بافت قدیمی شهری؛ فرصتی برای توسعه گردشگری و ایجاد درآمد پایدار
احیای بافتهای فرسوده از مقوله‌هایی است که دغدغه بسیاری از فعالان در عرصه‌های مختلف است و باید با ایجاد زیربنای سالم اقتصادی در مراحل نوسازی و بهسازی شهری به توسعه پایدار شهری و توسعه گردشگری پرداخت.
به گزارش سرویس اقتصادی شیرازه، امروزه در دنیا صنعت گردشگری یکی از مهمترین صنایع توسعه پایدار به خصوص در مقوله‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به شمار میرود و از آنجا که کشور ایران از قدمت و پیشینه تاریخی بسیاری برخوردار است توجه به این صنعت در زمینه‌های مختلف می‌توانددر توسعه گردشگری و ایجاد درآمد پایدار نقش اساسی داشته باشد.
توسعه گردشگری شهری با ارتقای ابعاد کمی و کیفی با حداکثر بازده یکی از مهترین فعالیت‌های عمده مدیریت اجرایی شهرها در عصر حاضر به شمار میرود، وجود جاذبه‌های متنوع در شهرها از جمله اماکن تاریخی، فضاهای سبز، مراکز فرهنگی، امکانات ورزشی، تسهیلات مهمان‌نوازی، مراکز خرید و بازراها جزو پارامترهای مهم شکل گیری گردشگری شهری هستند.
اما از آنجا که یکی از اهداف مهم حوزه گردشگری و توریستی آشنایی با فرهنگ و تمدن و آداب و رسوم هر منطقه است، در نتیجه حفظ بافتهای فرسوده و قدیمی در شهرها و روستاها فرصت مناسبی برای حیات و بقا فرهنگ و تاریخ و همچنین ایجاد درآمدهای پایدار است.
اگرچه در اکثریت مواقع بافتهای فرسوده و ناکارآمد به عنوان یک معضل شهری مطرح می‌شوند، اما در حقیقت پتانسیل بالقوه‌ای هستند که می‌توان با شناسایی آنها و برنامه‌ریزی علمی و اجرای دقیق، آنها را به فرصت‌هایی برای رشد و توسعه همه جانبه شهر تبدیل کرد.
تلاش در جهت مرتفع کردن موانع سرمایه‌گذاری در بافتهای فرسوده
در همین راستا جعفر قادری اقتصاددان و رئیس مجمع نمایندگان شیراز و زرقان درمجلس شورای اسلامی بر این باور است که اگر خانه‌های تاریخی و آثار تاریخی ثبت شده در میراث فرهنگی مورد توجه قرار گیرد و مرمت شود و کوچه‌ها و معابر منتهی به این اماکن ترمیم شود و خدمات و امکانات مورد نیاز این بافت‌ها فراهم شود فرصت‌های خوبی را برای گردشگری به ویژه در شیراز و استان فارس فراهم می‌کند.
وی طی گفتگویی با شیرازه با اشاره به فضاهای تارخی شهر شیراز عنوان کرد: حدود ۱۶۰۰ هکتار بافت فرسوده و حدود ۳۶۰ هکتار بافت تاریخی در شهر داریم که در این بافت‌ها حدود ۳۰۰ خانه میراثی ثبتی وجود دارد که همه این‌ها فرصت‌های گردشگری هستند که باید به آن توجه داشت.
این اقتصاددان پارلمان ملی ادامه داد: انچه از دست ما بر می‌آمده این است که در دور هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی سه طرحی را پیشنهاد دادیم که اکنون مورداستفاده سازمان میراث فرهنگی قرار می‌گیرد.
بنابه اظهار جعفر قادری؛ قانون حمایت از بافتهای فرسوده، قانون حمایت از بافتهای تاریخی و فرهنگی و قانون حمایت از هنرمندان و استادکاران صنایع دستی ظرفیت‌های بسیار خوبی را برای توجه به بافتهای تاریخی و فرسوده فراهم می‌کنند که اگر بر مبنای احکام این سه قانون عمل شود بسیاری از مشکلات و موانعی که اکنون در کشور با آن مواجه هستیم، بر طرف خواهد شد.
