یک قدم تا نابودی کامل باغ تاریخی صفا
ایسنا نوشت: پیش از این به موازات رودخانه خشک شیراز، باغ بزرگی وجود داشت که پیش از دوران قاجار احداث شده بود؛ باغی که هنوز نامش نشانی یکی از پلهای شیراز است، باغ صفا، باغی که آرام آرام خشکانده و تبدیل به ساختمان شد.
باغ صفا، در شیراز باغی نام آشناست باغی که نام آورترین همسایه آن، باغ ارم هست و از سایر همسایههای قدیمیاش حالا هیچ اثری نیست!! باغ صفا، همسایگان دیگری نیز داشته باغهای رشک بهشت، ابوالفتح خانی و حبیب آباد و علاءالدوله ...... و به راستی، پهنه تاریخی ارم، چه با صفا بوده است.
خاستگاه باغ تاریخی صفا، به دوره صفویه باز می گردد. امتداد این باغ از نبش خیابان ارم آغاز می شده و تا دبیرستان ناصری (کوچه..... ارم) می رسیده، می توان گفت از نظر مساحت، دست کم پنجا هکتار وسعت داشته و بزرگترین رقیب تاریخی باغ تاریخی جنت بوده است.
و اما اکنون، از این یادگار تاریخی کمتر از دو هکتار باقی مانده است. از آن انبوه درختان چنار، کاج و صنوبر که چنان در هم بودند که آفتاب به زمین نمیرسید، اکنون تنها درختانی نحیف باقیمانده که به عمد سمت خشکیدن کشیده شده اند و از بی آبی می سوزند؛ تنها کاج بلند بالای این قطعه از باغ صفا، به حتم بیش از دویست سال سن دارد و دریغ از باغبانی دلسوز!
تردید نباید داشت که اولین متخلف در باغ سوزی و نابودی باغ های تاریخی شیراز، دستگاههای دولتی بودهاند و گام اول را هم سازمان آب منطقهای برداشت و با تخریب بخشی از باغی تاریخی، عمارتی را به عنوان دستگاه عریض و طویل اداری احداث کرد.
بعد از انقلاب هم این راه نه چندان دشوار تداوم یافت و گام اول را مهمترین سازمان در حفاظت از باغها، یعنی جهاد کشاورزی برداشت و با احداث ساختمانی هفت طبقه، کلنگ اول را در خشکاندن ریشه باغ صفا به زمین زد.
امروز اما آخرین بقایای این باغ هم مسیر تخریب را تا گودبرداری برای ساخت یک واحد آپارتمانی چند طبقه رفته است تا علاوه بر حذف کامل باغ صفا، مخاطرهای تازه برای باغ ارم و حریم قانونی این باغ و ساختمان میراثی بیافریند .
قائم مقام شهردار شيراز در گفتوگو با ايسنا منطقه فارس در خصوص پروژهای که قرار است باقیمانده باغ صفا را حذف کند، گفت: این پروژه مربوط به یک شرکت خصوصی است که چهارسال قبل تاکنون پیگیر آن بوده.
آرش فرجزاده با بیان اینکه مقرر شده بود يك مجتمع اداري در این محدوده احداث شود، گفت: پس از طي فرآيند اداري، اداره كل ميراث فرهنگي استان فارس در كميسيون ماده ٥ با آن مخالفت كرد.
فرجزاده ادامه داد: اخيرا ميراث فرهنگي با قيد شرايطي با اين پلاك موافقت كرده و ممكن است با موافقت اصولي ساخت و ساز در آن نيز انجام شود.
وي خاطرنشان كرد: موافقت اصولي ساخت براساس موافقت كميسيون ماده ٥ و تاييد سازمان ميراث فرهنگي كشور در حال صادر شدن است اما از ميزان طبقات آن اطلاعي ندارم.
قائم مقام شهردار شيراز با تاكيد بر اينكه با صدور مجوز نهايي توسط ميراث فرهنگي ساخت انجام خواهد شد، گفت: در این نقطه و هیچ نقطهای از شیراز تراکم فروشی انجام نشده و نمیشود.
فرجزاده با بیان اینکه این پروژه هم براساس مجوز قانوني دنبال ميشود، گفت: به دليل حساسيتها در اين منطقه به هيچ عنوان بدون هماهنگي با مقامات عالي امكان صدور مجوز وجود ندارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس نیز در گفتوگو با خبرنگار ما بیان کرد: پیش از ارسال تقاضا به میراث فرهنگی استان، چند پلاک در مجاورت موقعیت پیشبینی شده، تجمیع شده بود.
مصیب امیری افزود: طبق قانون و ضابطههای موجود حریم، در صورتی مجوز صادر خواهد شد که از محوطه پشت کوچه ساخت انجام شود، اما درخواست مالک بر ساخت از ورودی کوچه یک ارم است که در این صورت طبق قانون مشکل در ساخت ایجاد میشود.
در گذشتهای نه چندان دور، از ابتدای خیابان ارم تا انتها، مملو از باغ بود، باغ صفا که از ابتدای خیابان تا دبیرستان ناصری قرار داشت و بعد از آن باغ رشک بهشت و ابوالفتح خانی و حبیب آباد و در نهایت ارم .!
بهشتی بود این خیابان که حالا تکهای از آن باقیمانده اگرچه نامهربانیها با همان تکه هم تداوم دارد؛ نامهربانیهایی که قلب این باغ را دچار انفارکتوس!! کرده است.
آخرین تکه باغ صفا هم که درختان کهنسالش سالهاست طعم آب را از دست باغبان نچشیدهاند، با عبور از مرحله خشکاندن درختان و تبدیل به پارکینگ و ... گذر کرده و در سراشیبی گودبرداری و احداث ساختمانی قرار دارد که میگویند هفت طبقه است.
ساختمانی که علاوه بر از بین بردن کامل یک باغ تاریخی دیگر و لطمه به معماری خاص خیابان ارم شیراز، قطعا منظر بصری باغ تاریخی ارم را هم مخدوش خواهد کرد.