عراقچی افزود: ما هستیم که براساس منافع ملی تصمیم میگیریم که با کدامیک چگونه برخورد کنیم.
در این نشست که حدود چهار و نیم ساعت به طول انجامید، عراقچی به سوالات آقایان «اسماعیلی، شفیعی، کامران، محسنی ثانی، دواتگری، جوکار، جهانگیرزاده، آقامحمدی، حاجی دلیگانی، کوثری، وحید احمدی، شوهانی، سوری، کریمی قدوسی، منصوری آرانی، موسوی نژاد، کارخانه و بخشایش اردستانی» در مورد موضوعاتی همچون شرایط لغو تحریمها، بازرسی از مراکز نظامی، اظهارات ضد و نقیض غرب درباره برجام، توافق محرمانه ایران با آژانس، شرایط تامین سوخت ۲۰ درصد برای فعالیت راکتور تهران، نحوه بازرسی بازرسان از تاسیسات هستهای، نحوه بازگشت تحریمها، استفاده ابزاری آمریکا از حقوق بشر و مساله حمایت از تروریسم، ابهام درباره لغو و یا تعلیق تحریم ها، تحریمهای موشکی و تسلیحاتی، تحریم سوئیفت و تحریمهای مالی و بانکی پرداخت.
برجام سند محرمانهای ندارد
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: در این تصمیمگیری قطعا گذشته هیچ یک از آنها را و اینکه هر کدام با ملت ایران چگونه رفتار کردهاند، فراموش نخواهیم کرد.
عراقچی افزود: قطعا برخی از رفتارهایشان را در مذاکرات از یاد نخواهیم برد، اما در عین حال اجازه خواهیم داد که حرفشان را بزنند اما بعد خودمان انتخاب میکنیم.
وی گفت: رویه ما اقتصاد مقاومتی است، اما اقتصاد مقاومتی به این معنی نیست که تعاملمان را با دنیا قطع کنیم.
معاون وزیر امور خارجه افزود: اقتصاد مقاومتی مورد نظر رهبر معظم انقلاب تعامل با دنیا را به گونهای تجویز میکند که هیچ کشور یا قدرتی اجازه نیابد اقتصاد ما را تحت فشار قرار دهد و به این معنا نیست که تعامل اقتصادیمان را دنیا قطع کنیم.
عراقچی با اشاره به انعقاد قراردادی بین صالحی و آمانو با عنوان نقشه راه همکاری گفت: این تفاهم و اسناد مربوط به آن بین ایران و آژانس محرمانه است و براساس قوانین بین المللی، آژانس وظیفه حفاظت از این اسناد را دارد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان تصریح کرد: در برجام و ضمایم آن هیچ سند محرمانهای وجود ندارد.
عراقچی گفت: قطعا در بررسی توافق وین (برجام) و تبعات آن باید به صورت یک تصویر کلان نگاه کنیم و سپس مسائل و جزئیات بررسی شود.
وی خاطرنشان کرد: نخست باید این موضوع را مورد توجه قرار داد که چه اتفاقی رخ داده که ۶ کشور بزرگ برای اولین بار در تاریخ با جمهوری اسلامی وارد مذاکره میشوند و حتی در این مذاکرات جان کری وزیر خارجه آمریکا ۱۸ روز را در وین برای به سرانجام رساندن مذاکرات میماند و وزرای خارجه ۵ کشور نیز به صورت مداوم به وین سفر کرده و برای ملاقات با وزیر خارجه ایران صف میکشند.
عضو تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان افزود: چرا شورای امنیت در گذشته ایران را به خاطر غنیسازی هسته ای به زیر قطعنامه فصل هفت میبرد اما همان شورا در برنامه اخیر خود ایران را از زیر این فصل خارج کرده و حق غنیسازی را به جمهوری اسلامی میدهد.
وی افزود: به نظر من علت این اتفاقات و اقدامات این است که ایران به یک قدرت بزرگ تبدیل شده و توان بازیگری در عرصه بین الملل و منطقه را دارا بوده و از ثبات سیاسی داخلی برخوردار است، همچنین جمهوری اسلامی ایران به توانایی علمی و توانایی دفاعی دست پیدا کرده است.
آمریکا به تعهداتش پایبند نباشد، ایران ظرف چند سال به حالت قبل برمیگردد
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پاسخ به سوالی درباره احتمال نقض عهد آمریکا بعد از انجام اقدامات اولیه ایران براساس برجام مبنی بر محدود کردن فعالیت هستهای خود، تصریح کرد: در شرایط کنونی ایران قدرتی نیست که کسی بتواند با آن شوخی کند.
وی تصریح کرد: البته براساس برجام باید گفت که در حوزه تحریمها وقتی مراحل قانونی تصویب توافق در کشورها طی شود، نخست روز توافق محقق میشود که در آن روز قرار است کشورها همزمان به تعهدات خود عمل کنند.