نماینده ادواری مردم شیراز در مجلس اضافه کرد: در این راستا نشست‌های مختلفی با شهرداری، مجموعه میراث، راه و شهرسازی داشته‌ایم و تلاش بر این بوده که موانعی که برای سرمایه‌گذاری در این بافت‌ها وجود دارد، مرتفع شده و از ظرفیت‌ها جهت توسعه گردشگری استفاده شود.
ویبیان داشت: در این خصوص چندین جلسه با وزیر و معاونین میراث و معاونت گردشگری استانداری فارس داشتیم، از طرف دیگر از بافتهای تاریخی و خانه‌های قدیمی در سطح شهر شیراز بازدیدهایی داشتیم که کمک کنیم این ظرفیت‌ها هرچه بهتر و بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
نماینده مردم شهرستان‌های شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: اعتقاد ما بر این است که هم در بودجه و هم قوانین باید هرجا که امکاناتیوجود دارد این ظرفیت‌ها را فعال کرد چون ما یکی از استان‌هایی هستیم که سهم‌مان در توسعه گردشگری و بافتهای تاریخی سهم قابل توجهی است .
قادری بیان داشت: در سطح ملی هم باید تلاش کنیم که قوانین تسهیل کننده فعالیت‌های گردشگری پررنگ‌تر دیده شود و ظرفیت‌ها روز‌به‌روز برجسته‌تر شود تا بتواند هدف اصلی ما را در راستای اشتغال و در آمد تأمین کند.
اقتصاددان و استاد دانشگاه شیراز گفت: گردشگری یکی از فعالیت‌هایی است که نیاز به سرمایه‌گذاری آنچنانی ندارد و می‌تواند آثار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی داشته باشد.
وی با بیان اینکه توسعه بخش گردشگری هم از نظر منطقه‌ای و هم از نظر گروه‌های مختلف درآمدی کاملا عادلانه است، گفت: چون همه به نوعی از فعالیت‌های گردشگری منتفع می‌شوند و می‌تواند هم امنیت ملی، هم غرور و و خودباوری مردم ما را تقویت کند پس قطعا ما هر کاری از دستمان بربیاید انجام می‌دهیم.
ایجاد شبکهای از مدیزان به محوریت میراث فرهنگی به‌منظور احیای بافت فرسوده
محمدتقی تذروی عضو شورای شهر شیراز و از فعالان شهری نیز با بیان اینکه اعتقاد فعالان حوزه گردشگری بر این است که از ظرفیت بافتهای قدیمی می‌توان برای توسعه گردشگری و توریستی با یک سری معیارها استفاده کرد، تصریح کرد: فضاهای موجود فضای خوبی است و می‌تواند به جذب توریست کمک کند اما به شرط اینکه برخی اقدامات صورت پذیرد.
وی به بافتهای تاریخی شهر شیراز اشاره کرد و افزود: متاسفانه در شیراز همه فکر می‌کنند تنها منطقه ۸ شهرداری بافت فرسوده به شمار میرود، در صورتی که ما محله‌هایی داریم که باید آنها را هم دریابیم و حفظ کنیم؛ به طور مثال محله امامزاده محمد در قصرالدشت هم بافت قدیم است، در پدونک بافت قدیم داریم و چندین قلعه در شیراز داریم که متاسفانه چون فقط بر روی منطقه ۸ تمرکز شده است، مردم فقط همین منطقه را بافت قدیم می‌دانند .
