پاسخ سید مصطفی قدمگاهی مولودی خوان شعر "داره می ریزه":
چرا باید عذرخواهی کنم؟
شعر پر محتوا است، ما اگر ولادتی را تند بخوانیم میگویند چرا تند خواندیم، اگر نخوانیم میگویند چه فرقی این خواندن با خواندن در شهادت دارد. بخشی از شعر را برداشتهاند، بخشهای بعدی شعر مفهومدار است
اخیرا مولودیخوانی از شما منتشر شده که واکنشهای انتقادی بسیاری به دنبال داشته، پاسخی برای این انتقادها داری؟
بله. امشب در یک لایواینستاگرام قرار است جواب همه را بدهم؛ من جواب زیاد دارم.
یعنی از این مولودیخوانی دفاع میکنی؟
حرف زیاد است. دو خط اول شعر را گرفتند و بریدند و آهنگ گذاشتند.
یعنی دلیل این انتقادها را تقطیع در شعر و آهنگگذاری میدانی؟
بله. عدهای به نفع خودشان این تغییرات را انجام دادهاند.
اما کلیپی که در صفحه شخصی خودت هم منتشر کردی، با انتقاد بسیاری همراه بود؟
بله. من کامنتهای انتقادی را پاک میکنم.
به نظرت این کار، پاک کردن صورت مسأله نیست؟
آهنگ گذاشتن، بد شد. من این آهنگ را 3سال پیش خواندم تمام شد. رفت زیر خاک. حالا دشمن پیدا کردم، فرستادن کانادا روش آهنگ گذاشتن و دابسمش کردهاند.
یعنی هنوز معتقد هستی، متن شعر موردی ندارد؟
شعر پر محتوا است، ما اگر ولادتی را تند بخوانیم میگویند چرا تند خواندیم، اگر نخوانیم میگویند چه فرقی این خواندن با خواندن در شهادت دارد. بخشی از شعر را برداشتهاند، بخشهای بعدی شعر مفهومدار است
چندسال داری؟
متولد 59 هستم
از چه سالی مداحی را شروع کردی؟
ازسال 74
در مورد نحوه انتخاب شعر توضیح میدهی؟
از شعر شاعرهای مختلفی استفاده میکنم. شعرها را از برخی از کانالها در شبکه اجتماعی بر میدارم یا خود شاعر برای من میفرستد.
شاعر «دارهمیریزه» چه کسی است؟
اسم این شاعر را نمیتوانم بگویم؛ شاعر سر دوراهی گیر کرده. از یک جهت دوست دارد بگوید شعر من است و از جهت دیگر با توجه به انتقاد دوست ندارد شعر با نام او معرفی شود.
چرا دو راهی، اگر قابل دفاع باشد، میتواند دفاع کند.
من از حرفهایش چنین برداشتی دارم. شاعر معتقد است چون من آهنگ را تند خواندم، این شعر با حاشیهها همراه شده. چرا به آقای مقدم ایراد نگرفتند، ایشان کند خواند، گل نکرد، من تند خواندم گل کرد. الان شاعرش ناراحت است، چرا من تند خواندم. نظر من هم این است که دو خط اول شعر ضعیف است، شما چرا ادامه شعر را نمیخوانید.
به نظرت شعرآیینی باید گل کند؟
نه من دنبال گل کردن، نیستم. گفتم از شعر مقدم استقبال نشد. من تند خواندم، شاعر هم به همین دلیل ناراحت است. مطلب جا افتاد. شما اگر کل متن شعررا بخوانید متوجه میشوید فقط دو خط اول شعر ایراد دارد. در ادامه به مفاهیمی همچون قیامت و زیارت اربعین پرداخته شده است. اما شما چسبیدی به داره میریزه.
با کدام شاعرها همکاری میکنی؟
عباس شعرباف، بیگی، محمدمهدی روحی، حسین نوری و بهنام نعمتی.
