به گزارش سرویس فرهنگی شیرازه، بعد از گذشت حدود یک ماه از آغاز اکران فیلم سینمایی «منصور» اعلام شد فروش آن از مرز دو میلیارد تومان گذشت که نشان دهنده استقبال بالای مخاطبان از این فیلم در ژانر دفاع مقدس است و‌ البته همچنان در بین فیلم‌های روی پرده سینما، مورد اقبال تماشاچیان سینما قرار دارد.

این فیلم محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج به کارگردانی سیاوش سرمدی و تهیه کنندگی جلیل شعبانی، درباره بخش‌هایی از زندگی تیمسار منصور ستاری و ساخت اولین جنگنده کاملا ایرانی است و سال‌های پایانی دفاع مقدس که ایران به شدت درگیر کمبود تسلیحات نظامی بود و سرتیپ ستاری بر یک پروژه مهم کار می‌کرد را روایت می‌کند.

«منصور» با حمایت شبکه رسانه‌ای سینمایی عماریار، امکان اکران در محلات، مدارس، مساجد و غیره را نیز فراهم کرده است و به نوعی نشان داده سخنی برای گفتن دارد و هدف از ساخت فیلم تنها کسب درآمد نبوده است. اکران رایگان منصور در نماز جمعه هفته گذشته تهران نیز از جمله اتفاقات جالب توجه برای سینمای کشورمان بود.

نگاهی به زندگی سرتیپ ستاری و خدمات ارزشمند و ماندگار این شهید والامقام نشان می‌دهد که چرا فیلمساز شخصیت وی را برای ساخت فیلم انتخاب کرده است. هر چند ۹۰ دقیقه برای نشان دادن بزرگی این شخصیت و خدمات ارزشمند وی بسیار قالب محدودی است.

*مگر شهید ستاری که بود؟

بخشی از خدمات و آثار ارزشمند وجودی این شهید سعید در زندگی نامه موجزی که وبسایت ایثار از وی منتشر کرده، قابل مشاهده است:

«شهید «منصور ستاری» متولد ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۷ در روستای ولی آباد ورامین بود که در سال 1346 وارد دانشکده افسری شد. در سال ۱۳۵۰ برای طی دوره علمی کنترل رادار به آمریکا اعزام شد و پس از گذراندن دوره یک ساله، به ایران بازگشت و به عنوان افسر کنترل شکاری نیروی هوایی مشغول به کار شد.
با پیروزی انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی همدوش دیگر آحاد مردم به پاسداری از دستاورد‌های انقلاب پرداخت.

وی افسری مؤمن، متعهد، شجاع، آگاه، تیزهوش و کاردان بود. طرح‌ها و ابتکار‌های زیادی در تجهیز سیستم‌های راداری، پدافندی به اجرا گذاشت که در طول جنگ تحمیلی توان نیروی هوایی را در سرنگونی هواپیما‌های متجاوز دشمن دو چندان کرد.
تیمسار ستاری به علت فعالیت‌های بیش از حدی که در اجرای طرح‌های جنگی از خود نشان داد، در سال ۱۳۶۲ به سمت معاون عملیات فرماندهی پدافند نیروی هوایی منصوب شد. طرح‌ها و برنامه‌هایی که شهید ستاری ارائه می‌داد بسیار منطقی، عملی، کاربردی و مؤثر بود. از این رو در سال ۱۳۶۴ به عنوان معاونت طرح و برنامه نیروی هوایی برگزیده شد و به علت لیاقت و کاردانی و شایستگی که از خود نشان داد، در بهمن ماه سال ۱۳۶۵ با درجه سرهنگی به سمت فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب شد و تا هنگام شهادت عهده دار این مسئولیت بود.

در عملیات خیبر در محاصره بمباران شیمیایی، او ماسک خود را تقدیم به پیرمردی که راننده لودر بود کرد که بر اثر این اقدام، وی تا زمان شهادت از شامه بویایی بی بهره شده بود و تا پایان عمر این موضوع را مخفی می‌کرد.

تأسیس دانشکده پرواز (خلبانی)، تأسیس دانشگاه هوافضا با هشت گرایش تحصیلی و مبتنی بر برنامه‌های آموزشی مجموعه‌های کارشناسی و مصوبات وزارت فرهنگ و آموزش عالی، تأسیس دانشکده پرستاری و راه اندازی مرکز تحقیقات و آموزش پزشکی (پاتولوژی) نیروی هوایی و همچنین توجه به آموزش کارا (حین خدمت) و آموزش پرسنل رده میانی، ایجاد هنرستان کار و دانش و فنی و حرفه‌ای در مرکز آموزش‌های هوایی و اجرای برنامه‌های آموزش و پرورش برای افرادی که حداکثر با سن شانزده سال به استخدام نهاجا درآمده بودند تا بتوانند همانند دانش آموزان دبیرستان به تحصیل بپردازند و دیپلم رسمی کشور به آن‌ها اعطا شود، ایجاد شبکه دیدبانی به منظور تقویت سیستم پدافندی کشور، ایجاد شبکه دیده بانی بصری، ایجاد موانع هوایی بر فراز دره‌ها، گذرگاه‌ها و ارتفاعات و غیره از جمله اقدامات مهم شهید ستاری در دوران فرماندهی نیروی هوایی ارتش محسوب می‌شود.