این فعال اجتماعی بیان داشت: همان‌طور که می‌بینیم بسیاری از توریست‌های خارجی تمایل چندانی به اقامت در هتل‌ها ندارند و بیشتر علاقه‌مند به اسکان در خانه‌های قدیمی و تاریخی هستند ولی متاسفانه راه‌های دسترسی به این بافت‌ها دچار مشکل است که اگر بخواهیم این بافت‌ها را حفظ کنیم باید همه کمک کنیم، از اداره برق، آب، مخابرات و فاضلاب گرفته تا نمایندگان و اعضای شورا، چراکه این شبکه‌ها باید به هم وصل باشند تا کارها درست پیش رود.
تذروی ادامه داد: اگر قرار باشد یک تیر چراغ برق در کوچه‌ها جابجا شود دچار مشکل هستیم و از طرفی برخی ساختمان‌ها جزو بافت قدیم هستند، اما میراث اجازه نمی‌دهد کسی به آنها دست بزند و هر لحظه هم خطر ریزش وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه اگر واقعا قصد داریم بافت تاریخی را احیا کنیم باید یک مجموعه شبکهای تشکیل شود که همه مدیران گرد هم جمع شده و در یک تصمیم واحد اقدام کنند، بیان کرد: میراث فرهنگی هم باید به عنوان محور عمل کند.
این عضو پارلمان شهری با بیان اینکه برخی از این خانه‌های قدیمی را باید تعمیر کرده و مسیر و راه دسترسی باز کرد، گفت: شورای شهر به دنبال این است که مقداری فضا را به سمت مرمت و تعمیر این اماکن ببرد اما تا وقتی بافت قدیمی مأمنی برای معتادین و کارتون‌خواب‌ها نمی‌شود فکری به حال این بافتهای فرسوده کرد.
تذروی با بیان اینکه اکنون برای بافت قدیم یک‌سری معافیت‌ها در نظر گرفته شده است، افزود : افرادی که در این بافت‌ها هتل بزنند و یا ساخت‌و‌ساز در راستای رونق منطقه و توسعه گردشگری انجام دهند، امتیازاتی برای آنها در نظر گرفته می‌شود.
این فعال شهری با اشاره به اینکه دوره چهارم شورای شهر شیراز تفاهم‌نامه‌ای با میراث متن عقد کرده بود که تعدادی از خانه‌های میراثی را تحویل بگیرد و تبدیل به مناطق فرهنگی کند، گفت: چند مورد اقدام شد اما مابقی ادامه پیدا نکرد به عقیده بنده تفاهم‌نامه‌ها بر روی کاغذ فایده ندارد بلکه باید در میدان کار انجام شود.
وی به قانون تجمیع هم اشاره و بیان کرد: چند سالی است قانونی مصوب شده که خانه‌های کوچک قدیمی تجمیع و آپارتمان‌سازی انجام شود که همین امر هم گرچه اقدام مناسبی است، اما در برخی مناطق اجازه کار داده نمی‌شود تا به بافت تاریخی خدشه‌ای وارد نشود.
در واقع بنابه گزارش شیرازه؛ بافت با‌ارزش و تاریخی شهر به دلیل ارزش‌های نهفته و توجه به بافتهای فرسوده آن می‌تواند در ارتقای کیفی محیط و سرزندگی فضای شهری گذشته مجددا احیا شود.
می‌توان گفت؛ احیای بافتهای فرسوده از مقوله‌هایی است که دغدغه بسیاری از فعالان در عرصه‌های مختلف است و باید با ایجاد زیربنای سالم اقتصادی در مراحل نوسازی و بهسازی شهری به توسعه پایدار شهری و توسعه گردشگری پرداخت.
توسعه گردشگری شهری و پایدار، ضامن حفظ و صیانت از بافتهای تاریخی به شمار میرود و ساماندهی و احیای این بافتهای شهری علاوه بر تحقق هدف حفاظت این بافت‌ها به دلیل ارتقای کیفیت فضاهای مربوطه چرخه توسعه گردشگری در این بافت‌ها را فعال می‌کند.
انتهای پیام/ س/ م
نظرات بینندگان