شاعرهای آیینی بسیاری این روزها نسبت به این ملودی انتقاد داشتهاند؟
از بس استادان کلاس گذاشتن، ما مجبوریم با شاعرهایی که سطح پایینتری دارند کار کنیم.
با همین ادبیات میخواهی به منتقدان جواب بدهی؟
خودتان عوض کنید. از بس حاشیهها و تهمتها این روزها زیاد شده، تمرکزم را از دست دادهام.
عذرخواهی میکنی؟
چرا باید عذرخواهی کنم، اصلا عذرخواهی نمیکنم. مگر آقای هلالی که کاری بدتر از این کرد، عذرخواهی کرد؟ کار من بدتر بود یا
کار هلالی؟
آن موضوع یک مسأله شخصی بود؛ در ضمن من با آقای قدمگاهی گفتوگو میکنم نه آقای هلالی.
« نوار مغز سرم، در محضرم دکترا» به آن شعر هم انتقاد وارد بود، چرا آن نوحهخوان عذرخواهی نکرد.
من اینگونه برداشت میکنم، شما معتقدی چون دیگران از اینچنین اشعاری استفاده میکنند، شما هم میتوانی؟
نه اشتباه برداشت کردید، اصلا این طور نیست. من آدمی هستم که در انتخاب شعر و سبک حساسم.
شما از چه شعر و سبکی بهره میگیرید؟
من یک فرد انقلابیام، بدون تعارف.
خُب، به نظر سوال را خوب مطرح نکردم، شما از چه شعری و از چه سبکی برای نوحهخوانی بهره میگیرید.
من همین را میخواهم توضیح بدهم. در انتخاب اشعار حساس هستم و از کلماتی چون سگ، مستی و شراب استفاده نمیکنم. شعر باید دارای مفهوم و معنادار باشد. من هر سبکی را نمیخوانم خصوصا در ایام شهادت. شعر باید از لحاظ معنا خروجی داشته باشد.
این شعر داره میریزه معنا دار است؟
غیر از دو خط اول، بله.
پس چرا خواندی؟
خود شاعر این چنین شعر را سروده، وقتی شاعر میگه شعر من را کامل بخوانید مگه من میتوانم شعر را ناقص کنم.
شما میتوانید شعر را نخوانی...
من آن زمان فکر نمیکردم، آنقدر برایش حاشیه درست کنند.
امروز فهمیدی، چرا عذرخواهی نمیکنی؟
اصلا عذرخواهی نمیکنم.
الگوی شما در مداحی چه کسانی بودهاند؟
حاج منصور، محمود کریمی، محمد رضا طاهری و سلحشور.
اهل مطالعه شعرهای آیینی هستید.
بحث کتابهای اشعار منظورتون است؟
بله
بیشتر به اینترنت رجوع میکنم.
نام آخرین کتابی که در اینترنت خواندی؟
نخل میثم، مجموعه شعرهایی که ناشرش را فراموش کردم. مداحان جوان لحظهای درنگ نمیکنند حیدر توکلی، نوحهسرا و مداح پیشکسوت یکی از منتقدان جدی است که این روزها در گفتوگو با خبرگزاری فارس نسبت به این نحوه مولودیخوانی واکنش نشان داده است. این مداح پیشکسوت معتقد است: «من هم چند روزی است کلیپی در فضای مجازی درحال انتشار میبینم که موجب تمسخر عدهای فرصتطلب شده. متاسفانه انواع کلیپ رقص با این به اصطلاح مداحی ساختهاند و حتی در اینستاگرام پیجی ساختهاند که همه این کلیپها را با صدای آن آقای مداح کنار هم بچیند.» این مداح با بیان اینکه نه آن مداح را میشناسد و نه میخواهد او را بشناسد، ادامه داد: «پیامها، توهینها، تمسخرها و ... که طی چند روز گذشته به دستم رسید و شاهد آن بودهام، مرا بر آن داشت که چند جمله خطاب به آن مداح بنویسم. یادداشتی نوشتم و در فضای مجازی منتشر کردم.» توکلی با اشاره به عواقب این قبیل کارها اظهار داشت: «آیا عزیزانی که در قشر صدهزار نفری جامعه محترم مداح حضور دارند، جرمی مرتکب شدهاند که به خاطر رفتار، گفتار، اشعار جلف و سَبکهای سَبُک، مدام از سوی دوست و دشمن مورد اهانت، سرزنش، تمسخر، توهین و ... قرار بگیرند؟ آبرو و اعتبار همه ما فدای یک نخ عبای ارباب بیکفنمان حضرت حسین (ع)، اما مداحان جوانی که به عاقبت کار فکر نمیکنند، لحظهای درنگ نمیکنند که با این قبیل مثلا مداحیها، باعث وارد شدن چه جسارتها و خسارتهایی به ساحت اقدس آل الله (ع) میشوند». وی خاطرنشان کرد: «جلب رضایت مستمع، نوآوری و ابداع، رقابت با دیگران، جذب شهرت، کسب ثروت یا هر دلیل و انگیزه دیگری غیراز رضای خدا و خاندان پاک رسول الله (ص) به ما این اجازه را نمیدهد که با هر سبک، شعر، لحن، آوا، تیپ ظاهری و ... مداحی کنیم.»
