به گزارش شیرازه، وقتی حرف از خشک‌سالی به میان می‌آید، همه اذهان به سمت بلاهای آسمانی می‌رود در حالی که ریشه زنجیره مشکلات مردم کربال در سوء مدیریت‌ها خلاصه می‌شود.

شهرستان خرامه یکی از شهرستان‌های استان فارس با جمعیت بیش از 61 هزار نفر است که 70 کیلومتر با شیراز، مرکز استان فاصله دارد.

 این شهرستان دارای دو بخش کربال و مرکزی بوده و تا چندی پیش، اقتصاد این منطقه بر پایه کشاورزی می‌چرخید اما خشک‌سالی‌های پی در پی، سرنوشت مردم را به شکل تلخی تغییر داد.

این روزها، حرف زدن از خشک‌سالی و وضعیت مردم کربال، آن‌قدر سخت شده که در لابه لای درد و دل‌ها، می‌توان صورت را با اشک شست؛ نمی‌دانیم در مورد این درد چهل تکه، از آواره شدن‌ها بگوییم، از غریبی و فقر بگوییم و یا از نان‌هایی که آجر شدند.

با نگاهی کلی به وضعیت اقتصادی مردم شهرستان خرامه و تکیه بر اقتصاد تک محصولی، متوجه می‌شویم که سرمایه گذاری بر روی کشاورزی، همان ساخت و ساز بر روی زمین رملی بود که به یک باره فرو ریخت و همه چیز را در هم کوبید.

هیچ‌ اتوبانی راه خرامه را بلد نیست
از یک طرف، هیچ گونه جاده و اتوبان پر ترددی، راه خرامه را بلد نیست و از سویی دیگر، صنعت و فعالیت‌های اقتصادی کلان با این منطقه قهر کرده‌اند، به نظر می‌رسد که این منطقه، جدای از نقشه کشور باشد، این که چه تعبیری می‌توان برای بی‌تدبیری مدیران در طول این‌ سال‌ها در حق خرامه به کار برد در این مقال نمی‌گنجد.

چرا پس از گذشت 37 سال از عمر انقلاب حتی یک جاده و حتی یک کارخانه در این منطقه وجود نداشته باشد که مردم این شهرستان با نان شکم‌سیرکن، زندگی خود را بگذرانند و با این خشک‌سالی همگی به خاک سیاه بنشینند؟

حیدر شیبانی دبیر نظام صنفی کشاورزی خرامه و رئیس هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزی استان فارس می‌گوید: سال 86 آخرین سالی بود که در منطقه کربال، برنج کاری انجام شد، روزگاری که در کنار این برنج‌کاری، دریاچه بختگان هم سیراب می‌شد.

در آن زمان، به خاطر کمبود امکانات مثل تراکتور و تلمبه، کشاورزی کمتری هم انجام می‌شد که با روی کار آمدن دستگاه‌های مکانیزاسیون کشاورزی، حجم بیشتری زیر کشت رفت اما متأسفانه احداث سد سیوند و ملاصدرا باعث کمبود شدید آب در رودخانه کر شد.

باوجود کم شدن آب، در سال 67، منطقه‌ای به نام آهوچر به وسعت 5 هزار هکتار در بالادست کربال به زیر کشت رفت در حالی که این منطقه، نه پیشینه کشاورزی داشت و نه از حقابه قدیمی برخوردار بود.

پس از آن نیز سالانه، 40 میلیون متر مکعب آب به باغات شیب‌دار اقلید داده شد و از آنجا که زمین‌های کربال در انتهای حوزه قرار داشتند، سال به سال وضعیت آب و کشاورزی‌شان بدتر شد.

پارک کربالی‌های بندرعباس
این روزها که حتی یک لیتر آب برای کاشت گندم هم به زمین‌های کربال تعلق نمی‌گیرد، بسیاری از مردمی که روزگارشان با کشاورزی می‌گذشت، این روزها حاشیه نشین شهرهایی همچون شیراز هستند.

افزون‌بر شیراز، برخی شهرستان‌های دیگر هم میزبان مهاجرین کربال هستند، شنیده شده که یکی از پارک‌های بندرعباس به نام پارک کربالی‌ها شناخته می‌شود چرا که بسیاری از آن‌ها در آن مکان چادر می‌زنند و استراحت می‌کنند، مسافرکشی، کفاف اجاره خانه در آنجا را نمی‌دهد.

«غلامحسین» اهل روستای بنجیر است، زمانی که کربال، کربال بود برای خودش برو و بیایی داشت، چندین کارگر داشت و زمین‌های زیادی را به زیر کشت می‌برد، با اوج گرفتن خشک‌سالی، چند سالی را دوام آورد اما ادامه زندگی او به نگهبانی یک مجتمع در معالی آباد شیراز ختم شد.

«یوسف» اهل روستای نصرت است، او هم در زمان خودش، کدخدایی می‌کرد و زمین‌های بسیار خوبی نسبت به سایر زمین‌های کربال داشت اما او هم این روزها به توزیع مواد غذایی در شیراز مشغول است و فرزندانش در یک کارخانه، کارگری می‌کنند.

بسیاری از مردم روستاهای کربال هم که توان زندگی مستمر در شهرهای دیگر را ندارند، یک ماه در مناطقی همچون کامفیروز، در کنار زمین‌های کشاورزی چادر زده و به‌صورت روز مزد، به برداشت محصولات کشاورزان آن مناطق می‌پردازند.

