در خانه بمانیم/ لطفا جوالدوزتان را دم‌دست بگذارید!
کرونا می‌رود و روسیاهی‌اش به آنهایی می‌ماند که در روزهای قرنطینه‌ی خانگی، نتوانستند روابط خود را با اعضای خانواده‌شان مدیریت کنند و این همنشینی طولانی و اجباری در خانه، برای خودشان یا دیگران مشکل ایجاد کرد. اما قرار نیست ما جزو روسیاهان حمله کرونا باشیم. پس راهکار‌هایی را با هم مرور می‌کنیم تا کمترین میزان اصطکاک را با اعضای خانواده خود داشته باشیم و بیشترین همدلی و لذت را در این روزهای خانه‌نشینی در کنار یکدیگر تجربه کنیم. اما چطور می‌شود به گونه‌ای رفتار کرد که بعد از تمام شدن دوران قرنطینه و خلاصی از شر ویروس کرونا، به رفتارها و واکنش های خودمان در این دوران ببالیم و به رفتارمان افتخار کنیم؟ قطعا اولین قدم این است که به دنبال یادگیری مهارت های ساده ارتباطی باشیم تا هم خودمان بهترین لحظات را سپری کنیم و هم خانواده‌مان کنار ما از تعطیلات و باهم بودن لذت ببرند.
به «در خانه ماندن» نگاه تازه داشته باشید
اوضاع از حالت روتین و همیشگی خود خارج شده است. احتمالا ساعت خواب، بیداری، صرف وعده‌های غذایی، فراغت روزانه و... شما هم تغییر کرده است. مسأله‌ی نگران‌کننده‌ای نیست! سعی کنید به چشم یک تجربه جدید به این تغییر اجباری نگاه کنید و از آن لذت ببرید.
اینکه همسرتان سر ساعت همیشگی نمی‌رود دنبال کارش، فرزندتان از مدرسه رفتن خلاص شده و به خانه یورش آورده، یا غذایتان سر ساعت فیزیولوژیک گرسنگی بدن‌تان آماده و سرو نمی‌شود، نباید آنقدر شما را به هم بریزد که دق دلی‌تان را سر یکدیگر خالی کنید. اوضاع برای همه تغییر کرده؛ سعی کنید این را بپذیرید تا کمتر آزارتان دهد. زندگی همین است دیگر! گاهی هم مجبور می‌شوید ساعت‌های بیشتری از شبانه‌روز را در کنار هم بگذرانید. هنر این است که از این ساعت‌های اضافه بیشترین استفاده و لذت را ببرید.
اصلا شاید خواست خدا بود که تدبیری بیندیشد تا خانه از حالت «خوابگاه» خارج و به یک «خانه» واقعی تبدیل شود!
لطفا همه را ببینید!
بخواهید یا نخواهید کارآمدترین راه برای حل سوءتفاهم‌ها و پایان بخشیدن به دلخوری‌های خانوادگی، مذاکره است. پس بکوشید تا بیشتر از همیشه با هم حرف بزنید، به حرف‌های همدیگر گوش بدهید و به خواسته‌های همدیگر توجه کنید.
شاید باورتان نشود، ولی گاهی ما اصلا دیگران را نمی‌بینیم! چون «من» خودمان آنقدر بزرگ است که چشم‌مان را پر می‌کند و جایی برای عرض اندام دیگران باقی نمی‌گذارد؛ حتی کسانی که با ما هم‌خون هستند و در یک خانه کنارشان زندگی می‌کنیم.
توقعات‌تان را کم کنید و خودخواهی را کنار بگذارید. شاید لازم باشد بعضی اوقات از خودگذشتگی هم بکنید! آسمان به زمین می‌آید؟ البته که نه. راه دوری نمی‌رود؛ آنها اعضای خانواده‌تان هستند، از گوشت و پوست خودتان. پس ببینیدشان و به خواسته‌ها و حساسیت‌هایشان احترام بگذارید.
اخلاق‌تان مثل همیشه نباشد؛ به خودتان بیایید!
در شرایط ویژه‌ای قرار دارید؟ چه جالب! تازه شدید مثل دیگران! همه ایران و بلکه جهان در این روزهای شیوع کرونا و قرنطینه خانگی، شرایط ویژه‌ای را تجربه می‌کنند. اما دلیل نمی‌شود که حساسیت‌مان را تا آخرین درجه بالا ببریم و از بقیه هم انتظار داشته باشیم درک‌مان کنند. حساسیت‌های خلق و خو و زودرنجی‌های روزهای عادی‌تان را کاهش دهید. اوضاع را برای خودتان و دیگران سخت‌تر نکنید!
همنشینی طولانی‌مدت، «ممکن است» باعث کدورت بین هم‌نشینان شود؛ ولی شما بکوشید که از دایره‌ی این «امکان» خارج شوید. به خاطر مسائل کوچک، خودتان و دیگران را آزار ندهید. کمی آسان‌تر بگیرید. بالاخره همه چیز می‌گذرد!
اگر مسأله‌ای شما را رنجاند در موردش با طرف مقابل حرف بزنید تا پرونده‌اش را با هم ببندید. وگرنه رهایش کنید. شاید واقعا ارزش نداشته باشد که حتی آن را به زبان بیاورید.
اگر بحثی در گرفت، دنبالش را نگیرید و آب و تابش ندهید. فضا را آرام کنید و برای آشتی پیش‌قدم شوید یا افرادی را که با هم تنش پیدا کرده‌اند، آشتی بدهید.