این مداح پیشکسوت افزود: «نخستین و مهمترین عیب هر یک از ما به دلیل نداشتن استاد و راهنماست. ایمان کامل دارم که هیچگاه یک شاعر آیینی یا یک مداح، دانسته و از روی عمد به ساحت مقدس آل الله (ع) جسارت نکرده و نخواهد کرد. حتی زمینه جسارت به ساحت آنان را فراهم نخواهد کرد؛ بلکه یقینا تمام ارادتمندان این آستان (بدون استثنا) در جهت کسب رضایت اهلبیت (ع) و اندوختهای برای روز محشر خود، میسرایند یا میخوانند.»
توکلی با انتقاد از بیتوجهی به جوانان در تربیت مداح و راه و رسم هیأتداری، حل مسأله را در سرکشی و توجه بیشتر به آنان دانست و گفت: «شعرهای سبُک، بیپایه یا بیمغز از روی جهل ساخته میشوند؛ نه از روی عمد و اهانت. درجایی که ۱۱ تشکل مداحی در کشور داریم، جوان مداح، کمترین اشتباه را دارد.»
این شاعر و نوحهسرا در پایان گفت: « تا چندسال پیش این سؤال مطرح بود که بقالها و قصابها سندیکا دارند؛ چرا مداحان ندارند؟ امروز ۱۱ ارگان مرتبط با امور مداحی فعالیت میکنند که هرکدام بودجه دارند؛ اما چرا این حواشی روزبهروز بیشتر میشود؟» مداحی صرفا صدای خوب نیست انتشار و خبرسازیهای مولودی «داره میریزه» باعث شد بار دیگر موضوع آسیبشناسی عرصه مداحی و بررسی کاستیهایی که در این حوزه موجب افسارگسیختگیها شده، توسط برخی از شاعران و مداحان اهل بیت (ع) مطرح شود. دراینباره سجاد محمدی، شاعر آیینی که در زمینه سبک سازی نیز فعالیت دارد در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس با اشاره به اهمیت شعر خوب در یک مداحی و مولودی اظهار داشت: «شعر در مداحی و مولودی بهعنوان محتوا قلمداد میشود و مهمترین بخش به حساب میآید که نشاندهنده بار مطالعاتی یک مداح و شاعر اهل بیت (ع) است خطکشیهای مداحی و مولودیخوانی اظهرمنالشمس است.» وی با بیان اینکه شعر آیینی دارای خطکشیهایی است که باید رعایت شود، تصریح کرد: «این خطکشیها اظهرمنالشمس است که سالهاست رعایت شدهاند و اساتید خوبی نیز در این عرصه وجود دارند که میتوانند آموزشهای لازم را ارایه کنند.» محمدی با بیان اینکه مستلزم مداح بودن صرفا صدای خوب داشتن نیست و باید فرد در ابتدا آموزشهای لازم را فرا گرفته باشد، گفت: «متاسفانه امروز اگر مولودی «داره میریزه» تکثیر و دست به دست میشود، به دلیل عدم صلاحیت یک مداح برای مخاطبان است که نشان میدهد آن مداح، محتوا و شعر خوب را نمیشناسد.» مداح بهعنوان صاحب منبر هیأت باید به ملودی و سبک توجه داشته باشد اکبر شیخی در سومین نشست صمیمانه فصلی جمعی از ستایشگران جوان آستان اهلبیت (ع) که در موسسه فرهنگی شهدای هفتم تیر تهران برگزار شد، طی سخنانی با عنوان «نقش موسیقی در ستایشگری و اثر آن در خانواده» اظهار کرد: «موضوعهایی همانند فقه و تاریخچه موسیقی لازمهای برای کار مداح باتجربه و متخصص است که موجب استفاده درست مداح از موسیقی میشود.»