بحران بی‌آبی در خرامه کارد را به استخوان رسانده است
اما این همه ماجرا نیست؛ برداشت‌های بی‌رویه و استفاده نابجا از آب‌های زیرزمینی، کارد را به استخوان رسانده تا جایی که در حال حاضر، شهرستان خرامه در حالت بحرانی قرار گرفته است و معلوم نیست این دست درازی به منابع نسل‌های آینده چه وضعیتی را برای آن‌ها ایجاد کند.

پدرام عباسی رئیس اداره منابع آب شهرستان خرامه با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آب منطقه می‌گوید: برنامه‌هایی جهت جلوگیری از حفر چاه غیرمجاز و اضافه برداشت آب از چاه‌های موجود در حال انجام است.

وی به بیان فعالیت‌های انجام شده جهت حفظ منابع آبی پرداخت و افزود: در خردادماه امسال تعداد 6 حلقه چاه غیرمجاز با دستور قضایی پر شده که می‌تواند کمک حداقلی به حفظ منابع آبی منطقه باشد.

باوجود این همه مشکلی که پیش آمده، نوک پیکان نگاه مردم به مسئولان است؛ نماینده مردم در مجلس، فرماندار و رئیس جهاد کشاورزی شهرستان، کسانی هستند که بیش از سایر مسئولان با معضل خشک‌سالی درگیرند.

داریوش اسماعیلی نماینده مردم خرامه سروستان و کوار در مجلس شورای اسلامی در تشریح وضعیت انتقال کارخانه سیمان به خرامه می‌گوید: هفته گذشته جلسه‌ای با حضور مهندس لطفی مدیرعامل هلدینگ شستا و مدیرعامل بانک صنعت و معدن داشتیم و پی گیری‌های لازم برای حل مشکل ارزی جهت واردات دستگاه‌های لازم انجام شد.

پروژه انتقال آب از سد درودزن، پیمانکار آن انتخاب شده و به‌زودی جزییات بیشتری در مورد نحوه اجرای این پروژه ارائه خواهیم کرد؛ در مورد پروژه‌های گاز نیز پروژه گاز مجموعه دهستان دهقانان کلنگ زنی و پیمانکار مجموعه مهرآباد انتخاب شده که امیدواریم تا دهه فجر امسال به بهره‌برداری برسد.

اولویت کاری ما این است که همه پروژه‌های نیمه تمام را حداکثر تا دو سال اول مجلس دهم به پایان رسانده و آماده احداث کارخانه‌ها بزرگ برای اشتغال جوانان شویم.

مهمترین عامل توسعه و آبادانی وجود راه های مواصلاتی است
نوراله اسپرانی فرماندار خرامه با بیان این نکته که طی سالیان گذشته نسبت به توسعه زیرساخت‌های شهرستان خرامه از جمله راه‌های مواصلاتی بی‌مهری شده است می‌گوید: در حال حاضر بیش از 78 میلیارد تومان پروژه راه و شهرسازی در شهرستان خرامه در حال اجراست.

مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل توسعه و آبادانی هر شهرستان وجود راه‌های مواصلاتی و ارتباطی است که تمام تلاش خود را برای اجرای هرچه سریع‌تر آن‌ها به کار بسته‌ایم.

طرح آمایش کشت در خرامه
سید حسین زارعی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خرامه  با بیان این نکته که مهم‌ترین گام فنی جهت برون‌رفت از مشکلات کم‌آبی انجام شده است می‌گوید: تهیه و تدوین طرح آمایش کشت شهرستان خرامه همراه با اطلاعات مختلفی همچون آمار بارندگی 39 سال گذشته، کشت 15 سال گذشته، شناسایی مناطق کم آب، پرآب و بحرانی شهرستان و بسیاری از اطلاعات اساسی کشاورزی به پایان رسید.

هدف از طرح آمایش، شناخت محدودیت‌ها و پتانسیل‌ها، ترسیم نقشه راه بر اساس آمایش کشت شهرستان به‌منظور جلوگیری از هدر رفت آب و بر اساس تعریف آب مجاز، کاهش مصرف آب، توسعه و افزایش تولید با توجه به شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک بودن شهرستان، بهره‌برداری مناسب از اراضی کشاورزی و توجه ویژه به تولید محصولات اساسی در راستای امنیت غذایی بوده است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خرامه در پاسخ به این سؤال که آیا این طرح یک طرح کاملاً کارشناسی شده است یا نه، ادامه می‌دهد: 78 نفر در تهیه این طرح نقش داشتند که 12 نفر از آن‌ها هیئت‌علمی دانشگاه‌های معتبر و بقیه از مدرسین دانشگاه‌ها و کارشناسان کلیه رشته‌های کشاورزی بوده‌اند.

حرف آخر:
داریوش اسماعیلی نماینده مردم خرامه سروستان و کوار در مجلس شورای اسلامی در ایام تبلیغات نامزدهای انتخاباتی گفته بود که قطعاً شهرستان خرامه تا پایان دوره دهم مجلس شورای اسلامی به یک شهرستان مهاجر پذیر تبدیل خواهد شد.

به نظر شما؛ چند درصد از مردم شهرستان خرامه منتظر تحقق این وعده می‌مانند؟!


منبع: صدای خرامه