عراقچی گفت: البته در این رابطه یک مشکل وجود داشت، زیرا انجام تعهدات طرف غربی مدت زمان کوتاهی طلب میکرد اما ایران برای انجام تعهدات خود به ۲ یا ۳ ماه زمان نیاز داشت، از این رو در مذاکرات مقرر شد که در روز توافق قبل از اینکه ایران اقدامی برای انجام برجام صورت دهد، اتحادیه اروپا تحریم های خود را لغو کرده، همچنین رئیس جمهور آمریکا حکم توقف تحریمها را انشاء میکند تا اینکه ایران به تعهدات خود عمل کرده و آژانس بعد از راستیآزمایی این اقدامات را تائید میکند.
عراقچی ادامه داد: البته تائید و راستیآزمایی اقدامات ایران به صورت کمی بوده و قضاوت آن به صورت کیفی نخواهد بود؛ به طوریکه در آن روز آژانس به مراکز مربوطه رفته و براساس توافق اعداد و میزانها را بررسی کرده و تائید میکند.
معاون حقوقی و امور بینالملل وزیر امور خارجه افزود: حال فرض را بر این بگیریم که ایران به تعهدات خود عمل کرده، اما غرب در لغو تحریمها بازی در بیاورد، که به نظر من قدرت جمهوری اسلامی ایران اجازه نخواهد داد که غرب به ویژه آمریکا از این کارهای سبک انجام دهد.
عراقچی تاکید کرد: اگر آمریکا به تعهدات خود پایبند نباشد ایران ظرف چند سال به حالت قبل خود برمیگردد. در آن زمان شاهد خواهیم بود که دیگر ساختار تحریمها شکست خورده و دیگر به حالت قبل بر نمیگردد.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی با اتکاء به تواناییهای ملت ایران و حمایت رهبر معظم انقلاب یک قدرت بزرگ در عرصه منطقه و بین الملل است، تصریح کرد: قطعا در صورت تحقق توافق هستهای، ایران قدرتمندتر از گذشته خواهد بود.
تمام نگرانیها مربوط به بازرسی از مراکز نظامی برطرف شده است
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره نحوه بازرسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی از مراکز هستهای و موضوعات مطرح شده درباره بازرسی از مراکز نظامی گفت: به نظر من این دغدغهها و نگرانی ها در توافق برجام برطرف شده و ما خوشبختانه توانستیم که مانع از زیادهخواهی طرف غربی شویم و فراتر از قوانین بین المللی را نپذیرفتیم و اطمینان داریم در مسیر بازرسیها به هیچ وجه بازرسان به اسناد نظامی و حساس ما دسترسی نخواهند داشت.
تفاهم صالحی و آمانو با عنوان «نقشه راه همکاری» است
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پاسخ به سوالی درباره موضوعات مطرح شده در رسانهها درباره توافق محرمانه ایران و آژانس گفت: در چند سال اخیر آژانس سوالاتی را از ایران مطرح میکرد که در این رابطه ابتکارات و راهحلهایی بحث شده و چارچوبهایی پیدا شد و در نهایت دو طرف به یک راهحل و نقشه راهی دست پیدا کردند که در مذاکرات اخیر نیز بین صالحی و آمانو یک تفاهم جدید با عنوان نقشه راه همکاری منعقد شد که براساس آن بین ایران و آژانس موضوعات غرب حل و فصل میشود.
وی افزود: البته این تفاهم و اسناد مربوط به آن بین ایران و آژانس محرمانه است و براساس قوانین بین المللی آژانس وظیفه حفاظت از این اسناد را دارد از این رو در اینجا اعلام میکنم در برجام و ضمایم آن هیچ سند محرمانهای وجود ندارد.
اقتصاد مقاومتی به معنای اقتصاد انزواگرایانه نیست
عراقچی در ادامه و در پاسخ به سوالی درباره نحوه برنامهریزی دستگاهها برای تحقق سیاست اقتصاد مقاومتی بعد از لغو تحریمهای اقتصادی ادامه داد: قطعا سیاست کشور باید براساس اقتصاد مقاومتی برنامهریزی شود؛ البته هم اکنون ما در موقعیتی هستیم که میتوانیم شرکای اقتصادی خود را انتخاب کرده و تعیین کنیم که با چه کشورهایی میخواهیم کار کنیم، از این رو سفر هیاتهای غربی و مقامات اروپایی به ایران به معنای پذیرش آنها برای همکاری اقتصادی نیست، بنابراین جمهوری اسلامی در همکاری های پیش رو با کشورها گذشته و سوابق آنها را از یاد نخواهد برد. از طرفی دیگر اقتصاد مقاومتی به معنای اقتصاد انزواگرایانه نیست بلکه این سیاست به معنای تعامل با کشورها بدون وابستگی به آنها است.
