سرمایهگذاری در فارس از شعار تا واقعیت
اما از آنجا که این روزها دوباره بحث سرمایه گذاری خارجی و داخلی به بحث روز استان و مدیران استانی تبدیل شده است، به این موضوع می پردازیم.
اگر واقعا سرمایه گذاری خارجی انجام شده ، به صورت شفاف وباذکر مبلغ سرمایه گذاری،شهرستان محل سرمایه گذاری،فرد سرمایه گذار ورزومه وی، آخرین وضعیت پروژه موصوف ودرصد پیشرفت آن باید اعلام شود.
با این اقدام هم صداقت مسئولین نمایش داده میشود،هم اعتماد وامید در مردم افزایش پیدا می کند.
اینکه ماهر سال بگوییم فارس رتبه اول رادر جذب سرمایه گذاری خارجی بدست آورده ،ولی پیشرفت و آبادانی را اصفهانیها باچشم ببینند ولمس کنند، این تناقض است.
1-در سال ۱۳۹۰درزمان سرپرستی دکتر سجادی براستانداری فارس که مرتب بحث جذب سرمایه گذاری خارجی را مطرح می نمود وگروههای مختلف از کشورهای عربی و...به شیراز می آمدند ودر رسانه ها بر آن مانورداده می شد، آیت الله ایمانی نماینده ولی فقیه وامام جمعه شیراز درخطبه های نمازجمعه اظهار داشت:
"از مسئولان استان می خواهیم در سرمقاله روزنامه ها دروغ ننویسند ، رئیس جمهور گفته دروغ نگوئید و جلو دروغ ها را بگیرید، چرا ما می گوییم سرمایه گذار خارجی آمده؟ كو؟ اینها كجا هستند؟ چرا دروغ می گوییم؟ این سرمایه گذار خارجی كجاست كه هیچ كس آنها را ندیده است؟!
عضو مجلس خبرگان ادامه داد: چرا با این دروغ گویی ها توقع مردم را بالا می برید؟ شما كارخانه های فعلی را نگه دارید، سرمایه گذاری خارجی پیش كشتان باد. به جای جلسات محفلی سیاسی بیایید برای مشكلات مردم برنامه ریزی كنید.چرا سفرهای خارجی و افراد معلوم الحال را دعوت كرده، حاتم بخشی می كنید؟ چرا سرمایه گذار داخلی را حمایت نمی كنید؟ برخی روزنامهها چرا روزی نامه شده اند و مرتب حرف دروغ را منتشر میكنند؟" ( 5 تیر ماه 90)
البته با فاصله یک روز "سيدفرهاد سجادي"، در جلسه ستاد سرمايهگذاري فارس، اعلام کرد:"برخي افراد در استان فارس، آمارهاي نادرستي در خصوص مباحث مختلف استان اعلام ميكنند كه بايد بدانند اين اقدام، جفا به دولت است و بايد آمار را از طريق مراكز رسمي جمعآوري و اعلام كنند.
وي تصريح كرد:بر اساس آمارهاي ارائه شده از سوي مراجع ذيصلاح رسمي، استان فارس در جذب سرمايهگذاري خارجي در بين استانهاي كشور پيشتاز است."
ایشان مجددا در تاریخ ۴/۵/۹۰ اعلام کرد: "به دنبال برنامهريزيها و تلاشهاي صورت گرفته از سوي مديريت ارشد استان و با همكاري تمام دستگاههاي اقتصادي و اجرايي ذيربط و اقدامات ارزنده مجموعه معاونت برنامهريزي و دفتر هماهنگي امور اقتصادي استانداري و بر اساس ارزيابي انجام شده از سوي سازمان سرمايهگذاري و كمكهاي اقتصادي فني ايران، استان فارس در جذب و نهادسازي سرمايهگذاري خارجي و در بين استانهاي كشور حائز رتبه دوم شده است."
سجادی در آخرین مصاحبه خود با خبرجنوب به تاریخ ۲/۵/۹۰ضمن تاکید بر موفقیت مدیریت استان درجذب سرمایه گذاری ،مقصرین کندی جذب سرمایه گذار را مشخص می نماید:
"ازیک طرف سرمایه گذار می اوریم امااز طرف دیگر قفل بردرب استانداری می زنند تا به مردم القاکنند که استانداری تعطیل است،مسلم است با این گونه اقدامات ،سرمایه گذاردراستان نمی ماند وفرار رابرقرار ترجیح می دهد.دراین مدت عده زیادی به من مراجعه کردند وگفتند شماکه نمی توانید ازپس مدیریت درب استانداری بر بیایید چگونه می خواهید از سرمایه گذار در جامعه حمایت کنید؟
پاسخ این افراد را آنهایی باید بدهند که با اقدامات وسخنانشان باعث ایجاد فضایی شدند که بر درب استانداری قفل زده شود. آنها جواب مردم را بدهند که چرا سرمایه گذاری نمی آید؟"
از یکسو امام جمعه محترم، آمارها وهیاهوهای استانداری را در زمینه سرمایه گذاری دروغ اعلام نمود واز سوی دیگر مردم این سرمایه گذاریها را لمس ننمودند.
