گزارش شیرازه از حمله گلسنگها به آثار تاریخی:
مرگ آرام آثار جهانی بر اثر رشد گلسنگ ها/ضرغامی؛ افزایش ۷۸ درصدی بودجه حفظ و مرمت بنای تاریخی در کشور
باستان شناسان معتقدند آلاينده‌هاي شيميايي حاصل از شركت پتروشيمي مرودشت، تاثير مستقيمي بر سنگ نگاره هاي مجموعه ارزشمند و جهاني پارسه دارد و رشد گلسنگ ها را شتاب بيشتري بخشيده و آسيب هاي برگشت ناپذيري را برجاي خواهد گذاشت.
به گزارش سرویس اجتماعی شیرازه، اگر چه هرگاه سخن از حمله گلسنگها به آثار باستانی و تاریخی ایران مطرح شده است تنها نام تخت جمشید در میان بوده است اما حقیقت این است که آثار تاریخی دیگر ازجمله شیرهای سنگی خوزستان و لرستان یا کتیبه بسیار مهم بیستون و سنگ نبشته‌های آذربایجان و بناهای تاریخی آجری همچون قلعه‌های تاریخی در شمال کشور و حتی برج گنبد قابوس در شهر گنبد کاووس هم سالهاست از این بحران و بی توجهی رنج می برند.
پس ضرورت دارد بررسی شود که سایت‌های باستانی و آثار صخره‌ای در ایران تا چه اندازه با بحران گلسنگی که منجر به از هم گسستن و فروپاشی آثار صخره‌ای، کتیبه‌های باستانی و سنگ نگاره‌ها مواجهند؟ آیا تاکنون برآوردی از میزان تخریب گونه‌های گلسنگی روییده بر آثار تاریخی و باستانی ایران تهیه شده است؟
در این راستا محمد سهرابی سرپرست اسبق پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی، در سازمان میراث فرهنگی و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش‌های علمی، صنعتی ایران در مطالعات خود از وضعیت رویش گلسنگها بر آثار تاریخی و کتیبه‌های باستانی به این نتیجه رسیده است که رشد گلسنگها با افزایش ریزگردها و مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی در کنار برخی آثار صخره‌ای ایران تشدید شده و نیاز به برآورد فوری نرخ فرسایش و ارزیابی درست از تخریب‌های گلسنگی بر آثار تاریخی کشور است.
سهرابی معتقد است که نزدیک به 40کتیبه باستانی مهم کشور که در کوهستان‌ها، دره‌ها و صخره‌ها حک شده‌اند در معرض فرسودگی زیستی توسط گلسنگ‌های مخرب هستند و نزدیک به 500گونه گلسنگ بر بناهای باستانی کشور در حال رویش هستند که این تعداد یک‌چهارم از 2هزارگونه گلسنگی است که پیش‌بینی می‌شود در ایران می‌رویند.
این گلسنگ شناس اظهار کرد:در تمام آثار سنگی بحران گلسنگها وجود دارد، ولی بیشترین فاجعه در برخی کتیبه‌های سنگی در استان فارس است که یکی از مهم ترین آنها آثار با ارزش و جهانی تخت جمشید می باشد.
همچنین برخی باستان شناسان و متخصصان این حوزه بر این باورند که یکی از دلایل اصلی تخریب تخت جمشید به وسیله گلسنگها حضور مخرب آلاینده های شرکت پتروشیمی بر این مجموعه تاریخی و جهانی است، کنشگران میراث فرهنگی آلاینده های حاصل از شرکت پتروشیمی را که در نزدیکی شهرستان مرودشت و مجموعه جهانی پارسه قرار دارد تهدید جدی برای میراث ماندگار کشور می دانند و از آن با نام مرگ آرام و خاموش این یادمان جهانی نام می‌برند.
آلاينده‌هاي شيميايي بلاي جان پارسه
يك باستان شناس با بيان اينكه آلاينده‌هاي شيميايي حاصل از شركت پتروشيمي مرودشت، تاثير مستقيمي بر سنگ نگاره هاي مجموعه ارزشمند و جهاني پارسه دارد و رشد گلسنگ ها را شتاب بيشتري بخشيده و آسيب هاي برگشت ناپذيري را برجاي خواهد گذاشت گفت : « اگر ما به راستي دلسوز مجموعه تاريخي پارسه هستيم و مي‌خواهيم آن را نگهداري و حفظ كنيم بايد بدانيم كه يكي از آسيب‌هايي كه بسيار ويرانگر و تاثيرگذار بوده، وجود كارخانه پتروشيمي است كه سنگ نگاره‌هاي ارزشمند و تكرارنشدني پارسه را آرام آرام ويران خواهد كرد. شركت پتروشيمي با آلوده كردن هواي شهر مرودشت و باران‌هاي اسيدي كه پس از آن پديدار مي‌شود، تمام پارسه را با گذشت زمان نابود خواهد كرد».