تعهد ۱+۵ برای تأمین سوخت ۲۰ درصد راکتور تهران
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سوالی درباره برنامهریزیهای صورت گرفته در توافق برجام برای تامین سوخت راکتور تحقیقاتی تهران افزود: در این رابطه تمام تمهیدات اندیشیده شده است، زیرا کشور تا ۵ سال سوخت موردنظر ۲۰ درصد را داراست؛ همچنین در توافق برجام به صراحت آمده که ایران میتواند در بازار کار بین المللی سوخت ۲۰ درصد خود را خریداری کند، اما در صورتی که کسی این سوخت را به ما نفروشد، براساس برجام اعضای ۱+۵ مکلف به تامین سوخت ۲۰ درصد برای راکتور تهران هستند.
ضمانت اجرایی برجام، توانایی هستهای ایران است/ حضور ۱۵۰ بازرس آژانس با تأیید ایران انجام میشود
وی درباره ضمانت اجرایی توافق برجام و احتمال عدم ارائه سوخت ۲۰ درصد از سوی کشورهای غربی به ایران برای راکتور تهران گفت: رمز ضمانت اجرایی برجام، توانایی هستهای ایران است زیرا آنها در سالهای گذشته تجربه کردهاند که عهدشکنیشان چه نتایجی را به بار خواهد داشت و قطعا دیگر حاضر به تجربه آن نیستند.
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره برنامه آژانس برای تعیین ۱۵۰ بازرس جهت بازرسی از مراکز هستهای کشورمان گفت: این موضوع به این معنا نیست که ۱۵۰ بازرس یک جا به تهران میآیند بلکه آژانس در فرآیند قانونی ۱۵۰ نفر را به جمهوری اسلامی معرفی کرده و ما بعد از بررسی سوابق آنها در صورت لزوم این بازرسان را تایید کرده و آژانس برای بازرسی از بین آنها تعداد افرادی را به ایران اعزام میکند. البته در توافق ذکر شده که بازرسان باید از کشورهایی باشند که با ایران روابط دیپلماتیک داشته و به طور مثال بازرسان آمریکایی و کانادایی نمیتوانند به ایران اعزام شوند.
دلایل صرفنظر چین و روسیه از حق وتو در ماده ۱۲ قطعنامه برجام
وی در پاسخ به سوالی درباره موضوع بازگشت پذیری تحریمها در ماده ۱۲ قطعنامه و لغو وتو چین و روسیه در این حوزه گفت: یکی از دلایل صرفنظر چین و روسیه از حق وتو در این مقوله این بود که فرآیند و روال ماده ۱۲ بسیار پیچیده و سنگین است و در صورتی که بهانهای واهی در این حوزه مطرح شود، آن کشور ضمن پرداخت هزینه سیاسی آن قطعا با عکسالعمل ایران مواجه خواهد شد.
عراقچی با اشاره به سوالات مطرح شده از سوی نمایندگان درباره وجود کلمه «تعلیق» به جای کلمه «لغو» تحریمها در توافق برجام تصریح کرد: موضوع لغو در توافق برجام در بحث اقتصادی و مالی بوده و براساس توافق صورت گرفته، این تحریمها یکجا در روز اجرای توافق برداشته میشود. در بحث تحریمهای دیگر نیز رهبر معظم انقلاب فرمودند که بقیه تحریمها در فاصله معقول برداشته شود که این در توافق محقق شده است.
بهانهجویی آمریکا در موضوع حقوق بشر و تروریسم بعد از توافق ادامه خواهد داشت
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پاسخ به سوالی درباره احتمال بهانهجویی آمریکا بعد از توافق هستهای در رابطه با مسائلی مانند تروریسم و حقوق بشر گفت: به نظر من آمریکاییها حتما در این حوزه مانور خواهند داد؛ زیرا ما در مذاکرات تنها یکی از موارد اختلافی را مدیریت کردیم و این توافق به این معنی نیست که ما با آمریکا دوست شدهایم، زیرا سیاست ما مخالف استراتژی سلطهگرایانه آمریکا و همچنین حمایت این کشور از تروریسم و اختلافافکنی در منطقه است.
نگرانی جامعه تجاری ایران از تحریمهای سوئیفت درست نیست
عراقچی با اشاره به سوال مطروحه مبنی بر لغو تحریمهای سوئیفت بعد از ۸ سال گفت: این تحریمها علیه افرادی است که در لیست مربوطه قرار دارند و این نیست که سوئیفت به عنوان یک شرکت خصوصی کل ایرانیان را تحریم کند. از این رو هر شخصی که از لیست خارج شود تحریمهای سوئیفت برای آن لغو میشود. بنابراین نگرانی جامعه تجاری از این نوع تحریم درست نیست.