2-باتغییرمدیریت استان ومعارفه مهندس صادق عابدین در۸مرداد۱۳۹۰،بحث جذب سرمایه گذار به عنوان یک بحث منطقی توسط ایشان کماکان مطرح شد وبه عنوان مهم ترین برنامه وی مورد توجه قرارگرفت.
اما دقیقا چهار ماه بعد از حضور ایشان ورفتن تیم سابق، رئیس سازمان امور اقتصادی و دارایی استان فارس مطالبی را مطرح کرد که از یکسو موید سخنان امام جمعه شیراز درتیرماه نود درخصوص دروغ بودن آمار سرمایه گذاری بود ،واز سوی دیگر نشان می داد که پس از چهار ماه از آمدن تیم جدید و۹ماه وهشت روز از سپری شدن سال ۱۳۹۰ هنوز هیچگونه سرمایه گذاری خارجی انجام نشده است.
مبشری در این مصاحبه که به تاریخ ۸/۹/۱۳۹۰با خبرجنوب انجام داده اظهار داشته است:
"از ابتدای امسال تا کنون هیچ سرمایه خارجی ثبت شده در سامانه سازمان سرمایه گذاری کشور٬ جذب این استان نشده است."
البته مبشری به روند مناسب جذب سرمایه گذاری خارجی در سال ۱۳۸۹اشاره نموده وگفته است:"دلیل اصلی این امر همکاری مناسب مابا استانداری بود که امید وارم با توجه به دغدغه مدیریت ارشد استان ،شاهد این نوع همکاری درسال جاری هم باشیم."
ودر حالی که حداقل تاپایان اذرماه۱۳۹۰ هیچگونه سرمایه گذاری خارجی درفارس ثبت نشده است،مسولین استان وجناب مبشری ومسولین وزارت اقتصاد ودارایی ،در پایان سال ۱۳۹۰ اعلام کردند:
"استان فارس با 390 میلیون دلارمعادل ۵۰۰میلیارد تومان به عنوان رتبه اول جذب سرمایه گذاری خارجی بدون نفت بوده است که این رقم 2.5 برابر بودجه عمرانی استان برآورد شده است.پس از آن استان گیلان با213میلیون دلار و سپس استان تهران با 135میلیون دلار در رتبه بعدی قرار دارد."
اما هرگز شفاف سازی درمورد این سرمایه گذاری انجام نشد.درکنار این ابهامات ،مباحث مطرح شده میان شهرداری واستانداری نیز در نوع خود قابل توجه است.
چنانکه یکی از سایت خبری خبر از اختلاف استانداری وشهرداری بر سر واگذاری ۱۵۰ هکتار از زمینهای گهواره دید به صاحب یکی از هتلهای بینالمللی شیراز به نام «ا.ب» داد.
این سایت خبری درهمین راستا نوشت:
"از نکات قابل تأمل این واگذاری اینکه قیمت هر مترمربع از این زمینهاتنها ده هزار توماندر نظر گرفته شده و صاحب هتل معروف پ در شیراز قرار است در ارتفاعات شیراز مجتمع عظیم تجاری – مسکونی احداث کند!"
زحمت کش رییس شورای شهر شیراز نیز در این باره می گوید: »یکی از پروژههای سرمایهگذاری که باعث چالش بین شورا و شهرداری و مسئولین استان گشته، سرمایهگذاری بر روی حداقل ۱۵۰ هکتار اراضی شهری آنهم در ارتفاعات و در بهترین زاویه دید و مشرف به کل شهر است. از شورا و شهرداری توقع دارند یک شبه بدون توان سنجی مالی سرمایهگذار و توجیه اقتصادی و فنی طرح تصمیم گیری نمایند، چرا که در غیر این صورت سرمایهگذار سر از سایر کلان شهرها و یا حتی خارج از کشور در میآورد«
"استان فارس بر اساس ارزيابي وزارت اقتصاد و دارايي مقام نخست كشور در جذب سرمايه گذار خارجي را كسب مي كند وهيچ سهمي از اين سرمايه گذاري ها شامل شهرداری شيراز نمي شود."
"هر وقت فردي جهت سرمايه گذاري به شيراز مراجعه مي كند با بهانه اينكه توان سنجي مالي انجام داديم و متوجه گرديدیم كه اين سرمايه گذار توان مالي خوبي ندارد وي را طرد مي كنند."
شهردار شیراز درزمینه توان مالی سرمایه گذار مذکور گفته بود:
"هیچکس با سرمایه گذاری در شیراز مخالف نیست اما باید قبول کرد فردی که پرداخت 50 میلیون را اقساطی می کند و تقاضای تخفیف نیز دارد نمی تواند به عنوان یک سرمایه گذار به نفع این شهر حرکت کند.
شهردار شیراز با اشاره به اینکه قرار نیست شیراز تحت هیچ شرایطی محدود شود، یادآورشد: ارتفاعات اطراف شیراز به عنوان فضای سبز مطرح است و این فضا به مردم تعلق دارد، از طرفی نیز اجازه نخواهیم داد که شیراز نیز مثل برخی دیگر کلانشهرها محدود شود.
