در گفتگوی اختصاصی شیرازه نقش آموزش و پرورش در پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان بررسی شد؛
۶۵ درصد مدارس استان تحت پوشش طرح های پیشگیرانه قرار دارند
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش فارس، گفت: پیشگیری از اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر از طریق ارتقا دانش و آگاهی دانش آموزان و فرهنگ‌سازی امکان پذیر است.
به گزارش شیرازه، ویژگیهای جسمی و روانی خاص دوران نوجوانی، برخی از آنان را در معرض آسیب هایی مانند اعتیاد قرار می دهد، اما خانواده و اولیاء مدرسه در طی کردن سالم این دوره نقش بسیار حساسی به عهده دارند.
آنها باید سعی کنند با منطق و توضیحات قانع کننده، از تعارضات احتمالی نوجوان پیشگیری کنند، چرا که افراط و تفریط خصوصاً نسبت به نوجوانان، مشکلات را بیشتر و آنان را از خانواده دور می کند.
از آنجا که انسان موجودی اجتماعی بوده ومهمترین عامل اجتماعی شدن وی در زندگی، تجارب دوران کودکی در محیط خانواده می باشد، پس از طی این دوران، عوامل دیگری مثل مدرسه، محیط زندگی و اشتغال، نهادهای مذهبی و اجتماعی در جامعه پذیری فرد موثرند از طرفی نیز در شکل گیری شخصیت نوجوان، عواملی خطرساز هستند و عناصری محافظت کننده محسوب می شوند.
از اقدامات ضروری هر نظام آموزشی، شناسایی و تضعیف عوامل خطرساز و مقابله با آنهاست، چرا که دوره نوجوانی از نظر ابتلاء به سوء مصرف مواد مخدر، بسیار حساس و قابل بررسی است و برنامه ریزی برای اقدامات پیشگیرانه در این دوره ضروری به نظر می رسد که قطعاً مدرسه در این مسیر نقش موثری بر عهده دارد، چنانچه کارشناسان امور تربیتی هم عقیده دارند که پس از خانواده، مدرسه بیشترین تاثیرگذاری را بر شخصیت نوجوانان دارد. اگر نظام آموزشی بر اساس درک صحیح از ضرورتها و شرایط جدید زندگی اجتماعی پی ریزی نشده باشد،نمیتواند در آموزش مهارتهای پایه برای توفیق در زندگی اجتماعی، موفق باشد.
همچنین می توان گفت عصر حاضر با وجود فضاهاي مجازي، اينترنت، ماهواره و بسياري از راه هاي ارتباطي گسترده تهديدي در حوزه آسيب هاي اجتماعي براي جوانان است و با توجه به اينكه كماكان موضوع مصرف مواد مخدر و اعتياد ناشي از آن در صدر آسيب هاي اجتماعي قرار دارد بايد پيشگيري از اعتياد بر محور پيشگيري از فرآيند اوليه منجر به اعتياد شكل بگيرد و ضروري است كه اين پيشگيري از سطح مدرسه و فضاي تعليم و تربيت اجرا و آغاز شود.
بر همین اساس به سراغ رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش فارس رفته تا پیرامون عملکرد این نهاد در حوزه پیشگیری از اعتیاد گفتگویی انجام دهیم.
پیشگیری از اعتیاد از طریق ارتقا دانش و آگاهی دانش آموزان و فرهنگ‌سازی امکان پذیر است
لیلا نورافشان با بیان اینکه به طور کلی اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وظیفه اجرای برنامه هایی در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی و رفتارهای پرخطر را بر عهده دارد،گفت: این اداره اهدافی اختصاصی دارد، از جمله اینکه دانش و آگاهی دانش آموزان را در زمینه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، رفتار پرخطر و اعتیاد بالا ببرد، توانمندی روانی اجتماعی دانش آموزان را در برابر آسیب های اجتماعی و رفتار پرخطر بالا افزایش دهد، همچنین دانش و توانایی مجریان را که همان معلمان یا مدیران و مربیان باشند را ارتقاء میدهد و به شکلی سعی در هماهنگی و ساماندهی و یکپارچه‌سازی طرح هایی دارد که در راستای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی باشد.
نورافشان با بیان اینکه این طرح‌ها همه در صدد کاهش عوامل مخاطره آمیز و تهدید کننده برای دانش آموزان هستند،افزود: یکی از کارهای بسیار مهمی که ما در حال انجام آن هستیم رصد وضعیت آسیب های اجتماعی استان است.
