روزانه ۱۸۰ میلیارد تومان چک برگشت می خورد
تعداد چکهای برگشتی در سال ۱۳۷۸ حدود ۲.۶۳ میلیون برگ بوده که با شیب صعودی، این رقم در سال ۱۳۹۰ به ۶.۳۷میلیون برگ رسیده است. این آمار حاکی از رشد ۱۴۲ درصدی تعداد چکهای برگشتی طی دوره مورد بررسی است. همچنین در بازه زمانی بین سنوات ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۰، مبلغ چکهای برگشتی نیز همسو با افزایش تعداد چکهای برگشتی، افزایش قابل توجهی را شاهد بوده و از مبلغ ۲.۰۹ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۷۸ به ۳۵.۶۱ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۰ رسیده که رشد بسیار زیادی معادل ۱.۶۰۳ درصد را نشان می دهد. در این رابطه درصد چکهای برگشتی به کل چکهای مبادله شده به لحاظ تعدادی از ۵.۸۹ درصد در سال ۱۳۷۸ به۱۲.۴۱ درصد در سال ۱۳۹۰ رسیده است که ۱۱۰ درصد رشد را نشان میدهد. بدین معنا که در سال ۱۳۷۸ از هر ۱۰۰ فقره چک صادره حدود ۶ فقره برگشت خورده و این تعداد در سال ۱۳۹۰ به حدود ۱۳ فقره رسیده است.
برگشت روزانه ۱۸۴ میلیارد تومان چک برگشتی در کشور
بنابر آمارهای بانک مرکزی در بازه زمانی بین فروردین تا آذر ۹۳ بیش از ۴۹ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برگشت خورده که این رقم بیانگر رشد ۳۵.۱ درصدی نسبت به ۹ ماهه سال ۹۲ است. این در حالی است که میزان چکهای برگشتی در ۸ ماهه سال ۹۳ بیش از ۳.۹ میلیون برگ، مبلغی بالغ بر ۴۲ هزار میلیارد تومان بود که تعداد آن در مقایسه با دوره مشابه سال قبل حدود ۱۹.۸ درصد و مبلغ آن ۲۹.۸ درصد افزایش داشت.
آزادی ۲۵۰۰ زندانی چک در سال ۹۳
آمارهای چک برگشتی نشان از تولد کسانی می دهد که باید سال ها میهمان زندان باشند و این یعنی هزاران خانواده در کشور سرپرست خود را به دلیل چک برگشتی و یا بلامحل برای مدتی نه چندان کوتاه از دست می دهند و این آغاز آسیب اجتماعی است.
بر اساس آمارهای ستاد دیه کشور در سال گذشته ۲ هزار و ۵۵۹ محکوم مالی آزاد شدند که بیشتر به دلیل صدور چک بلامحل راهی حبس شده بودند و همچنان این زندانیان پیشتاز همه جرائم غیرعمد به شمار میروند. این آمار در حالی است که ۷۸ درصد زندانیان نیازمند کشور تنها به خاطر مسائلی چون نفقه، مهریه و صدور چک بی محل در زندان به سر می برند.
۴۶۰۰ زندانی چک بلامحل در زندان های کشور
همچنین بر اساس این گزارش تعداد چهار هزار و ۵۹۲ نفر به خاطر صدور چک بلامحل غیرکلاهبرداری حبس را در زندان های کشور تحمل می کنند. که در این میان تهران با داشتن یک هزار و ۱۰۰ زندانی حدود ۲۴ درصد زندانیان مرتبط با صدور چک بلامحل غیرکلاهبرداری را به خود اختصاص داده و پس از آن، کرمانشاه با ۳۹۵ زندانی و فارس با ۳۶۵ زندانی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.
ربا عامل ۳۲ درصد زندانیان چک
در میان زندانیان چک دلایل متعددی عامل وقوع جرم شده است. از چک های کلاهبرداری و اقساط تا ربا و نزول ...! طی مطالعه آماری از ۱۰۰ مجرم چک برگشتی در زندان ها ۳۲ درصد این افراد گیرنده وام نزولی و ربا بوده اند. در این آمار ۲۷ درصد کالا یا معامله اقساطی انجام داده و قادر به پرداخت آن عمدا یا سهوا نبوده اند اما تنها ۵ درصد با نیت کلاهبرداری جلو رفته و در چنگ قانون گرفتار شدند.
نکات ایمنی در مورد صدور و دریافت چک
بر اساس این گزارش باید دارندگان چک و همچنین گیرندگان چک دقت کنند تا هیچگونه خطایی در صدور و دریافت این برگه معتبر نداشته باشند. بعنوان مثال هیچگاه نباید چک سفید امضا به هر اسمی و عنوانی صادر کنید. اگر از افرادی چک میگیرید که شناختی درباره آنها و میزان اعتبارشان ندارید، از شعبه بانک مربوطه درباره حساب مورد نظر، اطلاع کسب کنید. تا حد امکان از نوشتن چک در وجه حامل خودداری کنید. هنگام صدور چک نیز ابتدا مواردی چون تاریخ، مبلغ و... را کامل کرده، سپس آن را امضا و مهر کنید. هیچگاه قبل از صدور چکهایتان آنها را امضا یا مهر نکنید. آنچه را در برگههای چک مینویسید، بهتر است در تهبرگ دستهچک نیز بنویسید. مبلغ چک را هم به ریال و هم به تومان، به عدد و نیز حروف بنویسید. روی آنچه مینویسید، به ویژه بخشی که مبلغ قابل پرداخت را مشخص کردهاید، چسب شیشهای بچسبانید و آن را با سر ناخن خود به کندهشدن حساس کنید.