شهید ستاری که به واقع معماری آینده نگر برای سیستم پدافند هوایی کشور بود با راه اندازی تأسیسات و امکانات جدید تعمیر و نگهداری و نیز اجرای پروژه‌هایی نظیر پروژه اوج و نیز راه اندازی مرکز پژوهش، تحقیقات و آموزش(پتا) توان نگهداری نیرو را تقویت و به چندین برابر قدرت قبلی ارتقا داد. این مهم برای کشوری که پایه‌های صنعتی اش ضعیف بود کاری شگرف می‌باشد. ایجاد مؤسسات فنی و صنعتی پیشرفته برای آموزش پروازی مرحله مقدماتی دانشجویان خلبانی با کمک مهندسین و متخصصین نهاجا با ساخت هواپیمای پرستو که این هواپیما از نظر امکانات عملیاتی شبیه هواپیمای بونانزای ساخت آمریکاست.

یکی از مهمترین فعالیت‌های سرلشکر شهید منصور ستاری طی سال‌های ۶۶ تا پایان جنگ تحمیلی اسکورت ناوگان تجاری کشتی‌های نفتکش ایران در خلیج فارس و دریای عمان تا خروج آن‌ها بود که این عملیات اسکورت با توجه به حجم عملیات جنگی و حجم عملیات عادی و روزانه نهاجا کاری بس عظیم بود.

نگهداری مجتمع پتروشیمی بندر امام، حفاظت از میدان گازی کنگان و مواردی نظیر این‌ها یادآور اقدامات و جانفشانی‌های عقابان تیزپرواز و پرسنل پدافندی نیروی هوایی تحت فرماندهی و مدیریت این قهرمان همیشه به یادماندنی است.

طراحی و ساخت خودرو شمس، ایجاد خطوط هوایی سها (سازمان هواپیمایی ارتش جمهوری اسلامی ایران)، شرکت در پروژه‌های دولتی در راستای امور مهندسی و تأسیساتی، افزایش کارایی و استخراج از معادن تحت پوشش از قبیل نمک سمنان که نیازمندی‌های صنایع نفتی و پتروشیمی کشور را مرتفع و پشتیبانی می‌نماید، ازدیاد بازده صنایع فلزی (ریخته گری، تراش و…) و دریافت سفارش به منظور رفع نیازمندی‌های دولتی، نظامی و خصوصی.

شهید ستاری منطقی‌ترین راه را برای کاهش اثرات محدودیت اعتباری و روبرویی با شرایط پس از جنگ انتخاب کرد و آن خودکفایی هرچه بیشتر نیروی هوایی بود. بدین طریق علاوه بر آن که از خروج اعتبارات نیروی هوایی جلوگیری می‌کرد توان تولیدی و خدماتی را افزایش داده و درآمد‌های حاصل از این قبیل فعالیت‌ها را همواره تحت کنترل و نظارت دقیق قرار داد که به عنوان پشتوانه‌ای برای اجرای برنامه‌های سازندگی مورد بهره برداری قرار گرفت.

شهید ستاری با کمک فرماندهان و پرسنل عزیز نیروی هوایی پروژه‌های بلندمدت را طراحی کرد که یکی پس از دیگری جامه عمل می‌پوشید که یکی از این پروژه‌ها بعد از شهادت ایشان هواپیمای جنگی آذرخش بود که با حضور رهبر انقلاب در سال ۱۳۷۶ به پرواز درآمد.

این قهرمان ملی در ۱۵ دی ۱۳۷۳ در حادثه سقوط هواپیما در اثر نقص فنی در مسیر تهران-اصفهان به درجه رفیع شهادت نائل آمد.»

*بازخوردهای مثبت به فیلم منصور

با آغاز اکران فیلم منصور، قطعاتی از آن در قالب پیش نمایش‌هایی در اینترنت منتشر شد که بسیار مورد توجه قرار گرفت و این قطعات که نمایش دهنده شجاعت، قاطعیت و مردمی بودن یک قهرمان پرافتخار ملی است، مرتب در حال بازنشر در فضای مجازی است.

