امام باقر چه راهکاری را در برخورد با شدائد آخرالزمان معرفی میکنند؟
اکنون که دشمنان با استفاده از حیلهها و سناریوهای متعددی مثل اِعمال تحریمها قصد دارند معیشت ما را با چالش مواجه کنند، امام باقر علیه السلام راهکاری در قبال این دشمنیها ارائه میدهند.
اعتقاد به مهدویت از اساسیترین اعتقادات شیعه است. بهباور شیعیان، عدم ایمان به مهدویت مساوی با انکار تمام رسالت انبیا و ولایت ائمه(ع) است، از این جهت در گام اول، ایمان به امام غائب و در گام بعد، مطالعه و تفکر درباره ملحقات آن مثل آخرالزمان و ظهور مورد تأکید آیات و روایات است. هرچند عموم شیعیان نسبت به امام عصر(عج) اعتقاد راسخ یافتهاند و با همین تفکر مقابل استکبار جهانی ایستادگی بهخرج دادهاند، اما در گام دوم که همان تفکر و تدبر درباره آخرالزمان و ظهور است، جامعه نخبگانی ورود جدی نداشتهاند.
در این بین دشمنان از طریق رسانه بهویژه هالیوود با تحریف مفاهیم آخرالزمانی، سعی کردند دوران آخرالزمان را دورهای کاملاً تیره و تار و اوج ناامیدی بشریت معرفی کنند، این در حالی است که از نگاه آموزههای قرآنی و روایی، آخرالزمان مقطع جریان عالیترین تربیتهای بشری است که طی آن، پاکطینتان با عبور از آتش فتنههای سخت، تزکیه میشوند و مسیر خود را برای زمینهسازی امر ظهور ادامه میدهند؛ البته در این بین هستند افراد یا اقوامی که از این آزمونهای سخت الهی سرافراز بیرون نمیآیند و از دین خدا رویگردان میشوند.
در هر صورت از آنجایی که جامعه بشری بهناچار باید وارد فضای آخرالزمان شود و خود را مهیای ظهور منجی بشریت کند، داشتن تبیینهای رفتاری متناسب با دوران آخرالزمان ضروری مینماید؛ از این جهت هر یک از اهلبیت وحی تبیینهای رفتاری متعددی به شیعیان خویش ارائه کردهاند و یا خبر از وقایعی دادهاند که بشریت در آینده با آن مواجه میشود.
امام محمدباقر علیهالسلام با توجه به نگاه آیندهنگر خویش نیز همچون سایر ائمه علیهمالسلام به تبیین اندیشه مهدویت میپرداختند، ضمن آنکه در دوره امامت آن حضرت، اندیشههایی انحرافی در زمینه مدعیان دروغین مهدویت همچون کیسانیه وجود داشت.
در یکی از این روایات میخوانیم: بریدبن معاویة العجلىّ از امام باقر علیهالسلام نقل مىکند در معنى کلام خداى تعالى که مىفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛ اى مؤمنین، صبر داشته باشید و صابر باشید و نگهبان مرز خود باشید و تقوای الهی پیش گیرید»، که آن حضرت فرمود: «یعنى بر انجام واجبات الهى صبر داشته باشید؛ اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ و در برابر دشمن صبر پیشه کنید؛ وَ صابِرُوا عَدُوَّکُمْ و رابطه خود را با امام منتظرتان برقرار بدارید؛ وَ رابِطُوا إِمَامَکُمُ الْمُنْتَظَرَ».
الف) فضای کلی این روایت مربوط به دوران آخرالزمان است، دورانی که فتنههای الهی به اوج خود میرسد و خلایق بهویژه مؤمنان در بوته آزمایش قرار میگیرند تا سره از ناسره مشخص شود. یکی از تبیینهای رفتاری امام محمد باقر(ع) اینچنین است که در این دوران نسبت به ادای واجبات الهی صبر پیشه کنید چه اینکه اکنون مشاهده میکنیم دشمنان تمام توان خویش جهت تضعیف حدود الله را بهکار گرفتند تا مردم را نسبت به فرائض الهی سست کنند.
ب) یکی از نکات مهم دیگری که امام محمد باقر علیهالسلام اشاره کردند، صبر در قبال عداوت دشمنان است؛ همچنان که اکنون با استفاده از حیلهها و سناریوهای متعددی مثل اِعمال تحریمها قصد دارند معیشت ما را با چالش مواجه کنند مانند آنچه در شعب ابیطالب در قبال پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم و گروهی از مسلمانان به وقوع پیوست، در چنین شرایطی عدم خودباختگی در قبال دشمنان و حفظ ساختارهای انقلابی و دینی از مهمترین درسهای این صحنه سخت است.
ج) استحکام رابطه با امام عصر(عج) در شرایط سخت آخرالزمان، آخرین توصیه امام باقر علیهالسلام به شیعیان خویش است، در واقع کسی که قلب خویش را با محبت و انتظار ایشان جلا دهد و رابطه قلبی با ایشان داشته باشد، هم بر ادای واجبات الهی و هم بر عداوت دشمنان، صبر پیشه میکند؛ چرا که شخص منتظر، همواره نسبت به آینده، امیدی واقعگرایانه دارد و وعدههای خداوند مبنی بر نصرت و یاری مؤمنان را قلباً پذیرفته است.
نظرات بینندگان