تزریق دُوز نخست بودجه ای وزیر میراث‌فرهنگی به مجموعه‌ی جهانی تخت جمشید
در همین راستا سید عزت الله ضرغامی وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی روز گدشته در سفر به تخت جمشید به بررسی مشکلات این مجموعه جهانی پرداخت و از تزریق دُوز نخست بودجه ای وزیر میراث‌فرهنگی به مجموعه‌ی جهانی تخت جمشید مرودشت تا یکماه آینده، خبر داد و گفت: با همکاری دولت و مجلس شورای اسلامی، بودجه حفظ و مرمت ۳۵هزار بنای تاریخی در کشور افزایش ۷۸درصدی داشته است.
وی با بیان اینکه این رقم در مقایسه با سال‌های گذشته افزایش دو برابری داشته است، عنوان کرد: مجموعه جهانی تخت جمشید در مرودشت یک ظرفیت بسیار بزرگ برای کشور است که از اولویت‌های مهم ردیف بودجه امسال برای حفظ، مرمت و نگهداری است که مبلغ آن تا یک ماه آینده ابلاغ خواهد شد.
ضرغامی همچنین از تنظیم اساس نامه قانون صندوق احیا و توسعه بناهای تاریخی و تصویب آن در دولت خبرداد و تصریح کرد: بر این اساس دولت می‌تواند از کمک‌های مردمی و هدایای داخلی و خارجی برای احیا و مرمت بناهای تاریخی استفاده کند.
وزیر میراث‌فرهنگی کشور ادامه داد: تاکنون برای استفاده از این منابع اعتباری وزارت میراث فرهنگی منع قانونی داشته است که بزودی این اساس نامه تنظیم و ابلاغ خواهد شد.
وی از مرمت و بازسازی مجموعه تاریخی آب رکنی در مسیر شیراز به تخت جمشید نیز خبر داد.
یکی از این معضلات جدی در تخت جمشید و نقش رستم رشد گلسنگ ها می باشد
جلال رشیدی کوچی نماینده مردم شهرستان های مرودشت،ارسنجان و پاسارگاد نیز در حاشیه این بازدید با بیان اینکه یکی از این معضلات جدی در تخت جمشید و نقش رستم رشد گلسنگ ها می باشد، گفت: برای از بین بردن گلسنگ ها نبایستی فقط به طرح های مطالعاتی اکتفا کرد بلکه بایستی نتیجه طرح های مطالعاتی را در عمل به اجرا درآورد زیرا اگر روند رشد گلسنگ ها برطرف نشود، معماری و نقوش تخت جمشید و نقش رستم آسیب‌های جدی خواهد دید.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه حفاظت و نگهداری میراث گرانبهای تخت جمشید فرآیندی مستمر می باشد، اظهارکرد: اختصاص ردیف اعتباری ویژه برای حفظ و مرمت مجموعه جهانی تخت جمشید بایستی در اولویت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باشد و مرمت و حفاظت نبایستی تنها محدود به عرصه تخت جمشید باشد بلکه بایستی کل آثار مربوط به مجموعه پارسه و پاسارگاد را پوشش دهد.
رشیدی در ادامه به مشکلات کارکنان این مجموعه اشاره کرد و با بیان اینکه رئیس جمهور در سفری که سال گذشته به تخت جمشید داشت، دستور رسیدگی حل مشکلات کارکنان تخت جمشد را داد، گفت: نیروهای شرکتی تخت جمشید سال هاست تبدیل وضعیت‌شان در حالت ابهام قرار گرفته و بلاتکلیف هستند و عدم تبدیل وضعیت کارکنان مجموعه تخت جمشید سبب شده که بارها حقوق کارکنان شرکتی تخت جمشید با چند ماه تاخیر پرداخت شود که این موضوع سبب مشکلات بسیاری برای کارکنان تخت جمشید شده است.
نماینده مردم شهرستان های مرودشت ارسنجان و پاسارگاد در مجلس در پایان با تاکید بر اینکه سالانه صدها هزار نفر از تخت جمشید، پاسارگاد و نقش رستم بازدید می کنند، خواستار تسهیل و تسریع در صدور مجوزهای لازم برای برگزاری مراسم ویژه در تخت جمشید و پاسارگاد شد.
گفتنی است که مقررشد اعتبار مقابله با گلسنگ ها افزایش یابد و مجموعه جهانی تخت جمشید در اولویت‌های مهم ردیف بودجه امسال برای حفظ، مرمت و نگهداری قرار گیرد و مبلغ آن تا یک ماه آینده ابلاغ شود.
انتهای پیام/س
نظرات بینندگان
