه عشایری استان فارس نیز در این سال ها از چنین پدیده ای مصون نمانده وخسارت های بی شماری را از بابت مسایلی مانند خشکسالی وکم آبی وخشک شدن مراتع پرداخته است.

مسائل و مشکلاتی که اگر به آن توجه و رسیدگی نشود موجب آسیب جدی به اقتصاد و امنیت غذایی  استان فارس می گردد.

روح اله بهرامی مدیر کل امور عشایر استان فارس در گفتگو با شیرازه به عمده ترین چالش های پیش روی عشایر فارس اشاره کرد و گفت: حدود ۲۷ هزار خانوار عشایر کوچنده در ۶۷ درصد از عرصه های مرتعی استان فارس حضور دارند و به دلیل اینکه در مناطق کوهستانی و صعب العبور هستند خدمت رسانی به جامعه عشایری بسیار سخت و طاقت فرسا است.

 وی با بیان اینکه همکاران بنده برای انجام امورات خدمتی در مناطق عشایری با روحیه  و مدیریت جهادی خدمت رسانی را پیگیری می کنند، افزود: مناطق عشایری به دلیل دارا نبودن کد روستایی یا شهری و پراکندگی جمعیتی در سکونت های غیر دائمی از امکانات و بودجه های دولتی خاص این قشر بی بهره بودند، به همین خاطر سازمان برنامه ریزی و بودجه، اداره ای را به نام سازمان امور عشایر در نظر گرفته که امر خدمت رسانی به این قشر انجام شود.

بهرامی با اشاره به اینکه در استان فارس ایل قشقایی، ایلات خمسه، ایل لر و هشت طایفه مستقل، مجموعه ترکیب قومیتی عشایر استان را تشکیل می‌دهند، اظهار کرد: این طوایف عموماً در ۳۶ شهرستان استان فارس به صورت پراکنده حضور دارند و برای اینکه خدمت رسانی بهتری انجام شود، اطلس عشایر استان را تهیه کردیم که به صورت یک هزار و ۲۵۰ منطقه عشایری طراحی شده است.

 وی با بیان اینکه در هر منطقه بین۵ تا ۱۰ خانوار عشایری حضور دارد، افزود: در این اطلس عشایری ایل راه‌ها، فروشگاه های عشایری، منابع آب، مراکزاداره امور عشایر، خانه بهداشت، مدرسه و ... طراحی شده است.

مدیر کل امور عشایر استان فارس ادام داد:نکته مهمی که در مورد عشایر قابل توجه است این است که این قشر در مسائل اقتصادی و بحث امنیت غذایی نقش بسزایی دارند به گونه ای که  حدود یک سوم از گوشت قرمز استان توسط عشایر تامین می‌شود و حدود سه میلیون راس دام را پرورش می دهند.

 بهرامی معتقد است، زندگی عشایر چه در حوزه معیشت، چه تولید و چه سایر موارد ارتباط نزدیکی با طبیعت و بارندگی و خشکسالی دارد به همین دلیل در سال هایی که خشکسالی وجود نداشته و بارندگی در حالت نرمال باشد حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد علوفه دام را به صورت دستی تهیه و ۸۰ درصد مابقی را از مراتع تامین می کنند، اما در شرایط خشکسالی به ویژه در شش ماهه نخست امسال متاسفانه این رقم برعکس شده، یعنی ۸۰ درصد علوفه را باید به صورت دستی فراهم و خریداری کنند و ۲۰ درصد مابقی از مراتع تهیه می شود که همین امر باعث شده کمبود علوفه و نهاده‌های دامی به عنوان یک چالش جدی در حوزه عشایر استان و کشور محسوب شود.

 وی عنوان کرد: علی رغم همه اقداماتی که به منظور تامین علوفه از طریق اتحادیه شرکتهای تعاونی، معاونت بهبود تولیدات دام جهاد کشاورزی و امور پشتیبانی دام در دست اقدام  داشتیم،ولی باز هم توانستیم فقط حدود 40 درصد نیاز علوفه 80 درصدی از مراتع را فراهم کنیم،که این امر به عنوان یک چالش جدی همچنان مطرح است.

 به گفته بهرامی در این راستا دو راه حل پیشنهادی ارائه گردیده  که در حال عملیاتی شدن است. اول تامین علوفه برای دام مولد که از طریق پشتیبانی امور دام، علوفه یارانه ای تامین خواهد شد که برای حدود ۱۱۲ دام مولد در استان این برنامه تنظیم شده که تا دو هفته آینده کاملاً عملیاتی خواهد شد و راه حل دوم بحث خرید مازاد دام عشایر و صادرات دام است که در این خصوص نیز موافقت وزارتخانه انجام شده و تا دو هفته آینده بحث صادرات دام نیز عملیاتی می‌شود.