جوالدوزتان را دم دست بگذارید
از قدیم گفته‌اند «یک سوزن به خودت بزن، یک جوالدوز به دیگران»، و چه خوش گفته‌اند. قبل از اینکه از هم‌خانواده‌هایتان ایراد بگیرید و عیب‌های رفتار و کردارشان را بر سر و صورت‌شان بکوبید، نگاهی به خودتان بیندازید! آیا واقعا هیچ اشکالی در شما نیست؟ آیا اینکه دیگران، ایرادهایتان را به رویتان نمی‌آورند نشان از «همه چیز تمام» بودن شما دارد؟ پاسخ این پرسش‌ها را با بی‌رحمی به خودتان بدهید تا متوجه شوید هر کسی مجموعه‌ای است از نقاط ضعف و نقاط قوت. پس از همدیگر ایراد نگیرید و همدیگر را زیر ذره‌بین نگذارید.
زندگی نسبتا خلوت و پر فراغت روزهای قرنطینه را بگذارید برای کشف نقاط قوت عزیزان‌تان، نه دست گذاشتن روی نقاط ضعف آنها که تا به حال بین دغدغه‌های شخصی و کاری، به چشم‌تان نیامده بود.
عوامل آسیب‌زا را حذف کنید
می‌گویند «ترک عادت موجب مرض است»؛ تا حدودی درست می‌گویند! تحمل تفاوت‌هایی که زندگی در شرایط قرنطینه با زندگی در شرایط عادی دارد، می‌تواند فیل را از پا بیندازد؛ اما ما ثابت کرده‌ایم که سرسخت‌تر از این حرف‌ها هستیم. پس این تفاوت‌ها را طوری در روال‌های جدید زندگی هضم می‌کنیم که گویی از اول وجود نداشته‌اند.
نمی‌توانید هر روز به مادرتان سر بزنید؟ نگران نباشید. تکنولوژی در خدمت شماست... با عزیزان‌تان تماس تصویری بگیرید تا دلتنگی ناشی از ندیدن‌شان، اعصاب و روان‌تان را به چالش نکشد. تجربه ثابت کرده آدم دلتنگ، آستانه‌ی تحمل پایینی دارد و با کوچک‌ترین تحریکی، آشفته می‌شود.
نمی‌خواهید برای تهیه مایحتاج خانه، بیرون بروید؟ اشکالی ندارد. خیلی از سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌ها، امکان تحویل سفارش در محل (دلیوری) را دارند. اینترنتی یا تلفنی خرید کنید و جلوی درب خانه تحویل بگیرید. بعد بسته‌هایتان را ضدعفونی کنید تا خیال‌تان راحت شود.
تفریح و سرگرمی خانوادگی را در راس امور قرار بدهید
در زندگی قبل و بعد از قرنطینه، فرصت برای تفریحات انفرادی زیاد است. پس این توفیق اجباری برای بودن در کنار خانواده را از دست ندهید. بیشتر از اینکه در فضای مجازی بچرخید و بازی‌های رایانه‌ای و تکی انجام دهید، به دنبال سرگرمی‌های دسته‌جمعی باشید که همه اعضای خانواده‌تان از پس آن بربیایند. سعی کنید چندین نوع از این سرگرمی‌ها را تدارک ببینید تا بازی گروهی در خانه، حوصله‌تان را سر نبرد و تکراری نشود؛ البته پانتومیم هیچ‌وقت تکراری نمی‌شود!
انواع بازی‌های کارتی و مهره‌ای مانند سِت، آربورتوم، گربه‌های انفجاری، اسکیدو و... را می‌توانید در دستور کار هم‌نشینی‌هایتان بگذارید. اگر فرزندان خردسال دارید، «جعبک» یک پیشنهاد جدید و جذاب برای سرگرم کردن آنهاست. این بازی با ابزارهای ساده مانند خمیر بازی خانگی، آرد، نخودهای رنگی و... به تقویت حواس پنج‌گانه و مهارت‌های دست‌ورزی و خلاقیت کودکان کمک می‌کند. همه‌ی این بازی‌ها را می‌توانید اینترنتی سفارش دهید و نیازی به خروج از خانه برای تهیه‌شان نیست.
در کمک کردن از همدیگر سبقت بگیرید
کارهای خانه پایان ندارد. اما باید این درک را در خودمان و دیگران ایجاد کنیم که این کارها بر عهده تک تک ساکنان خانه است و به اشتباه آنها را پای مادرهای خانواده نوشته‌اند. در روزهای قرنطینه که اعضای خانواده، بیشتر از همیشه در خانه حضور دارند، زحماتی که به دوش مادر گذاشته شده، بیشتر می‌شود. پس به او کمک کنید و نگذارید فشار بیشتری را تحمل کند. یادتان باشد حضور اجباری و طولانی در خانه، آدم را کسل می‌کند؛ این کسالت را با خستگی از کارهای خانه برایش دوچندان نکنید.
ممکن است بعضی از اعضای خانواده، ناچار به دورکاری شده باشند و بخشی از وظایف کاری‌شان را در خانه انجام دهند؛ هوای آنها را هم داشته باشید و در کارهای شخصی‌شان کمک‌شان کنید. مثلا نمی‌دانید یک لیوان چای داغ نطلبیده، وقتی غرق کار هستید، چقدر می‌چسبد!
* نویسنده: مینا فرقانی؛ کارشناس مسائل سبک زندگی