وی ادامه داد: سعی شده وضعیت آسیب ها را شناسایی کرده و برنامه ریزی کنیم برای مداخلاتی که علاوه بر پیشگیرانه بودن بتواند آسیب های اجتماعی و رفتار پرخطر را کاهش داده و کنترل کند.
نورافشان با بیان اینکه پیشگیری از اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر از طریق ارتقا دانش و آگاهی دانش آموزان و فرهنگ‌سازی امکان پذیر است افزود: ما سعی داریم یک نهضت فرهنگی به وجود بیاوریم که نه تنها دانش آموزان بلکه تمام همکاران، والدین، فرهنگیان، مربیان و مدیران و حتی خود مدارس در مواجه فعال با آسیب های اجتماعی توانمند شوند.
وی با اشاره به اینکه از دستگاه‌ها و سایر ارگان‌های دیگر هم دعوت کرده ایم که به کمک ما بیایند،ابراز داشت: اخیراً گروه‌هایی را به عنوان گروه مراد (مراقبت روانی اجتماعی دانش آموزان) در ۵۹ منطقه استان فارس تشکیل داده ایم و به همراه دستگاه هایی همچون بهزیستی، کمیته امداد، نیروی انتظامی، علوم پزشکی، اداره کار و هلال احمر کارگروهی شکل گرفت که بتوانند کنار ما یک قدم در حل مسائل و مشکلات دانش آموزان بردارند.
286مدرسه در فارس تحت ارائه طرح نماد هستند
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش فارس در ادامه به این نکته نیز اشاره کرد که از جمله کارهایی که برای آموزش انجام می‌دهیم، اجرای طرحهایی است که به شکل‌های مختلف در راستای توانمندسازی همزمان دانش‌آموزان اجرا می شود.
نورافشان اضافه کرد: طرح «نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان» یا نماد، طرح ماد و همچنین طرح مدارس مراقب و مدارس عاری از خطر و همچنین طرح «کانون یاری گران زندگی» طرح‌های مصوبی هستند که سعی شده از طریق این طرح ها علاوه بر آموزش و توانمندسازی والدین، کارکنان خود را نیز در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و رفتار پرخطر توانمند سازیم تا بسیار قدرتمند جلو برویم.
وی با بیان اینکه یکی از برنامه‌های راهبردی دیگری که ما در راستای فرهنگ‌سازی یا نهضت فرهنگی در مدارس اجرا می کنیم، جشنواره‌ها هستند،افزود: جشنواره نوجوان سالم، جشنواره، کانون یاریگران زندگی، نمایشگاه‌های فرهنگی در زمینه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی همچنین تولید و انتشار کتاب چه ها،برشور و بنر و محصولات فرهنگی در راستای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از جمله این برنامه ها هستند،همچنین سعی کردیم از طریق های مختلف و در دنیای مجازی، کلیپ، انیمیشن پوستر و موارد مختلف را برای بچه‌ها به اشتراک گذاریم.
او اضافه کرد: به تازگی با تقویت کانال یا شبکه شاد که یک پایگاه اطلاع رسانی و تخصصی روانشناسی و مشاوره ای در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی است و استان فارس هم دبیرخانه کشوری آن را بر عهده دارد از تمام کشور آثاری به دست ما می رسد، آن را بازبینی داوری و سپس انتخاب می‌کنیم و برای بارگذاری در شبکه شاد ارسال می شود.
نور افشان با بیان اینکه طرح نماد یا نظام مراقبت روانی اجتماعی دانش‌آموزان که با ائتلاف ۱۴ دستگاه شکل گرفته و به طور آزمایشی در تمام مدارس شهرستان مرودشت که ۲۷۶ مدرسه است اجرا گردید، عنوان کرد: علاوه بر تمام مدارس شهرستان مرودشت، 6 مدرسه در ناحیه 3 و شش مدرسه هم در استهبان جمعا 286 مدرسه تحت ارائه طرح نماد هستند که طرح بسیار ارزشمند و گسترده ای است.
وی به برنامه های پایه و توسعه گرای آموزش و پرورش نیز اشاره کرد و ابراز داشت: این گونه برنامه ها بر اساس نقشه خطرپذیری مناطق، ویژه استان فارس طراحی شده که وضعیت آسیب های اجتماعی و نقشه خطرپذیری و سوء مصرف مواد مخدر را در اداره کل آموزش و پرورش و تمام شهرستانها رصد کرده و بر آسان آن برنامه‌ریزی می شود.