هر چند تحلیلگرانی نظیر مسعود فراستی از لحاظ دید سینماگری ایرادات زیادی به فیلم منصور به عنوان اولین کار سینمایی سیاوش سرمدی در جایگاه کارگردانی وارد کرده‌اند اما از دید مخاطبان و تماشاگران، فیلم منصور که از تکنیک‌های متعدد فیلمسازی بهره برده است بسیار مورد توجه و استقبال قرار گرفته است.

در میان حجم انبوه فیلم‌های بی محتوایی که در سینمای ایران تنها برای سرگرمی و فروش بالا ساخته می‌شوند چنین فیلم‌هایی که به تاریخ پرافتخار این سرزمین پرداخته است همچون گوهری کم یاب می‌ماند.

هرچند فیلم‌های در ژانر جنگی و دفاع مقدس همواره مورد توجه مخاطبان سینمای ایران قرار گرفته است، اما یکی از علل مورد توجه قرار گرفتن فیلم منصور حس غروری است که بیننده با مشاهده فیلم به دست می‌اورد از وجود چنین بزرگ مردانی در تاریخ ایران و در اطلس رشادت‌های این سرزمین؛ مردانی که در برابر محدودیت‌ها سر به تسلیم نگذاشته و شجاعانه با اخلاص درونی خود گامی محکم تر به سمت موفقیت و پیرروزی برداشته‌اند.

بیان ناگفته‌های جنگ و پشت پرده‌هایی از دفاع مقدس از دیگر علل موفقیت فیلم سینمایی «منصور» بود. مافیایی که به قیمت زمین خوردن کشور می‌خواهد منافع خودش را تأمین کند، بروکراسی اداری که وسط جنگ سعی می‌کرد جلو پروژه‌ای در حدّ دفاع ملی کشور را بگیرد، تصمیمات جهادی که گاهی یک فرمانده باید با شجاعت می‌گرفت و غیره از جمله این ناگفته‌های جنگ تحمیلی بود.

این موضوع نشان می‌دهد مخاطب ایرانی علاقمند به دانستن در مورد پشت پرده های دفاع مقدس بلکه اتفاقات مختلف نظام است و علاقمند است راجع به شخصیت های پرافتخار خود که مایه غرور هستند بیشتر بداند.

استقبال مخاطبان از فیلم منصور این پیام را به همراه داشت که حتی اگر یک فیلم از دید تحلیلگرانی نظیر فراستی که فیلم را با استانداردهای فیلم سازی می‌سنجند قابل قبول نباشد اما محتوای خوبی داشته و به خوبی پرداخته شده باشد، سینماپرکن خواهد بود و مورد پذیرش مردم واقع می‌شود.

پرداختن به داستان‌های واقعی از قهرمانانی واقعی و عینی یکی از موضوعات مهمی است که سینمای ایران می‌توان با آن غنای خود را افزایش داده و به کمک آن به مقابله با قهرمان‌سازی‌های مصنوعی سینماهای غرب و شرق بپردازد.

*واکنش شخصیت‌ها به فیلم منصور

نگاهی گسترده‌تر به بازخوردهای دریافت شده از فیلم منصور، نشان می‌دهد چقدر این فیلم از جنبه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است، بازخوردهایی که در بین کامنت‌های ذیل عنوان این فیلم و یا پیش نمایش آن در تلویزیون‌های اینترنتی همچون آپارات، فیلمیو و غیره قابل مشاهده است و یا در شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام و توییتر با هشتگ #منصور منتشر شده است.

شخصیت‌های مختلف نسبت به ساخت و اکران فیلم منصور واکنش‌های متفاوتی نشان دادند. خانواده مرحوم هاشمی رفسنجانی که با اقدامات آقا مهدی و فائزه خانم علیه امنیت ملی و خوش گذرانی خانوادگی شان در روز عاشورا در سد لتیان شناخته شده هستند، خواستار حذف صحنه‌های مربوط به پدرشان از این فیلم شدند که این مسأله جای تأمل دارد. مگر رفسنجانی در مقابل یک قهرمان ملی و مدیر جهادگر و ایثارگر چه نقشی داشته است که خانواده‌اش خواستار حذف نقش وی شده‌اند.

همچنین به منظور جلوگیری از حذف صحنه‌هایی از این فیلم، نام مرحوم اکبر ترکان و محمدرضا نعمت زاده دو تن از شخصیت‌های اصلاح طلب، تغییر کرده است.

شخصیت‌های مشهور زیادی نیز ضمن تمجید از این اثر ماندگار، دعوت به تماشای ان کردند که از آن جمله علیرضا زاکانی شهردار تهران، هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان و امیرحسین قاضی زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران، را می‌توان نام برد.

انتهای پیام/ح