 بحث آبرسانی به نقاط عشایر نیشن دومین چالشی است که مدیر کل امور عشایر استان به آن اشاره کرد و گفت علیرغم همه تلاشهایی که صورت گرفته و اقدامات زیربنایی که انجام شده توانسته ایم برای حدود 63 درصد از جمعیت عشایر در اقصی نقاط استان آب پایدار تامین کنیم که به صورت مخزن  ذخیره و حفر چاه این کار انجام شده است اما برای حدود ۳۷ درصد از جمعیت عشایری باید با کامیون تانکرها آبرسانی انجام شود.

 بهرامی اضافه کرد:یکی از مشکلات اساسی ما تأمین آب برای بارگیری تانکر ها است که منابع آبی و سفره های زیر زمینی و چاه های کشاورزی به خاطر خشکسالی عمدتاً با مشکل مواجه هستند، همچنین فاصله  منابع آب برای پرکردن تانکرها تا جایی که بار تخلیه می شود بسیار است و این یکی از مشکلات دیگر در تامین آب به شمار می رود، چرا که  این فاصله باعث شده بر کیفیت آبرسانی و کمیت آن اثر بگذارد.

وی با بیان اینکه آبرسانی با ناوگان سیار که حدود ۵۰ تانکر است در همه اقصی نقاط استان در حال انجام است، اظهار کرد: به خاطرصعب العبور بودن مسیر و فاصله بسیار، گاه این ناوگان ها دچار فرسودگی و تعمیرات می شوند به گونه ای که معمولاً حدود ۱۰ درصد از این ناوگان ها در دست تعمیر هستند که همین موضوع باعث اختلال در آبرسانی می شود از طرفی کمبود نقدینگی جهت تعمیرات و تهیه ناوگان آبرسانی از دیگر مشکلات عشایر به شمار می رود لذا از همه نهادهای نظامی و انتظامی، ارتش، سپاه پاسداران  و هر یک از ارگان هایی که امکان ارسال ناوگان آبرسانی و تانکر را  دارند تقاضا می شود در این زمینه با امورعشایر همکاری کنند.

 بهرامی پس از اشاره به دو مشکل اساسی تامین علوفه و تامین آب شرب و آب دام در حوزه عشایر به دیگر چالش این حوزه که بازار خرید دام است اشاره کرد و گفت: این موضوع نیز یکی از چالش هایی است که این روزها عشایر با آن مواجهند چون معتقد هستند دام با قیمت کم از آنها خریداری می شود و با وجود گران بودن نهاده های دامی و علوفه برای آنها مقرون به صرفه نیست.

 به اعتقاد بهرامی، راههای عشایر از دیگر مشکلات و معضلات این قشر است  که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: حدود ۱۰ هزار کیلومتر راه های عشایری در سراسر استان فارس وجود دارد که به عنوان ایل راه تلقی می‌شوند و عشایر برای حمل علوفه، عبور دام و حمل آب از آن استفاده می کنند، اما متاسفانه به خاطر قرار داشتن جاده‌ها در مناطق کوهستانی و عدم امکان زیر سازی کافی، همواره با مشکل مواجه هستند لذا لازم است که یک ردیف بودجه ای ویژه برای راه عشایر در نظر گرفته شود که در این خصوص با نمایندگان فارس صحبت شده تا در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ این امر دیده شود.

وی با بیان اینکه  تامین روشنایی برای چادرهای عشایر نیز از دیگر مطالبات آنهاست که با هماهنگی که با شرکت توزیع برق استان صورت گرفته، حدود ۲۰۰۰ دستگاه پکیج خورشیدی تامین شده و در اختیار عشایر قرار گرفته است، عنوان کرد: با توجه به آمارهایی که در اختیار داریم حداقل  ۱۸هزار خانوار عشایر دارای برق نیستند و این دو هزار  پکیج جوابگوی نیاز آنها نیست.

 خدمات دامپزشکی، عدم آنتن دهی مناسب و مشکلات حوزه آموزشی  از دیگر چالش‌های عشایر استان فارس است که بهرامی به انها گریزی زد و گفت:علیرغم همه  تلاش‌های دامپزشکی استان، به خاطر بالا بودن قیمت داروهای دامی عشایر توان تامین داروها و واکسنها را ندارند و نیاز است این موضوع نیز مورد توجه مسئولان استان قرار گیرد.

در ادامه این گزارش جهت اطلاع از مشکلات دانش آموزان عشایری به سراغ بهنام حیدری رئیس اداره آموزش و پرورش عشایر فارس رفتیم.

 30 درصد دانش آموزان متوسطه عشایری در شرایط کرونایی به دلیل عدم پوشش اینترنت و آنتن دهی تلفن همراه با مشکل مواجه شدند

وی با اشاره به اینکه 12 هزار دانش آموز در گستره پهناور فارس واستانهای همجوار وجود دارد، گفت: ازاین تعداد قریب به 8 هزاردانش آموز درمقطع ابتدایی و مابقی در مقاطع متوسطه اول و دوم مشغول به تحصیل هستند.

