یکی دیگر از جلسات نمایندگان مجلس با محمدجواد ظریف برگزار شد و هر کدام از رسانه‌ها به فراخور نگاه خود، گزاره‌ای از سخنان وی را برجسته کردند. این در حالی است که باید بدون تعصبات مرسوم حزبی اظهارات رئیس دستگاه دیپلماسی را مورد مداقه قرارداد تا تصویری واقعی از شرایط کنونی و آینده برجام ترسیم شود.

مهم‌ترین نکته جلسه علنی روز گذشته مجلس این مسئله است که برخی از واقعیت‌های منبعث از توافق هسته‌ای با اظهارات وزیر امور خارجه کشورمان همخوانی نداشته و نمی‌تواند پاسخ مناسبی برای شبهات موجود در جامعه باشد.

تناقض واقعیت‌های پسابرجام با آنچه گفته می‌شود و همچنین نکات مهم سخنرانی محمدجواد ظریف را می‌توان در موارد ذیل برشمرد؛
1- سخنان وزیر امور خارجه بیشتر از آنکه جنبه پاسخگویی به منتخبان ملت را داشته باشد، «کلی‌گویی»، «توجیه‌گری» و «تبلیغی» بود تا آنجایی که انتظار بود پس از گذشت هشت ماه از روز اجرای برجام و نقض مکرر آن توسط ایالات متحده، ظریف از لزوم به‌کارگیری ابزارهای مؤثر همانند «اقدامات متقابل متوقف‌سازی تعهدات توسط ایران» و «طرح شکایت از مکانیسم‌های پیش‌بینی شده در حقوق بین‌الملل» سخن به میان آورده و ضمن پذیرش اشتباهات تیم مذاکره‌کننده در تنظیم و تدوین متن برجام از قریب‌الوقوع بودن تغییر رفتار ایران به همین دلیل سخن به میان بیاورد‌.

به بیان بهتر تقلیل «نقض» برجام به «بدعهدی» و در ادامه توجیه اشتباهات دیروز و امروز نمی‌تواند به تغییر رفتار کنونی امریکایی‌ها بینجامد، چراکه استحاله رفتاری طرف مقابل به شرط تغییر محاسبات آنها ممکن است و این تغییر حالت جز با «موضع‌گیری مشابه و انقلابی»، «اقدامات متقابل» و «پیگیری اختلافات فی‌مابین از طریق مراحل سه‌گانه پیش‌بینی شده در متن برجام» و «طرح شکایت از مکانیسم‌های حقوق بین‌الملل» محقق نمی‌شود. بنابراین در ماه‌های آینده نیز باید منتظر نقض برجام از سوی طرف امریکایی باشیم، چراکه برآورد آنها از جلساتی نظیر جلسه روز گذشته مجلس این است که طرف ایرانی به همین حد از اجرای تعهدات رضایت داشته و اساساً گلایه‌ای از «نقض» ندارد!

توجیه‌گری توأم با کلی‌گویی و تبلیغی برخورد کردن با برجام را می‌توان در گزاره‌هایی که در ادامه به آن اشاره می‌شود، مشاهده کرد: «ما اجازه نخواهیم داد که در هیچ حوزه‌ای هیچ یک از طرف‌های برجام از حدودشان تخطی کنند»، «ما با کمال قدرت و شجاعت در برابر زیاده‌خواهی‌ها ایستادگی می‌کنیم و اجازه زیاده‌خواهی هم نخواهیم داد»، «حرف اصلی برجام حفظ دستاوردهای هسته‌ای و عزت کشور است»، «امروز با بدعهدی امریکا برخورد می‌شود... و دنیایی که با امریکا علیه ما متحد شده بودند، امروز فشار می‌آورند».

2- زمانی که در جلسه روز گذشته مجلس عنوان می‌شود «دستگاه دیپلماسی با نظارت هیئت نظارت بر برجام تمام اقدامات را انجام می‌دهد» این تلقی ایجاد می‌شود که دولت همچنان اصرار دارد چنانچه هزینه‌ای به‌واسطه برجام ایجاد شده، دولت یا تیم مذاکره‌کننده مسئول آن نبوده و سایر مقامات باید مسئولیت آن را به دوش بکشند که چنین مسئله‌ای با توجه به اختیارات تام دولت در باب توافق هسته‌ای دور از واقعیت است.

پذیرش برخی اشتباهات و برخورد قاطع با ناقضان برجام می‌تواند از یکسو منجر به ریزش جبهه منتقدان برجام ‌‌شود و از سوی دیگر تغییر و تصحیح رفتار امریکایی‌ها را به دنبال داشته باشدو همانگونه که طی هشت ماه اخیر اثبات شده رفتار طرف مقابل جز با اتخاذ چنین رویه‌ای تغییر نخواهد کرد، چراکه متن برجام و قطعنامه 2231 چنانچه با دقت و حساسیت بیشتری تنظیم و نگارش می‌شد و اجازه «تفسیرپذیری» را به طرف مقابل نمی‌داد امروز مقامات امریکایی باب میل و تفسیر خود به توافقات عمل نمی‌کردند و گفته‌های روز گذشته علی‌اکبر ولایتی مبنی بر «امریکایی‌ها در اجرای برجام به وظایف‌شان در رابطه با گشایش اقتصادی که قول داده بودند، عمل نکردند» تأییدکننده این موضوع است.

به هر روی انتظار می‌رفت هشت ماه پس از روز اجرای برجام و در شرایطی که ایالات متحده همچنان به نقض برجام متمرکز بوده و با تصویب و اجرای قوانین جدید همچنین با به‌کارگیری ابزار کارآمد «رویه حقوقی» در حقوق بین‌الملل «استاندارد سازی رفتار ایران» را پیگیری می‌کند و جامعه و وکلای مردم در خانه ملت نیاز به توضیحات قانع‌کننده و مستند دارند، دولت و وزیر امور خارجه کشورمان نگاهی واقع‌بینانه و به‌دور از هیجان به پرونده هسته‌ای داشته و با اقداماتی عملی در جهت تغییر معادلات به نفع جمهوری اسلامی در دوران پسابرجام باشند.

انتهای پیام/