ماجرای حذف صفر از پول ملی کشور داستان تازه‌ای نیست. موضوع حذف صفر از واحد پول ملی در ایران نخستین بار مرداد ماه سال ۱۳۸۵ توسط طهماسب مظاهری، رییس وقت بانک مرکزی ایران و در پی انتشار چک پول‌های دو میلیون ریالی در کشور مطرح شد.

این طرح بنا به دستور رئیس دولت نهم این طرح در سال ۸۶ در بخش‌های تخصصی بانک مرکزی تحت بررسی قرار گرفت و قرار شد عملی شود و در این راستا اقداماتی از جمله تولید ایران چکهای ۵۰ و ۱۰۰ هزار تومانی که سه صفر آن حذف شده بود، صورت گرفت. ایران چک‌هایی که بعضی از آن‌ها با یک تصمیم دیگر ار چرخه اقتصادی کشور حذف شدند!

اوایل سال گذشته بودکه محمود بهمنی رئیس وقت بانک مرکزی از اجرای این طرح بعد از طرح تحول اقتصادی دولت خبر داد، طرحی که هنوز از اجرایی شدن آن خبری نیست اما حالا زمزمه‌هایی مبنی بر حذف ۴ صفر از پول ملی رنگ و بوی جدی تری به خود گرفته است.

در خبر‌ها آمده است، «لایحه حذف ۴صفر از پول ملی در کمیسیون اقتصادی دولت نهایی شده و پس از امضای رئیس‌جمهور تقدیم مجلس می‌شود.» تا بالاخره طرح حذف صفر از پول ملی که ابتدا قرار بود ۳ صفر باشد و بعد‌ها با توجه به تورم فزاینده به ۴ صفر افزایش یافت، بعد از رایزنی‌ها و اختلاف‌نظرهای مسئولان بر سر حذف تعداد صفر‌ها در کمیسیون اقتصادی دولت رای آورد.

این در حالی است که بانک مرکزی از ماه‌ها پیش، مشغول رایزنی برای انتخاب نام جدید پول کشور با استفاده از نظر مردم است و رای گیری برای انتخاب نام پول بدون ۴ صفر را آغاز کرده است و به نظر می‌رسد به زودی زود باید از ریال و تومان خداحافظی کرد.

البته اگر این طرح دولت به مجلس هشتم برسد و قبل از پایان سال نهایی شود که با توجه به تاخیرهای مداوم دولتی‌ها این امر کمی بعید به نظر می‌رسد.

در هر حال، معاون برنامه‌ریزی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهورمی گوید: در نشست کمیسیون اقتصادی دولت در روزشنبه ۱۵ بهمن تصمیم‌گیرهایی شد که مهم‌ترین آن در مورد لایحه حذف ۴ صفر از پول ملی کشور بود که این لایحه نهایی شد و به زودی از سوی دولت به مجلس ارائه خواهد شد.

داوود منظور افزود: تا سال ۹۳ مقدمات حذف ۴ صفر از پول ملی انجام خواهد شد و این کار برکات زیادی برای اقتصاد کشور خواهد داشت و گام مهمی از طرح تحول اقتصادی در دولت به شمار می‌رود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا حذف ۴ صفر باعث تقویت پول ملی می‌شود، گفت: مزایای حذف ۴ صفر از پول ملی فراوان است که عمده آن تسهیل در روابط اقتصادی و پولی کشور است و اثر واقعی بر تولید ناخالص ملی و پارامترهای اقتصادی نخواهد داشت، اما به روان‌تر شدن جریان اقتصاد کشور و انتقال پولی و ثبت ارقام مالی در حساب‌ها و کم شدن میزان سکه و اسکناس مورد نیاز مردم برای معاملات می‌انجامد.

در این میان موافقان طرح حذف صفر از پول ملی ازاین امر به عنوان عاملی برای کاهش تورم یاد می‌کنند وحذف صفر‌ها را باعث کاهش حجم اسکناس در دست مردم، کاهش صف پشت گیشه‌ها برای شمارش پول، جمع‌آوری دستگاه پول ‌شمار و… می‌دانند.

این در حالی است که مخالفان حذف صفر از پول ملی معتقدند حذف صفر‌ها نه تنها موجب کاهش تورم نمی‌شود، بلکه ممکن است حتی به تورم دامن هم بزند.

کار‌شناسان اقتصادی مخالف معتقدند که حذف صفر‌ها به بروز مشکلاتی منجر می‌شود و عملا کاهش تعداد صفرهای اسکناس‌ها با ارزش گذاری پول ملی بی‌ربط است و در واقع این سیاست فقط مشکلاتی را به وجود می‌آورد.

آنچه مسلم است به اعتقاد بسیاری از کار‌شناسان بی‌گمان اگر دولت تنها به حذف صفرهای پول ملی اکتفا کند و برنامه هاو اصلاحات اقتصادی فراگیر و همه جانبه وجامعی را اجرا نکند، اعمال سیاست حذف صفر به خودی خود کارساز نخواهد بود.

بی‌شک مهم‌ترین عامل در بی‌ارزش شدن پول ملی که نقش صفرهای آن رابیش از هر چیز مشخص می‌کند وضعیت بیمار اقتصادی آن کشور و بخصوص تورم آن است. رابطه میان افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی و ناتوانی دولت‌ها در کنترل تورم و حذف صفرهای پول ملی کشور‌ها رابطه‌ای مستقیم است که همه آن‌ها ریشه در اجرای سیاست‌های اقتصادی ناکارآمد دارد.

بنا بر آنچه که تجربه‌های جهانی نشان داده است، افزایش یا کاهش صفر‌ها به تنهایی عامل بی‌ارزشی پول ملی یا افزایش و کاهش قدرت خرید مردم نیست واین امر به تنهایی نمی‌تواند در نرخ تورم موثر باشد بلکه فرایند پیچیده اقتصاد کشور، با رشد اقتصادی وارزشمند شدن واحد پولی کشور، ارزشمند می‌شود و در این صورت نیازی به حذف صفر از پول ملی نیست.

در واقع این صفرهای پول ملی هر کشوری است که تابع اقتصاد آن کشور هستند نه اقتصاد ملی کشور تابع صفر‌ها و این امری است که به سادگی نمی‌توان از آن گذشت چرا که با وجود اخبار خوش اقتصادی از سوی دولتی‌ها و خبر رئیس جمهور از رشد اقتصادی ۷ درصدی در سال ۹۰، معلوم نیست چرا نیاز به حذف صفر از پول ملی دیده می‌شود و اگر اقتصاد کشور بیمار نیست و رو به راه است چه نیازی به امضای فرمان حذف ۴ صفر و نه ۳ صفر! از پول ملی است؟ این سوالی است که دولتی‌ها هنوز پاسخی برای آن ارائه نداده‌اند.

منبع: شفاف