حیدری در ادامه عنوان کرد: در شرایط کرونایی دانش آموزان مقطع ابتدایی به دلیل حضور در فضاهای باز آموزشی و یا تعداد کم در کلاس ها اغلب به صورت حضوری به تحصیل مشغول شدند اما دانش آموزان مقاطع متوسطه به خاطر حضور در مدارس شبانه اغلب آنلاین و ترکیبی در کلاس ها حضور یافتند به همین خاطر 30 درصد دانش آموزان متوسطه به دلیل عدم پوشش اینترنت و آنتن دهی تلفن همراه با مشکل مواجه بودند.

رئیس اداره آموزش و پرورش عشایر فارس بابیان اینکه علی رغم همه مشکلات سعی کردیم کمتر دانش آموزی از تحصیل باز بماند، افزود: دانش آموزان پایه دوازدهم ونهم به خاطر امتحانات نهایی و الزام بر برگزاری امتحان کتبی  با رعایت شیوه نامه های بهداشتی در مدارس حضور پیدا کردند.

حیدری در پایان با اشاره به تلاش این دانش آموزان در امر تحصیل و استعداد خوبی که دارند، گفت: دانش آموزان متوسطه عشایری بین 61 منطقه آموزش و پرورش فارس و نواحی رتبه دوم و مقطع ابتدایی رتبه اول را کسب کردند.

در ادامه به منظور روند پیگیری مطالبات عشایر فارس در مجموعه دولت، به سراغ یکی از نمایندگان مردم استنان در مجلس شورای اسلامی رفیتم که هفته گذشته نیز باحضور استاندار فارس از برخی مناطق عشایر نشین بازدید کرده بود.

فارس خواستگاه عشایرکشوراست

جلال رشیدی کوچی نماینده مردم شهرستانهای مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد در مجلس در این خصوص اظهار کرد:با توجه به اینکه فارس خواستگاه عشایرکشوراست چند اقدام جهت رفع مشکلات عشایر پیگیری و انجام شد، ازجمله دعوت رئیس فراکسیون عشایر مجلس و رئیس امورعشایر کشور به چندین منطقه عشایر نشین شهرستان مرودشت و بررسی مشکلات ایل نشینان که برخی از مطالبات که مربوط به سه حوزه انتخابیه ما بود را دنبال کردیم و اعتبارات لازم اخذ شده و برخی مشکلات که مربوط  به کل عشایر استان بود نیز توسط مجموعه نمایندگان استان و  استاندار فارس در حال پیگیری است.

وی با تاکید بر اینکه امروز مهم ترین دغدغه عشایر بحث تامین نهاده های دامی و خرید مازاد دام است که به قشر عشایر فشار وارد می‌کند، افزود: در سفری که رئیس جمهور به استان فارس و شهرستان مرودشت داشت مشکلات این قشر به خصوص کمبود نهاده های دامی مطرح شد و افزایش سهمیه نهاده های دامی عشایر در دستور کار دولت جهت بررسی قرار گرفت.

این نماینده مجلس با بیان اینکه اما در این میان یک مشکل عمده برای برخی عشایر وجود دارد که مربوط به سامانه اینترنتی ثبت نام  و دریافت نهاده های دامی است، اظهار کرد: ممکن است تعدادی از عشایر دسترسی و آگاهی کافی جهت استفاده از این سامانه و ثبت نام را نداشته باشند به این ترتیب نهاده ها آنگونه که باید، به دست عشایر نمی رسد وموجب بروز مشکلاتی برای آنان می شود، این مشکل با وزیرجهاد کشاورزی در میان گذاشته شد و مقرر گردید نهاده ها در اختیار ادارات امور عشایر در شهرستانهای مختلف قرار گیرد تا به درستی بین آنها توزیع شود.

رشیدی کوچی در خصوص عمده ترین مسائل و مشکلات عشایر،گفت: این قشر که مشکلات بسیاری دارند اما ایل راه ها، دسترسی به آب آشامیدنی مناسب، دسترسی به پنل های خورشیدی، امکانات بهداشتی ،دسترسی به برق وقوانینی که محیط زیست ایجاد کرده از جمله مهم ترین مشکلات و مطالبات عشایر می باشد که در حال بررسی و رفع این معضلات هستیم.

 آسیب پذیری عشایر از سوانح و بلایای طبیعی به ویژه خشکسالی، از بین رفتن ایل راه‌ها و افزایش مشکلات و مخاطرات کوچ سنتی در مسیر جاده‌های اصلی و فرعی، واگذاری، تصرف وتعرض اشخاص حقیقی و حقوقی به حریم مراتع و ایل راه‌ها و چمنزارها و اطراف گاه‌های عشایری و عدم هماهنگی دستگاه‌های دولتی در زمینه ساماندهی عشایر و رسیدگی به امور آن‌ها از مهم ترین مشکلات عشایر به شمار میرود که نیازمند نگاه و توجه ویژه مسئولان کشوری و استانی است تا این قشر مولد با خیالی آسوده تر گام های بلند تری در تولید بردارند.

انتهای پیام/س