به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه تحلیلی خبری«شیرازه»، امام هادی(ع) دهمین امام شیعیان، پسر امام جواد (ع) و بانویی فاضله به نام «سمانه» هستند که در ۸ سالگی به امامت رسیدند و مدت امامتشان ۳۳ سال بود.

 امام هادی (ع) در دوران امامت خود برای نشر احکام اسلام و تربیت شاگردان و اصحاب گام‌های بلندی برداشتند.

 ولادت علی النقی (ع)

 علی بن محمد مشهور به امام هادی یا امام علی النقی در ۱۵ ذی‌الحجه سال ۲۱۲ ق،  در منطقه‌ای به نام صریا در نزدیکی مدینه متولد شدند. پدر ایشان امام جواد (ع) و مادرش کنیزی به نام سمانه مغربیه بود.

 القاب و کنیه امام هادی (ع)

 مشهورترین لقب امام دهم شیعیان، هادی است زیرا در زمان خود بهترین هدایت کننده مردم به سوی خیر بوده است.

 القاب دیگر این امام عبارتند از نقی، مرتضی، عالم، فقیه، امین، ناصح، متوکل، خالص و طیب.

 شیعیان به امام هادی و امام حسن عسکری (ع) امامین عسکریین می‌گویند زیرا در سامرا در منطقه ای به نام عسکر ساکن بودند. کنیه امام دهم ابوالحسن است.

 خصوصیات ظاهری و اخلاقی امام هادی (ع)

 امام دهم شیعیان، امام هادی (ع) دارای قامتی متوسط، گونه‌ها اندکی برآمده و سرخ و سفید و چشمانی درشت بود. لباس امام جبه ای خشن بود و او زیر پای خود حصیری پهن می‌کرد و زندگی ساده ای داشت.

 ایشان انگشتری به انگشت داشتند که نقش انگشتر «اللّه ربّی و هو عصمتی من خلقه؛ خداوند پروردگار من است و حامی ام از شر آفریدگانش» گزارش شده است. همچنین نقش انگشتر دیگر وی، «حفظ العهود من أخلاق المعبود؛ پایبندی به پیمان‌ها از خُلق خداوند است» ثبت شده است.

 امام هادی (ع) بسیار بخشنده و همیشه بر لبانش تبسم بود، به طوری که هر غمگینی که بر وی می‌نگریست، شاد می‌شد. امام دارای شکوه و هیبتی بودند که همه افراد از جمله حاکمان آن زمان به ایشان احترام زیادی قائل بودند.

 حضرت هادی دارای خصال پسندیده و زهد و دانش فراوان بودند و بر مسائل فقهی و اسلامی تسلط کامل داشتند. شب‌ها اوقات امام (ع) پیوسته به نماز و طاعت و تلاوت قرآن و راز و نیاز با معبود می‌گذشت.

 مدت امامت امام علی النقی (ع)

علی بن محمد، در سال ۲۲۰ ق، در ۸ سالگی به امامت رسید و به امامت رسیدن امام جواد (ع) در سن کم باعث شد که شیعیان تردیدی در امامت امام هادی (ع) نداشته باشند.

 شیعیان پس از امام نهم، به استثنای عده اندکی، امامت امام هادی (ع) را پذیرفتند و آن عده اندک، موسی بن محمد، معروف به موسی مبرقع را امام دانستند؛ اما پس از مدتی این عده نیز امامت امام هادی را پذیرفتند.

دوران امامت علی بن محمد، امام دهم شیعیان،۳۳ سال بود که ۷ سال از امامت خود را در دوره خلافت معتصم عباسی سپری کرد. پنج سال از دوران امامت خود را با خلافت واثق، چهارده سال با خلافت متوکل، شش ماه با خلافت مستنصر، دو سال و نه ماه با خلافت مستعین و هشت سال و اندی با خلافت معتز سپری نمود.

 در زمان امام هادی اختناق شدیدی از سوی خلفای عباسی حاکم بود و ایشان از طریق سازمان وکالت و نامه نگاری با شیعیان در ارتباط بود و علی بن جعفر الهمانی، ابوعلی بن راشد و حسن بن عبد ربّه یا بنا به گزارش برخی فرزندش «علی» از وکیلان امام هادی بودند.

 همسر و فرزندان امام هادی (ع)

نام همسر حضرت هادی (ع) سوسن یا سلیل و پنج فرزند داشته است. علمای شیعه از چهار پسر به نام‌های حسن، محمد، حسین و جعفر برای امام هادی یاد کرده اند. دختری نیز به او نسبت داده شده که شیخ مفید، نامش را عایشه و ابن شهرآشوب، او را عِلِّیّه خوانده است.

 نویسندگان اهل سنّت نیز فرزندان امام دهم شیعیان را چهار پسر و یک دختر دانسته‌اند.

 محمد پسر امام هادی (ع) جوانی آراسته و پرهیزگار بود که یک سال قبل از پدر بزرگوارش فوت کرد و بسیاری گمان می‌کردند مقام ولایت به وی منتقل خواهد شد.

 جایگاه امام هادی (ع) نزد اهل سنت

 امام هادی (ع) نزد عالمان اهل سنت جایگاه ویژه ای داشته و همه آنان علم، سخاوت، زهد و عبادت امام هادی (ع) را ستوده و برای ایشان احترام قائل بوده اند. ماجرایی از سخاوت آن حضرت توسط ابن حجر هیثمی گزارش شده است.

 اصحاب و یاران امام دهم (ع)
 ابن شهر آشوب از افرادی همچون احمد بن حمزة بن یسع، صالح بن محمد همدانی، محمد بن جزک الجمال، یعقوب بن یزید الکاتب، ابوحسین بن هلال، ابراهیم بن اسحاق، خیران خادم و نضر بن محمد همدانی به عنوان افراد مورد اطمینان وی یاد کرده است.



 شهادت و آرامگاه امام هادی (ع)
امام حسن عسکری در تشییع جنازه پدر شرکت کرد و قبل از آنکه خلیفه عباسی در تشییع شرکت نماید، بر جنازه پدر نماز خواند. سپس امام دهم را در خانه ای که در آن بیست سال زندانی و تحت نظر بود، به خاک سپردند.