وی از تاثیرگذاری قابل توجه موسیقی در میان مخاطب یاد کرد و افزود:«مداحان جدا از شخصیت فرهنگی یک شخصیتی در حوزه موسیقی دارند، چراکه همیشه درحال تولید اثر هستند و جامعه مرتبط با این موسیقی همیشه مداحان را زیر نظر دارند. به همین علت اگر فردی اثر خوبی تولید کند به جامعه مداحان ارزش میدهد و اگر فردی اثر بدی تولید کند به این جامعه ضربه میزند.»
این شاعر اهلبیت (ع) با تأکید بر اینکه موسیقی شرقی ریشه در وحدانیت دارد، مطرح کرد: «با توجه به اینکه موسیقی با حس و ادراک انسان ارتباط دارد، ما هنگامی که از موسیقی استفاده میکنیم به حس و جان افراد دسترسی پیدا میکنیم و میتوانیم بر آنها تاثیر بگذاریم.» شیخی خاطرنشان کرد: «مذهب شیعه بالاترین احترام را برای موسیقی قایل است و موسیقی ایران داشتههای خود را مدیون این مذهب است و حتی میتوان گفت که پایه موسیقی غرب نیز ماهور ماست و این نشان از عظمت گنجینه موسیقی شیعی است. با این وجود اکنون برخی نسبت به این گنجینه بیتوجه هستند و از موسیقیهای نادرست و دور از مذهب شیعه استفاده میکنند.» وی بر لزوم حضور پرشورتر مداحان در حوزه موسیقی تاکید کرد و افزود: «باید خود را به جامعه موسیقی کشور نزدیک کرده و بتوانیم در این جامعه جایگاهی برای حرف زدن داشته باشیم.»
شیخی از تأکید رهبر معظم انقلاب بر لزوم پرهیز مداحان از سبکهای غربی یاد کرد و گفت: «همانطور که ایشان تأکید دارند باید به دنبال مرور کردن نغمههای تعزیه و ردیفهای اصیل ایرانی و استفاده بیشتر از این منابع باشیم.» وی با بیان اینکه یکی از غنیترین گنجینههای موسیقی دنیا تلاوت قرآن کریم توسط مصریهاست، مطرح کرد: «اساتید شعر و هنر معتقدند که مذهب موسیقی را زنده نگهداشته است، به همین علت همچنان به دنبال تقلید از موسیقی مذهب هستند.»
شیخی از بیتوجهی برخی مداحان به سبکهای موسیقی اصیل ایرانی گلایه کرد و گفت: «سبک و ملودی بیشترین اهمیت را در هیأتها به خود اختصاص دادهاند. به همین علت مداح بهعنوان صاحب منبر هیأت باید به ملودی و سبک توجه بیشتری داشته باشد.»
نظرات بینندگان