او به برنامه‌های پیشگیری اولیه با رویکرد رشد مدار هم اشاره کرد و افزود: در راستای مراقبت از خود آموزش‌ها و مهارت های متعددی در پایه ها و سطوح مختلف سنی به دانش آموزان داده می شود، مهارت هایی همچون مقابله با استرس و رفتارهای پرخطر با همکاری خانه و مدرسه که این هم یکی از طرح‌های بسیار عالی است که خود اعضای خانواده در توانمند شدن و پیشگیری از رفتارهای پر خطر و آسیب هایی که ممکنه است در کمین بچه ها باشد، مشارکت دارند.
نورافشان با بیان اینکه با اجرای برنامه های فرهنگی همچون جشنواره نوجوان سالم و ابتکارات شامل جشنواره ویژه همکاران سعی شده کارهایی در زمینه هفته مبارزه با مواد مخدر که در آبان ماه است،انجام شود،تصریح کرد: در تابستان نیز سعی می‌کنیم برنامه هایی ویژه هفته مبارزه با مواد مخدر جهانی داشته باشیم.
وی یادآور شد حدود ۶۵ درصد مدارس استان فارس تحت پوشش طرح های پیشگیرانه ما قرار دارند که ابتدای هر سال خدمت همکارانمان در شهرستان ها و مناطق ارسال می‌کنیم و آنها بر اساس مدارس اولویت دار و مناطق پر خطر وحاشیه نشین این طرح ها را اجرا می کنند.
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش فارس در مورد مقطع و اجرای طرح ها گفت: طرح های ما از مدارس ابتدایی دور دوم شروع شده و متوسطه دور اول و دوم را دربرمی‌گیرد که برای هر کدام، بسته های آموزشی و محتوا ویژه همان سنین تدوین و تبیین شده است.
به گفته نور افشان جدیدترین طرحی که تدوین شده و استان فارس در راستای اجرای آن در کشور مقام اول را کسب کرده، طرح کانون یاریگران زندگی است که شامل تشکل‌های دانش‌آموزی به اضافه نماینده انجمن و اولیاء، نماینده دبیر و مدیر در سطح مدرسه و منطقه و شهرستان و استان همچنین نمایندگانی از دستگاه‌های مختلف در سطوح بالاتر می باشد.
وی افزود: در این طرح آموزش هایی به صورت گروهی به جمعی از دانش آموزان داده و آنها نیز به همتایان خود آموزش می دهند و در واقع هدف از طرح کانون یاریگران زندگی استفاده از همتایان بوده تا هم سن و سال ها بتوانند تاثیرات مثبتی را بر یکدیگر داشته باشند.
نورافشان اضافه کرد: تعداد مدارسی که اکنون در فاز اول تحت پوشش طرح کانون یاریگران زندگی هستند ۱۴۲۵ مدرسه در کل استان است.
وی با بیان اینکه به طور کلی آسیب های اجتماعی به ویژه اعتیاد از جمله مخاطرات مهم تربیتی برای نوجوانان به شمار می‌رود،اظهار کرد: اگر در جامعه به این موضوع بی توجه باشیم تمام تلاش‌هایی که مدرسه و خانواده انجام میدهد تحت شعاع قرار گرفته و منجر به شکست می شود و در نتیجه نسل جوان آینده را دچار خطر میکند.
قابل ذکر است تلاش خبرنگار شیرازه برای دریافت پاسخ سوالات زیر بی نتیجه مانده است.
_میزان اعتبار دریافتی در دو سال گذشته برای برنامه های پیشگیری از اعتیاد چقدر بوده است؟
_ این اعتبار به کدام مناطق یا مدارس واگذار شده است؟
_ ریز برنامه آموزش و پرورش در موضوع پیشگیری از اعتیاد ( عنوان برنامه، شیوه اجرا، مدت زمان اجرا،...) چیست؟
_به عنوان اداره کل از نحوه اجرای برنامه پیشگیری در مدرسه نظارت داشته اید؟
اثر سنجی از نحوه اجرا صورت گرفته؟
میزان اثربخشی برنامه ها چقدر بوده است؟
آماری از وضعیت اعتیاد در مدارس را دارید؟
اگه آمار دارید جزئیات رو بفرمایید؟
اگه ندارید، چرا ندارید؟
موافق هستید به اتفاق تیمی از شیرازه به چند مدرسه مجری طرح سر بزنیم و عملکردها رو بررسی کنیم؟
انتهای پیام/
نظرات بینندگان