عراقچی با اشاره به عصبانیت رژیم صهیونیستی از توافق هستهای گفت: عصبانیت این رژیم از توافق واقعی است و مقامات و لابیهای صهیونیستی برای به شکست کشاندن توافق مذکور و جلوگیری از تصویب آن در کنگره آمریکا بودجه هنگفتی را در نظر گرفتهاند از طرفی دیگر شاهد هستیم که احساس روانی جامعه بعد از توافق وین بهبود یافته است.
راکتور آب سنگین به هیچ وجه با بتن مسدود نمیشود
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سوالی درباره موضوعات مطرح شده مبنی بر توافق ایران و ۱+۵ در رابطه با تزریق بتن به راکتور آب سنگین اراک افزود: براساس توافق راکتور آب سنگین به هیچ وجه مسدود نمیشود؛ بلکه قلب کنونی راکتور از بدنه خارج شده و قلب جدید که میزان تولید پلوتونیوم آن بسیار کم است، جایگزین میشود که این را باید گفت که قلب جدید راکتور توسط دانشمندان خودمان ساخته شده و این مایه افتخار است. حال براساس توافق صورت گرفته، بعد از جایگزین کردن قلب جدید، درون سوراخ میلههای سوخت قلب قبلی بتن ریخته میشود.
تخت روانچی: کشورهایی که در زمان تحریم کنارمان بودند، در اولویت تعامل اقتصادی هستند
بر اساس این گزارش، در آغاز این نشست مجید تخت روانچی دیگرعضو تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان به سوالات «کریمی قدوسی، جهانگیرزاده، جوکار، نقوی حسینی و آقامحمدی» در رابطه با سفر معاون صدر اعظم آلمان و هیات اقتصادی این کشور به تهران و همچنین شرایط پیش رو برای سفر هیاتهای سیاسی و اقتصادی غرب پاسخ داد.
تخت روانچی در پاسخ به سوالات طرح شده گفت: سفر معاون صدر اعظم آلمان به تهران، اولین سفر یک هیات بلندپایه اقتصادی اروپا به تهران بعد از توافق وین بود، البته پس از توافق ژنو، سفرهای مقامات سیاسی اروپا به تهران را شاهد بودیم. در رابطه با سفر اخیر لازم به توضیح است که این هیات بلندپایه متشکل از مقامات غیردولتی، روسای شرکتهای بزرگ صنعتی مانند زیمنس، AEG، فولکس واگن و دیگر شرکتهای برجسته بود و در مدت سفرشان جلسات متعددی را با وزارتخانهها، دستگاهها و بخشهای خصوصی برگزار کردند.
معاون وزیر خارجه با اشاره به رویکرد تیم مذاکره کننده آلمان در جریان مذاکرات هستهای گفت: در آن دوران شاهد بودیم که مواضع تیم آلمانی در طول مذاکرات از دو کشور دیگر اروپایی بسیار بهتر بود و تلاششان در این جهت بود که مذاکراتشان به نتیجه برسد.
وی افزود: البته آلمانیها رابطه سنتی در حوزه تجاری و اقتصاد و صنعت با ایران داشتند و هدف اصلی هیات آلمانی در سفر اخیر به تهران، ارزیابی از وضعیت اقتصادی ایران جهت سرمایهگذاری بود.
تخت روانچی در تشریح برنامههای سفر هیاتها و مقامات اروپایی به تهران در هفته های پیش رو گفت: براساس برنامهریزیهای انجام شده وزرای خارجه و اقتصاد ایتالیا، رئیس جمهور و هیات اقتصادی اتریش، وزیر خارجه فرانسه و رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هفتههای پیش رو به تهران سفر میکنند.
معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه، در تشریح دستاوردهای سفر هیات آلمانی به تهران گفت: براساس توافق صورت گرفته، پنجمین کمیسیون اقتصادی دو کشور بعد از ۱۴ سال بار دیگر برگزار میشود؛ همچنین قرار است کمیسیون مشترک بانکها، نشست مشترک بازرگانی و برخی دیگر از اقدامات انجام شود.
همچنین موضوع حضور خودروسازان آلمان به ویژه شرکت فولکس واگن در مذاکرات اقتصادی اخیر مورد بررسی قرار گرفت. البته این موضوع روشن است که به علت برقراری تحریم ها هنوز نمیتوان موافقتنامه اقتصادی بین دو کشور امضا کرد و سفر این هیات اقتصادی تنها برای ارزیابی وضعیت بود.
وی ادامه داد: قطعا یکی از سیاستهای آتی جمهوری اسلامی در بحث تعاملات اقتصادی این است که کشورهایی که در زمان تحریم و سختی کنار ما بودند، آنها را در اولویت تعامل اقتصادی قرار دهیم و برنامه دولت بر این نیست که اروپا را جایگزین این کشورها کند.