شهردار شیراز یادآور شد: اراضی متعلق به شهرداری به شهر شیراز و مردم آن تعلق دارد و هیچکس حق دخالت در آن اراضی را نخواهد داشت و از طرفی باید قبول کنند که اموال عمومی متعلق به مردم است.
پاک فطرت تاکید کرد: به خوبی فرق میان سرمایه گذار واقعی با افراد دیگر مشخص است و به طور یقین شهر شیراز به سرمایه گذاران واقعی نیاز دارد."
البته به جز مسائل محیط زیستی وفضای سبز در ارتفاعات شیراز،براوردها نشان می دهد که حداقل سرمایه گذار باید ۷۰۰میلیارد تومان سرمایه گذاری انجام دهد.
ایا فردی که در پنجاه میلیون تومان عوارض هتل خود مانده وان را قسطی می کند میتواند این کار بزرگ را انجام دهد؟"
زحمتکش رییس شورا نیز در مورد همکاری شورا برای جذب سرمایه گذار گفت:
"كدام سرمايهگذار به رييس شورا يا شهردار مراجعه كرده و با در بسته و مخالفت روبرو شده، با ذكر نام و مشخصات اعلام شود...طي 5 سال گذشته حتي يك سرمايهگذار هم به ما مراجعه نكرده و اگر موردي مد نظر است بهصورت كاملاً شفاف و با اعلام نام و مشخصات كامل سرمايهگذار و نوع سرمايهگذاري مورد درخواست و زمان مراجعه، اعلام شود نه اينكه بگويند ك. م. م به ل. م. م مراجعه كرده، بايد مشخص شود تا مردم در جريان قرار بگيرند."
از طرفی درحالی معاون فرماندار از عدم جذب سرمایه گذار در سال ۱۳۹۰توسط شهرداری خبرمیدهد ورییس شورا نیز از عدم مراجعه سرمایه گذار طی پنج سال اخیر خبرمی دهد که در اردیبهشت ماه مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مدیریت پروژه های مشاركتی شهرداری شیراز می گوید:
"سازمان سرمایه گذاری شهرداری شیراز به لحاظ حجم بالای معرفی پروژه های سرمایه گذاری و در حال قرارداد مشتركا رتبه چهارم در حوزه سرمایه گذاری مشاركتی را كسب كرد.
طی یكسال گذشته،نخستین بسته اقتصادی سازمان سرمایه گذاری شهرداری شیراز با 24 پروژه به ارزش 600 میلیارد تومان ارائه شد و دومین بسته اقتصادی با حدود 30 پروژه به زودی با هدف جلب سرمایه گذار اعلام عمومی می شود."
با این سخنان متناقض ومطالب ضدو نقیض،تنها چیزی که اتفاق می افتد افزوده شدن بر حجم این کلاف سر درگم و تشویش اذهان عمومی است.
به راستی مردم در این فضا چگونه باید راست آزمایی کنند ؟ آیا ایجاد سرمایه گذاری در فارس یک واقعیت است، یا شعاری بیش نیست؟
یک نکته و یک پیشنهاد:
دسترسی به اطلاعات در واقع در ارتباط تنگاتنگ با آزادی عقیده و بیان داشته و همچنین اساس شفافیت به حساب میآید.شفافیت یکی از خصایص بارز حکمرانی شایسته است.
بدون دسترسی به اطلاعات، دیالوگی بین شهروندان و دولت وجود نخواهد داشت و فساد و سوء استفاده از قدرت به راحتی اشاعه خواهد یافت.سهیم شدن در اطلاعات، مردم را قادر میسازد تا تصمیمات سیاسی آگاهانهتری بگیرند و پاسخگویی دولت را ارتقا داده و حوزه فساد را کاهش دهد.
پنهان کاری مثل مردابی ، بستر بروز فساد را ایجاد می کند. وقتی همه خود را پاسخگو بدانند گریز از شفافیت نخواهند داشت. چون در کوران هر تصمیمی خود را در قبال افکار عمومی پاسخگو قلمداد می کنند.
شهید بهشتی در عبارتی کلیدی ،ذیل تفسیر آیه"لا یسئل عما یفعل و هم یسئلون"می فرمود «هیچ کس در نظام اسلامی جز ذات اقدس احدیت غیر پاسخگو نیست.وقتی صاحب مکنت و قدرتی خود را در اتاق شیشه ای افکار عمومی تصور کند دست و پای خود را جمع کرده و کاملا عنان در اختیار می گیرد، تا مبادا سوژه ای به نقادان رسانه و رقیب در کمینگاه و ... دهد.این حالت خوف و بیم، فضایی خود پالا ایجاد می کند که خیر عمومی را در پی خواهد داشد.«
لذا با این اوصاف پیشنهاد می شود به جهت اهمیت موضوع و حساسیت آن، مسئولین مربوطه اطلاعات و مشخصات سرمایه گذاری های صورت گرفته را درحد امکان منتشر نمایند، تا ضمن ابهام زدایی، میزان صحیح یا غلط بودن آمارهای موجود مشخص شود.